افشای اسرار بنیادین زمین توسط یک شهاب‌ سنگ مریخی

یک گروه بین المللی از پژوهشگران سعی دارند با بررسی یک شهاب سنگ مریخی، به پرسش های اساسی خود در مورد زمین پاسخ دهند.

به گزارش ایسنا و به نقل از ساینس دیلی، مریخ و کشور ایسلند چه ویژگی های مشترکی دارند؟ چنین ویژگی هایی در این روزها زیاد نیست اما بیش از ۴.۵ میلیارد سال قبل، این امکان وجود داشت که سیاره سرخ، پوسته ای مشابه با ایسلند امروزی داشته باشد. این کشف که در قدیمی ترین قطعات به دست آمده از مریخ (Mars) یافت شده است، میتواند اطلاعاتی را در مورد سیاره ما ارائه دهد که طی میلیاردها سال حرکت زمین شناسی از بین رفته است و همچنین، می تواند به توضیح این موضوع کمک کند که چرا زمین به سیاره ای تبدیل شده است که تنوع گسترده ای از حیات را در خود نگه می دارد اما مریخ اینگونه نیست.

این اطلاعات در مورد گذشته زمین، توسط یک گروه پژوهشی بین المللی به دست آمده اند. این پژوهش، جزئیاتی را در مورد چگونگی یافتن منشاء مریخی یک شهاب سنگ (Meteorite) ۴.۴۸ میلیارد ساله توضیح می دهد که به طور غیررسمی "بلک بیوتی" (Black Beauty) نامیده می شود. منشا این شهاب سنگ ، یکی از قدیمی ترین مناطق مریخ است.

"والری پایره" (Valerie Payré)، پژوهشگر بخش نجوم و علوم سیاره ای "دانشگاه آریزونای شمالی" (NAU) و از پژوهشگران این پروژه گفت: این شهاب سنگ ، نخستین مرحله از تکامل مریخ و همه سیارات مشابه زمین را ثبت کرد. از آنجا که زمین عمدتا به دلیل تکتونیک صفحه ای، سطح قدیمی خود را از دست داد، مشاهده چنین تنظیماتی در زمین های بسیار باستانی مریخ، روزنه ای نادر بسوی کشف اطلاعاتی در مورد سطح زمین باستانی است که ما آنرا مدتها پیش از دست داده ایم.

مریخ در مورد زمین چه می گوید؟

این گروه پژوهشی به سرپرستی "آنتونی لاگین" (Anthony Lagain)، پژوهشگر "دانشگاه کورتین" (Curtin University) استرالیا، محل پیدایش شهاب سنگ مریخی "بلک بیوتی" با نام رسمی "Northwest Africa 7034" را جستجو کردند. این شهاب سنگ که ترکیب شیمیایی آن نشان می دهد که مریخ فعالیت آتشفشانی داشته، نخستین مرحله از تکامل مریخ را ثبت کرده است. اگرچه شهاب سنگ بین پنج تا ۱۰ میلیون سال پیش و پس از برخورد یک سیارک، از سطح مریخ به بیرون پرتاب شد ولی منطقه منبع و زمینه زمین شناسی آن، یک راز باقی مانده است.

این گروه پژوهشی، خواص شیمیایی و فیزیکی بلک بیوتی را مورد بررسی قرار دادند تا مشخص کنند که از کجا آمده است. آنها دریافتند که بلک بیوتی، از منطقه موسوم به "Terra Cimmeria- Sirenum" آمده که یکی از باستانی ترین مناطق مریخ است. ممکن است که این منطقه، سطحی شبیه به قاره های زمین داشته باشد. اجرامی مانند مریخ دارای دهانه های برخوردی در سراسر سطح خود هستند؛ بنابراین یافتن مورد مناسب، چالش برانگیز است. لاگین و گروهش در پژوهش پیشین خود، یک الگوریتم تشخیص دهانه ابداع کردند که از تصاویر واضح سطح مریخ برای شناسایی دهانه های برخوردی کوچک استفاده می کند. آنها در این پژوهش توانستند محتمل ترین محل پرتاب را پیدا کنند. این محل، دهانه "کاراتا" (Karratha) نام دارد. لاگین گفت:این پژوهش، راه را برای یافتن محل پرتاب سایر شهاب سنگ های مریخی هموار کرد تا جامع ترین دیدگاه در مورد تاریخ زمین شناسی سیاره سرخ ایجاد شود.

پایره، ماهیت و نحوه شکل گیری پوسته مریخ را بررسی می کند تا بفهمد که آیا زمین و مریخ، گذشته مشترکی دارند که شامل پوسته شبیه به قاره و اقیانوس باشد یا خیر. او از مشاهدات مداری ثبت شده در این منطقه استفاده می کند تا به بررسی این موضوع بپردازد که آیا آثار آتشفشانی مشابه ایسلند، در مریخ وجود دارند یا خیر.

پایره گفت:پیچیدگی پوسته مریخ تا امروز درک نشده است و دانستن منشأ این قطعات شگفت انگیز باستانی می تواند به کاوش در منطقه Terra Sirenum- Cimmeria بیانجامد که حقیقت تکامل مریخ و شاید زمین را در خود پنهان کرده است. این پژوهش، راه را برای یافتن محل پرتاب سایر شهاب سنگ های مریخی هموار می کند و جامع ترین دیدگاه را در مورد تاریخ زمین شناسی مریخ ارائه می دهد. همچنین، این پژوهش به یکی از جالب ترین پرسش ها پاسخ می دهد. پرسش این است که چرا مریخ اکنون خشک و سرد است و بسیار متفاوت از زمین تکامل یافته که یک سیاره شکوفا برای زندگی به شمار می رود؟

الگوریتم این گروه پژوهشی، برای تشخیص دهانه های برخوردی موجود در عطارد، ماه و سایر اجرام مشابه زمین نیز سازگار شده است. از این الگوریتم می توان برای کمک به کشف سابقه جغرافیایی این اجرام و پاسخ دادن به پرسش های اساسی در مورد شکل گیری و تکامل آن ها استفاده کرد. این پژوهش، نقطه آغازی برای هدایت پژوهش های آینده در مورد منظومه شمسی (Solar System) است.

این پژوهش، در مجله "Nature Communications" به چاپ رسید.