یک دوربین درخشش گسترده و پراکنده تولید شده از یک شفق قطبی غول پیکر را ثبت کرده است.
به گزارش ایسنا، در شب کریسمس سال ۲۰۲۲، شفق قطبی عظیمی آسمان را برای هزاران کیلومتر در اطراف قطب شمال روشن کرد. این نمایش نوری نمایی منحصر به فرد از «شفق بارانی قطبی» گریزان را به دانشمندان نشان داد، پدیده ای درخشان و نادر که وقتی الکترون های پرانرژی خورشید به نواحی قطبی زمین می رسند شکل می گیرد.
به نقل از نیچر، شفق های قطبی زمانی تشکیل میشوند که ذرات باردار خورشید به سمت زمین سرازیر می شوند و با میدان مغناطیسی آن برخورد کرده و برهمکنش می کنند. انرژی آن ها معمولاً به درخشش های نورانی سبز رنگی با ستون های قرمز مرتفع و مناظر دیگری مانند آنچه که تماشاگران آسمان در سراسر جهان می بینند، تبدیل می شود.
شفق های قطبی بارانی نوع خاصی هستند که وقتی الکترون هایی که مستقیما از تاج خورشید یا بیرونی ترین اتمسفر آن به سمت زمین حرکت می کنند، تشکیل می شوند. این شفق ها نادر هستند زیرا به ندرت تعداد کافی از این الکترون ها به جو برخورد می کنند تا درخشندگی ایجاد کنند. و انواع دیگر ذرات باردار اغلب با این الکترون ها تداخل می کنند و از تشکیل شفق های قطبی بارانی جلوگیری می کنند.
اما به مدت ۲۸ ساعت در ماه دسامبر سال ۲۰۲۲، سیل ذرات خورشیدی معروف به باد خورشیدی به اندازه قطره ای کاهش یافت. الکترون های باران قطبی بدون هیچ مانعی به زمین باریدند و درخششی مایل به سبز ایجاد کردند که بیش از ۳۰۰۰ کیلومتر از قطب شمال را در بر گرفت.
کیسوکه هوسوکاوا (Keisuke Hosokawa)، فیزیکدان فضایی در دانشگاه ارتباطات الکترونی توکیو که رهبری گروهی را که به تازگی این کشف را در Science Advances گزارش کرده اند، برعهده دارد می گوید: هر کسی که آن شب را در ارتفاعات قطب شمال گذرانده باشد، می توانست آن را تشخیص دهد. برخلاف پرده ها و ستون های نوری متمایز شفق های قطبی استاندارد، این درخشش شفق در سراسر آسمان پخش شد.
دانشمندان گهگاه شفق های بارانی قطبی را در مشاهدات ماهواره هایی که از بالا به قطب ها نگاه می کنند، مشاهده کرده اند. از سال ۲۰۱۱، هوسوکاوا دوربین رباتیکی را به سمت آسمان جزایر نروژی سوالبارد در اقیانوس منجمد شمالی نشانه رفته است تا بتواند اولین شفق قطبی بارانی را از روی زمین ببیند. او تا ژانویه سال ۲۰۲۳ موفق به انجام این کار نشده بود ولی هنگامی که اطلاعات مربوط به سه هفته قبل را بررسی کرد موفق به دیدن آن شد. او می گوید که شفق آن دوره «بسیار متفاوت» از دیگر انواع شفق های قطبی ظاهر شده است.
سپس هوسوکاوا تصاویر مناطق قطبی گرفته شده توسط ماهواره های هواشناسی ارتش آمريکا را همزمان با مشاهدات سوالبارد بررسی کرد. او درخشش شفق را دید که تقریبا کل کلاهک قطب شمال را پر کرده بود.
ماهواره ها در چند دهه گذشته شفق های قطبی بارانی در مقیاس کوچک را مشاهده کرده اند ، ولی جدیدترین مشاهده شفق های قطبی بزرگ در ماه مه سال ۱۹۹۹ بود که باد خورشیدی نیز بطور موقت کاهش یافت. یونگلیانگ ژانگ (Yongliang Zhang)، فیزیکدان فضایی در آزمایشگاه فیزیک کاربردی دانشگاه جان هاپکینز در لورل، مریلند، می گوید مطالعه شفق های قطبی بارانی میتواند به دانشمندان کمک کند تا چگونگی تعامل باد خورشیدی با میدان مغناطیسی زمین را بهتر درک کنند.
- 16
- 3
