علی خرم در گفت و گو با جماران ، در خصوص تحولات یمن بعد از کشته شدن علی عبدالله صالح گفت: با نگاهی کوتاه به تاریخچه دوران معاصر یمن می بینیم که این کشور حدود ۷۰ یا ۸۰ سال پیش با رهبری فردی که مردم او را «امام» می نامیدند به صورت اسلامی اداره می شد. اما وقتی ملک عبدالعزیز در این عربستان به قدرت رسید به یمن حمله کرد، این حکومت را سرنگون ساخت و خواست که این کشور را در اختیار بگیرد.
وی ادامه داد: اما در ادامه بر اثر تحرکات ضد عربستانی که یک بخش آن تحت تاثیر سوسیالیست ها و مارکسیست ها بود یمن به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم شد. بعد از این تقسیم بندی علی ناصر محمد رئیس جمهور یمن جنوبی و علی عبدالله صالح به عنوان فردی نزدیک به عربستان رئیس جمهور یمن شمالی شد.
این کارشناس مسائل بین الملل گفت: این وضعیت ادامه پیدا کرد تا حدود بیست و چند سال پیش در پی دخالت مجدد عربسان در یمن، علی ناصر محمد کشور را ترک کرد و به سمت سوریه گریخت. بعد از آن علی عبدالله صالح یمن شمالی و جنوبی را یک کشور نامید و مرزهای جغرافیایی این کشور یک بار دیگر به دوران قبل از این تقسیم بندی، بازگشت.
وی یادآور شد: از این دوره به بعد کشور یمن تقریباً به طور کامل تحت امر عربستان بود و اکثر هزینه های این کشور را از حقوق ارتشیان تا ادارات را عربستان پرداخت می کرد. این وضعیت ادامه داشت تا این که عربستان بعد از بهار عربی و ترسی که از این جنبش ها داشت تصمیم گرفت قبل از آن که انقلابی در یمن رخ دهد و فردی خارج از کنترل این کشور قدرت را در دست بگیرد، علی عبدالله صالح را برکنار و فرد جددی را جانشین او کند. بر همن اساس عبدالله صالح از کار برکنار و منصور هادی جانشین او شد.
خرم ابراز داشت: یمن چون شکل قبایلی دارد برخی از این فرمول ها در این کشور قابل پیاده کردن نیست. به همن دلیل علی عبدالله صالح که به نوعی خودش را صاحب کشور متحد یمن می دانست از عربستان دلخور شد. همزانی این اتفاق با تحرکات حوثی ها باعث شد که صالح برای این که از عربستان انتقام بگیرد همراه با ارتش یمن با حوثی ها متحد شود. در اختیار دشتن ارتش توسط علی عبدالله صالح هم نقطه قوت آن دو گروه در یمن بود.
وی اضافه کرد: بعد از این اتفاق درگیری های در داخل یمن بین گروه های طرفدار منصور هادی تحت حمایت عربستان و دو گروه دیگر در گرفت؛ به طوری که عربستان به طور مستقیم با یمن وارد جنگ شد.این جنگ حدود ۳ سال است که ادامه دارد و این کشور در طول این مدت مدام این یمن را بمب باران کرده است. اما چون عربستان یک تصور حیات خلوتی و پدرخواندگی به این کشور دارد هیچ وقت نتوانسته است در داخل یمن و ازمیان قبایل متحد هایی را برای خودش دست و پا کند.
نماینده پیشین ایران در سازمان ملل خاطرنشان کرد: وقتی عربستان متوجه شد که از طریق بمباران کاری از پیش نمی برد تصمیم گرفت اتحاد علی عبدالله صالح با حوثی ها را از بین ببرد که با همکاری امارات بالاخره در همین هفته پیش موفق شد صالح را از حوثی ها جدا کند. این موضوع باعث شد درگیری بین نیروهای ارتش یمن تحت فرمان عبدالله صالح و حوثی ها بالا بگیرد که ابتدا ارتش به مواضع حوثی ها حمله و تقریباٌ آن ها را زمین گیر کرد اما به یک باره حوثی ها با تجدید قوا به صنعا بازگشتند و ارتش را متوقف کردند؛ در خلال همین درگیری ها بود که امروز علی عبدالله صالح هم به ظاهر موقع فرار از شهر کشته می شود.
خرم با بیان این که این داستان کلی یمن است اما در حال حاضر یمن فقط این نیست گفت: در یمن القاعده و گروه های دیگری هم به همراه اوضاع نابسامان اقتصادی و قحطی وجود دارد. در این رابطه باید گفت که هر چه دعوای بین حوثی ها و عربستان بالا می گیرد ممکن است قدرت و نفوذ القاعده بیشتر شود .این موضوعی است که اتفاقات یمن را حساس تر می کند.
وی افزود: به نظر من در این شرایط حوثی ها همزمان با جنگ باید به دنبال راه حل سیاسی هم باشند. اما مشکل اینجاست که آن ها هیچ بلند گو و نماینده ای در سازمان های بین المللی ندارند. با این که در سطح بین الملل، ایران را پشتیبان آن ها معرفی می کنند اما واقعیت امر این است که نقش ایران در یمن بسیار محدود است. اما به هر جهت یک کشور یا افرادی باید حوثی ها را در مجامع بین المللی نمایندگی کنند و سیاست های آن ها را پیش ببرند. زیرا فقط جنگ زمینی کافی نیست و برخی از مشکلات را باید با راه حل های سیاسی میانبر زد که حوثی ها این را کم دارند. این خطر هم وجود دارد که زحمات حوثی ها تقدیم القاعده شود.
این کارشناس روابط بین الملل تصریح کرد: به نظر من باید از این زاویه به قضیه نگاه کرد و ایران هم اگر خودش مستقیم نمی تواند باید به دنبال کشوری باشد که نمایندگی حوثی ها را در سطح بین المللی بر عهده بگیرد.
وی در پاسخ به این سوال که بعد از کشته شدن علی عبدالله صالح سرنوشت ارتش یمن به چه شکل خواهد بود، گفت: ارتش یمن قبل از این در اختیار علی عبدالله صالح بود ولی الان که او کشته شده است بخشی از ارتش پراکنده و بخش عمده اش جذب عربستان خواهند شد. به خاطر این که ارتشی ها نمی توانند زیر نظر میلیشیا قرار بگیرند و از این بابت این خطر وجود دارد که قدرت حوثی ها نسبت به گذشته کمتر شود.
وی در پایان تاکید کرد: ممکن است که حوثی ها با کشته شدن علی عبدالله صالح یک مقدار استقلال رای بیشتری به دست بیاورند اما قطعاً بخشی از ارتش را از دست خواهند داد . اما ارتش هم قدرت این را نخواهد داشت که به تنهایی بر حوثی ها غلبه کند.؛ مگر این که ارتش ائتلاف اعراب به صورت زمینی به کمک ارتش یمن برود. دراین صورت است که وضعیت برای حوثی ها خطرناک خواهد بود. تنها راه برون رفت حوثی ها از این وضعیت داشتن نماینده ای است که همزمان با جنگ بتواند برای آن ها مذاکره کند.
- 14
- 1
