به گزارش شفقنا، این نشریه با اشاره به اینکه «تحریمهای اقتصادی و جنگها و درگیریهای پرشمار ایجاد شده در این منطقه نیز از عوامل اصلی تغییرات اقلیمی هستند» مدعی شده که این وضعیت باعث خواهد شد کشورهای زیادی در این منطقه در معرض خطر نابودی قرار گیرند.
از نگاه نویسنده فارینپالیسی کشورهایی چون یمن، سوریه، لبنان، عراق و البته ایران بیش از سایر کشورهای خاورمیانه در معرض تغییرات اقلیمی و تبعات این تغییرات قرار دارند و این خطر نابودی و غیرقابل سکونت شدن بخشهای زیادی از این کشورها را در سالهای آتی افزایش میدهد.
گزارش فارینپالیسی با اشاره به «گرمای بیسابقه بخشهای زیادی از کشورهای منطقه خاورمیانه در تابستان سال جاری» آغاز میشود- که «باعث خشکسالیهای شدید، آتشسوزیهای گسترده و البته ثبت رکوردهای عجیب و غریب بالای ۵۰ و ۵۱ درجه سانتیگراد در دمای بسیاری از مناطق خاورمیانه از جمله کویت، عمان، امارات متحده عربی، افغانستان، عراق و ایران شد». آمارهایی که به نظر آنچال ووهرا، ستوننویس فارینپالیسی «تازه شروع ماجرا و یک روند هستند» و همین هم آن را بدتر جلوه میدهد.
این یعنی که کارشناسان بر اساس مدل گرمایی سالهای اخیر پیشبینی میکنند که گرمای تابستان امسال در سالهای آتی بیشتر و بیشتر خواهد شد و به عبارت بهتر «منطقه خاورمیانه دو برابر میانگین جهانی گرمتر خواهد شد- که این میزان گرم شدن ممکن است تا ۴ درجه سانتیگراد تا دهه ۲۰۵۰ نیز برسد». این در حالی است که تا همین اواخر دانشمندان پیشبینی میکردند که تا پایان سال ۲۰۵۰ میلادی متوسط دمای این منطقه نهایتا حدود ۱.۵ درجه گرمتر خواهد شد- و حتی این را خط قرمز زندگی در خاورمیانه نیز ارزیابی میکردند!
فارینپالیسی درباره تغییرات اقلیمی در خاورمیانه دادههای ترسناک دیگری نیز ارائه میدهد: این نشریه از قول بانک جهانی مدعی میشود که «تغییرات اقلیمی و رخدادهای شدید آب و هوایی در سالهای آینده تبدیل به اموری عادی در خاورمیانه خواهد شد و در حقیقت در این منطقه شاهد چهار ماه گرمای تحملناپذیر و چند ماه آفتاب بیوقفه سوزان خواهیم بود».
فارینپالیسی از قول «انسیتیو مکس پلانک آلمان» نیز این واقعیت هولناک آخرالزمانی را برجسته میکند که «بیشتر شهرهای خاورمیانه تا پایان قرن جاری به معنای واقعی کلمه غیرقابل سکونت خواهند شد». این انستیتو در ادامه با اشاره به اینکه «خاورمیانه عمیقا با مشکلاتی نظیر جنگ و درگیریهای فرقهای مواجه است» همین درگیریها را عامل اصلی «ناتوانی خاورمیانه در مقابله و مواجهه با بحرانهای اقلیمی و تغییرات آب و هوایی» عنوان کرده- و میافزاید که «همین هم کلیت خاورمیانه را مورد تهدید نابودی قرار خواهد داد».
در ادامه گزارش نابرابری کشورهای مختلف در مقابله با خطرات تغییرات اقلیمی مورد اشاره قرار گرفته است. در حقیقت از نگاه نویسنده گزارش «کشورهای دارا و ندار در مقابله با خطرات تغییرات اقلیمی وضعیت مشابهی ندارند و به احتمال زیاد اول کشورهای فقیرِ منطقه با چالشهای ناشی از گرمای شدید و غیرقابل تحمل منطقه از قبیل تامین آب و برق و دیگر خدمات اجتماعی مواجه خواهند شد- که دلیل این ناتوانی هم جز ضعف اقتصادی و عدم مدیریت بحران تغییرات آب و هوایی نخواهد بود. این موضوع بیتردید بحرانها و چالشهای فراوانی را برای کلیت خاورمیانه ایجاد خواهد کرد».
چالشهای اقلیمی پیشروی خاورمیانه توجه کارشناسان زیادی را در سراسر جهان به خود جلب کرده است. از جمله «جوس لیلِولد» کارشناس «انستیتو مکس پلانک آلمان» که با اشاره به «افزایش سه برابری تولید آلایندهها در منطقه خاورمیانه در سی سال اخیر» به فارینپالیسی میگوید که «خاورمیانه در تولید گازهای آلاینده از اتحادیه اروپا پیشی گرفته و این مساله عملا تاثیرات بحران تغییرات اقلیمی را بر خاورمیانه بیشتر خواهد کرد. در واقع حالا که در بیشتر شهرهای این منطقه گرمای هوا عملا از ۵۰ درجه سانتیگراد بالاتر رفته، اگر اقدامات موثری درباره این مساله انجام نگیرد، دمای هوا در برخی از شهرهای خاورمیانه در آینده به ۶۰ درجه سانتیگراد نیز خواهد رسید- که برای کسانی که به سیستمهای خنککننده هوا دسترسی ندارند، میتواند خطرناک باشد». این کارشناس میگوید که نتیجه تمام بررسیها و گمانهزنیها را میتوان در این جمله خلاصه کرد: «گرمای تحملناپذیر از یک سو و عدم ارائه خدمات اجتماعی اولیه از سوی دیگر منطقه خاورمیانه را عملا در بلندمدت به مکانی ناامیدکننده تبدیل خواهد کرد».
در سطور بعدی گزارش با اشاره به این که «در حال حاضر حتی در کشورهای ثروتمندی چون ایران، عراق، سوریه و لبنان نیز سیستمهای خنککننده هوا کالاهایی لوکس و گران هستند» ادامه روند گرمتر شدن این کشورها باعث افزایش اعتراضات مردمی و بحرانهای اجتماعی عنوان میشود- که با اضافه شدن به چالشهایی مانند جنگ، تحریمهای غربی و البته خشکسالی میتوانند برای دولتمردان نگرانکننده باشند. مثل اعتراضاتی که در عراق بعد از افزایش قابل توجه درجه هوا در ماه گذشته اتفاق افتاد و ناتوانی دولت در تامین برق، بسیاری از مردم را به خیابان کشاند. یا در لبنان نیز شاهد بودیم که چگونه لبنانیها در مواجهه با ناتوانی دولت در زمینه تامین سوخت کافی، ناآرامی و هرج مرج گستردهای را در شهرهای مختلف کشور به وجود آوردند.
در پایان گزارش میخوانیم که «این جنگها و درگیریها که به فقر و آوارگی مردم خاورمیانه منجر میشود، عملا آسیبپذیری کشورهای منطقه در برابر تبعات و تاثیرات تغییرات اقلیمی را بیشتر خواهد کرد. از سوی دیگر بی ثباتی سیاسی برخی از کشورهای منطقه نیز باعث کاهش توان این دولتها در زمینه سرمایهگذاری و بسیج امکانات جهت مقابله با بحرانهای اقلیمی خواهد شد».
- 13
- 1