آشنایی با اختراع چاپ در ادوار مختلف

اختراع چاپ یکی از مهم ترین اختراعات در تمامی دوران هاست

اختراع چاپ

در واقع اختراع چاپ به قرن­ها قبل از گوتنبرگ، که اسم آن در تاریخ به عنوان مخترع چاپ به ثبت رسیده است بر میگردد. چند هزار سال پیش از میلاد آسوریان بر خشت­هایی از گل رس مهر می زدند. بین سال های ۱۰۵۱ و ۱۰۵۸ استفاده حروف قابل انتقال نیز در چین شروع شد. شخصی به نام پی شنگ مبتکر این حروف بود و حروف هم از گل رس ساخته می شد. بعد از آن ها حروف دستی و حروف قلعی به کارامد، ولی هیچ یک از آن ها رواجی نیافت؛ ولی حروف چوبی متداول شد. تا اینکه گوتنبرگ در سال ۱۴۴۰، حروف قابل انتقال را بدون آگاهی از کار چینی ها، ابتکار کرد. چینی ها مخترع حروف متحرک بودند؛ ولی حرفه­ ی گوتنبرگ که زرگری بود، برای ریخته­ گری حروف آلیاژ مناسب را از سرب و آنتی موآن بدست‌آورد و بعد از آن برای این که حروف بیش از حد سخت و نرم نباشند، نسبت هر یک از این دو فلز را به ­میزان متعادل انتخاب کرد.

بیست سال بعد از این که گوتنبرگ در امر اختراع چاپ تلاش­ کرد، با استفاده از سطوح برجسته در ونیز، فلورانس، پاریس و لیون این صنعت در حدی مختصر و محدود ترویج یافت؛ ولی اختراع چاپ گوتنبرگ، صرفا برای ثروتمندان قابل دسترسی بود به دلیل این که هزینه ­های بسیار زیادی داشت و از این جهت مورد استقبال چندانی تا مدت­های طولانی قرار نگرفت. چاپ گوتنبرگ، ۳۰۰ سال بعد از این که چاپ را اختراع کند، یک نمایش نامه نویسی آلمانی که نامش آلوئیس زنه فلدر بود، درسال ۱۷۹۶ میلادی توانست، چاپ سنگی یا لیتوگرافی را اختراع کند. بر روی هر سنگی که با این روش متن یا تصویر روی آن نقش می­بست، حدود ۷۵۰ نسخه برای چاپ عملکرد مطلوب داشت و بعد از آن قابلیت چاپ نقش بر روی سنگ ممکن نبود. در چاپ سنگی، ابتدا روی سنگ ها متن یا تصویر حکاکی می شد و بعد روی کاغذ یا پارچه باشدت کوبیده می شد.

اختراع چاپ در مرحله اول اروپا و سپس جهان را دگرگون کرد و باعث پیشرفت بسیاری از انسانها شد

ادعای کاستر درمورد اختراع چاپ

اختراع چاپ هم مثل دیگر اختراعات، مدعیان تنوع دارد. هرچند در ظلمات تاریخ اکثر آنها از یاد رفته اند ولی نام لارن جانزون کاستر اهل هلند برجای ماند. وی مبتکر یک دستگاه کاراو قابل جابجایی با اجزاء قابل انفصال و غلتک و پرس قابل استفاده بود. اگرچه در مقام مخترع دستگاه چاپ نام لارن جانزون کاستر به کتاب های تاریخ راه پیدا نکرد ولی در تکامل دستگاه چاپ نقش او انکار ناشدنی است.

اختراع چاپ توسط گوتنبرگ

گوتنبرگ، در سال ۱۴۰۰ میلادی در آلمان به دنیا آمد. انقلاب بزرگی در میانه های قرن ۱۵ در شرف وقوع بود. حرفه اصلی گوتنبرگ، زرگری بود. گوتنبرگ آلمانی در سال  ۱۴۵۲، به ایده چاپ متحرک تحقق بخشید. او فناوری هایی مثل فن آوری ساخت ورق، جوهر پایه روغنی و پرس را در کارگاهش برای چاپ یک کتاب گردهم آورد تا سرانجام چاپ را اختراع کرد. در واقع وی سالها پیش از فناوری هایی که برای آن ها فکر و تلاش شده بود را به ثمر رساند.

گوتنبرگ، که یک چاپگر آلمانی بود، به عنوان نخستین شخص قطعه فلزی جداگانه ای برای هر حرف درنظر گرفت. او برای تركیب كلمات مناسب، این قطعه ها را كنار هم قرار داد، سپس بر آن ها مركب مالید و بر ورق های كاغذ فشرد و به این ترتیب چاپ نوین را باب كرد. او ابتدا حروف را از جنس چوب، آنگاه از سرب، و بعدها از آلیاژ سرب، قلع، و آنتیموان ساخت. او همچنین با استفاده از این آلیاژ، مخترع حروف متحرک بود. برای چاپ حروف، به مرکب نیاز بود که گوتنبرگ فرمول ساخت آنرا کشف شد. او در هر روز بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ برگ چاپ می كرد. كتاب مقدس ۴۲ سطری اولین كتابی بود كه گوتنبرگ به این شكل پدید آورد. در این زمان كتاب هایی كه به چاپ میرسید به اینكونابولا مشهور بود. در نهایت تلاش های گوتنبرگ جواب داد و در سال ۱۴۴۴ میلادی موفق به اختراع چاپ سربی شد.

گوتنبرگ با اختراع چاپ خود در قرن ۲۱ امکان تولید انبوه کتاب را در اروپا فراهم آورد

گوتنبرگ با استفاده از ماشین چاپ خود موفق به چاپ انجیل مقدس با ظاهری متفاوت شد. این اثر که به انجیل گوتنبرگ معروف شد، مهم ترین اثر مخترع دستگاه چاپ است که در زمان خودش از نظر زیبایی ظاهری و کیفیت چاپ، انجیلی بی نظیر بود. یوهانس گوتنبرگ که اختراع چاپ یکی از اختراعات وی بود سرانجام در سال ۱۴۶۸ در ماینز المان درگذشت. بعضی از دیگر خدمات گوتنبرگ شامل موارد زیر است:

- اختراع روش چاپ پیچشی به کمک روغن زیتون که تا سالها در آسیا و اروپا بکار می رفت.

- توسعه و گسترش روش بلوکی چاپ که بعد از بازگشت مارکو پولو از آسیا اختراع شده بود.

- توسعه روش ساخت کاغذ به تعداد زیاد که از کشور چین وارد اروپا شده بود.

تکثیر کلیه کتب قبل از اختراع چاپ با دست انجام میشد

- توسعه و گسترش روشهای ساخت مرکب.

- توسعه روش منگنه و قالب بندی کتاب که اجازه چاپ کتابهای قطور را می داد.

کاربرد و اهمیت ماشین چاپ چیست؟

به فناوری ماشین چاپ، گفته می شود که برای چاپ (مثل کاغذ یا پارچه) بین یک سطح دارای جوهر و متریال مدنظر فشار اعمال می کند. در واقع، وسیله ای مدنظر است که به وسیله ی آن جوهر بتواند از یک سطح بر روی ماده منتقل شود. این روشها، که متد های قدیمی محسوب میشدند مواردی مثل رونوشت برداری دستی با استفاده از قلم یا رنگ زدن و ساییدن های متوالی برای انتقال جوهر به مرور زمان پیشرفت نموده اند.

تاثیر صنعت چاپ بر تغییرات جهانی چگونه بوده است؟

تعيين تأثير اختراع چاپ بر تحولات جهانی به صورت دقیق مشخص نیست. صنعت چاپ در ظاهر، باعث شد تا سرعت انتقال اطلاعات مهم و صحیح در بین مردم افزایش یابد ولی به صورت دقیقتر ، بر روی ملت ها و جمعیت اروپا تأثير به سزایی داشته است. در صورتیکه ماشین های چاپ گسترش یافتند، سطح سواد افراد افزایش یافت و مردم توانستند به اطلاعات متنوعی دسترسی پیدا کنند. کشور اروپا در همین دوران، در وضعیت بازیابی خود از اثرات ویرانگر سیاه مرگ( طاعونی که در قرن چهاردهم در آسیا و اروپا شایع شد) قرار داشت. این امر سبب شد تلفات گسترده ای مانند کم شدن نفوذ کلیسا و در نتیجه شروع رنسانس رخ دهد. ماشین چاپ در پس این حوادث، در زمان و مکان مناسبی قرار گرفته بود تا به سکولار شدن فرهنگ غربی کمک کند. هرچند که مسئله بسیاری از نوشته های اولیه، مذهبی بود، ولی کم کم این روند در مسیر سکولار شدن پیشرفت کرد.

اختراع چاپ درحقیقت به قرن ها پیش از گوتنبرگ، برمیگردد

هنگامی که که یک ابزار فوق العاده برای به اشتراک گذاری تجربیات و دانش دانشمندان با همتایانشان فراهم شد، علم و دانش در سطح قاره ترقی و پیشرفت کرد. این اتفاق باعث شد تا کنترل مطلق کلیسا بر روی نوشته های مذهبی را از بین برد و کنترل و سانسور موضوعاتی که به مسیحیت و دیگر عقاید مربوط بود، متوقف شد. انقلاب علمی اروپا در اوایل سال ۱۶۰۰ میلادی، در اوج خود قرار داشت که در دیدگاه اروپاییان نسبت به دنیا و جهان هستی منجر به تغيير دائمی شد. روندی فکری که به لطف اختراع چاپ گوتنبرگ، نهایتا به اوج خود در انقلاب صنعتی اروپا رسید.

اختراع چاپ هم مثل دیگر اختراعات، مدعیان متنوع دارد

گردآوری: بخش علمی سرپوش