روزنامه شرق/ درباره تنوع دینی و نژادی در داخل جوامع عربی تاکنون بسیار سخن گفته شده است. این یکی از اموری است که معمولا هروقت پیش می‌آید به برخی اقلیت‌هایی اشاره دارد که برای مثال تحت نوعی ستم سیاسی یا... قرار گرفته‌اند.
به همین دلیل موضوع اقلیت‌ها را باید یکی از مسائل قدیمی و جدید به حساب آورد که با توجه به تغییرات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در مراحل مختلف تاریخی، اهمیت فوق‌العاده‌ای پیدا کرده است. کمااینکه مشکل اقلیت‌ها معمولا در درون منازعات سیاسی، طبقاتی و اجتماعی گوناگون پنهان می‌شود. زیرا اقلیت‌ها به‌این‌وسیله می‌کوشند تا موجودیت خود را حفظ کنند و در برابر نظام‌های حاکم صف‌بندی مشخصی داشته باشند.
به‌خصوص زمانی که یک قدرتی نسبت به اقلیت‌ها ستم روا داشته باشد آنها سعی می‌کنند با مظلوم‌نمایی و احساس ستمدیدگی هویت خود را مشخص کنند. این کاری است که برای مثال ایزدی‌های عراق در برابر داعش کردند. درباره ایزدی‌ها یا یزدیدی‌های عراق، تاکنون تحقیقات گسترده‌ای صورت گرفته است.
دلشاد عبدالله، پژوهشگر کُرد، می‌گوید این فرقه یکی از قدیمی‌ترین فرقه‌های دینی شرقی است که تقریبا دو هزار سال پیش در بین‌النهرین پیدا شد؛ فرقه‌ای مذهبی که اعتقاداتشان از پرستش منابع طبیعی به توحید سوق پیدا کرد و برای خود آیین‌ها و مراسم خاصی دارند. تعداد ایزدی‌های عراق را بیش از ٦٠٠ هزار نفر تخمین می‌زنند؛ هرچند تعداد کنونی آنها به صورت دقیق مشخص نیست.
به دلیل حملات مرگبار گروه‌های افراطی، آنها در سال‌های گذشته مجبور به مهاجرت از عراق شدند. گفته می‌شود این فرقه در جهان بیش از یک میلیون و ٢٥٠هزار نفر پیرو دارد که در نقاط مختلف پراکنده‌اند. اگر به وضعیت کنونی جهان عرب بنگریم مشاهده می‌کنیم مملو از افراط‌گرایی و تعصبات دینی و نژادی است که از سوی یک دین یا نژاد نسبت به یک دین یا نژاد دیگری روا داشته می‌شود.
نظام عثمانی درواقع به هر طایفه‌ای حق اداره امور دینی، تربیتی، فرهنگی و اجتماعی خودش را می‌داد، اما سیستم مذاهب تحت حکومت عثمانی که نمونه‌ای پیشرفته از همزیستی بین مذاهب و طوایف و گروه‌های دینی و فرقه‌های صوفیه و... بود، بعد از دو قرن ١٧ و ١٨ به باری سنگین بر دوش حکومت عثمانی تبدیل شد.
از آن پس بود که اقلیت‌های تابع دولت عثمانی سر به شورش برداشته و خواستار تحقق خواسته‌های دموکراتیک و آزادی‌طلبانه خود اعم از فردی یا جمعی شدند. آنچه در گذشته رخ داد یا در زمان حال رخ می‌دهد؛ یعنی ستم‌های سیاسی و دینی نسبت به یک اقلیت که از سوی یک اقلیت یا بخشی از یک اقلیت صورت می‌گرفت، تاكنون موجب تحولات زیادی شده است.
دراین‌میان تروریسم شرارت‌پیشه در مراحل تاریخی گذشته از تشکیل اسرائيل در اواخر قرن گذشته تا داعش در امروز، نیز بر این ستم‌ها افزوده و مسئله تجزیه و تشتت بین طوایف و نژادهای مختلف حتی در درون یک جامعه را تشدید کرده است. شش سال پیش انقلاب‌های بهار عربی جوانان را به میادین اصلی پایتخت‌ها کشاند تا برای آزادی و دموکراسی فریاد بزنند.
امروزه اما جهان عرب شاهد نوع دیگری از موج انقلاب‌هایی است که از سوی اقلیت‌ها شکل می‌گیرد و زمینه را برای وقوع جنگ‌های داخلی در درون جوامع و بین کانتون‌هایی فراهم مي‌كند که به یک اقلیت خاص تعلق دارند.
- 11
- 5
