سهم فراکسیون‌ها از کرسی ریاست کمیسیون‌ها

امیدی‌ها بالاخره بعد از چند شکست، یک روز موفقیت‌آمیز را در بهارستان تجربه کردند، روزی که برای آنها همراه بود با کسب کرسی ریاست کمیسیون‌های اقتصادی و بهداشت مجلس. هر چند در این میان کرسی ریاست کمیسیون آموزش و تحقیقات را به رقیب اصولگرای خود وا نهادند. اما اهمیت هیچ‌کدام از این تحولات به انتخابات هیأت رئیسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی نمی‌رسد، انتخاباتی که دیروز به تعویق افتاد.

در واقع چه بسا نتیجه انتخابات آن کمیسیون به اندازه همه کمیسیون‌های دیگر می‌تواند کام جریان برنده را شیرین کند. آن هم در روزهای سخت رویارویی با فشارهای امریکا و تلاش‌های دیپلماتیک دولت که هر جریانی می‌خواهد بیشترین تأثیر را روی آن بگذارد و حرف خود را قوی‌تر به کرسی بنشاند.

آبستراکسیون امید یا تأخیر اصولگرایان؟

قرار بود دیروز مهم‌ترین خبر بهارستان خبر انتخابات هیأت رئیسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی باشد. انتخاباتی که انجام نشد تا انجام نشدنش گمانه‌ای باشد بر شدت گرفتن دوقطبی‌ها در این کمیسیون. چرا که تعویق این انتخابات حاصل نوعی آبستراکسیون در این کمیسیون بوده. آنطور که گزارش شده، این آبستراکسیون حاصل اعتراض امیدی‌ها به تأخیر حضور اعضای اصولگرا و مستقل کمیسیون در جلسه دیروز بوده است.

صبح دیروز اصلاح‌طلبان روی نامزدی «حشمت‌الله فلاحت‌پیشه» رئیس فعلی کمیسیون توافق کرده بودند و «مصطفی کواکبیان» رسماً اعلام انصراف از نامزدی کرد. ابهام‌ها در سوی دیگر ماجرا بود؛ جایی که اصولگرایان می‌بایست بین «مجتبی ذوالنور» و «علاءالدین بروجردی» به یک گزینه برسند. در این شرایط برخی از مستقلین مجلس هم در انتظار تعیین تکلیف اصولگرایان برای همراهی با آنها بودند.

این توافق تا ظهر دیروز بین «ذوالنور» و «بروجردی» به نتیجه نرسید تا آنها در جلسه‌ای پیش از جلسه کمیسیون امنیت ملی مجلس که قرار بود در آن انتخابات برگزار شود، برای انتخاب یکی از این دو دست به رأی‌گیری استمزاجی زدند و نهایتاً نام «ذوالنور» نماینده اصولگرای قم و منتقد سرسخت دولت به عنوان نامزد نهایی بیرون آمد. اما اصولگرایان به تنهایی نمی‌توانستند «ذوالنور» را به ریاست کمیسیون برسانند و همین هم آنها را ترغیب به برگزاری جلسه با طیف مستقلین کرد تا بلکه چند رأی از این مجموعه هم نصیب آنها شود. جلسه‌ای که آنقدر به طول انجامید که باعث اعتراض امیدی‌ها و ترک جلسه توسط آنها شد. یک عضو کمیسیون امنیت ملی که نامش عنوان نشده درباره این جلسه به خبرگزاری فارس گفته که در توافق صورت گرفته برای ریاست «ذوالنور»، ۱۲ نفر حضور داشتند.

او مدعی شده که «در همین حال «حشمت‌الله فلاحت‌پیشه» به همراه «مصطفی کواکبیان» ساعت ۱۴ در محل کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس حضور یافتند و وقتی متوجه شدند ۱۲ نفر در این طرف توافق می‌کنند،‌ وقتی دیدند وضعیت مناسب نیست، با خود گفتند اگر این تعداد در جلسه حضور یابند قطعاً همه جایگاه‌های هیأت رئیسه را می‌گیرند لذا جلسه را ترک کرده و آن را به هم زدند.» این در حالی است که همین فرد به «فارس» گفته است که جلسه اصولگرایان و مستقلین برای توافق بر سر ترکیب هیأت رئیسه کمیسیون تا ساعت ۱۴ و ۲۰ دقیقه به طول انجامیده بود. البته «اردشیر نوریان»، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس درباره اتفاق دیروز به خانه ملت گفته است که «حدود نیم ساعت ۱۱ نفر از اعضای کمیسیون امنیت ملی در محل کمیسیون منتظر شروع جلسه بودند تا انتخابات هیأت رئیسه برگزار شود.

چندین بار دبیر کمیسیون را به جلسه‌ای که اعضای فراکسیون نمایندگان ولایی و برخی دیگر از نمایندگان تشکیل داده بودند، فرستادیم، اما همچنان در محل کمیسیون امنیت حاضر نشدند. این تعداد از نمایندگان عمداً با تأخیر در جلسه حاضر شدند تا رأی‌گیری برگزار نشود، به همین دلیل جلسه کمیسیون امنیت برگزار نشد.» اصولگرایان و از جمله همین نماینده مصاحبه‌کننده با فارس معتقد هستند که ریاست «ذوالنور» در کمیسیون با همین ۱۲ رأی تقریباً تضمین و قطعی است. اما «علیرضا رحیمی» عضو فراکسیون امید در گفت‌وگو با «ایران» این ادعا را رد کرد و گفت که اعضای فراکسیون مستقلین مجلس هماهنگ و تشکیلاتی رأی نمی‌دهند لذا این ادعا که ذوالنور ۱۲ رای قطعی دارد واقعیت ندارد.

به گفته او حداقل رای فلاحت پیشه از کف رأی امیدی‌ها در کمیسیون بیشتر است. حالا با این ترتیب انتخابات کمیسیون امنیت ملی مجلس به جلسه بعدی این کمیسیون یعنی یکشنبه هفته آینده موکول شده است. همین مدت زمان یک هفته‌ای می‌تواند زمینه‌ای باشد برای تحولات بیشتر و تغییر صف‌کشی‌ها برای سرنوشت کمیسیون امنیت ملی که به نظر می‌رسد امسال سخت‌تر از همیشه گره خورده است.

دو کرسی جدید برای امید با وجود کناره‌گیری «عارف»

اتفاق مهم دیروز اما در دو کمیسیون اقتصادی و آموزش و تحقیقات رخ داد. جایی که فراکسیون امید یک کرسی ریاست را به رقیب داد و یک کرسی را از رقیب گرفت. دیروز نقطه پایان ریاست یک‌ساله «محمدرضا عارف» در کمیسیون آموزش بود و دوباره با رأی اعضا «محمدمهدی زاهدی» جایگزین او شد. «زاهدی» در چهار سال مجلس نهم و دو سال اول مجلس دهم هم در همین سمت بود.

«عارف» البته نامزد کرسی ریاست نشد و اصلاح‌طلبان به جای او «فاطمه سعیدی» را پیش فرستادند. «زاهدی» از خیلی‌ قبل‌تر خود را برای این انتخابات آماده کرده بود اما اتفاقات انتخابات هیأت رئیسه مجلس اصلاح‌طلبان را به این نتیجه رسانده بود که اگر «عارف» در این کمیسیون هم به هر دلیلی رأی نیاورد، اتفاق بدی برای آنها خواهد بود. خصوصاً اینکه تلاش آنها برای رساندن «علی مطهری» به کرسی ریاست کمیسیون فرهنگی نیز ناکام مانده بود. برای کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس هم آنطور که یکی از اعضای هیأت رئیسه فراکسیون امید برای «ایران» روایت کرده، اصولگرایان از خیلی قبل‌تر رأی نزدیکان «لاریجانی» را هم به نفع «زاهدی» جلب کرده بودند و احتمال رأی‌آوری «عارف» تقریباً از بین رفته بود. نشانه این را هم می‌شود در رأی ۱۲ به ۹ کمیسیون به «زاهدی» و «فاطمه سعیدی» دید. در مقابل در کمیسیون اقتصادی با یک اتفاق تقریباً پیش‌بینی نشده «الیاس حضرتی» اصلاح‌طلب جای «محمدرضا پورابراهیمی»  اصولگرا را گرفت و به کرسی ریاست رسید.

بدین ترتیب امیدی‌ها توانستند ریاست این کمیسیون مهم مجلس را بعد از ریاست ۳ ساله «پور ابراهیمی» از اصولگرایان بگیرند. در کمیسیون بهداشت هم اوضاع به کام اصلاح‌طلبان بود و «علی نوبخت» با کسب ۱۴ رأی کرسی ریاست این کمیسیون را از «حسینعلی شهریاری» که ۶ رأی داشت، پس گرفت. «نوبخت» در دو سال اول مجلس هم در این سمت بود. همچنین در کمیسیون اجتماعی «عبدالرضا عزیزی» عضو فراکسیون مستقلین در حالی به جایگاه ریاست برگشت که «سلمان خدادادی» اصولگرا ترجیح داد برای سال چهارم مجلس دهم نامزد این جایگاه نشود.

اصولگرایان ۷ به ۳ از امیدی ها پیشی گرفتند

 پیش از این هم انتخابات هیأت رئیسه ۸ کمیسیون دیگر مجلس برگزار شده بود که طی آن «جمشید جعفرپور» اصولگرا در رقابت با «علی مطهری» بر کرسی ریاست فرهنگی نشست. «غلامرضا تاجگردون» در ریاست کمیسیون برنامه و بودجه، «الهیار ملکشاهی» در ریاست کمیسیون حقوقی و قضایی، «محمدجواد کولیوند» در ریاست کمیسیون شوراها، «احمد علی کیخا» در ریاست کمیسیون کشاورزی، «عزیز اکبریان» در ریاست کمیسیون صنایع، «فریدون حسنوند» در ریاست کمیسیون انرژی و «محمدرضا رضایی» در ریاست کمیسیون عمران ابقا شده بودند.

بدین ترتیب سهم فراکسیون امید از ریاست کمیسیون‌های تخصصی مجلس به عدد ۳ رسید؛ «تاجگردون»، «حضرتی» و «نوبخت». آنها سال گذشته هم همین تعداد کرسی را داشتند با این تفاوت که در انتخابات امسال ریاست کمیسیون‌های آموزش و فرهنگی را از دست دادند و در مقابل ریاست کمیسیون‌های آموزش و اقتصادی را گرفتند. سهم مستقلین هم ریاست دو کمیسیون کشاورزی و اجتماعی یعنی «کیخا» و «عزیزی» شد. اصولگرایان ولایی اما  ریاست ۷ کمیسیون فرهنگی، حقوقی، شوراها، صنایع، انرژی، عمران و آموزش را از آن خود کردند.