به گزارش فرارو به نقل از آسیا تایمز، راهنمایان تور معمولا تهدید نمیکنند که مسافران از اتوبوس خارج شوند، اما این اتفاق در سال ۲۰۰۵ میلادی در پیونگ یانگ رخ داد. در آن زمان هیئتی بازدید کننده متشکل از خبرنگاران خارجی در کره شمالی حضور داشتند. یک روزنامه نگار آلمانی با پرسشهای به ظاهر منطقی به «آقای چوئی» راهنمای تور نزدیک شد. ابتدا او به صورت مودبانه این موضوع را مطرح کرد که روزی خواهد رسید که «کیم جونگ ایل» رهبر وقت کره شمالی در مقطعی از دنیا خواهد رفت.
چوئی که یک مقام امنیتی سابق دولتی بود و وظیفه همراهی ۱۸ خبرنگار خارجی را در پیونگ یانگ برعهده داشت این موضوع را پذیرفت. با این وجود، او پس از آن عصبانی شد. دلیل: خبرنگار آلمانی این سناریو را مطرح کرده بود که آیا ممکن است پس از مرگ رهبر وقت کره شمالی احتمال جانشینی او توسط یکی از اعضای زن خاندان کیم وجود داشته باشد؟ چوئی از شدت خشم به خبرنگار گفت: «اگر میتوانستم برای این سوال شما را از اتوبوس پایین میانداختم»!
کیم یو جونگسکوتی تکان دهنده اتوبوس را فرا گرفت. خبرنگار آلمانی و ۱۷ همکارش به جای آن که «چوئی» را بیشتر عصبانی کنند، سکوت کرده و اجازه دادند، این موضوع حل شود. با این وجود، نیازی به گفتن نیست که این روایت پرسشهای دیگری را در مورد برابری جنسیتی در کره شمالی مطرح میسازد.
«چو سو جین» با شنیدن این حکایت میخندد. او نویسنده کتابی تازه منتشر شده تحت عنوان «زنان در قدرت کره شمالی: دختران خورشید» (انتشارات هولیم، سئول، ۲۰۲۲ میلادی) است که به بررسی چهار بازیگر قدرت زن در آن کشور کمتر شناخته شده میپردازد. او میگوید: «من از شنیدن این حکایت تعجب نکردم. جامعه کره شمالی هنوز بسیار مرد محور است شبیه یک بهشت مردانه است».
البته کره شمالی در این مرد محوری تنها نیست کره جنوبی نیز علیرغم حکومت دموکراتیک و روابط بین المللی خوبی که دارد در زمینه بازی جنسیتی ناهمواریهای بسیاری را تجربه کرده است. بر اساس گزارش وزارت برابری جنسیتی و خانواده کره جنوبی، آن کشور در سال ۲۰۲۱ میلادی در میان ۱۵۶ کشور مورد بررسی در شاخص شکاف جنسیتی رتبه ۱۰۲ را به خود اختصاص داد و زنان در زمینه نرخ اشتغال به مراتب از مردان عقبتر بودند (۵۷.۷ درصد در مقابل ۷۵.۲ درصد).
اگر این وضعیتی بد است اوضاع برای شهروندان همسایه شمالی فقیر و عمیقا منزوی تا چه اندازه بد میباشد؟
«چون» خبرنگار ۴۰ساله «جونگ انگ ایلبو» یکی از سه روزنامه برتر کره جنوبی به «آسیا تایمز» میگوید: «دلیل نوشتن این کتاب آن بود که نشان دهم چگونه در آن بهشت مردانه این چهار زن از نردبان قدرت بالا رفتند». این کتاب در واقع، روایتگر چهار داستان است. با این وجود، «چون» دلیل شخصیتری نیز برای نوشتن کتاب داشت: پدربزرگ و مادربزرگ از هر دو طرف خانواده او پناهندگان کره شمالی بودند که در کره جنوبی ساکن شوند.
او میگوید: «جامعه کره شمالی هنوز جامعه کنفوسیوس است نوعی کمونیسم کنفوسیوسی! من از پدربزرگ و مادربزرگم سپاسگزارم که از خانه خود گریختند چرا که اگر این کار نمیکردند من در کره شمالی متولد شده بود. حتی تصور آن نیز برایم ناممکن است».
«چون» در این کتاب تازه به بررسی زندگی و حرفه «هوانگ سونگ وول» رهبر ارکستر میپردازد که گفته میشود رئیس پروتکل کیم جونگ اون رهبر فعلی کره شمالی است. هم چنین، در این کتاب به «ری سول جو» همسر کیم و «چوئه سون هوی» وزیر خارجه کره شمالی نیز پرداخته شده است.
با این وجود، سوژهای که احتمالا چشم اکثر خوانندگان را به خود جلب میکند خواهر کوچکتر و سرشناس کیم است: «کیم یو جونگ» ۳۵ ساله.
«چون» از نقش «کیم یو جونگ» در ساختار قدرت پیونگ به عنوان «ملکه دوفاکتو» یاد میکند و او را در برابر زن برادر خود که به عنوان بانوی اول قلمداد میشود قرار میدهد. او در کتاب درباره سلسله مراتب حاکم بر عرصه قدرت در کره شمالی در پشت پرده سخن میگوید.
کیم برای نخستین بار در سال ۲۰۱۸ میلادی زمانی که به پیشروی سریع و تهاجمی دیپلماتیک غافلگیرکننده برادرش پیوست توجه جهانی را به خود جلب کرد. پس از هفت سال انزوای داخلی خود خواسته، رهبر جوان کره شمالی به سرعت با «شی جین پینگ» رئیس جمهور چین، «مون جائه این» رئیس جمهور کره جنوبی و «دونالد ترامپ» رئیس جمهور ایالات متحده دیدار کرد.
در آن زمان، کره جنوبی به این عضو جذاب خندان کیم (کیم یو جونگ) نگاه میکرد فردی که برادرش علیرغم جوان بودناش امور بین المللی را به او سپرده بود. این امر باعث نزدیکی آشکار بین خواهر و برادر به یکدیگر شد.
آنان دوران کودکی سختی را در کنار هم گذراندند. اگرچه در یک مدرسه نخبه سوئیسی تحصیل کردند، اما زمانی که بقای خاندان کیم و کره شمالی در معرض خطر به نظر میرسید از خانه و خانوادهشان دور بودند.
مردم کره شمالی در آن زمان از قحطی رنج میبردند. گروهی از کارشناسان و تحلیلگران مسائل کره شمالی در خارج از آن کشور انتظار داشتند که انفجاری در رابطه آن دو رخ دهد. با این وجود، این گونه نشد و پیوند خواهر و برادری که در سوئیس ایجاد شد هنوز پابرجاست. عکسهای اخیر رسمی (کیم یو جونگ کنار برادرش در مراسم دولتی) و غیر رسمی (انتظار با اضطرابی آشکار برای برادرش در حاشیه نشست ها) موقعیت مهم او را درمیان اطرافیان کیم روشن میسازد.
«چون» میگوید: «کیم جونگ اون» به «کیم یو جونگ» وابسته است «» چون" به یاد میآورد که اولین بار او را در سال ۲۰۱۸ میلادی در نشست سنگاپور بین برادرش و ترامپ دید. او جدی و دلهرهآور به نظر میرسد با یک بلوز ابریشمی و یک دامن خشک و رسمی.
با این وجود، «چون» با استناد به یک منبع آگاه ناشناس در کره شمالی کیم را یک «شاهزاده خانم خندان» توصیف میکند و میگوید: «او شخصیت یک» آگاشی «(دختر یا زن مجرد) را دارد. با این وجود، او واقعا باهوش است و میداند چگونه با قدرت بازی کند».
او واقعا صاحب قدرت است و معاونت اداره تبلیغات و اطلاعات حزبی در اختیار اوست و تنها عضو زن قابل اعتماد برادرش در کمیسیون امور دولتی قلمداد میشود. بر اساس تحلیلهای متعدد، موضع عمومی کیم در قبال کره جنوبی و ایالات متحده به شدت تغییر کرده است. در روزهای پر سر و صدای سالهای ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ میلادی او فرستاده جذابی بود.
«چون» میگوید: «تنها به خاطر آورید که اهالی کره جنوبی و رسانهها در سئول تا چه اندازه او را دوست داشتند. ما تیترهایی مانند «به آن لبخند نگاه کن» را داشتیم. همه به خصوص» مون جائه این «تحت تاثیر قرار گرفته بودند».
با این وجود، تعامل با کره شمالی پس از خروج ترامپ از نشست سال ۲۰۱۹ در هانوی در ویتنام کاهش یافت. سپس خواهر کوچک کیم که «چون» او را «کاملاً همه کاره» میداند به «سگی مهاجم» تبدیل شد، چون میگوید: «او میتواند در نقش» پلیس بد «باشد و در آن نقش به خوبی عمل کند. او میتواند پلیس خوب باشد و در این نقش نیز بسیار خوب است». در نقش «پلیس بد» که به کره جنوبی حمله میکند او کاری کرده که به طور غیر معمول ناماش در سرمقالههای رسانههای دولتی ذکر میشود. «چون» میگوید: «او زن با جراتی است و از هیچ چیز نمیترسد».
بنابراین، آیا «کیم یو جونگ» همان طور که به شکلی بیپایان در رسانههای غربی گمانه زنی میشود میتواند در صورت ناتوانی یا مرگ برادرش کنترل دولت را به دست بگیرد ؟، چون میگوید: «من در این باره بسیار نوشتهام، اما پاسخی برای آن ندارم. او میتواند یک رهبر موقت باشد، اما نخبگان مرد هرگز او را به عنوان ملکه برسمیت نخواهند شناخت، زیرا هنوز از این نظر شبیه سلسله چوسان هستند».
چوسان آخرین سلسله سلطنتی است که بر شبه جزیره کره (تقسیم نشده) از سال ۱۳۹۲ تا ۱۹۱۰ زمانی که به تصرف ژاپن درآمد حکومت کرد. ملکههای چوسان بیش از آن که خود فرمانروایی کنند همسران پادشاهان قلمداد میشدند. این یک اشاره احتمالی به آینده کره شمالی است. «چون» میگوید: «تا زمانی که خاندان کیم در آنجا هستند برای یک ملکه آماده نخواهند بود».
ملکه دوفاکتو و بانوی اول رسمی
تحلیلگران مسائل سیاسی و اجتماعی کره شمالی با مشکل در تحلیل مواجه هستند، زیرا وضعیت منحصر بفردی در آن کشور در جریان است: آداب و رسوم اجتماعی نئو کنفوسیوسی و سلطنت طلبی موروثی در ترکیب با کمونیسم و نظامیگری افراطی.
«چون» میگوید: «جامعه کره شمالی آن گونه که مارکس تصور میکرد جامعه کمونیستی نیست بلکه تحت زمامداری سلسلهای است که کمونیسم را به کار گرفته یا چهرهای کمونیستی دارد».
اعضای خاندان کیم که اکنون سومین نسل آن خاندان هستند که در قدرت به سر میبرند در یک سیستم طبقهبندی طبقاتی به نام «سُنگ بون» قرار دارند. او میگوید: «سُنگ بون رنگ خون است اگر خون آبی دارید هرگز نمیتوانید آن را تغییر دهید.»
نیازی به گفتن نیست که هر چهار شخصیت مورد بررسی در کتاب نوشته شده توسط «چون» خون آبی در رگ هایشان در جریان است!
«چون» با اشاره به دسترسی «کیم یو جونگ» به برادرش او را «ملکه دوفاکتو» کره شمالی میداند و میگوید: «فکر میکنم» کیم جونگ اون «نیز این موضوع را میداند». با این وجود، آن چه هرگز نمیتواند تغییر کند آن است که کیم جونگ اون فرد شماره یک کره شمالی است و او این را میداند. او بلد است که چگونه از این سلسله مراتب استفاده کند. او از این وضعیت که در جایگاه نخست کشور قرار گرفته و خواهرش فرد شماره دو است خوشحال میباشد.
اگر کیم به طور بالفعل ملکه است «ری سول جو» همسر برادرش چه نقش و جایگاهی دارد؟ «ری» که پیشتر خواننده و ملکه زیبایی بوده برای کیم جونگ اون دو فرزند به دنیا آورده و شایعاتی در این باره وجود دارد که خود نیز یک پسر دارد. در حالی که کره شمالی ممکن است برای خوانندگان اخبار در کشورهای غربی عجیب به نظر برسد بسیاری از تحلیلگران کره جنوبی معتقدند که کیم در تلاش است تا حکومت خود را «عادی» سازد.
این روند در چندین زمینه قابل مشاهده است از کت و شلوارهای غربی که کیم گاهی اوقات میپوشد تا افزایش نقش تصمیم گیری که او به نهادهای مختلف حزبی واگذار کرده است.
«کیم جونگ اون» معمولا در کنار «ری» دیده شده است. «چون» میگوید: «او دستان همسرش را میگیرد و با وی حرکت میکند. کیم جونگ اون میخواهد خود را همانند یک دولتمرد امروزی نشان دهد و این کار او را باهوش نشان میدهد». او اولین رهبر کره شمالی است که با همسرش در انظار عمومی دیده میشود.
«چون» میگوید: «ما هرگز» کیم جونگ ایل «یا» کیم ایل سونگ «را با همسرانشان ندیده بودیم. این موضوعی غیر قابل تصور بود». (اتفاقا عنوان فرعیای، چون «دختران خورشید» از نام کیم ایل سونگ بنیانگذار حکومت کره شمالی گرفته شده است که تقریباً به معنای «خورشید شو» ترجمه میشود).
«چون» با اشاره به این که «ری» اولین بانویی است که کره شمالی به جهان نشان میدهد حکایتی از اولین ملاقات «کیم» با «مون» در سال ۲۰۱۸ میلادی را به یاد میآورد: ری پس از اجلاس در مقابل دوربین صحبت کرد و از این موضوع گلایه نمود که شوهرش بیش از حد سیگار میکشد.
«چون» با تعجب میگوید: «در کره شمالی کیم جونگ اون یک خدا محسوب میشود. با این وجود، اظهارنظر» ری «واقعا چیزی در مورد این که او میخواهد چه نوع رهبری باشد را به ما میگوید: او میخواهد خود را بیشتر به عنوان یک رهبر مدرن معرفی کند».
جایگاه بالایی که چهار سوژه مورد بررسی «چون» از آن برخوردار بودند پرسش گستردهتری را درباره توانمندسازی زنان در داخل کره شمالی مطرح میسازد.
برخی از کهنه سربازان جنگ کره پارتیزانهای زن را به یاد میآورند که منحصرا در طرف کمونیستی میجنگیدند و چریکهای زن نماد محبوب هنر کره شمالی هستند. آیا کره شمالی آشکارا سوسیالیست که در زمینههای خاصی از قوانین جنسیتی جلوتر از کره جنوبی بود در مقایسه با کره جنوبی از نظر جنسیتی بیطرفتر است؟
«چون» در این باره متقاعد نشده است. او سیاستهای اولیه حقوق زنان اتخاذ شده توسط حکومت کره شمالی در سالیان دور را رد میکند و میگوید: «تبلیغات کیم ایل سونگ» بدین خاطر مطرح شد که او خواستار کسب حمایت مردمی از سوی زنان بود.»
با این وجود، او معتقد است که زنان با تغییرات برنامه ریزی نشده در اقتصاد کره شمالی رها شدهاند و نقشهایی را نه تنها به عنوان خانه دار بلکه به عنوان تاجر نیز به عهده گرفتهاند.
«چون» با اشاره به بازارهای غیررسمی، اما رسما قابل تحمل که اقتصاد مصرفی کره شمالی را از دوره قحطیهای دهه ۱۹۹۰ میلادی به این سو متحول کرده میگوید: «در بسیاری از خانوادهها در کره شمالی این زنان هستند که بار مضاعف خانواده را بر دوش میکشند».
«چون» میگوید: «هرگاه پوشش اخبار کره شمالی را در رسانههای جهانی میبینم تنها نام موشکها و رهبران عجیب و غریب مطرح میشوند. این در حالیست که در کره شمالی زندگی واقعی جریان دارد و کسی به آن نمیپردازد. بسیاری از جوانان کره جنوبی فکر میکنند که کره شمالی کشوری عجیب و غریب، خارجی و بیگانه است و حتی نمیخواهند به اتحاد مجدد با آن کشور فکر کنند و گمان میکنند چنین اتحادی هزینه زیادی خواهد داشت».
او با یادآوری اشکهای پدربزرگ و مادربزرگ درگذشتهاش هنگام بازدید از پاسگاه مرزی کره جنوبی برای نگاه کردن به کره شمالی غیر قابل دسترسی میگوید: «خون من از آنجا میآید». او که دوست دارد روزی به کره شمالی بازگردد میگوید: «رویای من این است که خبرنگار پیونگ یانگ برای روزنامهای باشم اکنون در آن مشغول به کار هستم».
- 14
- 6