آشنایی با شورای عالی عتف و ساختار آن

شورای عالی عتف در عرصه سیاست گذاری علم و فن آوری ، از عمده ترین نهادهای فعال میباشد

شورای عالی عتف

یکی از نهادهای فرابخشی سیاستگذار علوم، تحقیقات و فن آوری کشور، شورای عالی عتف میباشد که نحوه ی تشکیل آن بر اساس  مواد ۳ و ۴ قانون تشکیل وزارت علوم، تحقیقات و فناوری( مصوب مرداد ۱۳۸۳) و ماده ۹۹ قانون برنامه سوم توسعه صورت گرفته است و در ۱۳ اسفند ماه سال ۱۳۸۳ رییس جمهوری وقت، نخستین جلسه ی این شورا را برگزار کرد.

هدف از تشکیل شورای عالی عتف از یکسو این بود که به انجام فعالیت جدی و مؤثری با بهره‌مندي از متخصصان حوزه های گوناگون، در توزین و توزیع کلان بودجه های تحقیقاتی بپردازد و از طرف دیگر، نقش مهمی را در ارزیابی برون دادهای پژوهشی دستگاه اجرایی و بازبینی فرآیندها با اتکاء به جایگاه قانونی خود، ایفا کرده است. برای تهیه ی بازتاب مناسبی از عملکرد تخصصی شورای عالی عتف باید به صورت دوره ای به اهمیت نقش نهادینه شده این شورا و نیز لزوم تقویت جایگاه سازمانی آن توجه کرد.

لذا شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری در زمینه های موضوعی مختلف، کمیسیون های تخصصی را تشکیل داده که تصمیمش برای انجام چنین کاری، پیشبرد اهداف و نقش مهمش در تعيين سیاست های کلان علم و فن آوری بوده که با توجه به نیاز جامعه هرکدام از این کمیسیون ها در آن حوزه مشغول به فعالیتند. درواقع این کمیسیون ها در تعيين اولویت های تحقیقاتی و پژوهشی کشور با استفاده از مجموعه ای از افراد دارای صلاحیت علمی در زمینه موضوعی مرتبط، نقش مهمی را ایفا کرده و با تصمیم  گیری در این زمینه در تخصیص بودجه های پژوهشی بسیار موثرند.

تاریخچه شورای عالی عتف

با توجه به این که در سال ۱۳۸۳ شورای عالی عتف بوجود آمد، اساسنامه مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور تغيير کرد و به صورت مستقل از معاونت پژوهشی وزارت فعالیت خود را شروع کرد و در راستای نیازهای شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری، ماموریت ها و گروه‌های علمی آن تعریف شد و بنا بر این شد تا مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور در کنار شورای مذکور در زمینه سیاست پژوهی و سیاست سازی علم، پژوهش و فناوری بعنوان کانون تفکر در سطح ملی و به صورت فرابخشی ایفای نقش کند. دبیرخانه شورا در بهمن سال ۱۳۸۸ به دنبال این دستور و در راستای بهره گیری حداکثری از ظرفیت علمی و مشاوره ای مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور به دلیل پشتیبانی کارشناسی و پژوهشی دبیرخانه شورای عالی عتف، به مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور انتقال داده شد.

دبیرکل شورای عتف باید بتواند گزارش های موردنیاز شورای عالی عتف را تهیه کند

ساختار شورای عالی عتف

بر اساس آئین نامه داخلی، ساختار شورای عالی عتف به ترتیب زیر شرح داده شده است:

۱. رییس شورای عالی عتف (رییس جمهور):

پس از این که رییس جمهور به منظور کلیه موسسه های اموزشی و تحقیقاتی و دستگاه های اجرایی تائید شد، در این صورت انجام مصوبات شورای عالی عتف در چارچوب قانون الزامیست.

۲. نایب رئیس شورای عالی عتف( وزیر علوم، تحقیقات و فناوری) 

۳. دبیرکل شورای عالی عتف:

انتخاب دبیرکل شورای عالی عتف باتوجه به حکم رییس جمهور و به پیشنهاد وزیر علوم، تحقیقات و فناوری میباشد که بعد از آن دبیرکل این شورا بمدت چهار سال، وظایف خود که در ادامه شرح داده شده را انجام می دهد:

>> دبیرکل شورای عالی عتف موظف است که امور مربوط به تشکیل جلسات شورای عالی، کمیسیون دائمی و تشکیلات دبیرخانه ای وابسته به شورای عالی عتف را مدیریت کند.

>> ریاست دبیرخانه شورای عالی علوم، تحقيقات و فناوری.

>> دبیرکل این شورا وظیفه دارد که بودجه سالانه شورای عالی عتف را تشخیص دهد و به تائید برساند.

>> از وظایف دبیرکل شورای عالی عتف می توان به مبادله موافقت نامه های بودجه در موضوع های مرتبط با شورای عالی عتف و انعقاد قراردادهای مطالعاتی، پژوهشی، خدماتی اشاره کرد.

>> دبیرکل این شورا باید بتواند گزارش های موردنیاز شورای عالی عتف را تهیه کند.

در سال ۱۳۸۳ شورای عالی عتف بوجود آمد

>> انجام امور واگذار شده از طرف شورای عالی عتف برعهده ی دبیرکل این شورا می باشد.

۴. کمیسیون دائمی:

وظایف و اختیارات کمیسیون دائمی طبق ماده( ۶) آئین نامه داخلی شورای عالی، عبارتست از:

- تصمیم  گیری در مواردی از وظایف تفصیلی شورای عالی که از طرف آن شورا تفویض اختیار شود.

- در مواردی که از سوی شورای عالی ارجاع داده می  شود به بررسی و اظهارنظر بپردازند.

۵. کمیسیون های تخصصی شورای عالی عتف:

شورای عالی عتف که در عرصه سیاست گذاری علم و فن آوری به عنوان یکی از عمده  ترین نهادهای فعال شناخته میشود، کمیسیون های تخصصی دوازده گانه را به منظور راهبری توسعه فناوری های دارای اولویت ملی و ارتقای کیفیت سیاست گذاری در زمینه های مختلف علوم، تحقیقات و فناوری، تشکیل داده است. در ادامه با مهمترین وظایف کمیسیون های تخصصی اشنا شوید:

- یکی از وظایف کمیسیون های تخصصی اینست که مهمترین چالش های ملی که با حوزه کمیسیون تخصصی ارتباط دارد را شناسایی کنند.

- کمیسیون های تخصصی باید به منظور رفع چالش های تعيين شده ، برای تهیه ی برنامه علم و فناوری ۵ ساله (متناسب با برنامه های توسعه کشور) و یکساله اقدام کنند.

- کمیسیون های تخصصی موظفند که طرح های کلان ملی مصوب را ساماندهی و مدیریت کنند.

- یکی از مهمترین وظایف کمیسیون های تخصصی اینست که برای عملکرد حوزه تخصصی مرتبط با برنامه های مصوب، گزارشی را تهیه کنند.

هر یک از کمیسیون های تخصصی با تایید دبیرخانه، قابلیت تشکیل کار‌گروه های تخصصی موقت، برحسب مورد را دارند.

یکی از نهادهای فرابخشی سیاستگذار علوم، تحقیقات و فناوری کشور، شورای عالی عتف میباشد

گردآوری: بخش سیاست سرپوش