جمعه ۰۲ آذر ۱۴۰۳
۱۰:۲۰ - ۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۷ کد خبر: ۹۷۰۲۰۳۴۴۰
سیاست خارجی

پس از ۲۲ اردیبهشت چه می‌شود؟

روحانی و ترامپ,اخبار سیاسی,خبرهای سیاسی,سیاست خارجی

ترامپ در ۲۲ دی به اروپا و کنگره اولتیماتوم داد که چنانچه تا ۲۲ اردیبهشت کاری برای اصلاح برجام و برخورد با برنامه‌های منطقه‌ای و موشکی ایران انجام ندهند، از برجام خارج خواهد شد. با نزدیک‌شدن به این تاریخ، حدس و گمان‌ها درباره تصمیمی که ترامپ ممکن است بگیرد، رو به افزایش است. در ۲۲ اردیبهشت، دوره چهارماهه تعلیق تحریم‌های یکی از چهار قانون اصلی تحریم ایران به پایان می‌رسد و اگر تمدید نشود، تحریم‌های مندرج در آن نافذ می‌شود. هدف بخش ۱۲۴۵ این قانون، یعنی «قانون مجوز دفاع ملی» NDAA، تحریم فروش نفت ایران ازطریق تحریم بانک مرکزی ایران است.

 

مطابق این قانون، وزارت خزانه‌داری آمریکا ملزم به اعمال تحریم علیه آن دسته از نهادهای بانکی و مالی خارجی است که با بانک مرکزی ایران رابطه کاری دارند، مگر اینکه کشورهای مربوطه آن نهادهای مالی خارجی خرید نفت از ایران را به مقدار مورد نظر دولت آمریکا کاهش داده باشند. قبل از برجام، دولت آمریکا حجم نفت خریداری‌شده ازسوی هر کشور در یک دوره شش ماهه را با حجم آن دوره قبل مقایسه می‌کرد و درباره اعمال یا عدم اعمال تحریم تصمیم می‌گرفت. در دوره اوباما کاهش ۲۰ درصدی برای هر دوره ازسوی هر کشور کافی شمرده می‌شد. به فرض شروع این تحریم از ۲۲ اردیبهشت، به یک دوره زمانی برای اطلاع از اینکه آیا خرید نفت ایران ازسوی کشورهای مختلف کاهش یافته یا خیر، نیاز خواهد بود. دولت اوباما در یک فرمان اجرائی در فوریه ۲۰۱۲ دوره زمانی را شش ماهه و الزام کشورها به کاهش خرید را ۲۰ درصد در هر دوره تعیین کرد و نیز اقداماتی را برای تشدید تحریم بانک مرکزی و به‌ویژه بلوکه‌کردن دارایی‌های آن و برخی دیگر بانک‌های ایران مقرر کرده بود. ترامپ نیز در صورت اعاده این تحریم نیاز به صدور فرمان مشابهی دارد.

 

۱۲ جولاي (۲۲ خرداد) تاریخ بسیار مهم‌تری از نظر تمدید تعلیق تحریم‌هاست. در این تاریخ تعلیق تحریم‌های ناشی از قانون تحریم ایران (ISA) (تحریم‌های اقتصادی ا جمله منع سرمایه‌گذاری در صنایع نفت و گاز ایران)، قانون کاهش تهدید ایران و حقوق‌بشر در سوریه ITRSHRA یا ITRA (تشدید دیگر تحریم‌های فراملی و تعمیم ممنوعیت کار شعب شرکت‌های آمریکایی در خارج با ایران، تحریم بیمه و...) و تعلیق تحریم‌های مندرج در قانون آزادی ایران و عدم‌اشاعه IFCA (ممنوعیت کار با ایران در حوزه‌های بیمه، کشتی‌رانی، کشتی‌سازی، معاملات فلزات و...) باید تمدید شود.

 

مسئله مهم این است که اگرچه به ظاهر تحریم‌ها به‌راحتی و به‌سرعت قابل اعاده به‌نظر می‌رسند، اما درواقع چنین نیست. اعمال مجدد آنها به نحوی مؤثر، مستلزم انجام کارهای عظیم تکنیکی، حقوقی و دیپلماتیک است. در‌غیر‌این‌صورت، موجب آشفتگی و بی‌نظمی و اغتشاش در سطح بین‌المللی برای کشورها و شرکت‌ها می‌شود.

 

مثلا فرمان‌های اجرائی متعددی که لغو شده‌اند، باید مجددا با شرایط جدید تطبیق یابند و مجوزها و استثناهای متعددی صادر شوند. این در حالی است که اکثریت کارشناسان مسلط و با تجربه‌ای که قبلا با دولت اوباما کار می‌کردند از دولت ترامپ خارج شده یا به کارهای دیگر مشغول شده‌اند و تقریبا همه آنها با روش کار ترامپ در اکثر زمینه‌ها به‌ویژه برجام مخالف‌اند. به‌علاوه، کشورهای آسیایی و اروپایی که بار قبل به‌طور کم‌وبیش کامل با دولت اوباما همکاری کردند، این‌بار با توجه به پایبندی ایران به تعهداتش ذیل برجام، شدیدا نسبت به همکاری با دولت ترامپ درراستای نقض برجام اکراه دارند؛ به‌ویژه در‌صورتی‌که ترامپ به نظرات و پیشنهادهاي اتحادیه اروپا و کسانی مانند مکرون بی‌اعتنا بماند. ضمن اینکه رابطه ترامپ با اکثر کشورها، از جمله به‌دلیل سیاست‌های تجاری، زیست‌محیطی و... بسیار نامساعد است.

 

در چنین شرایطی به نظر می‌رسد که محتمل‌ترین گزینه ترامپ در ۲۲ اردیبهشت می‌تواند خودداری او از تمدید تعلیق تحریم قانون NDAA باشد. در این صورت، با توجه به توضیحات فوق، تحریم‌های عملی فوری علیه ایران اعمال نمی‌شود و یک فرصت دوماهه دیگر برای توافق با اروپا فراهم خواهد شد. این گزینه درعین‌حال، می‌تواند فعلا نظر پایگاه رأی ترامپ را نیز که خواستار خروج او از برجام است، تأمین کند. گروهی از اعضای معتدل دولت ترامپ و افراد سیاسی همسو با او نیز که سیاست ۱۶ماهه او برای ایجاد بلاتکلیفی در مورد برجام و اعمال تحریم‌های غیر‌هسته‌ای جدید را فعلا کافی می‌دانند، موافق با این گزینه هستند. به باور آنها، ترامپ همچنان می‌تواند با استناد به ادامه مذاکرات با اروپا و پیشرفت‌های حاصله، تصمیم نهایی را به تعویق بياندازد و بر مدیریت ائتلاف فراآتلانتیکی که برایشان مهم است، متمرکز شود.

 

برخی احتمالات و توصیه‌های دیگر به ترامپ نیز به شرح زیر قابل تلخیص است:

۱- وزیر خزانه‌داری آمریکا در ۱۱ آوریل در یکی از جلسات کنگره گفت: «اعاده تحریم‌ها الزاما به معنی خروج آمریکا از برجام نیست؛ بلکه تنها به این معنی است که تحریم‌های اولیه و ثانویه از سر گرفته شده‌اند.» از نظر او و امثال او این یک راه‌حل میانه است با این فرض که آمریکا ضمن تحمیل مجدد تحریم‌ها همچنان در ترتیبات برجام مانند کمیسیون مشترک و کمیته تدارکاتی و... شرکت خواهد کرد و برجام حفظ خواهد شد. البته اگر این توهم را بتوان راه‌حل دانست، ایران نیز می‌تواند متقابلا برنامه هسته‌ای خود را از سر‌ گیرد و اعلام کند که همچنان به برجام پایبند است. روشن است که در صورت اعاده تحریم‌ها که نقض مهم‌ترین تعهد آمریکاست، برجام موضوعیت خود را از دست خواهد داد.

 

۲- برخی دیگر نیز مدعی وجود امکان اعمال تحریم‌های تعلیق‌شده به بهانه‌های دیگر مثلا تروریسم، حمایت از بشار اسد و... هستند. این نیز البته توهمی بیش نیست؛ چراکه در بند ۲۶ برجام به صراحت تأکید شده که آمریکا حق اعاده و تحمیل مجدد تحریم‌های هسته‌ای فراملی به شرح مندرج در ضمیمه ۲ برجام را ندارد. البته در این مورد ایران نیز می‌تواند با اعاده برنامه هسته‌ای خود مدعی ادامه عضویت در برجام باشد.

 

۳- گزینه دیگر می‌تواند این باشد که آمریکا از تمدید تعلیق تحریم‌ها در ۱۲ مي و ۱۲ جولاي خودداری کرده و سپس عدم اعاده قطع‌نامه‌های شورای امنیت را موکول به ادامه پایبندی ایران به تعهداتش ذيل برجام كند. آنچه «تحریم‌های ظالمانه» لقب گرفت، تحریم‌های مالی، نفتی و... بود. قطع‌نامه‌های شورای امنیت که ناظر بر منع همکاری‌های هسته‌ای و اقلام دومنظوره‌ای و سلاح و همکاری موشکی و مانند اینها بود، هیچ‌گاه فشار اقتصادی عمده‌ای را موجب نشد.

 

۴- برخی مانند بولتون و پمپئو که از ابتدا مخالفتشان با برجام ربط چندانی به خود برجام نداشت، بلکه بیشتر ناشی از امکاناتی بود که این توافق برای ایران فراهم می‌کرد، بعید است به هیچ شکل با «اصلاح برجام» به تنهایی کوتاه بیایند. آنها مدعی‌اند که نظام ایران به لطف برجام هم تقویت شد، هم فراغ بال یافت و هم مشکلات مالی‌اش برطرف شد. بنابراين آنها که در اصل در پی «تغییر رژیم» هستند، اصلاح برجام و پرداختن به ابعاد منطقه‌ای و موشکی امر را تنها مرحله‌ای برای پیگیری هدف نهایی خود می‌دانند. البته اینها ممکن است در سیر بعدی امور منزوی شوند.

 

۵- مارک دوبوویتز رئیس بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها و یکی از معماران استراتژی فشار بر ایران بر آن است که ترامپ نباید برای خروج از برجام عجله کند. وی سیاست «محدوده امن « «safe harbor» را پیشنهاد می‌کند؛ به این معنی که آمریکا مدتی مثلا شش ماه به بانک‌ها و شرکت‌های خارجی که با ایران کار می‌کنند، فرصت دهد تا کار خود با ایران را متوقف کنند. وی معتقد است که از این طریق بی‌ثباتی و بلاتکلیفی طولانی‌تر و شدیدتر می‌شود و اروپا نیز فرصت بیشتری برای تصمیم‌گیری خواهد داشت.

 

در مورد اینکه گزینه‌های ایران چه می‌تواند باشد، ورای کلیاتی که تاکنون توسط مقامات مطرح شده، تصمیم نهایی ایران تماما بستگی به طرز عمل ترامپ و نیز نحوه واکنش اروپا و دیگر کشورها در برابر آن خواهد داشت. بنابراين طیفی از گزینه‌ها، از ماندن در برجام با وجود خروج آمریکا و کمک به افزایش انتقاد جهانی از آمریکا گرفته تا خروج از برجام و اعاده کامل برنامه هسته‌ای، در برابر ایران قرار خواهد داشت. مادام که تصمیم ترامپ و واکنش‌های بین‌المللی به آن روشن نشده، مشکل می‌توان گزینه مشخصی را برای ایران در نظر گرفت.

 

کوروش احمدی

 

sharghdaily.ir
  • 15
  • 6
۵۰%
نظر شما چیست؟
انتشار یافته: ۵
در انتظار بررسی: ۱۱
غیر قابل انتشار: ۱۵
جدیدترین
قدیمی ترین
تحریمی برای دولتی که فکر مردمش نیست تحسیری نداره گرچه این تحریمی نابودی مردم است
خوب سرگرمی برامون درست کردن به خدا. خیلی از آقایون و آقازاده ها دارن از این شرایط سوء استفاده میکنن و میلیارد میلیارد پول به جیب میزنن. به بهانه ترحیم و این چرندیات هر روز بازار سیاه درست میکنن و مردم بدبخت بی نوا را میچاپن. خدایا به خودت قسمت میدم ریشه ظلم را بخشکون.
خوب سرگرمی برامون در...
آمریکا هیچ غلطی نمی کنه دولت مردان به فکر مردم باشند و گوش به فرمان ولایت
ان شاالله که خارحج بشه امریکای خبیث و برجام رو آتیش بزنه ما چیمون از کره شمالی کمتره مگه
ان شاالله که خارحج ب...
دقیقا همین طوره . تا کی دلار شده ۷۰۰۰ . طلا شده گرمی ۲۰۰ تومان . دیگه خسته شدیم . دست بردارید از این کشمکشهای سیاسی. مردم چه گناهی دارند .
مشاهده کامنت های بیشتر
هیثم بن طارق آل سعید بیوگرافی هیثم بن طارق آل سعید؛ حاکم عمان

تاریخ تولد: ۱۱ اکتبر ۱۹۵۵ 

محل تولد: مسقط، مسقط و عمان

محل زندگی: مسقط

حرفه: سلطان و نخست وزیر کشور عمان

سلطنت: ۱۱ ژانویه ۲۰۲۰

پیشین: قابوس بن سعید

ادامه
بزرگمهر بختگان زندگینامه بزرگمهر بختگان حکیم بزرگ ساسانی

تاریخ تولد: ۱۸ دی ماه د ۵۱۱ سال پیش از میلاد

محل تولد: خروسان

لقب: بزرگمهر

حرفه: حکیم و وزیر

دوران زندگی: دوران ساسانیان، پادشاهی خسرو انوشیروان

ادامه
صبا آذرپیک بیوگرافی صبا آذرپیک روزنامه نگار سیاسی و ماجرای دستگیری وی

تاریخ تولد: ۱۳۶۰

ملیت: ایرانی

نام مستعار: صبا آذرپیک

حرفه: روزنامه نگار و خبرنگار گروه سیاسی روزنامه اعتماد

آغاز فعالیت: سال ۱۳۸۰ تاکنون

ادامه
یاشار سلطانی بیوگرافی روزنامه نگار سیاسی؛ یاشار سلطانی و حواشی وی

ملیت: ایرانی

حرفه: روزنامه نگار فرهنگی - سیاسی، مدیر مسئول وبگاه معماری نیوز

وبگاه: yasharsoltani.com

شغل های دولتی: کاندید انتخابات شورای شهر تهران سال ۱۳۹۶

حزب سیاسی: اصلاح طلب

ادامه
زندگینامه امام زاده صالح زندگینامه امامزاده صالح تهران و محل دفن ایشان

نام پدر: اما موسی کاظم (ع)

محل دفن: تهران، شهرستان شمیرانات، شهر تجریش

تاریخ تاسیس بارگاه: قرن پنجم هجری قمری

روز بزرگداشت: ۵ ذیقعده

خویشاوندان : فرزند موسی کاظم و برادر علی بن موسی الرضا و برادر فاطمه معصومه

ادامه
شاه نعمت الله ولی زندگینامه شاه نعمت الله ولی؛ عارف نامدار و شاعر پرآوازه

تاریخ تولد: ۷۳۰ تا ۷۳۱ هجری قمری

محل تولد: کوهبنان یا حلب سوریه

حرفه: شاعر و عارف ایرانی

دیگر نام ها: شاه نعمت‌الله، شاه نعمت‌الله ولی، رئیس‌السلسله

آثار: رساله‌های شاه نعمت‌الله ولی، شرح لمعات

درگذشت: ۸۳۲ تا ۸۳۴ هجری قمری

ادامه
نیلوفر اردلان بیوگرافی نیلوفر اردلان؛ سرمربی فوتسال و فوتبال بانوان ایران

تاریخ تولد: ۸ خرداد ۱۳۶۴

محل تولد: تهران 

حرفه: بازیکن سابق فوتبال و فوتسال، سرمربی تیم ملی فوتبال و فوتسال بانوان

سال های فعالیت: ۱۳۸۵ تاکنون

قد: ۱ متر و ۷۲ سانتی متر

تحصیلات: فوق لیسانس مدیریت ورزشی

ادامه
حمیدرضا آذرنگ بیوگرافی حمیدرضا آذرنگ؛ بازیگر سینما و تلویزیون ایران

تاریخ تولد: تهران

محل تولد: ۲ خرداد ۱۳۵۱ 

حرفه: بازیگر، نویسنده، کارگردان و صداپیشه

تحصیلات: روان‌شناسی بالینی از دانشگاه آزاد رودهن 

همسر: ساناز بیان

ادامه
محمدعلی جمال زاده بیوگرافی محمدعلی جمال زاده؛ پدر داستان های کوتاه فارسی

تاریخ تولد: ۲۳ دی ۱۲۷۰

محل تولد: اصفهان، ایران

حرفه: نویسنده و مترجم

سال های فعالیت: ۱۳۰۰ تا ۱۳۴۴

درگذشت: ۲۴ دی ۱۳۷۶

آرامگاه: قبرستان پتی ساکونه ژنو

ادامه

مجلس

دولت

ویژه سرپوش