حمله جدید دلواپسان به برجام

 بر چشم‌ها‌ و قلب‌ها‌یشان مهر زده شده و عامدانه یا بنا بر عادت و رویه تمام سال‌ها‌ی گذشته، اهالی کیهان و هم پیمانان و دوستان مشترک المنافعشان نمی‌بینند که چه کسانی درصدد رفع مشکلات ایجاد شده برای کشور برآمده‌اند. روزنامه کیهان در تازه‌ترین سرمقاله خود مدعی شده که کره شمالی، کشوری با ساختاری خاص که دروازه‌های بسیاری از کشورهای دنیا را به روی خودش بسته، «اشتباه برجام» را دیده و عبرت گرفته است و به همین خاطر به دنبال ادامه سیاست‌های خود است! 

روزنامه کیهان که سال‌ها‌ست خط مشی مشخصی در برخورد با رویدادهای سیاسی دارد، در یادداشتی با عنوان «آمانو زنگ خطر را به صدا درآورد» به سخنان اخیر آمانو مبنی بر آن که نیازی به بازدید از مراکز نظامی ایران نیست اما در صورت لزوم آژانس چنین اختیاری را خواهد داشت، که البته سال‌ها‌ست تکرار شده و طبیعتا هم هیچ گاه به وقوع نپیوسته است واکنش نشان داده است. در این یادداشت که همچنان تلاش شده مانند تمام سالهای گذشته برجام تحت نظر بزرگان کشور را سند نفوذ دشمن و باج دهی دولت‌ها نشان دهد، کیهان برجام را با معاهده پاریس مقایسه کرده است. به تبع چنین مقایسه ای ادعا شده است که همان طور که ترامپ توانست یک طرفه از معاهده پاریس خارج شود چنین رویکردی در قبال پیمان بین المللی برجام نیز غیرقابل وقوع نیست.

بی خردی سیاسی ترامپ اگر کنار گذاشته شود اما، این نکته همچنان باقی است که رئیس جمهوری ایالات متحده اگر تا به حال تنها یک راه حل برای خروج از این قرارداد چندجانبه یافته بود لحظه ای برای لغو یا خروج از آن درنگ نمی‌کرد؛ اتفاقی که از قضا در معاهده پاریس روی داد. مسئله ای که به خوبی نشان می‌دهد تا چه اندازه در تدوین و تنظیم این قرارداد دقت عمل به خرج داده شده است. از سوی دیگر به طرز متناقضی در این یادداشت آمده است:

«جملاتی از این دست که «هدیه نقض برجام را به ترامپ نمی‌دهیم» یا «ما ناقض برجام نخواهیم بود چرا که آمریکا همین را می‌خواهد»، آن هم در حالی که هم تحریم می‌شویم، هم تهدید و هم در خطر ورود دشمن به مراکز اطلاعاتی و نظامی قرار می‌گیریم، در خوش‌بینانه‌ترین حالت، از روی «خوش‌بینی و سادگی» یا شاید حتی از روی ناچاری! بیان می‌شوند. نقض برجامی که یک طرفه اجرا می‌کنیم، هدیه به ترامپ و بازی کردن در زمین اوست. این گونه واکنش‌ها یعنی در زمین دشمن بازی می‌کنیم».

تناقض آشکار در چنین دست استدلالاتی 

این است که نگارنده آن از یک سو می‌داند ترامپ دست و پا بسته‌تر از همیشه می‌خواهد کاری کند که ایران برجام را نقض کند تا راه برای امریکا نیز باز شود و از سوی دیگر به اظهارات مقامات ایرانی و رسانه‌ها‌ به این سیاست نخ نمای ترامپ اشاره می‌کند و آن را بازی در زمین دشمن می‌خواند. 

این یادداشت که حاوی نکات قابل توجه دیگری نیز است در عجیب ترین بخش خود به این مسئله اشاره کرده که کره شمالی از سرنوشت برجام و ایران و بدعهدی امریکا عبرت گرفته و به سیاست‌های خود ادامه می‌دهد. کیهان می‌نویسد: «تاریخ یعنی عبرت گرفتن از سرنوشت دیگران. یعنی تجربیات مشابه را ببین تا درس عبرت دیگران نشوی. ادامه این روند می‌تواند ما را عبرت دیگران کند. کره شمالی از تاریخ عبرت گرفته، مذاکرات هسته‌ای، برجام و بدعهدی‌های آمریکا را هم می‌بیند، لذا هیچ اعتمادی به آمریکایی‌ها نمی‌کند. ما در این ۴سال تبدیل شدیم به درس عبرت کره‌ای‌ها.» 

در واقع این ایران و مردم ایرانند که از شرایط کره شمالی عبرت گرفته‌اند. شاید یکی از اصلی‌ترین تفاوت‌ها‌ی میان ایران و کره شمالی همین منش و گفتگویی باشد که خروجی اش می‌شود تعامل گسترده با دنیا و دشمن زدایی.

عبدالله ناصری فعال سیاسی اصلاح طلب در گفتگو با آفتاب یزد در نقد سرمقاله منتشر شده اظهار داشت: « طبیعتا این نگاه را قبول ندارم و معتقدم که برجام یک الگوی بسیار خوب جهانی در روند ترک مخاصمه و همچنین الگوی تعامل و صلح با جهان بود.» وی همچنین با تشریح شرایط کره شمالی گفت: « از طرف دیگر با توجه به این که از نزدیک این کشور را دیده ام،

کشور کره شمالی، کشوری منحصر به فرد است که تمام دارایی اش خلاصه می‌شود در موشک‌ها‌ی دوربرد و کلاهک‌ها‌ی هسته ای. کشوری است که روی ذخایر تسلیحاتی نشسته است و هیچ چیز دیگری در این کشور وجود ندارد. شما وارد این کشور که می‌شوید انگار وارد دنیای پانصد سال قبل شده‌اید.» 

این کارشناس مسائل سیاسی در ادامه با بیان این که هویت کره شمالی در ذخایر عظیم نظامی اش خلاصه می‌شود و با اشاره به سیاست‌ها‌ی سوسیالیستی که مردم خود را با آن آموزش داده، خاطرنشان شد: «در این کشور طبیعتا هیچ چیزی جز فرمان حاکمش فصل الخطاب نیست؛ این ویژگی را هم در نظر بگیریم که لااقل پدر و پدربزرگ رهبر کره شمالی انسان‌ها‌ی پخته سیاسی در کوران جنگ‌ها‌ی مختلف بوده‌اند و امروز حاکم کره یک جوان با ویژگی‌های خاص است؛ ناصری در پایان افزود: «آن چه که در عمل اتفاق افتاده این است که کره شمالی کشور نظامی مجهز و پر تسلیحات اما منزوی است که با دنیا ارتباط چندانی ندارد.»

کیهان در ادامه یادداشت خود، برجام را عاری از هرگونه دستاورد اقتصادی می‌داند و در فرازی بسیار مهم می‌نویسد: «ملاک را اگر جیب مردم بگیریم، این مذاکرات آورده اقتصادی هم نداشت. همین که با وجود گذشت بیش از ۴ سال از این دولت و رفتن آن یکی دولت، هنوز ناکامی‌ها را به گردن دیگران می‌اندازند نشان می‌دهد، مذاکرات آورده اقتصادی نداشته جز خسارت.» کیهان خودش را در اشتباهی استراتژیک گیر می‌اندازد. علاوه بر دلیل کشیدن کار به امضای معاهده برجام که گویا محافظه کاران فراموش کردند ناشی از هشت سال سیاست‌ها‌ی رئیس‌جمهور محبوبشان محمود احمدی‌نژاد و تخریب و هدر دادن تمام منابع مادی و معنوی داخلی و برون‌مرزی جمهوری اسلامی توسط سیاست‌های او و حامیانش بود و البته بحثی است قدیمی و پر تکرار، این نکته نیز نادیده گرفته می‌شود که برجام «فتح الفتوح یا ترکمانچای»،

به عنوان یک تاکتیک در شرایطی خاص به وجود آمد و قرار نیست اصالت بالذات داشته باشد. در میان تمام گزینه‌ها‌ی باقی مانده بر سر راه، ‌امضای برجام با شرایطی که هنوز کسی نتوانسته آن را به تمامه به یک سو نهد البته که راهبردی مناسب و موفق به حساب می‌آید. افزایش حجم فروش نفت، مبادلات تجاری، نوسازی بخشی از ناوگان هواپیمایی،‌ ابطال قطعنامه‌ها‌ی شورای امنیت و بسیاری مسائل دیگر که از چشم اهالی کیهان پنهان می‌ماند، همچنان بزرگ ترین ضعف دولت روحانی یعنی فقدان یک تیم رسانه‌ای مجرب برای برملا کردن سیاست‌های خاص دولت‌های نهم و بعد از آن و همچنین اقدامات انجام شده برای آواربرداری‌ها‌ی خود را گوشزد می‌کند. ملاک اگر جیب مردم باشد که از قضا حرف درستی هم به حساب می‌آید، باید به خیلی مسائلی که در هشت سال زمان دولت محبوب اصولگرایان پرداخته نشد، نگاه ویژه‌تری صورت پذیرد.

این روزنامه در ادامه مدعی می‌شود که آژانس و امریکا یکی بوده و هر آن ترامپ اراده کند می‌تواند از تاسیسات نظامی ایران بازدید کند. آن هم در شرایطی که در روزها و هفته‌ها‌ی گذشته به کرات دیده شد که این اراده از سوی رئیس جمهوری ایالات متحده و کاخ سفید وجود داشت و راه به جایی نبرد.

کیهان همچنین با بیان این که دولت چشمش به چند کشور اروپایی مانند فرانسه، انگلیس و آلمان است و نمی‌داند که آن‌ها‌ هرگز با امریکا سرشاخ نخواهند شد، نشان می‌دهد که نه تنها به تاریخ دو دهه اخیر جهان و شرایط روزهای پایان دولت جرج بوش مسلط نیست، بلکه رای منفی کشورهای اروپایی نسبت به طرح تحریمی امریکا در ماه‌ها‌ی گذشته را نیز به یاد نمی‌آورد. البته اتفاقات رخ داده به معنای چشم امید بستن به اقدامات اروپا نیست؛ این مسئله تنها شاید بتواند نشان دهد که تعامل گسترده با دنیا و دیپلماسی ظریفدنبال چه می‌گردد.

آنها همچنین در ادامه با مطرح کردن خبر به اشتباه ترجمه شده اظهارات امانوئل مکرون نسبت به دیدگاه‌ها‌یش در خصوص برجام که رضا نصری کارشناس امور بین الملل آن را مفصلا در روزهای گذشته توضیح داده بود، اقدام به تحلیل‌ها‌ی دیگری می‌کنند تا نشان دهند که اوضاع تا چه اندازه تیره و تار است! کیهان در ادامه از تحریم‌ها‌ی پی در پی و طرح مادر تحریم‌ها‌ی ترامپ ابراز نارضایتی می‌کند. گو آن که این نخستین بار است که دنیا علیه ایران تحریم صادر می‌کند؛ تحریم‌ها‌یی که با تغییر دولت و شکست گزینه‌ها‌ی کیهان در چند انتخابات پیاپی به عنوان یک پدیده تازه و بدیع مورد بررسی قرار می‌گیرد.

البته همواره در چنین مواقعی که اشتباهات این روزنامه گوشزد می‌شود آن‌ها‌ با آب و تاب حتی روزنامه‌ها‌ی مستقل را نیز زنجیره ای خطاب می‌کنند و با هزار حرف ناصواب و حمله به اهالی رسانه سعی می‌کنند صورت مسئله را پاک کنند اما، هیچ صورت مسئله ای در تاریخ حذف نشده است واین برای بعضی‌ها‌ یک خطر به حساب می‌آید. با این همه شاید صحیح ترین جمله این یادداشت را بتوان در تیتر و جمله پایانی این سرمقاله عجیب جست و جو کرد. «زنگ خطر به صدا درآمده است». منتهای مراتب اهالی کیهان و همفکرانش سال‌ها‌ دیرتر صدای آن را شنیده اند!