رهامی در گفتگو با انتخاب، با اشاره به نقش تاثیرگذار مرحوم آیت الله هاشمی قبل و بعد از انقلاب، گفت: در مجلس اول که افراد تراز اولی مانند مرحوم بازرگان یا شهید چمران در آن حضور داشتند، نقش مرحوم آقای هاشمی تاثیرگذار بود. حتی قبل از تشکیل مجلس هم بحث بود که چه کسی میتواند مجلس را اداره کند، جمع بندی همه دوستان انقلابی این بود که آقای هاشمی را انتخاب کنیم. این انتخاب حتی ارتباطی به مدیریت ایشان در زمان جنگ نداشت چراکه قبل از آن دوران بود و به سوابق مبارزاتی آقای هاشمی مربوط بود.
او افزود: در ۸ سالی آقای هاشمی در مجلس بود، هیچ وقت کسی به عنوان رقیب برای او وجود نداشت. در واقع بخش زیادی از تاثیرگذاری آن مجالس هم مربوط به آقای هاشمی بود. آن هم مجالس قبل از بازنگری قانون اساسی. چراکه مجالس قبل از بازنگری، به دلیل رای اعتماد به نخست وزیر و وزرا، به نوعی در اداره قوه مجریه هم نقش ویژهای داشتند.
آیت الله هاشمی می گفت قبل از انقلاب در زندان، پیش نویس فعالیت حزبی را آماده کرده بودم اما امام فرمودند که شرایط کشور آماده این کار نیست / می گفت بعد از انتخاب روحانی شرایط کشور را به سمت شرایط کشورهایی مانند آلمان ببریم که در آنها حزب نقش اول را بازی می کند / اصلاح طلبان به حمایت از دولت روحانی نگاه استراتژیک دارند؛ این حمایت به دلیل وفاداری به تفکرات هاشمی و توصیه های ایشان است / هاشمی نگران بود که اگر دولت روحانی آسیب ببیند، پوپولیستها روی کار بیایند / ائتلاف نیروهای اصلاح طلب و معتدل را حفظ خواهیم کرد؛ منظور از جریان معتدل جریانی است که نمادش آقای هاشمی بود نه یک حزب خاص مثل حزب اعتدال و توسعه / برخی اظهارات را به حساب مواضع شخصی افراد میگذاریم نه جریان اعتدال / تلاش می کنیم گام چهارم را در سال ۹۸ و گام پنجم را در ۹۸ برداریم
این فعال سیاسی اصلاح طلب با اشاره به موضع گیریهای آیت الله هاشمی در شرایط بحرانی کشور ادامه داد: به طور مثال در زمان رد صلاحیت ایشان، اگر آقای هاشمی موضع میگرفت، میتوانست باعث ایجاد شکاف شود. به طور کلی هرچه جلوتر میاییم، و به سالهای ۹۴ و ۹۵ نزدیک میشویم، ایشان به مردم نزدیکتر نیز میشدند. در این بین هم ایشان بهبه اصلاحات نزدیکتر شدند هم اصلاح طلبان به ایشان. یعنی هر دو جریان گرایش نزدیکتری به یکدیگر پیدا کردند.
رهامی با اشاره تندرویهای دو جناح علیه مرحوم آیت الله هاشمی تصریح کرد: در انتخابات مجلس ششم از سوی برخی از اصلاح طلبان به ایشان جفا شد، ولی ایشان آن را به حساب جریان اصلاح طلب نگذاشت. حتی دولت آقای خاتمی نیز با حمایت ایشان بیرون آمد. به طور کلی معتدل حرکت کردن ایشان باعث قوام جریان سیاسی کشور شد.
او همچنین با اشاره به حملات اصولگرایان به مرحوم هاشمی گفت: در مقطعی که این حملات صورت گرفت و برخوردها با خانواده ایشان شد، هیچ کدام از این عوامل بذاعث نشد که ایشان از وفاداری به مردم کوتاهی کنند و همه این مسائل را مسائل درونی خانواده نظام فرض میکردند.
رهامی با بیان اینکه هر کسی میتواند در عین نقاط قوت نقاط ضعف هم داشته باشد، گفت: مدل کار مرحوم هاشمی، مدل امیرکبیر بود؛ یعنی شخصی بود و جنبه کاریزماتیک را موثر میدانست؛ این مدلها مربوط به ۱۵۰ یا ۲۰۰ سال پیش است. در حالی که اگر مدلهای جدیدتری مانند ماهاتیر محمد، نلسون ماندلا، جواهر لعل نهرو و گاندی، که تشکیلاتی کار میکردند، را در نظر داشتند، شاید ماندگاری اندیشه انقلاب بیشتر میشد. به طور کلی شخصی فکر کردن رهبران انقلاب باعث شده تا نتوان پس از اشخاص موثر، جای آنها را پر کرد.
او ادامه داد: در چند جلسهای که قبل از انتخابات در آذر ۹۵ با ایشان داشتیم، روی این بخشها صحبت کردیم و آقای هاشمی میگفت: قائل به حزب و کار حزبی هستم، ولی شرایط کشور اجاز نمیدهد. حتی میگفتند که زمانی قبل از انقلاب در زندان بودم، پیش نویس فعالیت حزبی را آماده کرده بودم، اما امام فرمودند که شرایط کشور آماده این کار نیست.
رهامی افزود: آقای هاشمی میگفتند که همه به رای آوری آقای روحانی کمک کنیم، و من قول میدهم که بعد از انتخاب روحانی کمک میکنم که شرایط کشور را به سمت شرایط کشورهایی مانند آلمان ببریم که در آنها حزب نقش اول را بازی میکند.
او ادامه داد: حمایت ما از دولت آقای روحانی تاکتیک نیست، بلکه به آن نگاه استراتژیک داریم. در واقع این حمایت به خاطر آن است که به تفکرات آقای هاشمی وفاداریم و به توصیههای ایشان توجه داریم.
رهامی ادامه داد: یکی از نگرانیهای آقای هاشمی این بود که اگر دولت آقای روحانی آسیب ببیند، پوپولیستها روی کار بیایند.
رهامی با بیان اینکه ما نگران از دست رفتن عقبه اجتماعی حامی دولت آقای روحانی هستیم گفت: عقبه اصلی پشتیبان دولت، کارگران، دانشجویان و طبقه متوسط به پایین هستند که البته از نظر اقتصادی از سال گذشته تا کنون آسیب دیده اند. به نظر میرسد که به این طبقات در دولت روحانی کمتر توجه میشود.
او افزود: البته مردم به اعتدال و اصلاحات وفادار بوده و هستند، اما نگرانی از بابت ریزش است و اینکه مردم از دولت آقای روحانی مایوس شوند. هرچند اگر چنین اتفاقی بیفتد هم معنایش این نیست که مردم به سمت اصولگراها میروند. در واقع اگر مردم رنجیده شوند به سبد رای اصولگرایان اضافه نمیشود، بلکه با صندوق رای قهر میکنند.
او افزود: حمایت ما از دولت روحانی، توام با نقد، نظارت و تذکر است و تصور میکنیم که موفقیت دولت روحانی هم در گرو این حمایت هاست و از این رو، ائتلاف نیروهای اصلاح طلب و معتدل را هم حفظ خواهیم کرد. منظور از جریان معتدل هم کل نیروهای این جریان است که نمادش آقای هاشمی بود نه یک حزب خاص مثل حزب اعتدال و توسعه. در واقع نباید مسئله را حزبی تلقی کرد.
او درباره احتمال ادامه ائتلاف اصلاح طلبان با جریان اعتدال در انتخابات ۹۸ و ۱۴۰۰ گفت: این دو جریان از اواخر دولت احمدی نزاد به هم نزدیک شدند و از سال ۹۲ با هم کار میکنند. حتی نمیتوان گفت که مثلا چند درصد آرا مربوط به جریان اعتدال بوده و چند درصد مربوط به اصلاحات. در واقع نیروهای معتدل و میانه و اصلاح طلب این ائتلاف را به عنوان پیمان استراتزیک ادامه میدهند چراکه از سال ۸۴ درسی گرفتیم نباید میان این نیروها اختلاف باشد. اگر خرجمان را از هم جدا کنیم ممکن است دوباره اتفاق رخ داده در انتخابات ۸۴ تکرار شود. از این رو، هدف این است که هم در سال ۹۸ و هم انتخابات ۱۴۰۰ این ائتلاف را حفظ کنیم. تا کنون موفقیتهای خوبی در سه انتخابات بعد از ۸۴ و ۸۸ به دست آورده ایم و با ادامه این روند تلاش میکنیم گام چهارم را در سال ۹۸ و گام پنجم را در ۱۴۰۰ برداریم.
او با اشاره به اظهارات برخی اطرافیان روحانی در خصوص نقش اصلاح طلبان در پیروزی روحانی نیز گفت: برخی اظهارات را هم به حساب مواضع شخصی افراد میگذاریم که ارتباطی به عقبه جریان اعتدال ندارد.
- 19
- 4