آرایش ناوهای جنگی در ساحل شام

کشتی‌های نظامی امریکا و متحدانش، رج به رج صف تهاجم احتمالی به سوریه را می‌بافند و همزمان جنگنده‌هایشان بر فراز آسمان سوریه مانور می‌دهند تا مردم رنج‌دیده منطقه ایمان بیاورند که رؤیای خوش صلح فرسنگ‌ها از آنها دور افتاده است. بهانه‌شان چیست می‌گویند دولت دمشق در دوما حمله شیمیایی انجام داده است، بهانه‌ای که حتی به تأیید هم نرسیده است و قرار است طی روزهای آتی سازمان منع گسترش تسلیحات شیمیایی هیأتی از متخصصان را روانه دوما کند تا صحت ادعایی را که در روزهای اوج پیشروی ارتش سوریه در دوما، بی‌هیچ پایه و اساسی مطرح شده بود، بسنجند.

سه‌شنبه شب در آستانه این قدرت‌نمایی‌ها، نشست شورای امنیت با محوریت مسائل سوریه برگزار شد و امریکا در تصویب قطعنامه‌های ناعادلانه علیه سوریه ناکام ماند.

به گزارش «ایران» به نقل از خبرگزاری فرانسه، مناقشات میان روسیه و امریکا بر سر سوریه به اندازه‌ای کلاف سر درگم شده که سه بار قطعنامه‌هایی که از سوی طرفین ارائه شده بود، از سوی طرف مقابل وتو شد. یکی از این پیش‌نویس‌ها را امریکا و دو پیش‌نویس دیگر را روسیه ارائه کرده بود اما هر سه پیش‌نویس به سرنوشت مشابهی محتوم شدند. پس از اینکه روسیه پیش‌نویس امریکا را وتو کرد، امریکا و چند کشور دیگر هم پیش‌نویس روسیه را که بر ضرورت حضور شورای امنیت در مراحل تحقیق تأکید کرده بود، وتو کردند. در پیش‌نویس روسیه صریحاً ذکر شده بود که برای انجام تحقیق درباره استفاده از تسلیحات شیمیایی باید از کارشناسان سازمان منع استفاده از تسلیحات شیمیایی هم استفاده شود.

پیش از این، این سازمان اعلام کرده بود که بازرسان خود را روانه دوما خواهد کرد تا صحت ادعای استفاده از سلاح شیمیایی در آن منطقه را بررسی کند. وسیلی نبنزیا نماینده روسیه در شورای امنیت در جلسه سه‌شنبه با انتقاد از مواضع خصمانه امریکا در برابر دولت سوریه گفت: «رویکرد و تصمیم کنونی امریکا در برابر سوریه می‌تواند به حمله کشورهای غربی به سوریه منجر شود. امریکا بار دیگر همت کرده تا اذهان جامعه بین‌الملل را منحرف کند و به رویارویی با سوریه نزدیک‌تر شود. امریکا و متحدانش به‌ دنبال تیم تحقیقاتی‌ای هستند که مانند مکانیسم مشترک تحقیقات، مترسکی در دست آنها باشد. ظاهراً این نشست ربطی به تحقیق در این باره ندارد زیرا تصمیم‌ها برای گناهکار شناختن دولت سوریه از قبل گرفته شده است. ما به درخواست دولت سوریه در آنجا هستیم اما شما به دعوت تروریست‌ها در آن کشور هستید.»

آرایش نظامی غرب علیه سوریه

در حالی که جلسه شورای امنیت برای رسیدن به قطعنامه‌ای درباره سوریه با بن‌بست مواجه شده است، هر لحظه بیم بالا گرفتن تنش‌ها و آغاز درگیری‌های نظامی می‌رود.

به گزارش «ایران» به نقل از مجله نیوزویک، این روزها در فضای سیاسی منطقه شاهد رویارویی دو مثلث هستیم، امریکا، فرانسه و عربستان سعودی از یک سو و ایران، روسیه و چین هم در مثلث متقابل، روبه‌روی یکدیگر قرار گرفته‌اند. سارا هاکبی سندرز سخنگوی کاخ سفید روز گذشته در جمع خبرنگاران با تأیید خبر حمله نظامی قریب‌الوقوع امریکا به سوریه گفت: «ما با متحدانمان گفت‌و‌گو کرده‌ایم و تصمیم خود را گرفته‌ایم.»

دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری و جیمز ماتیس وزیر دفاع امریکا سفرهای خود را طی روزهای اخیر لغو کرده‌اند تا بتوانند بر اوضاع و احوال حاکم بر سوریه بیشتر تمرکز کنند. یک روز پیش از این، امانوئل مکرون رئیس‌جمهوری فرانسه طی گفت‌و‌گویی تلفنی با ترامپ بر این موضوع توافق کردند تا «پاسخ مقتدرانه و محکمی از سوی جامعه بین‌الملل طی روزهای آتی و حتی با مشخص کردن اهداف احتمالی حمله» به عاملان حمله شیمیایی دوما بدهند.

از آنجایی که نام ایران همواره در معادلات منطقه حضور دارد، جای تعجب نیست که عربستان از هیچ تلاشی برای جا ماندن از این قافله دریغ نکند. محمد بن سلمان شاهزاده ۳۲ ساله آل سعود که این‌روزها شخص اول مملکتش شده است، در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با مکرون، از حضور عربستان در حمله احتمالی به سوریه خبر داد. پیش از این عادل الجبیر وزیر خارجه عربستان به خبرنگاران گفته بود که تعدادی از کشورها رایزنی‌هایی را درباره چگونگی واکنش نشان دادن به حمله با تسلیحات شیمیایی در سوریه برگزار کرده و خواستار واکنشی در این باره شده‌اند.

مانند ایران و روسیه، چین هم حامی دولت دمشق است اما با محافظه‌کاری و محدودیت مواضع خود را اعلام می‌کند. چین و روسیه که طی سال‌های اخیر روابط و همکاری‌هایشان را تقویت کرده‌اند، در عرصه‌های دیپلماتیک هم اغلب از سیاست‌های یکدیگر حمایت می‌کنند. در همین راستا چین با بهره گرفتن از امتیاز عضویت دائم در شورای امنیت، یکی از عناصر اخلال در تصویب قطعنامه علیه بشار اسد رئیس‌جمهوری سوریه شد.

بنا به گزارش نیروی دریایی امریکا، ناو هواپیمابر یواس‌اس هری اس. ترومن هم روز چهارشنبه همردیف ناوشکن یو‌اس دونالد کوک، که حامل ۶۰ موشک تام‌هاوک است، در منطقه قرار گرفت تا هر لحظه با فرمان مقام‌های این کشور، مواضع دولت سوریه را با خاک یکسان کند. این ناو هواپیمابر با ۷ کشتی تهاجمی مسلح به موشک‌های کروز و ۶۵۰۰ ملوان به سمت منطقه حرکت کرده است. این ناو در بخش اول از سفرش در کنار ناو اف‌جی‌اس هسن آلمان قرار خواهد گرفت.

به گزارش «ایران» خبرگزاری فرانسه هم اطلاع داده که جنگنده‌های فرانسه در پایگاه نظامی سنت دیزیه در شمال شرق این کشور در حالت آماده‌باش و منتظر دستور برای حمله به اهدافی در سوریه هستند. بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی هم فوراً اعلام کرد که نیروهای این رژیم برای حمله به سوریه آماده هستند. روز سه‌شنبه آویگدور لیبرمن وزیر جنگ این رژیم مانند همیشه در موضعی خصمانه علیه ایران گفت: «ما به هر قیمتی که شده به ایران اجازه نمی‌دهیم پایه‌های حضور دائمی خود در سوریه را نگه دارد» و وزیر مسکن این رژیم هم مدعی شد که لحظه ترور بشار اسد فرا رسیده است.

جولی بیشاپ وزیر خارجه استرالیا هم از آمادگی کشورش برای حضور در صف حمله‌کنندگان به سوریه خبر داد. در حالی که تونی بلر نخست وزیر سابق انگلیس از ترزا می‌خواسته در حمله به سوریه انگلیس را مشارکت دهد، می‌گفته که اگر استفاده از سلاح شیمیایی در دوما اثبات شود، چنین تصمیمی خواهد گرفت. به گزارش «ایران» به نقل از خبرگزاری الجزیره، آژانس بین‌المللی کنترل ترافیک هوایی به شرکت‌های هواپیمایی هشدار داده که طی سه روز آتی با احتیاط کامل بر فراز آسمان آب‌های مدیترانه پرواز کنند.

سپر دفاعی روسیه در برابر موج تهاجمی غربی

در حالی که صف تهاجمی غربی در برابر سوریه رفته‌رفته تکمیل می‌شود، روسیه هم اعلام کرده که در واکنش به حمله احتمالی سکوت نخواهد کرد و هر موشکی که به سوریه فرستاده شود، سرنگون خواهد شد. سفیر این کشور در لبنان اعلام کرد: «نه تنها موشک‌های فرستاده شده به سوریه را نابود می‌کنیم، بلکه به مناطقی که از آنها این موشک‌ها فرستاده شده‌اند حمله خواهیم کرد.»

به گزارش «ایران» رامی عبدالرحمان مدیر دیده‌بان حقوق بشر سوریه که به معارضان سوری وابسته است به خبرگزاری فرانسه اعلام کرده که نیروهای سوریه از دو شب پیش، همزمان با آغاز تهدیدها، آماده‌باش هستند و دمشق و مناطق تحت کنترل دولت تحت تدابیر امنیتی قرار گرفته‌اند. با افزایش تنش‌ها میان طرف‌های درگیر در منطقه، رز گوته‌مولر معاون دبیرکل ناتو به روزنامه روسی کومرسانت گفت:‌ «بدیهی است که ما قطعاً از رویارویی مستقیم با روسیه دوری می‌کنیم،البته نباید در برابر کارهای روسیه منفعلانه عمل کنیم اما درگیری نظامی با این کشور چیزی نیست که ما دنبالش باشیم.»

سراب سوریه برای ترامپ

دونالد ترامپ با قطع امید از دستاوردهای امریکا از جنگ سوریه، قصد خروج نیروهای نظامی کشورش از سوریه را داشت که با جلسه مقام‌های نظامی و دفاعی راضی به ماندن آنها در منطقه برای مدت کوتاهی شد، اما تصمیم اخیر او برای حمله به مواضع سوریه در حالی گرفته می‌شود که باز هم می‌توان تکرار سیاست‌های مداخله‌جویانه پیشین را در آن پیدا کرد.

به گزارش «ایران» واشنگتن‌پست در تحلیلی نوشته: مهم نیست ترامپ چطور سر قولی که داده می‌ماند و «پاسخ سختی» به رژیم اسد می‌دهد، او اکنون باید با واقعیت تلخی دست و پنجه نرم کند: وقتی پای جنگی خشن در میان باشد، دولت ترامپ به گوشه رینگ می‌افتد. برای ترامپ که عاشق برد است، هیچ بردی در سوریه وجود ندارد اما او پتانسیل بدتر کردن اوضاع را دارد. او می‌تواند در توئیتی به اسد بگوید «حیوان» یا مدام رئیس‌جمهوری سابق امریکا را برای ضعف در برابر اسد تحقیر کند اما حقیقت این است که او هیچ برنامه‌ای برای آینده سوریه و برکناری اسد ندارد.

فرحناز دهقی