عراقچی: خروج از برجام را در دستورکار داریم/ تهدید ایران به اخراج شهروندان افغانستانی

به گزارش فارس، «سید عباس عراقچی» معاون سیاسی وزیر امور خارجه کشورمان امشب (چهارشنبه) در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه دوم سیما به تشریح تصمیم امروز شورای عالی امنیت ملی کشورمان در توقف برخی از تعهدات برجامی پرداخت. 

با پدیده‌ای به نام ترامپ و یک دولت تندرو در آمریکا مواجهیم

وی در این باره در خصوص تصمیم امروز ایران گفت: بیش از دو سال است با پدیده‌ای به نام ترامپ و یک دولت تندرو در آمریکا مواجهیم که اعتقاد داشته و دارد که برجام بدترین و ننگین‌ترین توافق در تاریخ آمریکا بوده و با برجام ایران قوی‌تر و مقتدرتر در عرصه منطقه‌ای حضور یافته، اقتصادش گشایش یافته، نفتش را می‌فروشد، تحریم‌ها برداشته شده و از فصل هفت شورای امنیت خارج شده و با این جمهوری اسلامی که قوی شده و در منطقه اعمال قدرت می‌کند، باید برخورد شود. از ابتدا گفتند تحریم‌ها باید دوباره برگردد و زنجیرها را به خیال خود به دست و پای ایران ببندند و ایران را زمین گیر کنند که نتواند اعمال قدرت داشته باشد.

معاون سیاسی وزیر خارجه ایران اضافه کرد: از ابتدا ترامپ شرایطی را ایجاد کرد که ما خودمان از برجام خارج شویم تا تقصیر خروج از برجام به گردن ایران بیفتد، ولی ایران با درایت و هوشمندی با این حرکت مقابله کرد بعد به شدت تلاش کردند اروپا را با خود همراه کنند. تلاش کردند مذاکرات جانبی را درخواست کنند که ایران با این پدیده انحرافی مقابله کرد و در نتیجه ترامپ به این نتیجه رسید که باید از برجام خارج شود.

این دیپلمات عالی‌رتبه کشورمان بیان کرد: در نهایت آمریکا از برجام خارج و پس از آن سیاست فشار حداکثری علیه ایران را در پیش گرفتند که این سیاست تعریف شده‌ای با همین عنوان است. این سیاست علیه کشوری اتخاذ می‌شود که قوی است، اگر ضعیف بودیم احتیاجی به این فشارها نبود، قدم به قدم فشارهایشان را سنگین‌تر کرده و تحریم‌ها را با شدت اجرا و ابعاد جدیدی به تحریم‌ها افزودند و ایران با درایت سعی کرد در دام تحریک آمریکایی‌ها نیفتد و به دنیا و بقیه اعضای برجام فرصت دهد.

عراقچی افزود: تمام مکانیسم‌های موجود در برجام را فعال کردیم، کمیسیون مشترک برجام چهار بار در طول یک سال گذشته به خواست ایران تشکیل جلسه داد (دو بار در سطح وزرای خارجه دو بار در سطح معاونان وزرای خارجه) و کشورهای باقیمانده در برجام متعهد شدند تبعات خروج از برجام را برای ایران جبران کنند و در بیانیه‌ها اعتراف کردند بقای برجام به تامین منافع ایران است و متعهد شدند راه‌حل‌های عملیاتی را در ۱۱ حوزه مختلف پیدا کنند شامل مسائل مالی و بانکی، نفت و گاز و پتروشیمی، حمل و نقل، سرمایه‌گذاری، تجارت و ... متعهد شدند که راه‌حل‌های عملیاتی پیدا کنند که ایران از منافع حاصل از رفع تحریم‌ها بهره‌مند شوند.  آنها در عمل موفق نشدند چندان این راه‌حل‌ها را پیاده کنند. 

اروپایی‌ها خیلی کند و بطئی در این مسیر حرکت کردند

معاون سیاسی وزیر خارجه در پاسخ به این سؤال که اروپایی‌ها موفق نشدند یا نخواستند؟ خاطرنشان کرد:اینکه نخواستند یا نتوانستند یک سؤال مهم است، شاید به نظر من ترکیبی از هر دو باشد. اینکه اروپایی‌ها هیچ وقت اراده اینکه با جمهوری اسلامی ایران وارد تعاملات قوی شوند نداشتند و در اثر برجام مجبور شدند تحریم‌ها را بردارند درست است، این هم که آمریکا فشار فوق‌العاده‌ای بر آنها وارد کرد، نیز درست است.

وی گفت: اروپایی‌ها متعهد بودند یکسری کارها را انجام دهند، قدم اول این بود یک کانال مالی و بانکی ایجاد کنند، اول گفتند بانک‌های مرکزی را فعال می‌کنند که آمریکا پیغام داد آن را تحریم می‌کند، بعد گفتند بانکی را برای کار با ایران اختصاص می‌دهیم که آمریکایی‌ها مقابله کردند و بعد سر اینستکس آمدند که هنوز ادامه داد.

وی خاطرنشان کرد: به اعتقاد ما اروپایی‌ها خیلی کند و بطئی در این مسیر حرکت کردند. چه نمی‌خواستند و چه نمی‌توانستند، به حال ما نتیجه فرقی نداشت، نتیجه این بود که بعد از یک سال فرصتی که ایران به آنها داد، به خاطر تعهدی که خودشان داده بودند و درخواستی که کرده بودند، هفته‌ها را تمدید کردند و جلسات مختلف تشکیل دادیم و تا الان یک سال شده است که خویشتنداری هوشمندانه ایران یک برتری سیاسی و اخلاقی برای ما در سطح دنیا ایجاد کرد. اجماعی که آمریکا سعی می‌کرد علیه ما ایجاد کند، با رفتارهای هوشمندانه ما تبدیل به اجماعی علیه آمریکا شد.

وی با اشاره به چهار بار تلاش‌های آمریکا برای کشاندن ایران به شورای امنیت عنوان کرد: در همه اینها ناکام بودند،  چون جامعه بین‌المللی مخالفت می‌کرد. بعد کنفرانس ورشو را راه انداختند و بعد از آن سعی کردند ائتلاف عربی را راه بیندازند که شکست خورد.

عراقچی افزود: ما به اروپایی‌ها و چین و روسیه فرصت کافی دادیم تا به نقطه‌ای رسیدیم که آمریکایی‌ها از همه تلاش‌ها ناامید شدند و اعلام کردند سیاست فروش نفت صفر را دنبال می‌کنند و مجوزها برای خریداران نفت ایران را تمدید نمی‌کنند و در این جا ما در نقطه‌ای قرار گرفتیم که به لحاظ اخلاقی، سیاسی و بین‌المللی به همه فرصت داده بودیم. سیاست‌های آمریکا دیگر قابل اغماض نبود ولذا تصمیم قاطعانه‌ای گرفته شد که ما وارد پروسه کاهش تعهداتمان شویم.

معاون سیاسی وزیر خارجه همچنین در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر اینکه یک تقسیم کار بین اروپا و آمریکا صورت گرفته و اروپا ما را در تعلیق نگهداشته است، گفت: ممکن است این تحلیل درست باشد، ولی اینکه اروپایی‌ها ناتوان بودند در اینکه اقداماتی را انجام دهند، پایه‌های خودش را دارد. حرفی که اروپایی‌ها به ما زدند این بود که در این یک سال متوجه شدند چقدر به لحاظ اقتصادی به آمریکا وابسته هستند.شرکت ها و بانک‌های آنها از خزانه‌داری آمریکا بیشتر حرف شنوی دارند تا از خودشان و الان تسلیحاتی کردن قدرت دلار در موسسات اروپایی‌ بحث می‌شود.

وی عنوان کرد: ایران دنبال نتیجه بود و دنبال منافعش هست و ما دقیقا براساس منافع خودمان حرکت کردیم.

تصمیم ایران به معنای خروج از برجام و نقض آن نیست/ ما خروج از برجام را در دستور کار داریم

عراقچی درباره جزییات فنی تصمیم امروز ایران گفت: تصمیم ایران از نقض برجام نیست، استفاده از ابزارهای داخل برجام برای تامین منافع مردم ایران است. این تصمیم به معنای خروج از برجام و حتی نقض برجام هم نیست. براساس بند ۲۶ و ۳۶ برجام این حق را داریم که از این ابزارها برای تامین منافع‌مان استفاده کنیم. هیچ کس در دنیا نمی‌تواند ما را به نقض برجام متهم کند.

وی گفت: ما خروج از برجام را در دستورکار داریم، کسی نباید در این تردید کند. جمهوری اسلامی ایران خروج از برجام را در دستورکار قرار داده، ولی به صورت مرحله به مرحله. ایران آمادگی دارد در هر مرحله که طرف‌های مقابل تعهداتشان را انجام دادند، مرحله به مرحله سر جای قبلی خودش برگردد. سیاست ما فرصت دادن به دیپلماسی و کشورهای مقابل است که قصورات خودشان را در گذشته جبران کنند.

عراقچی توضیح داد: در این سیاست مرحله به مرحله ما در مرحله اول یک قسمت مهم از تعهداتمان را کاهش می‌دهیم. بحث محدودیت در ذخایر مواد حساس هسته‌ای ایران است. قسمت هسته‌ای برجام روی چند پایه قرار دارد، ذخایر، تعداد ماشین‌ها، سطح غنی سازی ۳.۶۷، اراک و فردو و .. اینها ستون‌های اصلی برجام هستند. ایران در مرحله اول یکی از این ستون‌ها را مورد هدف قرار می‌دهد و می‌گوید ما به میزان ذخایری که در برجام برای ایران مقرر شده پایبند نیستیم. ما تا ۱۵ سال مقید بودیم میزان ذخایر اورانیوم غنی شده را به ۳۰۰ کیلو و ذخایر آب سنگین را به ۱۳۰ تن محدود کنیم.

معاون وزیر خارجه خاطرنشان کرد: ایران امروز اعلام کرد دیگر به این محدودیت قائل نیست و ما دیگر هیچ محدودیتی برای میزان ذخایر خود قائل نیستیم. اینکه ذخایر به چه مراحلی می‌رسد و چه میزان افزایش می‌یابد، دست خودمان است، با توجه به ظرفیت‌های فنی، نیازها و تعاملات دیپلماتیک در عرصه عمل تصمیم می‌گیریم که با چه سرعتی مواد و ذخایر خود را افزایش دهیم. 

عراقچی درباره اینکه آیا با توجه به اینکه سطح غنی سازی را افزایش نمی‌دهیم این توان وجود دارد که در ۶۰ روز از این میزان بالاتر برویم، بیان کرد: ما کارخانه تولید آب سنگین داریم که الان با ظرفیت مشخصی کار می‌کند و ماهانه مقداری آب سنگین تولید می‌‌کند. طبق برجام موظف بودیم مازاد آن را برای فروش به بازارهای بین‌المللی عرضه کنیم. قبل از اینکه به ۱۳۰ تن برسد مشتریانی پیدا می‌شدند که خریداری می‌کردند یا در عمان انبار می‌کردیم.

وی همچنین عنوان کرد: در مورد اورانیوم غنی شده، موظف بودیم تا ۳۰۰ کیلو اورانیوم تا ۳.۶۷ درصد غنی شده را بیشتر نگه نداریم و اگر به ۳۰۰ کیلو رسید، این مازاد را به کشور دیگر بفروشیم و در مقابل آن کیک زرد و مواد خام بگیریم یا اگر پیدا نشد متوقف شویم. در طول سه سال و نیم که از اجرای برجام می‌گذرد هیچ وقت متوقف نشدیم با شیوه‌های مختلف غنی سازی ما ادامه داشته، ولی مرز ۳۰۰ کیلو را رد نکردیم. 

از الان به بعد به هیچ محدوده‌ای در ذخایر خود قائل نیستیم

عراقچی با بیان اینکه از الان به بعد به هیچ محدوده‌ای در ذخایر خود قائل نیستیم، تصریح کرد: سطح غنی سازی ۳.۵ درصد یا ۳.۶۷ درصد یا ۵ درصد یا ۲۰ درصد، بحث دیگری است. از هر میزان درصدی می‌توانیم میزان متفاوتی از ذخایر را داشته باشیم. آن ۳۰۰ کیلو مربوط به ذخایر زیر ۳.۶۷ درصد است، ۲۰ درصد را  متعهد هستیم، فعلا انجام ندهیم. در مرحله بعدی گفتیم که دیگر به درصد هم پایبند نخواهیم بود.

معاون سیاسی وزیر خارجه گفت: ما در مرحله اول یکی از ستون‌های برجام را هدف قرار دادیم، دیگر محدودیت ذخایر نخواهیم داشت. اگر خواسته‌های ما ظرف ۶۰ روز تامین شود برمی‌گردیم مرحله اول را دوباره اجرا می‌کنیم اگر تامین نشود، وارد گام دوم می‌شویم و گام دوم را از الان برای آنها مشخص کرده‌ایم برای اینکه جدیت ما کاملا روشن شود. سر ۶۰ روز گفتیم چه کار دیگر انجام می‌دهیم و ستون بعدی را هدف قرار می‌دهیم و ستون بعدی درصد غنی سازی است و بعد از آن ما به ۳.۶۷ درصد پایبند نخواهیم بود و هر درصد غنی سازی بخواهیم براساس نیازهای فنی و غیرفنی انجام می‌‌دهیم.

وی همچنین گفت: در گام دوم کار دیگری صورت می‌گیرد که بحث اراک است. در برجام قرار بود اراک به راکتور مدرن و پیشرفته تبدیل شود. در طراحی اراک قرار بود و هست که کشورهای عضو برجام به ما کمک کنند و کارگروهی با حضور ایران و ۱+۵ که الان ۱+۴ شده تشکیل شد. در طول یک سال گذشته این روال مدرن سازی اراک به خوبی پیش نرفت، علت آن هم ترسی بود که کشورهای برجام از همکاری با ایران داشتند چون شرکت‌های معتبر هسته‌ای آنها در این پروژه درگیر شدند و از ترس تحریم شدن یک مقدار تعلل‌هایی صورت گرفت. در نامه رئیس جمهور گفتیم در این دو ماه انتظار داریم اراک به پروسه تکمیل خود برگردد.

وی گفت: الان دیزاین‌های (طراحی‌های) اولیه انجام شده، طراحی‌های بعدی هم آماده شده و قرارداد تجهیزات بسته شده و باید به جدول زمانی مقرر خودمان برگردیم. 

اگر برنگشتند قید همکاری با کشورهای برجام را سر موضوع اراک خواهیم زد و راکتور را با طراحی و تکنولوژی خودمان می‌سازیم

عراقچی تصریح کرد: اگر برگشتیم که هیچ، اگر برنگشتیم از دو ماه دیگر ایران قید همکاری با کشورهای برجام را سر موضوع اراک را خواهد زد و راکتور تحقیقاتی اراک را با طراحی و تکنولوژی خودمان خواهیم ساخت. اینکه به طراحی قدیم برگردیم هم طبیعی است و باید بپذیرند.

معاون سیاسی وزیر خارجه بیان کرد: ما تصویر خیلی واضح مقابل چشم کشورهای طرف برجام قرار دادیم و مراحل کاملا مشخص است و در عین حال آمادگی خود را برای مذاکره در همه سطوح، اگر مراجعه کنند، اعلام کردیم.

قطعنامه‌های شورای امنیت خط قرمز ایران است و اگر این خط قرمز رعایت نشود، برجام به طور کامل از بین خواهد رفت

وی در عین حال با اشاره به اظهارات رئیس جمهور کشورمان تصریح کرد: اگر در این مراحل گام به گام، کشورهای ۱+۴ یا هر یک از آنها به تنهایی یا آمریکا به شورای امنیت سازمان ملل مراجعه و سعی کنند قطعنامه‌های گذشته را برگردانند، یا قطعنامه جدیدی علیه ایران صادر کنند، جمهوری اسلامی ایران یک پاسخ قاطع و محکم خواهد داد. این پاسخ را رئیس جمهور کاملا در نامه ذکر کرده و ابعادش را گفتند و ترجیح دادند الان باز نشود.

عراقچی بیان کرد: کشورهای عضو برجام می‌دانند که قطعنامه‌های شورای امنیت خط قرمز ایران است و اگر این خط قرمز رعایت نشود، برجام به طور کامل از بین خواهد رفت به اضافه اقدامات دیگری که ایران صورت خواهد داد.

معاون وزیر خارجه همچنین گفت: بحث نگهداری مواد مهم است نه فروش آن. نگرانی آنها از برنامه‌ هسته‌ای ایران، میزان مواد غنی شده در ایران بود. در برنامه هسته‌ای ایران میزان ذخایر ما در ایران مهم است. آمریکایی‌ها بازی که راه انداختند گفتند کسی حق ندارد بخرد که ایران مجبور شود تولید را متوقف کند، ما گفتیم نه تنها تولید را متوقف نمی‌کنیم، اصلا به فروش و به هیچ محدودیتی مقید نیستیم. ما ذخایر خودمان را افزایش و در ایران نگهداری می‌کنیم و اصلا نمی‌فروشیم و ارزش راهبردی ذخایر این است که در ایران بدون محدودیت وجود داشته باشد. دوستان این اشتباه را نکنند که فکر کنند چون ما نتوانستیم بفروشیم این اقدام را انجام دادیم، کاملا بر عکس است. 

واکنش‌های اروپایی‌ها بسیار محتاطانه بوده

این دیپلمات عالی‌رتبه کشورمان درباره واکنش‌های امروز اروپا به تصمیم ایران نیز بیان کرد: واکنش‌های اروپایی‌ها بسیار محتاطانه بوده و از اظهارنظرهای دقیق پرهیز کرده‌اند، برخی حرف‌های پراکنده گفته شده است. واکنش روسیه و چین روشن بود. سفر ظریف به روسیه بهنگام بود و لاوروف به صراحت اعلام کرد آنچه رخ داده تقصیر سیاست اشتباه آمریکاست و چینی‌ها همین موضع را گرفتند.

وی افزود: ولی اروپایی‌ها هنوز در حال مشورت هستند، تماس‌هایی را با ما داشتند، در حال ارزیابی شرایط هستند، می‌دانند حق با ایران است و آمریکا این وسط بازی را به هم زده است. بارها علیه آمریکا در این قضیه موضع گرفتند، اروپا درست است در تامین خواسته‌های اقتصادی ایران ناتوان بوده، ولی به لحاظ سیاسی جلوی آمریکا ایستاده است. در بحث اینستکس همین که اروپا به دنیا می‌گوید مکانیسمی درست کند که به ایران امکان دهد جلوی تحریم‌های آمریکا بایستد ارزشمند است، ضمنا به شرکای اقتصادی دیگر ما اطمینان و قوت قلب می‌دهد.

وی گفت: در حال ایجاد مکانیسم‌های مشابه اینستکس با هند، ترکیه، روسیه و خیلی کشورهای دیگر با ارزهای محلی هستیم.

عراقچی بیان کرد: ظاهرا اروپایی‌ها  فردا یک جلسه غیررسمی سران را دارند که از قبل تنظیم شده بود و دوشنبه یک جلسه رسمی شورای وزیران اتحادیه اروپاست و فکر می‌کنم موضع رسمی را در آن جلسه اعلام کنند، منتظریم اروپایی‌ها موضع خود را به صورت روشن بیان کنند و به ما جواب مشخص بدهند. خواسته‌های ما روشن است.

ما قصد تنش نداریم، مهم منافع ایران است/ این دو ماه قابل تمدید نیست، مگر اینکه خواسته‌های ما تأمین شود

وی درباره تمدید این فرصت ۶۰ روزه گفت: بستگی دارد به اینکه خواسته‌های ما تا چه حد و چگونه تامین شود، ما قصد تنش و درگیری نداریم، مهم منافع ایران است. ما به برجام هیچ تعصب، علقه و وابستگی نداریم، به آنچه وابستگی داریم منافع مردم ایران است. حرکت ما چه زمانی که خویشتنداری می‌کنیم چه نمی‌کنیم همه طراحی می‌شود که چگونه منافع ما تامین شود. این دو ماه قابل تمدید نیست، مگر اینکه خواسته‌های ما تأمین شود. اگر هیچ اتفاقی نیفتد سر ۶۰ روز گام بعدی را برخواهیم داشت.

خواسته ما در حوزه نفتی کاملا مشخص است

عراقچی همچنین درباره خواسته‌های ایران گفت: آنها ۱۱ حوزه را مشخص کردند که در این حوزه‌ها راه‌حل‌های عملیاتی پیدا کنند که ایران به منافع اقتصادی خود برسد، به ویژه در دو حوزه نفتی و بانکی.

وی افزود: خواسته ما در حوزه نفتی کاملا مشخص است. فروش نفت ایران قبل از برجام در اثر تحریم‌های آمریکا به ۷۰۰ تا ۸۰۰ هزار بشکه در روز رسیده بود، بعد از برجام به دو و نیم میلیون بشکه در روز رسیدیم و آوریل گذشته و قبل از خروج آمریکا از برجام، فروش نفت و میعانات ما ۲.۸ میلیون بشکه در روز بود و ما باید به همان نقطه برگردیم.

این دیپلمات عالیرتبه کشورمان خاطرنشان کرد: اروپا و چین و روسیه تعهد کردند فروش نفت ما به قبل برگردد و باید فرمول‌هایی پیدا شود که فروش نفت ما به آن میزان قبل از خروج آمریکا از برجام برگردد و علاوه بر آن تضمین شود که درآمدهای نفتی برای ما در دسترس باشد.  باید اینستکس را به شکلی راه‌اندازی کنند که کل درآمدهای نفتی ما به آن منتقل شود و ایران از آن طریق خریدهای خود را انجام دهد و محدود به اقلام مواد غذایی و دارویی و غیرتحریمی نیست، باید همه اقلام را در بربگیرد.

وی گفت: در حوزه بانکی و مالی باید سازوکارهای مشخصی در این دو ماه تعبیه و عملیاتی شود که بتواند دریافت و پرداخت‌های ایران را در حوزه خارجی انجام دهد و در حوزه نفتی باید فروش نفت ما به حالت سابق برگردد یا مسیر خود را برای برگشتن به مسیر سابق دوباره شروع کند.

بحث خرید زمان دیگر گذشته

معاون وزیر خارجه همچنین خاطرنشان کرد: طبیعی است در این ۶۰ روز ابتکاراتی مطرح شود. آنچه اطمینان دارم این است که اگر احساس کنیم منافعمان تامین می‌شود و به خواسته‌هایمان می‌رسیم، ممکن است ۶۰ روز به ۷۰ روز تبدیل شود، ولی اگر طرح‌هایی برای زمان خریدن باشد، خیر. من امروز به سفرای ۱+۴ گفتم ما اصلا وارد بازی خرید زمان نشویم، بحث خرید زمان گذشته و یک سال به شما وقت دادیم و فرصت‌های متعددی ایجاد کردیم و متاسفانه استفاده نشده و این ۶۰ روز آخرین پنجره در دیپلماسی است که باز کردیم و امیدواریم استفاده کنند.

هیچ چیزی به برجام اضافه نخواهد شد 

این دیپلمات عالی‌رتبه کشورمان درباره اضافه کردن اصلاحیه به برجام هم گفت: موضع امروز رئیس جمهور خیلی روشن بود، ما خواهان اجرای برجام هستیم نه یک کلمه کم نه یک کلمه زیاد. هیچ چیزی به برجام اضافه نخواهد شد، هیچ تغییری در برجام صورت نخواهد گرفت، ما آماده مذاکره درباره برجام و یا هر موضوعی فراتر از برجام نبودیم و نخواهیم بود. سال گذشته اروپایی‌ها خیلی وارد این بازی‌ها شدند و خواستند فضاهای جدیدی ایجاد کنند، ما همان موقع با قاطعیت رد کردیم و گفتیم تا وقتی برجام به تجربه موفق برای مردم ایران تبدیل نشود، به هیچ مذاکره دیگری فکر نمی‌کنیم چه برسد بخواهیم وارد آن شویم.

کلکسیونی از تنش‌ها و درگیری‌ها را در منطقه داریم

معاون وزیر خارجه درباره اینکه آیا اروپا در این زمینه هزینه‌ای را پرداخت خواهد کرد؟ گفت: اروپایی‌ها بارها گفته‌اند برجام یک توافق امنیتی است و با امنیت بین‌الملل و اروپا سر و کار دارد، حتما منطقه ما بدون برجام امن‌تر نخواهد بود. در منطقه ما از لیبی تا افغانستان، کلکسیونی از تنش‌ها و درگیری‌ها را داریم، تنها یک مشکل بود که از طریق دیپلماسی حل و فصل شد و آن برنامه هسته‌ای ایران بود که یک راه‌حل معقول برد - برد تعریف شد.

وی افزود: ترامپ می‌خواهد تنها دستاورد دیپلماسی در منطقه ما را از بین ببرد. امنیت در منطقه ما بر امنیت در اروپا تاثیر دارد. اروپایی‌ها به شدت نگران هستند، بحث مهاجرت که از سمت سوریه صورت گرفت بحران عظیمی در اروپا ایجاد کرد که دولت‌ها را در کشورهای اروپایی تغییر داد و به شدت نگرانند، اگر در منطقه به سمت تنش‌ها و درگیر‌ی‌ها برویم، اروپا به شدت متاثر خواهد شد.

عراقچی گفت: بحث اعمال فشار بر اروپا نیست، فشار خود به خود وارد خواهد شد. ما در ۴۰ سال گذشته میزبان برادران از افغانستان، عراق و آذربایجان و ... بودیم و ملت ایران سخاوتمندانه از آنها پذیرایی کردند. همین الان بیش از سه میلیون افغان در ایران حضور دارند، بیش از دو میلیون فرصت شغلی را برادران خوب افغان در ایران اشغال کرده‌اند و سه تا پنج میلیارد یورو در سال از کشور ما خارج می‌کنند.

وی افزود: حدود ۴۶۸ هزار دانش آموز افغان در مدارس ایران به صورت رایگان تحصیل می‌کنند و هر دانش آموز در سال به صورت متوسط برای ما ۶۰۰ یورو هزینه دارد. بیش از ۲۳ هزار دانشجوی افغان در ایران مشغول تحصیل هستند، ولی این آموزش‌ها هزینه دارد هر دانشجو نزدیک ۱۵ هزار یورو در سال هزینه دارد. از خدمات درمانی بهره‌مند می‌شوند، برادران و خواهران ما هستند و با کمال میل پذیرای آنها هستیم، ولی برای ما هزینه دارد.

وی ادامه داد: ولی وقتی تحریم‌های آمریکا اثر کند و منابع مالی ایران محدود شود و فروش نفت به صفر برسد، وقتی درآمدهای نفتی ما کم شود، البته موفق نخواهند شد و فروش نفت ما به صفر نخواهد رسید. وقتی این سیاست‌ها را اجرا کنند، به همین خاطر ایران مجبور است سیاست‌های ویژه‌ای را اتخاذ کند و ممکن است به نقطه‌ای برسیم که نتوانیم هزینه‌ها را تأمین کنیم و ممکن است از برادران افغان بخواهیم که کشور را ترک کنند.

عراقچی یادآور شد: نمی‌خواهم تنش یا نگرانی در بین اتباع افغان ایجاد کنم، ولی می‌خواهم صحنه را ترسیم کنم. اگر آمریکا بخواهد به سیاست تحریم ادامه دهد، ما در موقعیتی قرار می‌گیریم که ممکن است مجبور شویم، به لحاظ انسانی نمی‌خواهیم چنین کنیم و تا جایی که مجبور نشویم انجام نخواهیم داد، ولی اگر مجبور شویم مسئولیت آن به عهده آمریکا و کشورهای دیگر خواهد بود.

ما قربانی بحران در افغانستان هستیم

عراقچی بیان کرد: بحران در افغانستان را ما ایجاد نکردیم، ما قربانی بحران در افغانستان هستیم، بحران در این کشور را کسانی ایجاد کردند که طالبان و گروه‌های تروریستی را آفریدند و تامین مالی کردند و این بلا را سر مردم افغانستان آوردند خودشان باید هزینه‌ها را متقبل شوند، اینگونه نیست که ایران باید هزینه‌ها را پرداخت کند.

فضاسازی و جنگ روانی آمریکا

وی درباره توئیت‌های جنجالی بولتون و اظهارات مقامات آمریکایی گفت: دنبال فضاسازی و جنگ روانی برای شکستن روحیه مردم ایران هستند. البته این تجربه شکست خورده ۴۰ سال گذشته است. در راستای فشار حداکثری از ابزار اقتصادی استفاده و در حوزه روانی سعی می‌کنند فشار حداکثری را ایجاد کنند و اینکه در روزهای اخیر نگرانی از درگیری نظامی ایجاد کرده‌اند، با بررسی‌هایی که ما و دوستان نظامی ما انجام دادند کاملا روشن می‌کند که یک فضاسازی و جنگ روانی است.

عراقچی ادامه داد: ناوی که ۲۵ روز پیش در برنامه روتین آمریکا را ترک کرده به شکل دیگری جلوه می‌دهند. همه اینها فضاسازی است و جای نگرانی البته برای نظامیان ما هست، آنها وظایف خود را بلدند و آمادگی خود را دارند. ولی ایجاد یک ترس از برخورد نظامی به منظور شکستن روحیه مردم است و مردم ایران مطمئن باشند توان نظامی و دفاعی ما از یک طرف و قدرت دیپلماسی و مقبولیت بین‌المللی ایران از طرف دیگر باعث خواهد شد کسی فکر حتی برخورد نظامی با مردم ایران را نتواند بکند.

اینستکس متوقف نشده، ولی از سرعتی که می‌خواهیم برخوردار نیست

معاون وزیر خارجه کشورمان درباره نشست کارشناسی اینستکس در بروکسل گفت: نشست کارشناسی در طول ماه‌های گذشته داشتیم و عمده آن درباره اینستکس بود. نهاد ایرانی متناظر اینستکس هم در ایران ثبت شده است، دیروز مدیر عامل طرف ایرانی با طرف اروپایی با تیم‌هایشان جلسه داشتند و احتیاج است مقررارتی را تنظیم و راهکارهایی را برقرار کنند. این نشست دیروز پیشرفت خوبی داشته، ولی بسیار کند است. انتظار ما از اینستکس بسیار فراتر از این است. این دو نهاد جلو می‌روند و سازوکار مالی اروپا متوقف نشده، ولی از سرعتی که می‌خواهیم برخوردار نیست و وقتی برقرار شود نیاز به اراده سیاسی دارد و باید منابع مالی در سطح کلان برای آن تامین شود.

وی گفت: جلسه دیروز پیشرفت خوبی داشته در تدوین سازوکارها، مقررات و نظامنامه همکاری دو شرکت کارشان را انجام دادند. دوستان ما در وزارت خارجه با تیم‌های اروپایی‌ در حوزه‌های نفتی و ۱۱ حوزه‌ای که تعهد داشتند، جلسه داشتند و در آن حوزه هیچ تغییر خاصی رخ نداده است. وقتی دوستان گفتند تغییر خاصی نیست، امروز هشت صبح سفرا را خواستم و نامه‌ها را دادم.

شنیدیم آمریکایی‌ها دنبال باج خواهی از عراق هستند

عراقچی درباره سفر پامپئو به منطقه و عراق گفت:این سفرها در راستای سیاست آمریکا و فشار حداکثری آن است. آمریکایی‌ها کشور به کشور، شرکت به شرکت و بانک به بانک حرکت و سعی می‌کنند حلقه فشار را بر ایران محکم‌تر کنند، عین همان کاری که ما می‌کنیم و سعی می‌کنیم مسیرها و معابری را برای ایران ایجاد کنیم. منتظریم نتایج سفر پامپئو به عراق را مشخص‌تر بشنویم، ولی ظاهر آن برای اعمال فشار بیشتر بر عراق است. سطح همکاری اقتصادی دو کشور بسیار بالاست و میزان زیادی گاز و برق به عراق صادر می‌‌کنیم و آمریکایی‌ها چاره‌ای ندارند به عراق مجوز بدهند.

وی گفت: شنیدیم دنبال باج خواهی از عراق هستند که این امر خلافی است که با دوستان عراقی در این زمینه مشورت خواهیم کرد، ولی کل سفر در راستای سیاست فشار آمریکاست و یکی از اهدافشان همسایگان ما است. 

امروز ۱۸ اردیبهشت ماه مصادف با خروج غیرقانونی و یکجانبه آمریکا از برجام، شورای عالی امنیت ملی در بیانیه‌ای خطاب به کشورهای عضو برجام اعلام کرد که از امروز ۱۸ اردیبهشت ۹۸ برخی اقدامات خود در توافق برجام را متوقف می‌کند.

در بیانیه شورای عالی امنیت ملی کشورمان که طی نامه‌های جداگانه نیز از سوی حجت الاسلام والمسلمین حسن روحانی رئیس جمهور و رئیس شورای عالی امنیت ملی به سران کشورهای عضو برجام اعلام شده؛ به کشورهای باقیمانده در برجام ۶۰ روز برای اجرای تعهدات خود به ویژه در حوزه‌های بانکی و نفتی فرصت داده شده و تاکید شده است: «در هر زمان که خواسته‌های ما تامین شود؛ ما نیز به همان میزان اجرای مجدد تعهدات متوقف شده را از سر خواهیم گرفت، اما در غیر این صورت، جمهوری اسلامی ایران مرحله به مرحله تعهدات دیگری را متوقف خواهد کرد.»

صبح امروز نیز سفرای کشورهای عضو برجام شامل آلمان، انگلیس، چین، روسیه و فرانسه به وزارت امور خارجه دعوت و نامه حسن روحانی رئیس جمهور کشورمان توسط سید عباس عراقچی معاون سیاسی وزارت امور خارجه به آنها تسلیم شد.

در این نامه تصمیم شورای عالی امنیت ملی کشورمان مبنی بر «توقف اجرای برخی تعهدات جمهوری اسلامی ایران ذیل برجام» به اطلاع سران کشورهای مزبور رسیده است.

همچنین طی نامه دیگری که امروز صبح توسط وزیر امور خارجه کشورمان برای خانم موگرینی، نماینده عالی اتحادیه اروپایی در امور خارجی و سیاست امنیتی ارسال شد جزئیات اقدامات ایران به اطلاع ایشان به عنوان هماهنگ کننده کمیسیون مشترک برجام رسید.

سه شنبه شب ۱۸ اردیبهشت ماه سال گذشته (۱۳۹۷) بود که دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا در اظهاراتی خروج این کشور از برجام را اعلام کرد و گفت که سندی را برای بازگرداندن تحریم‌ها امضا می‌کند و افزود که بالاترین سطح تحریم‌های اقتصادی علیه ایران بعد از دوره‌های ۹۰ و ۱۸۰ روزه اعمال خواهد شد. دور اول تحریم های مزبور در مرداد ماه وارد فاز اجرایی شد و ترامپ شامگاه دوشنبه ۱۵ مرداد ماه با امضای فرمانی رسما دستور اجرای اولین بسته تحریم‌ها علیه ایران را صادر کرد و مقام‌های دولت ترامپ جمعه ۱۱ آبان ماه نیز اعلام کردند که دور دوم تحریم‌ها از روز دوشنبه (پنجم نوامبر) ۱۴ آبان ماه به اجرا درخواهد آمد.