تقویم هجری خورشیدی که مورد استفاده ما ایرانیان است، ۶ مارس ۱۰۷۹ میلادی (پانزدهم اسفندماه و روزی چون امروز) توسط حکیم عمر خیام نیشابوری تکمیل شد که به تقویم جلالی معروف گردیده است، زیرا که در زمان حکومت جلال الدین ملکشاه سلجوقی تنظیم شده بود.
این تقویم دقیق تر از تقویم (خورشیدی) میلادی است، زیرا که عدم دقت آن هر ۳۷۷۰ سال، یک روز است و تقویم میلادی هر۳۳۳۰ سال.
حجهالحق حکیم عمر خیام که در سال ۱۰۴۴ میلادی در نیشاپور به دنیا آمد و در سال ۱۱۲۴ در گذشت نه تنها ریاضی دان و آگاه از علم هیات ( فضا - ستارگان) بود بلکه در فلسفه، پزشکی و شعر نیز شهرت جهانی دارد و رباعیات او که در سال ۱۸۳۹ به انگلیسی ترجمه شده هنوز هر سال تجدید چاپ می شود. آثار دیگر او از جمله «نوروز نامه» و «رساله در وجود» معروفند. عمر خیام با همه علاقه ای که به زادگاهش نیشابور داشت؛ در طول حیات خود چند سفر تحقیقاتی به اصفهان، سمرقند، بخارا و ری کرده بود. وی با این که به کار دولتی علاقه نداشت، دعوت شاه وقت را برای ساختن رصدخانه ری پذیرفت.
- 19
- 2