کنگره آمریکا اخیرا در میان شگفتی ناظران بینالمللی طرح تمدید ۱۰ ساله تحریمهای ایران را تصویب کرد تا درآینده از اجرایی شدن تعهدات آمریکا در برابر ایران جلوگیری کند.
تاكيد دونالد ترامپ رئيسجمهوري جديد آمريكا درجريان مبارزات انتخاباتي خود مبني براينكه در صورت پيروزي درانتخابات، برجام را پاره خواهد كرد نگرانيهاي زيادي را در سطح جامعه جهاني برانگيخت.
اينگونه اظهارنظرها اگر چه جنبه مصرف داخلي وتبليغاتي دارد اما اگر برجام ازسوي آمريكا ومشخصا رئيسجمهوري جديد اين كشور ناديده گرفته شود، به مفهوم عدم پايبندي آمريكا به قوانين بينالمللي تلقي خواهد شد. با وجود اين گمانهزنيها، برجام اساسا يك توافقنامه دو جانبه نيست بلكه توافقي بينالمللي است كه در دبير خانه سازمان ملل به عنوان سندرسمي ثبت شده است.
اين سند از يك پشتوانه بينالمللي گستردهاي برخوردار است، زيرا علاوه برآمريكا ۲ كشور ديگر داراي حق وتو در سازمان ملل مانند روسيه وچين آن را امضاء كردهاند. از همان زمان كه مذاكرات ايران و كشورهاي ۱+۵ بهطور جدي در دولت يازدهم آغاز شد مقام معظم رهبري ضمن تاكيد برسلامت وتوانايي تيم مذاكرهكننده، نسبت به كارشكنيهاي احتمالي آمريكا هشدارداده بودند. نقض يك جانبه اين توافقنامه از سوي آمريكا نقض آشكار قوانين بينالمللي است، زيرا ثابت ميكند كه واشینگتن تحتتاثير جريانهاي تاثيرگذار صهيونيستي، در برابر رخدادهاي بينالمللي واكنش نشان ميدهد.
از سوي ديگر جمهوري اسلامي ايران در طول يك سال گذشته همواره همه مسيرهاي اعتمادسازي را طي كرده و اكنون توپ در زمين كشورهاي ۱+۵ است اما ظاهرا برخي كشورهاي امضاكننده توافق هستهاي متاثر از سياستهاي واشینگتن هستند. گزارش مديركل آژانس بينالمللي انرژي هستهاي نشان ميدهد كه ايران به كليه تعهدات خود در توافقنامه هستهاي عمل كرده است اما ساير كشورهاي اروپايي تلاش كردهاند تا سياستهاي خود را با آمريكا هماهنگ سازند.
اتحاديه اروپا بهويژه فرانسه، انگليس و آلمان كه امضاكنندگان توافق هستهاي بهشمار ميروند بايد مسير سياسي خود را از آمريكا جدا و سياست مستقلي در برابر ايران اتخاذ كنند نمونه روشن بدعهدي فرانسه موضوع فروش هواپيماهاي ايرباس است كه اين كشور در جريان سفر اخير رئيسجمهوري اسلامي ايران به پاريس قرارداد فروش ۱۱۸ فروند ايرباس را با ايران امضاء كرد. اندكي بعد موضوع ضمانتهاي مالي توسط بانكهاي خارجي از سوي دولت فرانسوا اولاند مطرح شد كه اين موضوع در مذاكرات دو جانبه ايران وفرانسه مورد بحث قرار گرفت و راهكارهاي لازم نيز پيشنهاد شده بود.
اكنون آمريكا در برابر يك آزمون دشوار تاريخي قرار دارد، زيرا اقدام احتمالي رئيسجمهوري منتخب آمريكا در برهم زدن برجام تعاملات بينالمللي را دستخوش مزاجهاي شخصي رهبران آمريكا خواهد ساخت. درچنين شرايطي اگر ايران نيز عكس العمل متقابلي ازخود نشان دهد و برجام را ناديده بگيرد قطعا افكار عمومي جهان اين حق را به ايران خواهد داد كه فعاليت هستهاي خود را به دوران قبل از توافقنامه برجام بازگرداند.
- 15
- 6