هفته گذشته مقامات دولت روسیه روی حمایت قاطع خود از باز شدن کانال زنگزور تاکید کرده اند؛ این موضع گیری ها با واکنش فعالان سیاسی، مقامات دولتی و تحلیلگران منطقه ای روبرو شد. آنها این اقدام روسیه را نشانه عدم پایبندی دولت و مقامات این کشور به هم پیمانی استراتژیک آنها با ایران می دانند و معتقدند روسیه با زهم نشان داد که شریک مطمئنی برای ایران نیست.
دلایل مواضع اخیر مقامات روس در خصوص کریدور زنگزور را با احمدبخشایش اردستانی، نماینده مجلس دوازدهم و عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس دوازدهم در میان گذاشتیم.
این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در گفت و گو با دیده بان ایران به بررسی روابط ایران با روسیه و چین و تأثیرات آن بر سیاست‌های بین‌المللی پرداخت. بخشایش اردستانی معتقد است که ایران به دنبال ایجاد تعادل در روابط خود با همسایگان و جلوگیری از تنش‌زایی است. در دوران دولت آقای روحانی، ایران تلاش کرد تا با غرب به توافق برسد، اما پس از عدم موفقیت در برجام، به سمت تقویت روابط با روسیه و چین روی آورده است.
این نماینده مجلس دوازدهم خاطرنشان کرد: «ایران به عنوان یک لنگرگاه ثبات در منطقه معرفی می‌شود و مقامات روسی و آمریکایی نیز به این نکته اذعان دارند. همچنین، روابط ایران با همسایگان به ویژه در زمینه‌های امنیتی و اقتصادی مورد تأکید قرار می‌گیرد. در این راستا، ایران به دنبال حفظ مواضع مستقل خود در برابر تحولات منطقه‌ای است و به نوعی از مواضع ارمنستان در مقابل آذربایجان انتقاد می‌کند.»
نکته دیگری که عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس در گفت و گوی خود به آن اشاره کرد، نگرانی ایران از تأثیرات منفی کریدور زنگزور بر منافع ملی‌اش است. ایران به دنبال حفظ تعادل در مرزهای شمالی خود و جلوگیری از تقویت آذربایجان و ترکیه است.
همچنین، در این گفت و گو بخشایش اردستانی به نقش ایران به عنوان یک فروشنده سلاح و پهپاد به روسیه در جنگ اوکراین اشاره کرده و درباره نگرانی‌ها از تبدیل شدن به یک کارت بازی در دست روسیه پاسخ داده است.
بخشایش اردستانی بر این نکته تأکید دارد که ایران باید در سیاست‌های خود دقت کند تا از وضعیت دفاع از منافع ملی خارج نشود و به نوعی خواسته های مقامات ترک و آذری را در ماجرای کریدور زنگزور برآورده نکند. وی در این گفت و گو نگرانی‌ها را نشان‌دهنده حساسیت ایران نسبت به مرزهای خود و تحولات منطقه‌ای دانست.
مشروح گفت و گوی دیده بان ایران با احمدبخشایش اردستانی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس دوازدهم و استاد روابط بین الملل دانشگاه درباره «اظهارات مقامات روس درباره حمایت از ایجاد کریدور زنگزور پس از سفر پوتین به آذربایجان » و «ارسال موشک های بالستیک ایران به روسیه و نقش آفرینی ایران در جنگ روسیه و اوکراین» را در ذیل می خوانیم.
هدف روسیه تنبیه ارمنستان است
احمد بخشایش اردستانی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در پاسخ به این پرسش که «دلایل رویکرد جدید دولت روسیه در قبال حمایت از ایجاد کریدور زنگزور و بی توجهی به منافع شریک استراتژیک خود» به گفت: «در دولت آقای روحانی خیلی ما تلاش کردیم که با غرب اتحاد برسیم اما مذاکرات ایران و غربی ها نتایج مشخصی نداشت. ایران در سیاست خود تلاش کرد به چین و روسیه نزدیک شود. در واقع پس از دور جدید تحریم ها ایران مجبور به انتخاب رویکرد نگاه به شرق در سیاست خارجی خود شد. طبیعی است که ایران در نظام بین‌الملل خودش رو بی پناه نگذارد. ایران در دوره اخیر تلاش کرد با همسایگان ارتباط برقرار کرده و روابط خود را چین و روسیه به عنوان دو متحد تقویت کند. حالا معنی متحده استراتژیک این نیست که ما با این دو کشور در هر زمینه ای منافع مشترک داشته باشیم مثلاً در برخورد روسیه با ژاپن در جزایری که مورد اختلاف این کشورهاست ما گاهی از اوقات طرف ژاپن رو میگیریم یا در ارتباط با مثلا چین با هنگ کنگ گاهی از اوقات هم ما در واقع مواضع دیگری می گیریم که نافی اتحاد استراتژیک نیست»
نماینده مجلس دوازدهم با اشاره به نقش ایران در معادلات منطقه ای خاطرنشان کرد: «غربی ها به خوبی می دانند که با توجه به گستردگی جغرافیای ایران که یک میلیون ۶۴۸ هزار کیلومتر مربع است و ایران می تواند لنگرگاه ثبات باشد.نه تنها آقای پوتین بلکه خود آقای ترامپ هم در صحبت هایش به نقش ایران اذعان کرده اند. هدف ترامپ این بود که شاید مثلاً حالا به تعبیر من مثلاً به ایران یک شوکی به ایران وارد می‌کنم اما دوست دارم با ایرانی‌ها به اتحاد برسم. اما در دور گذشته ریاست جمهوری به آنچه می خواست نرسید.»
بخشایش اردستانی درباره مواضع پوتین درخصوص کریدور زنگزور گفت:« من احساسم این که در واقع آقای پوتین نمی‌خواهد درعمل علیه ایران اقدام کرده و یا ما را تحت فشار قرار دهد. آقای پوتین به خوبی می داند رهبر انقلاب اسلامی در خصوص کریدور زنگزور مواضع مشخصی دارد. روسیه به دنبال تنبیه ارمنستان به خاطر نزدیکی به غرب است»
این نماینده مجلس در پاسخ به این پرسش که چرا روسیه نسبت به درباره گرایش دولت آذربایجان به آمریکا و اسرائیل و عضویت ترکیه در ناتو حساس نیست به دیده بان ایران گفت: «آذربایجان فقط به سمت اسرائیل حرکت کرده است، حضور اسرائیل در منطقه آنقدر برای روسیه اهمیت ندارد که برای ایران حائز اهمیت است. بنابراین طبیعی است که گاهی از اوقات چنین مواضعی را بگیرد که ارمنی‌ها را تحت فشار بگذارد.»
وی در پاسخ به این پرسش که چرا باید روسیه به آذربایجان ترکیه امتیاز بدهد و طرف ایران را تضعیف کند» گفت: «روسیه بر اساس منافع ملی خود اقدام می کند. زمانی که دولت روسیه نیاز به ارز داشت مواضعی در جهت همراهی با امارات درباره جزایر سه گانه ایرانی گرفت اکنون هم روس ها تلاش می کنند ارامنه را تحت فشار قرار دهند و مواضع ایران را هم با خود همسو کند»
وی درباره نحوه پاسخ ایران دیپلماتیک ایران به اقدامات روسیه گفت: «پوتین منافع ملی روسیه را دنبال می کند. اینکه دستگاه دیپلماسی و وزارت خارجه چطور قرار است پاسخ بدهد موضوعی است که باید در راستای منافع ملی تصمیم گیری شود.حالا ایران می تواند بیانیه هم بدهد و کار را سخت کند
صرافی ها نصف پول صادرات نفت را بر می دارند
عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس درباره دلایل حمایت ایران از روسیه در جنگ با اوکراین گفت: «دو نکته درباره علل همکاری ایران و روسیه وجود دارد نکته اول این است که توافق برجام با اروپا و آمریکا شکست خورده است. ما خیلی تلاش کردیم به غرب نزدیک شویم دولت روحانی هشت سال تمام جنگید که به غرب نزدیک شود ولی در نهایت به بک بیانیه و یک قطعنامه ختم شد.آمریکا هم از برجام بیرون آمد برجام نفعی برای ما نداشت.نکته دوم؛ تلاش ما برای دور زدن تحریم‌هاست دولت ایران دلار می‌خواهد باید نفت صادر کنیم وقتی صادرات نفت ما را تحریم کردند ناچاریم به چینی ها تخفیف بدهیم و گاهاً به جای پول کالا یا اعتبار دریافت کنیم و حتی پول نقد را هم که می خواهیم بگیریم باید نصف آن را به صرافی ها و بانک های دیگر کشورها بدهیم. طبیعی است که ما نیاز داریم فروشنده موشک و فروشنده پهپاد باشیم.»
موشک و پهپاد به روسیه می دهیم، سویا و ذرت می گیریم
وی خاطر نشان کرد: «ایران در راستای همکاری های اقتصادی و سیاسی خود به روسیه پهپاد و موشک صادر می کند. در مقابل روس‌ها با ایران همکاری می‌کنند تا تحریم‌ها را دور بزنیم ما خیلی از اجناسمان از ایران از روسیه وارد می‌کنیم. »
این نماینده مجلس درباره نحوه همکاری ایران و روسیه گفت: «ما باید برای تامین نیاز خود از جمله در واردات سویا و گندم باید تهاتر کنیم. یک بخش از تهاتر شامل ارسال موشک و بخش دیگر ارسال پهپاد های نظامی به روسیه است.»
بالاتر از سیاهی رنگی نیست ما به حزب الله، حماس، حشد الشعبی موشک می دهیم چرا به روسیه موشک ندهیم
بخشایش اردستانی ضو کمیسیون امنیت ملی مجلس در پاسخ به این پرسش که «خبر ارسال موشک های بالستیک ایران به روسیه می تواند تحریم های بیشتر و احتمال فعال شدن مکانیسم ماشه را به همراه داشته باشد» گفت: دیگر بالاتر از سیاهی رنگی نیست ما به حزب الله، حماس، حشد الشعبی موشک می دهیم چرا به روسیه ندهیم.
نماینده مجلس دوازدهم خاطرنشان کرد: «اروپایی ها موقعیت استراتژیک ایران را می دانند ولی حاضر نیستند با ما همراهی کنند در برجام هیچ اقدامی نکردند. اگر روزی مثلا اروپا بخواهد مکانیسم ماشه را فعال کنند بیشتر به ضرر خود آنهاست»
نماینده مجلس دوازدهم خاطرنشان کرد:« ما اسلحه می‌فروشیم دلار میگیریم ما از طریق شراکت با روسیه تحریم‌ها را دور می‌زنیم ما از روسیه سویا و ذرت و ... از روسیه وارد می‌کنیم. اروپایی ها به اوکراین، اسلحه می فروشند. ناتو وارد اوکراین شده چرا ما در جهت حمایت از متحد خود به روسیه موشک و پهپاد ندهیم؟ً!»
اگر قرار بر تقسیم بندی بلوک شرق و غرب باشد ما در بلوک شرق قرار داریم
عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس در پاسخ به این پرسش که «آیا این کار باعث نمی شود که مقابل ناتو قرار بگیریم و این یک ما را به عنوان یک دشمن در نظر بگیرند و بر این اساس تقسیم بندی کنند» به دیده بان ایران گفت: «خیر به این معنی نیست که ما در جبهه اوکراین و در جنگ هستیم. خیلی وقت پیش دنیا تقسیم می شد به پیمان ناتو و پیمان ورشو؛ پیمان ورشو که خیلی وقت است از بین رفته؛ اما بالاخره ما شرقی هستیم و در تقسیم بندی های قدرت جهان مقابل بلوک غرب قرار داریم.»
بخشایش اردستانی در پایان گفت: «اگر قرار بر تقسیم بندی بلوک شرق و غرب باشد ما در بلوک شرق قرار داریم و طبیعی است که به خاطر منافع خودمان مقابل ناتو قرار بگیریم. ایران با کسی جنگ ندارد و در جنگی هم مداخله مستقیم نمی کند اما روسیه متحد ماست و به ما کمک می کندتا تحریم ها را دور بزنیم. بنابراین ارسال پهپاد و موشک درجهت همکاری ماست.»
- 10
- 5
