ماموریت نهایی فضاپیمای کاسینی و شیرجه در اتمسفر سیاره زحل چگونه خواهد بود؟

 ۱۹ سال از یک زمان آغاز یک اکتشاف فضایی بزرگ می‌گذرد. با فرا رسیدن ماموریت نهایی فضاپیمای کاسینی ، به زودی شاهد خاموشی همیشگی این کاوشگر خواهیم بود.

این هفته، فضاپیمای ناسا با ورود به اتسمفر سیاره‌ای که یک دهه به اکتشاف آن پرداخت، قرار است خود را به کام مرگ ببرد! فضاپیمای کاسینی بیش از یک دهه را در مدار سیاره زحل و به جستجوی اسرار مخفی منظومه شمسی گذراند. یافته‌های شگفت‌انگیز کاسینی، دانش بشر را از دنیای اطراف و سیاره‌های همسایه افزایش داد؛ به گونه‌ای که تا پیش از این ماموریت فضایی، دانسته‌های ما از سیاره زحل در حد بسیار اندکی بود.

ماموریت نهایی فضاپیمای کاسینی در روز جمعه عملی می‌شود و قرار است که این فضاپیما برای نخستین بار وارد اتمسفر زحل گردد. با آغاز این ماموریت، لایه‌های خارجی غول گازی منظومه شمسی سبب شعله‌ور شدن کاسینی خواهند شد. در این لحظه، فضاپیمای ناسا تمامی ارتباطات خود با زمین را از دست داده و در شروع به سوختن می‌کند.

نابود کردن فضاپیمای کاسینی در اتمسفر زحل، با تصمیم دانشمندان ناسا اجرایی خواهد شد. ماموریت نهایی فضاپیمای کاسینی به معنای نابود کردن این کاوشگر در جو سیاره زحل جهت جلوگیری از آلوده شدن اقمار این سیاره به آلودگی‌ها و میکروب‌های احتمالی است. به لطف ماموریت حماسی کاسینی، اکنون ما به اطلاعات شگفت‌انگیزی از دریاچه‌های مربوط به اقمار انسلادوس و تیتان دست یافته‌ایم و می‌توانیم مقاصد فضایی آینده را نیز از همین حالا پیش‌بینی کنیم. از آنجا که احتمال دارد این اقمار دارای اشکال ساده‌‌ای از حیات باشند، از فرود آمدن فضاپیمای کاسینی در آنان جلوگیری شده و قرار است که ماموریت نهایی فضاپیمای کاسینی در محلی دورتر از از این اقمار و در سطح زحل به اجرا درآید.

بیل نای (Bill Nye) و در فرهنگ عامه مشهور به «بیل نای مرد علم» به عنوان آموزگار علوم آمریکایی، کمدین، مجری تلویزیونی، نویسنده، دانشمند و مهندس مکانیک و معاون انجمن سیاره‌ای در این باره می‌گوید:

ماموریت نهایی فضاپیمای کاسینی هم شگفت‌انگیز و هم تلخ است. مطمئن هستم که دستاوردهای علمی این فضاپیما به همینجا ختم نشده و همچنان ادامه خواهد یافت.

فضاپیمای کاسینی در ۱۵ اکتبر ۱۹۹۷ میلادی به فضا پرتاب شد. زمانی که یک پسرک جوان با نام هری پاتر (Harry Potter) شروع به جادوگری در فیلم‌های تخیلی کرد و همزمان با آن یک دامنه جدید با عنوانی عجیب موسوم به «گوگل» (Google) برای اولین بار ثبت شد!

در این ماموریت ۲۰ ساله، کاسینی موفق شد ۲۹۴ مرتبه مدار سیاره زحل را به طور کامل گردش کند. بیش از نیم میلیون تصویر از نقاط مختلف این جهان شگفت‌انگیز به ثبت رسیده که ۶۰۰ گیگابایت اطلاعات را جمع‌آوری کرده است. اطلاعات به دست آمده توسط این فضاپیما، به انتشار ۴ هزار مقاله علمی مختلف کمک کرده و به گفته‌ی ناسا در طی این سال‌ها، حدود ۵ هزار نفر در این پروژه همکاری داشته‌اند.

تاد بابر (Todd Barber) به عنوان مهندس پیش‌رانش فضاپیمای کاسینی در این باره می‌گوید:

من فکر می‌کنم که دستاوردهای شگفت‌انگیز فضاپیمای کاسینی منجر به افزایش دانش ما از مفهوم «حیات» در منظومه شمسی شد. به عنوان مثال، اصطلاح «دنیاهای اقیانوسی» برای اولین بار توسط کاسینی و همچنین فضاپیمای گالیله (Galileo) مطرح شد و مسیر تازه‌ای را برای ماموریت‌های آینده فضایی به ما نشان داد. به واقع ممکن است اصلی‌ترین شانس وجود حیات در سایر نقاط منظومه شمسی در همین دنیاهای اقیانوسی باشد.

فضاپیمای کاسینی موفق شد وجود اقیانوس در اقمار تیتان و انسلادوس را تشخیص دهد. این فضاپیما همچنین به کمک فوران‌های آبی در دنیای یخی قمر انسلادوس توانست به شواهدی از بلوک‌های ساختمانی حیات دست پیدا کند.

اما در حال حاضر و همانطور که پیش‌بینی می‌شد، سوخت مورد نیاز به راکتور هسته‌ای این فضاپیما تقریبا به اتمام رسیده و هیچ راهی برای سوخت‌گیری مجدد نیز وجود ندارد.

در اینجا ممکن است با خود بگویید که ماموریت نهایی فضاپیمای کاسینی و شیرجه پایانی این فضاپیما به اتمسفر زحل، ممکن است موجب نابودی حیات احتمالی در سیاره زحل شود. اما دانشمندان ناسا در پاسخ به چنین پرسشی می‌گویند:

هر قسمتی از این فضاپیما که بعد از ورود به جو این سیاره جان سالم به در ببرد، به اعماق زحل وارد شده و به علت فشار بسیار بالای اتمسفر این غول گازی، ذوب خواهد شد.

نحوه عملی ساختن ماموریت نهایی فضاپیمای کاسینی بدین شرح بود. حال نگاهی به روزهای پایانی عمر این فضاپیما خواهیم داشت.

پایان ماموریت فضاپیمای کاسینی از روز سه‌شنبه آغاز شد؛ جایی که این فضاپیما آخرین داده‌های خود را در حین گردش به دور قمر تیتان را برای آخرین بار به زمین مخابره کرد.

در ساعت ۲۲:۳۰ روز پنجشنبه ۲۳ شهریور، فضاپیمای کاسینی آخرین تصاویر خود را با عنوان عکس‌های خداحافظی ثبت و ۲۵ دقیقه با تنظیم آنتن‌های خود به سمت زمین، آخرین داده‌ها را برای ما مخابره می‌کند. ناسا می‌گوید که خطوط ارتباطی زمین با فضاپیمای کاسینی تا ۱۴ ساعت بعد از این رویداد نیز باز خواهد ماند و پس از آن، کاسینی برای همیشه به خاموشی می‌رود.

کارشناسان معتقدند که در هنگام عبور فضاپیمای کاسینی از میان حلقه‌های زحل، اطلاعات ارزشمندی از اتمسفر این سیاره به دست خواهد آمد. این یافته‌ها می‌تواند ترکیبات بیرونی جو این سیاره را مشخص سازد.

در ساعت ۱۴:۳۰ روز جمعه ۲۴ شهریور، ورود فضاپیمای کاسینی به اتمسفر زحل آغاز می‌شود. در این لحظه، تیم پرواز کاسینی در آزمایشگاه پیشران جت ناسا در کالیفرنیا، فرمان آخرین پرواز کاسینی را صادر و ماموریت را خاتمه می‌دهند.

بر خلاف ۲.۵ میلیون فرمانی که تا به امروز به اجرا درآمده، این فرمان قرار است کاسینی را به خاموشی دائمی ببرد. در این لحظه فضاپیمای کاسینی ارتباط خود را با زمین از دست می‌دهد و در فاصله ۱ میلیارد کیلومتری زمین در اتمسفر زحل خواهد سوخت.

آیا سوختن کاوشگر فضایی کاسینی در اتمسفر زحل از زمین قابل رویت است؟!

ساخت این فضاپیمای شگفت‌انگیز، منجر به کسب دستاوردهای بی‌نظیری از جهان اطراف ما شد. از بارش باران‌های متان در تیتان گرفته تا کشف انرژی فراوان در قمر انسلادوس؛ به هر ترتیب کاسینی نشان داد که هنوز چیزهای بسیاری در گوشه و کنار کهکشان راه شیری وجود دارد که ما از آنان بی‌اطلاع هستیم.