کمتر از ۲۰ روز تا پایان مهلت ۴ماهه گروه ویژه اقدام مالی مشترک موسوم به FATF می‌گذرد، اما هنوز لوایح پالرمو و CFT در کشاکش موافقت‌ها و موافقت‌های اعضای مجمع تشخیص قرار دارد و تصمیم مشخصی درخصوص آن اتخاذ نشده است.
برای بررسی تبعات عدم پذیرش FATF، عملکرد مجمع تشخیص، مخالفت‌ها با لوایح و مسائل پیرامون آن «آرمان ملی» با سیدمصطفی هاشمی‌طبا معاون رئیس جمور در دولت اصلاحات و سازندگی و فعال سیاسی اصلاح‌طلب به گفت‌وگو پرداخته است که می‌خوانید.
طي چند وقت گذشته اظهارات مختلفي در خصوص پذيرش يا عدم پذيرش FATF بيان شده است؛ چه تحليلي از مسائل اخير پيرامون لوايح ۴ گانه داريد؟
من نمي‌دانم که چرا بايد خود را دچار يک محدوديت جديد کنيم. برخي سوال مي‌کنند که اگر FATF را بپذيريم آيا همه مسائل تحريمي ما حل مي‌شود؟ مسلما اين آدرس غلط و فرافکني است. در حقيقت اگر ما FATF را نپذيريم کارمان بسيار سخت‌تر و مشکل‌تر از حال حاضر خواهد شد. پذيرفتن FATF يعني اينکه نگذاريم شرايطمان بدتر و سخت‌تر شود و حداقل بتوانيم با برخي کشورهايي که ارتباط مناسبي با ايران دارند از نظر بانکي روابط مناسبي داشته باشيم، اما اگر نپذيريم هيچکدام از اين کشورهايي که اکنون با ما ارتباط با نکي دارند و حداقل با پول خودمان مي‌توانيم با آنها مبادله بانکي داشته باشيم و داد و ستد کنيم اين امکان نيز فراهم نخواهد بود.
البته به‌نظر مي‌آيد که اگر FATF تصويب نشود کاسبي جديدي براي عده‌اي درست مي‌شود چون هم اکنون نيز عده‌اي از قِبل تخريم کاسب هستند. دولت و کشور هزينه‌هايي مي‌دهد که اگر اکنون تحريم نبوديم قطعا آن هزينه را نمي‌پرداختيم. هر کاري که اکنون براي دور زدن تحريم‌ها مي‌کنيم هزينه‌هايي را در بردارد. لذا اگر FATF را نپذيريم نيز هزينه‌هاي جديدي جداي از هزينه‌هاي دور زدن تحريم‌ها بر ما وارد مي‌شود و اين هزينه‌ها به جيب عده‌اي مي‌رود. البته شايد آنها خوشحال باشند از اينکه ما به اين نوع تحريم‌ها دچار شويم. من واقعا نمي‌دانم اين مساله نفوذ که مقام معظم رهبري هم بارها بدان اشاره کردند در چه سطوحي کارساز است و واقعيت دارد.
چون اطلاعات ندارم و افراد را نيز نمي‌شناسم، اما مشاهده مي‌شود که ناگهان نهضت ضد FATF شروع مي‌شود و برخي با اشاره به آن مي‌گويند برجام ما را بدبخت کرد. در حالي که اتفاقا برجام را گشود و خروج آمريکا از توافق و اعمال تحريم‌هاي يکجانبه و ظالمانه چنين شرايطي را پديد آورد وگرنه برجام که روابط ما را درست کرده بود و در آن زمان کلي گشايش اقتصادي براي کشور ايجاد شد. عدم وجود برجام و مخالفت آمريکا با برجام است که مشکلاتي را براي کشورمان ايجاد کرده است با اين حال با برخي با علم به اين موضوع سخنان ديگري مي‌گويند. واضح است که اگر برجام منعقد نمي‌شد از همان ابتدا مشکلات اقتصادي بسيار سنگيني داشتيم و قطعنامه‌هاي شوراي امنيت که به‌واسطه برجام لغو شد، اجازه مي‌داد که دشمنان بتوانند عليه کشورمان اقدامات خصمانه انجام دهند. FATF نيز همينطور است؛ يعني اگر ما با اين لوايح مخالفت کنيم و به ليست سياه برويم ديگر نمي‌توانيم با هيچ‌کشوري مبادلات مالي و بانکي داشته باشيم چرا که ممکن است به‌عنوان تخلف شناخته شده و با آنها مقابله شود. اينکه نيت مخالفان چيست و چه چيزي را دنبال مي‌کنند، امري مبهم است. جالب اينجا است که خود همين مخالفان در دولت آقاي احمدي‌نژاد اين لوايح را پيشنهاد داده و امضا کردند، اما حالا مخالفت مي‌کنند. به همين سابقه است که گفته مي‌شود مخالفان دغدغه کشور ندارند و مسائلي وجود دارد که خود را مخالف نشان مي‌دهند.
اخيرا پيامک‌هاي تهديدآميزي به اعضاي موافق FATF در مجمع تشخيص فرستاده مي‌شود با نام ملت ايران که با فشار آنها را از تصويب اين لوايح منصرف کنند؛ اينگونه عملکردها تا چه حد مي‌تواند باعث شود تا مجمع تحت تاثير فشارها تصميم‌گيري کند؟
وقتي که از تريبون‌هاي مهم به‌صورت صريح با FATF و برجام مخالفت مي‌شود پيامک جاي خود را دارد. پيامک مساله مهمي نيست و مي‌توان آن را رديابي کرد اما اينکه افراد مشخصي نظر مي‌دهند و آنچه که از صداوسيما و از سوي برخي‌ها که مي‌توانند در سياستگذاري تاثير بگذارند مطرح مي‌شود، جاي تأمل دارد. چطور مي‌شود که فردي غيرمتخصص تا اين حد درباره FATF صحبت کند؟ آيا اين لوايح را مطالعه کرده؟ چقدر مسائل و جزئيات آن را مي‌داند که اينقدر دقيق و عريان نسبت به آن اظهارنظر مي‌کند؟ در قرآن نيز داريم «از چيزي که نسبت به آن علم نداريد پيروي نکنيد»، حال مخالفان چقدر نسبت به اين لوايح و جزئيات آن اطلاع دارند که اينقدر صريح نسبت به آن اظهارنظر مي‌کنند. مجمع در پيشگاه ملت مسئول است که اگر به هر دليلي اين لوايح را تصويب نکند به ليست سياه خواهيم رفت و دچار مشکل خواهيم شد و چقدر پول کشور به جيب واسطه‌ها و دلالاني خواهند رفت که با جمهوري اسلامي مخالفند. از طرف ديگر با رد اين لوايح ديگر امکان تراکنش بانکي بين‌المللي نخواهيم داشت.
مگر چقدر مي‌توانيم با چمدان پول جابه‌جا کنيم. بايد ببينيم تاکنون چه فساد‌هايي اتفاق افتاده و اگر سيستم بانکي ما کار نکند به مشکل خواهيم خورد. چطور مي‌شود اين کشورهايي که با آنها ارتباط داريم عضو اين گروه اقدام مالي هستند و فقط ما نيستيم؟ هر چند که ظاهرا اين کشورها نيز اخيرا پيغام دادند که اگر عضو FATF نشويد ارتباط مالي چندان مطلوبي با شما نخواهيم داشت.
برخي معتقدند اين مخالفت‌ها با FATF کاملا جناحي است و مخالفان نمي‌خواهند که اين مساله به اسم دولت تمام شود و اگر در دولت خودشان بود تاکنون ده‌ها بار به تصويب رسيده بود؛ ارزيابي شما از اين رويکرد چگونه است؟
اينکه عده‌اي فقط بايستند، فحش بدهند و تخريب کنند انقلابي‌گري نيست. انقلابي آن است که در خدمت ملت باشد نه اينکه مردم را مضيقه بگذارد. واقعيت موضوع از اينجا مشخص مي‌شود که از يک طرف مي‌گويند معيشت مردم بهتر شود و از طرف ديگر با FATF مخالفت مي‌کنند!
با توجه به جميع جوانب مجمع تشخيص چگونه عمل خواهد کرد؟
احساس من اين است که اين لوايح تصويب خواهد شد، اما معتقدم که در صورت عدم تصويب اين لوايح مجمع تشخيص بايد تبعات و عواقب آن را به‌عهده بگيرد. مقامات دولتي نيز بايد با اين مساله به‌صورت فعال برخورد کنند.
- 16
- 5
