اصلاحطلبان در شوک استعفای محمدعلی نجفی از شهرداری تهران قرار گرفتهاند. شوکی که به صورت نامحسوس موجی از ناامیدی را در جریان اصلاحات دامن زده است. این در حالی است که استعفای نجفی به دلیل بیماری حاد وی عنوان شده اما به نظر میرسد برخی مسائل پشت پرده دلیل اصلی استعفای ایشان از شهرداری تهران شده است. حضور نجفی در شهرداری تهران از ابتدا با عدم رضایت برخی از نهادها همراه بود به شکلی که براساس اخبار غیررسمی حسن روحانی رأسا به موضوع ورود کرده و با پافشاری بر حضور نجفی در شهرداری تهران زمینه حضور وی را فراهم کرده است. با این وجود این روزها نجفی در آستانه ترک شهرداری تهران است. اتفاقی که اگر چه در کوتاه مدت ممکن است با پیامدهای عمیقی همراه نباشد اما در بلند مدت تأثیر منفی در رویکرد کلی جریان اصلاحات به خصوص در آستانه دو انتخابات سرنوشت سال ساز۹۸ و ۱۴۰۰ خواهد گذاشت. به همین دلیل و برای تحلیل و بررسی این موضوع «آرمان» با سیدمحمود میرلوحی عضو شورای شهر تهران و همچنین عضو شورای سیاستگذاری جریان اصلاحات گفتوگو کرده که در ادامه متن آن را از نظر میگذرانید.
آیا آقای نجفی در طول مدتی که مدیریت شهرداری تهران را برعهده داشت موفق شد رضایت اعضای شورای شهر را به دست بیاورد؟ نیمهکاره رها کردن مدیریت شهری تهران چه پیامدهایی برای اصلاحطلبان خواهد داشت؟
وضعیتی که ما امروز در آن قرار داریم نتیجه سیاستگذاریها و راهبردهای جریان اصلاحات است. تصمیم اصلاحطلبان در سال۹۲ و حمایت از آقای روحانی تصمیمی مهم و استراتژیک بود که رویکرد مدیریت کشور را تغییر داد و مدیریت کشور را به سمت تدبیر و امید سوق داد. این تصمیم در انتخابات سال۹۶ نیز تکمیل شد و اصلاحطلبان با حمایت مجدد خود از آقای روحانی به مدیریت عقلایی و منطقی در کشور تاکید کردند. این وضعیت در مدیریت شهری تهران نیز وجود داشت و اصلاحطلبان تلاش کردند رویکرد مدیریت شهری تهران را که در گذشته دچار هرج و مرج، فساد اداری و بیانضباطی مالی شده بود، ساماندهی کنند.
به همین دلیل نیز ما در مرحله نخست به دنبال معرفی فردی به عنوان شهردار تهران بودیم که یک مدیر برجسته در برنامهریزی و مدیریت استراتژیک باشد. به همین دلیل نیز گزینههای زیادی مورد نظر داشتیم که در نهایت به هفت گزینه نهایی رسیدیم. از بین این هفت نفر نیز در نهایت اعضای شورای شهر با رأی صددرصدی خود آقای نجفی را به عنوان شهردار تهران انتخاب کردند. این در حالی است
که آقای نجفی حتی با رأی یازده نفر از اعضای شورا نیز به عنوان شهردار انتخاب میشدند. با این وجود رأی قاطع اعضای شورای شهر به آقای نجفی نوعی واکنش به اعتماد و حمایت مردم از اصلاحطلبان در انتخابات سال۹۶ بود که اعضای شورای شهر احساس میکردند باید بهترین عملکرد ممکن را از خود نشان بدهند. به همین دلیل نیز آقای نجفی به عنوان یک مدیر توانمند در سطح ملی را به عنوان شهردار تهران انتخاب کردند.
موضع اعضای شورای شهر تهران در مقابل انتصابات پرسرو صدای آقای نجفی چه بود؟
پس از انتخابات سال۹۶ و هنگامی که اعضای کابینه دوم آقای روحانی انتخاب شدند و مشخص شد که آقای روحانی بیش از اصلاحطلبان روی اعتدالگرایان برای مدیریت کشور تأکید دارند مسیر انتظارات اصلاحطلبان از دولت به سمت مدیریت شهری تغییر پیدا کرد. در این مقطع زمانی بسیاری از اصلاحطلبان احساس میکردند که برای قرار گرفتن در مدیریت شهری فضای بهتری در اختیار آنها قرار دارد. به همین دلیل نیز برخی از آقای نجفی به عنوان شهردار تهران انتظار داشتند که همه مدیران دوران مدیریت قالیباف را کنار بگذارد و به جای آن از اصلاحطلبان استفاده کند.
بنده باید این نکته را در این زمینه عنوان کنم که همانند آقای احمدینژاد که پس از پایان دولت خود برای دولت بعدی خرابه و ویرانه به جا گذاشته بودند این وضعیت برای آقای قالیباف نیز وجود داشت و پس از دوران مدیریت ایشان ما با خرابهها و ویرانیهای زیادی در مدیریت شهری تهران مواجه شدیم. از سوی دیگر ما در ابتدای شکلگیری شورای شهر با آقای قالیباف و معاونان ایشان جلسه گذاشتیم و از ایشان خواستیم که گزارش واقعیتهای مدیریت شهری تهران را به شورای شهر ارائه کنند. با این وجود در این زمینه کارشکنیهای زیادی صورت گرفت و تیم آقای قالیباف گزارش
واقعیتهای شهرداری را به ما ارائه نمیکردند. مسأله مهم دیگر اینکه در حد فاصل بین۲۹ اردیبهشت که اصلاحطلبان در انتخابات شورای شهر به پیروزی رسیدند تا شهریور که اعضای جدید در شورا مستقر شدند۱۰۰ استخدام غیرقانونی در شهرداری تهران انجام شده است. ممکن است برخی عنوان کنند که در دوران مدیریت آقای نجفی عملکرد بهتری نیز میتوانست وجود داشته باشد. با این وجود بنده باید عنوان کنم که در دوران مدیریت آقای نجفی اقدامات مهمی در مدیریت شهر تهران انجام گرفته است.
هنگامی که آقای نجفی در دولت حضور داشتند به دلیل بیماری دیگری کنارهگیری کردند. این در حالی است که تردیدهایی نیز درباره مدیریت ایشان در شهرداری تهران در بین برخی از نهادهای قدرت وجود داشت. چرا اعضای شورای شهر به این تردیدهایی که در نوع خود جدی نیز بود و همچنین سابقه کنارهگیری آقای نجفی به دلیل بیماری توجه جدی نکردند؟
آقای نجفی در زمانی که در دولت حضور داشتند به دلیل بیماری قلبی کنارهگیری کردند در حالی که مشکل ایشان در شرایط کنونی بیماری حاد پروستات است. بیماری پروستات نیز در بین مردان رایج است و درصدی از مردان جامعه با این مشکل مواجه هستند. از سوی دیگر بیماری ایشان به صورت تصادفی با ماجرای برج میلاد تداخل پیدا کرد و در یک زمان اتفاق افتاد. نکته مهمی که در این زمینه باید عنوان کنم این است که همکاری قوای مختلف و به خصوص قوه مجریه و قوه مقننه با شورای شهر قابل قبول بوده است. این در حالی است که دولت با اجازه به شهردار تهران برای حضور در جلسات کابینه حسننیت خود را به شورای شهر نشان داد و از سوی دیگر روابط اعضای شورا با نمایندگان مجلس نیز بسیار مثبت و سازنده است به شکلی که این وضعیت در بودجه سال۹۷ نیز تأثیرمثبت از خود برجای گذاشت.
چرا موضوع ممنوع التصویری غیررسمی آقای نجفی هیچ گاه از ابهام خارج نشد؟ شورای شهر در این زمینه اقدامی انجام داد؟
در ممنوع التصویری آقای نجفی در صداوسیما هیچ گونه ابهامی وجود نداشت و صداوسیما حتی حاضر نبود عکس ایشان را نشان بدهد. از سوی دیگر اگر ما به رفتار صداوسیما در ماجرای برج میلاد و حضور آقای نجفی در این همایش دقت کنیم به عمق قضیه پی خواهیم برد. این در حالی است که اگر این قضیه را با موضوع املاک نجومی مقایسه کنیم به این نتیجه خواهیم رسید که اخبار و تحلیلهای ارائه شده از سوی صداوسیما در این زمینه میتوانست منصفانهتر باشد. تاکنون آقای نجفی۱۲ پرونده از تخلفات مدیران گذشته شهرداری تهران را به قوه قضائیه فرستاده است. با این وجود هیچ واکنش مناسبی در این زمینه مشاهده نشده و هنوز درباره سرنوشت
این پروندهها به طور رسمی خبری اعلام نشده است. برخی از این پرونده درباره پولشویی و برخی دیگر درباره تخلفات انتخاباتی است که هر کدام دارای اهمیت است. در شرایط کنونی حدود۷ماه از بازداشت قائم مقام شهردار سابق میگذرد و ما اطلاع داریم که مقدار زیادی پول در این زمینه جابهجا شده است، اما هنوز سرنوشت این پرونده مشخص نشده است. این در حالی است که سرعت عمل در ماجرای برجمیلاد بالا بود به شکلی که عصر همان روزی که این همایش اتفاق افتاد ورود کردند.
برخی اخبار منتشر شده بیانگر فشار روی شهردار تهران بوده است. این فشارها تا چه میزان در استعفای آقای نجفی تاثیرگذار بوده است؟
بدون شک بنده و دیگر اعضای شورای شهر این مسأله را نمیپذیریم که دلیل استعفای آقای نجفی فقط بیماری ایشان بوده است. به نظر میرسد افکار عمومی نیز این مسأله را نپذیرفته و به دنبال دلایل اصلی این استعفا است. با این وجود آقای نجفی در واقعیت دچار بیماری حادی شدهاند و در این مسأله نیزهیچ شک و تردیدی وجود ندارد. این در حالی است که ماجرای برج میلاد و بیماری آقای نجفی در یک مقطع زمانی رخ داده و به همین دلیل ماجرا پیچیده شده است. در شرایط کنونی نیز پزشک آقای نجفی به ایشان عنوان کرده که باید خود را برای یک دوره درمانی سخت و فشرده و احتمالا عمل جراحی سخت آماده کند و تا آنجا که امکان دارد از استرس و فشار روانی دور باشد.
یکی از اعضای سابق شورای شهر تهران عنوان کرده که آقای نجفی با قرار کفالت آزاد هستند. آیا این مسأله صحت دارد؟
بله؛این مسأله صحت دارد. شورای شهر قصد داشت به قضیه فشارها به آقای نجفی به شکل جدی ورود کند؛ با این وجود خود ایشان از ما درخواست کردند که سکوت کنیم و تا آنجا که امکان دارد به قضیه ورود نکنیم. ما باید این نکته را بپذیریم که شورای شهر پنجم در راستای فرمایشات رهبرانقلاب و منافع ملی عمل کرده و مدیریت شهری تهران را از بحران خارج کرده و تلاش کرده یک رویکرد مدیریتی منطقی و عقلایی در شهر تهران وجود داشته باشد.
با این وجود رسانه ملی و همچنین برخی از رسانههای خاص پس از روی کار آمدن شورای شهر جدید به شکلی رفتار کردهاند که دور از انصاف بوده است. بنده به روابط عمومی شورای شهر دستور دادهام که رویکرد یکی از رسانههای خاص را در طول یکسال گذشته جمع آوری کرده تا ما بتوانیم آن را به عنوان یک گزارش به افکار عمومی ارائه کنیم تا افکار عمومی متوجه شود که چه کارشکنیها در این زمینه وجود دارد و برخی علاقه ندارند منتخبان مردم به رسالت و وظیفه خود با موفقیت عمل کنند.
به هرحال به نظر میرسد افکارعمومی برای استعفای آقای نجفی قانع نشده است.
واقعیت ماجرا این است که همکاریهای لازم برای مدیریت آقای نجفی در شهرداری تهران انجام نشده و برخی در این زمینه رویکرد متفاوتی در پیش گرفتهاند. حتی برخی از نهادها و مسئولان به صراحت این مسأله را عنوان کردهاند که از انتخاب آقای نجفی به عنوان شهردار تهران رضایت ندارند. به همین دلیل نیز این نهادها و مسئولان با آقای نجفی در طول دوران مسئولیت خود همکاری لازم را انجام ندادهاند. در ابتدای انتخابات آقای نجفی نیز برخی از نهادها نسبت به انتخاب ایشان مقاومت کردند و به همین دلیل نیز بود که آقای روحانی، آقایجهانگیری و وزارت اطلاعات به قضیه ورود کردند و شرایط حضور آقای نجفی را در شهرداری تهران فراهم کردند.
آقای رحمانی فضلی وزیر کشور قبل از انتخاب آقای نجفی به عنوان شهردار تهران خطاب به ایشان عنوان کردند که در صورت حضور آقای نجفی در شهرداری تهران نهایت همکاری را با ایشان انجام خواهند داد. بههمین دلیل نیز ما انتظار داشتیم وزارت کشور در این زمینه با سرعت و قاطعیت عمل کند. با این وجود این اتفاق درعمل رخ داد و تعلل و تردیدهای زیادی در این زمینه به وجود آمد.
آقای رحمانی فضلی خودشان در ادامه تمایل به همکاری در این زمینه نداشتند یا اینکه برخی فشارها باعث شده بود که ایشان نیز با تردیدهایی مواجه شوند؟
به نظر میرسد برخی از فشارها سبب این تردیدها شده بود. اعضای شورای شهر در روز ابتدای کار خود که در حرم حضرت امام حضور پیدا کردند آقای نجفی را نیز با خود بردند تا قطعی شدن انتخاب ایشان را به افکار عمومی اعلام کنند. با این وجود ما انتظار داشتیم در همان روز یا روزهای بعدی حکم ایشان تأیید شود که تأییدیه در نهایت با تأخیر صورت پذیرفت.
موضع دولت و آقای روحانی نسبت به استعفای آقای نجفی از شهرداری تهران چیست؟
به نظر میرسد ظاهرا آقای روحانی نیز از استعفای آقای نجفی رضایت ندارند. با این وجود هنوز هیچ اعلان موضع رسمی از سوی ایشان در این رابطه صورت نگرفته است. با این وجود بنده به همراه آقای محسن هاشمی و آقای الویری با آقای جهانگیری در این زمینه دیدار و گفتوگو کردیم. انتظار ما از آقای جهانگیری این بود که حمایت بیشتر در این ماجرا از آقای نجفی صورت بگیرد. با این وجود استنباط بنده این بود که آقای جهانگیری بهاندازهای که در زمان انتخاب آقای نجفی همکاری کردند در زمینه ادامه همکاری آقاینجفی جدی نیستند و رویکرد دیگری در پیش گرفتهاند. شاید آقای جهانگیری متقاعد شدهاند که آقای نجفی به دلیل بیماری که با آن دست به گریبان شدهاند، باید استراحت کند و صندلی شهرداری تهران را ترک کند.
شایعه حضور آقای جهانگیری در شهرداری تهران به چه میزان صحت دارد؟
شورای شهر هنوز هیچ تصمیمی درباره جایگزینی آقای نجفی نگرفته و همچنان اصرار دارد که آقای نجفی در شهرداری تهران باقی بماند. به نظر اعضای شورای شهر کنارهگیری آقای نجفی از شهرداری تهران در نهایت به مدیریت شهر تهران و همچنین رویکرد جریان اصلاحات در آینده ضربه خواهد زد و کسی نمیتواند منکر این قضیه شود. حتی خود آقای نجفی نیز ضربه خواهد خورد و با مسائل مختلفی در آینده مواجه خواهد شد. برخی از منتقدان ایشان عنوان میکردند که آقای نجفی بیشتر از۶ ما در شهرداری تهران دوام نخواهد آورد.
در نتیجه اگر آقای نجفی صندلی شهرداری تهران را ترک کند به حرف آنها دامن زده و آب به آسیاب آنها ریخته است. درباره آقای جهانگیری نیز باید عنوان کنم که اصولگرایان مدتهاست روی وضعیت آقای جهانگیری در دولت حاشیهسازی میکنند و تمایل دارند ایشان را به شکلهای مختلف از دولت جدا قلمداد کنند. به همین دلیل نیز در رسانههای خود عنوان میکنند که ایشان از وضعیت خود در دولت رضایت ندارند و تمایل به ادامه همکاری با دولت ندارند.
شایعه حضور ایشان در شهرداری تهران نیز در راستای همان استراتژی است و به همین دلیل واقعیت ندارد. بدون شک جدا شدن آقای جهانگیری از دولت در نهایت به ضرر دولت و جریان اصلاحات تمام خواهد شد و به همین دلیل چنین ارادهای در جریان اصلاحات و خود آقای جهانگیری وجود ندارد و در آینده نیز وجود نخواهد داشت. آقای جهانگیری تا پایان دولت آقای روحانی در دولت حضور خواهند داشت و در این قضیه هیچ گونه شک و تردیدی وجود ندارد.
در صورت قطعی شدن کنارهگیری آقای نجفی از شهرداری تهران آیا محسن هاشمی یکی از گزینههای جدی شهرداری تهران خواهد بود؟
اعضای شورای شهر پنجم اصرار و پافشاری دارند که در شرایط موجود آقای نجفی باید به کار خود ادامه بدهند. به همین دلیل نیز ما هنوز وارد مصادیق برای جایگزینی ایشان نشدهایم. درباره احتمال شهردار شدن آقای محسن هاشمی نیز باید عنوان کنم احتمال شهردار شدن ایشان به دلیل میثاقنامهای که ما در ابتدای تشکیل شورا منعقد کرده این تقریبا صفر درصد است. در این میثاق نامه همه اعضای شورای شهر متعهد شدهاند که برای گرفتن هیچ پستی شورای شهر را ترک نکنند و این میثاق نامه همچنان پابرجاست.
احسان انصاری
- 15
- 6