اشغالی که اسرائیل را نابود می‌کند

 همه اینها به شکلی غیرمنتظره ۵۰ سال پیش اتفاق افتاد: بحران بین مصر و اسرائیل، جنگی که ۵ ژوئن ۱۹۶۷ آغاز شد و از یک جبهه به سه جبهه گسترش پیدا کرد. اسلحه ها تنها پس از شش روز ساکت شدند و خطوط آتش بس با فتوحات اسرائیل از کرانه غربی، بلندی های جولان، صحرای سینا و نوار غزه مشخص شدند.

نقشه های جدید تنها حسن تعبیری در شکل تصویری هستند که واقعیت اشغال را کتمان نمی کنند. بسیاری چیزها تغییر کرده است اما ۵۰ سال بعد از این اتفاق ما ـ منظور از ما، ما اسرائیلی ها است ـ هنوز هم اشغال را ادامه داده ایم. یا نه شاید این اشغال است که ما را ادامه می دهد.

ما را نگه داشته است. اسرائیل به این اشغال اعتیاد پیدا کرده و بدون آن نمی تواند ادامه دهد. تاکنون چیزهای زیادی درباره اثر این اشغال بر فلسطینی ها، مردمی که تحت قوانین و ظلم اسرائیل زندگی می کنند نوشته شده است. چیزهای زیادی درباره این که این اشغال آزادی، حق سیاسی و رویاهای آنها را از بین برده بیان شده است.

من به اینها می خواهم چیزی دیگر که کمتر واضح است را هم اضافه کنم: این اشغال چیزی است که اسرائیل را از آن چه می توانست باشد بازداشته است. این اعتیادی است که ما را به زمین زده است. این اشغال می توانست کمتر ستمگرانه باشد و حتی می شد زمان کمتری را صرف این اتفاق کرد؛ اتفاقی که از سال ۱۹۶۷ به سختی پیش رفته است: آغاز سکونت شهروندان اسرائیلی در سرزمین های اشغالی.

بازگشت به آنچه استراتژیست های اسرائیلی به آن باور داشتند نشان می دهد که از نگاه آنها این سکونت می تواند امنیت اسرائیل را افزایش دهد. اما این اساسا مفهمومی نادرست و غلط است که ضعف در برابر حمله های کوچک ارتش های عرب در سال ۱۹۷۳ (جنگ یوم کیپور) آن را اثبات کرد.

این استراتژی را باید به خاک سپرد و ارتش اسرائیل باید ساکنان بلندی های جولان را تخلیه کند چرا که در برابر مبارزان زرهی قدرتمند سوریه بی دفاع خواهند بود.

تا امروز مشخص شده که سکونت در شهرک ها بار نظامی بزرگ تری بر دوش ارتش اسرائیل است. واحدهای ارتش اسرائیل که در کرانه غربی مستقر هستند و برای انجام کارهای ضروری جنگی آموزش دیده اند باید به عنوان واحدهایی نگهبان در شهرک ها چرخ بزنند تا از تعدادی انگشت شمار از خانواده های ساکن این شهرک ها دفاع کنند. به خاطر پنهان کاری مشخص نیست که چه مقدار هزینه و بودجه برای این کار بی ارزش نظامی تلف می شود.

درواقع هیچ کس نمی داند که هزینه کل صرف شده برای این پروژه های شهرک سازی چه مقدار بوده است. مشوق ها و یارانه هایی که اسرائیلی ها را برای سکونت در این شهرک ها تشویق می کرد حالا پراکنده شده و هدر رفته است. گزارش مرکز ADVA، موسسه تحقیقات در سیاست اجتماعی تل آویو، نشان می دهد که چگونه در تمام این سال ها بودجه صرف شده در این شهرک ها چقدر سخاوتمندانه تر از بودجه شهری درنظر گرفته شده در جوامع شهری اسرائیل است. اما مبلغ کل سرمایه گذاری شده به خوبی پنهان است.

بدترین آسیبی که اشغال ایجاد کرده اما به دموکراسی اسرائیل مربوط می شود. در طول مرزهایی که در نقشه مشخص نشده است دولت ما به میلیون ها نفر اجازه شرکت در رای گیری را نمی دهد. این انحراف همیشگی حالا کاملا عادی شده است و حتی قوانینی در پارلمان در سال ۲۰۱۴ به رای گذاشته شد که هدف آن، خروج احزاب عرب اسرائیلی و افراد عرب از پارلمان بود. هرچند تصویب این قانون ناموفق بود اما صحبت درباره آن نیز خطرناک به نظر می رسد.

بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل و متحدان او مدام در تلاشند تا دهان هایی که این سکوت را می شکنند بسته نگه دارند. آنها سربازانی که در سرزمین های اشغالی خدمت می کنند را قهرمانان اسرائیل جلوه می دهند و در بحث های سیاسی به شکلی سنتی برای اشغال گلو می درند تا دیگران را ساکت کنند.

رایموند آرون، فیلسوف و روزنامه نگار فرانسوی در یک روز تابستانی در سال ۱۹۶۷ با نخست وزیر لوی اشکول محاصبه کرد. من متن این مصاحبه یا بخشی از آن را در میان اوراق دفتر اشکول پیدا کردم. اشکول گفته بود که اسرائیل نمی تواند به توافق صلح با اردن مطابق با شرایط مورد نظرش دست یابد «ما جایی هستیم که باقی می مانیم.» آرون پرسید که آیا او از قیام مردمی نمی ترسد: «نه، اینجا که الجزایر نیست.»

پاسخ اشکول نشان داد که او مصاحبه کننده خود را می شناسد. یک دهه پیش آرون همکاران محافظه کار خود را با مقاله «تراژدی الجزایر» رسوا کرده بود. او استدلال می کرد که به نفع خود فرانسه است که از مستعمره اش دست بکشد. نگه داشتن الجزایر به زور، نقض ارزش های لیبرال است در حالی که «پایان اشغال الجزایر به معنای پایان فرانسه نیست.»

به شکل های گوناگونی می توان فهمید که کرانه غربی شبیه به الجزایر است. با این حال هنوز اشکول های امروزی در اشتباهند و نکته درست آرون دیده نمی شود. از دست دادن سرزمین های اشغالی، اسرائیل را به پایان نمی رساند بلکه آن را به چیزی بهتر تبدیل می کند.

گرشوم گورنبرگ