سه شنبه ۱۵ آبان ۱۴۰۳
۱۲:۴۱ - ۱۷ خرداد ۱۴۰۲ کد خبر: ۱۴۰۲۰۳۱۴۵۵
طبیعت و محیط زیست

قطب شمال بدون یخ، برای نخستین بار در ۲ دهه آینده

قطب شمال,نخستین ماه سپتامبرِ بدون یخ در قطب شمال
مشاهدات ماهواره‌ای سازمان فضایی «ناسا» و «آژانس فضایی اروپا» در قرن گذشته و یک مدل آب‌وهوایی جدید پیش‌بینی می‌کند که بین سال‌های ۲۰۳۰ و ۲۰۵۰، نخستین ماه سپتامبرِ بدون یخ در قطب شمال با پیامدهای ژئوپلیتیکی بی‌سابقه و تاثیرات اقلیمی شدیدتر فرا خواهد رسید.

به گزارش ایرنا، به لطف گرمای تابستانی، یخ پوشاننده قطب شمال در هر ماه سپتامبر (شهریور- مهر) به پایین‌ترین میزان خود می‌رسد. بر اساس داده‌های چندین ماهواره ناسا، وسعت کلاهک قطبی از سال ۱۹۸۰ میلادی، در هر دهه به میزان ۱۲.۶ درصد کاهش یافته و این روند کاهش یخ‌های قطب شمال از پایان قرن، بیشتر نمایان شده است.

تغییرپذیری آب‌وهوا به خودی خود، تشخیص اینکه چه زمانی کل اقیانوس منجمد شمالی آب خواهد شد را دشوار می‌کند، با این حال، آخرین مطالعه انجام شده با پشتیبانی مشاهدات ماهواره‌ای ناسا و آژانس فضایی اروپا (ESA) و یک مدل آب‌وهوایی پیش‌بینی می‌کند که بین سال‌های ۲۰۳۰ و ۲۰۵۰، نخستین ماه سپتامبر بدون یخ در قطب شمال فرا خواهد رسید.

همچنین در صورتی که انتشار گازهای گلخانه‌ای کاهش نیابد، منطقه قطب شمال در سال ۲۱۰۰ و برای حدود نیم سال، عاری از یخ خواهد شد.

تا اوایل قرن حاضر، پیمایش گذرگاه شمال غربی (گذرگاهی که اقیانوس اطلس را از طریق شمال کانادا به اقیانوس آرام متصل می‌کند) یک ماجراجویی محدود به تابستان و سوار بر یک کشتی یخ‌شکن بود. وضعیت در گذرگاه شمال شرقی (از ظریق شمال دور روسیه) تا حدودی بهتر بود و کشتی‌ها می‌توانستند چند ماه از سال را تردد کنند. امروز اما هر دو مسیر در تابستان، تا حدودی ایمن هستند، به طوری که سفرهای گردشگری با کشتی‌های یخ‌شکن قدیمی آغاز شده است.

باید در نظر داشت که در نگاهی خوش‌بینانه، سناریوهای انتشار آتی گازهای گلخانه‌ای، با هدف تجاوز نکردن از ۲ درجه گرمایش اضافی که در توافقنامه پاریس ۲۰۱۵ تصویب شده است، مطابقت دارد. سونگ کی مین (Seung-Ki Min) محقق آزمایشگاه تحقیقاتی تغییر اقلیم دانشگاه پوهانگ کره جنوبی می‌گوید: اگر بتوانیم انتشار گازهای گلخانه‌ای را با شدت بیشتری کاهش دهیم، مانند مسیر جایگزین گرمایش ۱.۵ درجه، می‌توانیم از قطب شمال بدون یخ تابستانی جلوگیری کنیم.

داده‌های مربوط به سال‌های ۱۹۷۹ تا ۲۰۱۹ نشان می‌دهد که در این بازه زمانی ۴۰ ساله یا دست‌کم از پایان دهه ۱۹۹۰، کلاهک یخی قطب شمال، نه فقط در تابستان، بلکه هر ماه، یخ خود را از دست داده‌ است.

این مطالعه تایید می‌کند که در کنار عواملی که می‌توانند اثر تابش خورشید را کاهش یا تشدید کنند، کاهش یخ‌های دریای قطب شمال در تمام ماه‌ها عمدتاً به دلیل افزایش گازهای گلخانه‌ای ناشی از انسان است.

قطب شمال,نخستین ماه سپتامبرِ بدون یخ در قطب شمال

«تقریباً تمام ذوب‌ یخ‌هایی که در دهه‌های اخیر مشاهده کرده‌ایم توسط ما انسان‌ها ایجاد شده است».

دیرک نوتز (Dirk Notz) معاون مدیر موسسه اقیانوس شناسی دانشگاه هامبورگ که یکی از کارشناسان برجسته در زمینه دینامیک یخ قطب شمال است با تاکید بر مسئولیت انسانی در بروز این روند می‌گوید: ما تاثیر انسان بر از بین رفتن عظیم یخ مشاهده شده در قطب شمال را تا ۹۰ درصد ارزیابی کردیم. این بدان معناست که تقریباً تمام ذوبی که در دهه‌های اخیر مشاهده کرده‌ایم توسط ما انسان‌ها ایجاد شده است.

در ادامه این گزارش آمده است: به رغم تصور غالب، ذوب شدن یخ‌ها به افزایش سطح دریا منجر نخواهد شد. بر خلاف یخ‌های انباشته شده در گرینلند یا قطب جنوب، یخ‌های قطب شمال در حال حاضر در آب هستند، بنابراین جای نگرانی در این زمینه وجود ندارد. با این حال، دوره طولانی بدون یخ باعث تسریع تغییرات آب‌وهوایی می‌شود: آب یخ‌زده بعد از برف، بزرگ‌ترین اثر آلبدو در طبیعت را دارد (وقتی اشعه خورشید به یک سطح برخورد می‌کند و این اشعه به فضای خارج باز می‌گردد). این مسئله، قطب شمال را به یک آینه غول‌پیکر تبدیل می‌کند که بیشترین تابش خورشیدی را منعکس می‌کند و منطقه را خنک می‌کند. اما در حالت ذوب، دریای غنی شده با اکسیژن آب شیرین تاریک می‌شود و انرژی بیشتری از خورشید را جذب می‌کند. نتیجه اینکه ذوب شدن یخ‌های ناشی از گرم شدن کره زمین باعث افزایش گرمایش جهانی می‌شود.

پیامدهای زیست محیطی پیشتر و از آغاز قرن مشاهده شده است. بسیاری از پستانداران دریایی مانند فوک‌ها، برای زاد و ولد و استراحت، یا برای شکار، مانند روباه‌های قطبی و خرس‌ها، به حداقل مقدار یخ نیاز دارند. در واقع، اقیانوس منجمد شمالی بدون یخ برای نیمی از سال، اگر چه می‌تواند برای پستانداران بزرگ دریایی مانند نهنگ‌ها مفید باشد، اما زمینه برای ورود انسان فراهم می‌شود: شرکت‌های کشتیرانی، شرکت‌های معدن، قایق‌های ماهیگیری، کشتی‌های تفریحی با گردشگران.

آب شدن یخ‌های قطب شمال و بر هم خوردن نظم جهانی

گرم شدن فزاینده همچنین باعث ایجاد مجموعه‌ای تحولات ژئوپلیتیکی می‌شود که می‌تواند بخش بزرگی از نظم جهانی را متحول سازد. اقیانوس منجمد شمالی بدون یخ به این معنی است که رقابت برای منابع و کشتیرانی در امتداد آنچه چین جاده ابریشم قطبی می‌نامد، می‌تواند زودتر از آنچه انتظار می‌رفت به واقعیت تبدیل شود.

کریستینا اسپور (Kristina Spohr) استاد تاریخ بین‌الملل در دانشکده اقتصاد لندن معتقد است: تنش بیشتری بین آنچه که آب‌های آزاد بین‌المللی و ملی تلقی می‌شود به وجود خواهد آمد؛ در نتیجه، آب‌های بین‌المللی باید به شیوه‌ای جدید اداره شوند. از ماهیگیری و حمل‌ونقل دریایی گرفته تا اکتشاف از بستر دریا؛ آب‌ها و بنادر ملی اما نگرانی‌های امنیتی ایجاد می‌کنند و بنابراین شاهد نظامی‌سازی بیشتر خواهیم بود.

این کارشناس ژئوپلیتیک تصریح کرد: ذوب شدن قطب شمال و به هم خوردن نظم جهانی، خطراتی را برای مردم بومی قطب شمال، برای اکولوژی، گیاهان و جانوران و به طور کلی وضعیت منطقه به همراه دارد.

  • 14
  • 3
۵۰%
همه چیز درباره
نظر شما چیست؟
انتشار یافته: ۰
در انتظار بررسی:۰
غیر قابل انتشار: ۰
جدیدترین
قدیمی ترین
مشاهده کامنت های بیشتر
هیثم بن طارق آل سعید بیوگرافی هیثم بن طارق آل سعید؛ حاکم عمان

تاریخ تولد: ۱۱ اکتبر ۱۹۵۵ 

محل تولد: مسقط، مسقط و عمان

محل زندگی: مسقط

حرفه: سلطان و نخست وزیر کشور عمان

سلطنت: ۱۱ ژانویه ۲۰۲۰

پیشین: قابوس بن سعید

ادامه
بزرگمهر بختگان زندگینامه بزرگمهر بختگان حکیم بزرگ ساسانی

تاریخ تولد: ۱۸ دی ماه د ۵۱۱ سال پیش از میلاد

محل تولد: خروسان

لقب: بزرگمهر

حرفه: حکیم و وزیر

دوران زندگی: دوران ساسانیان، پادشاهی خسرو انوشیروان

ادامه
صبا آذرپیک بیوگرافی صبا آذرپیک روزنامه نگار سیاسی و ماجرای دستگیری وی

تاریخ تولد: ۱۳۶۰

ملیت: ایرانی

نام مستعار: صبا آذرپیک

حرفه: روزنامه نگار و خبرنگار گروه سیاسی روزنامه اعتماد

آغاز فعالیت: سال ۱۳۸۰ تاکنون

ادامه
یاشار سلطانی بیوگرافی روزنامه نگار سیاسی؛ یاشار سلطانی و حواشی وی

ملیت: ایرانی

حرفه: روزنامه نگار فرهنگی - سیاسی، مدیر مسئول وبگاه معماری نیوز

وبگاه: yasharsoltani.com

شغل های دولتی: کاندید انتخابات شورای شهر تهران سال ۱۳۹۶

حزب سیاسی: اصلاح طلب

ادامه
زندگینامه امام زاده صالح زندگینامه امامزاده صالح تهران و محل دفن ایشان

نام پدر: اما موسی کاظم (ع)

محل دفن: تهران، شهرستان شمیرانات، شهر تجریش

تاریخ تاسیس بارگاه: قرن پنجم هجری قمری

روز بزرگداشت: ۵ ذیقعده

خویشاوندان : فرزند موسی کاظم و برادر علی بن موسی الرضا و برادر فاطمه معصومه

ادامه
شاه نعمت الله ولی زندگینامه شاه نعمت الله ولی؛ عارف نامدار و شاعر پرآوازه

تاریخ تولد: ۷۳۰ تا ۷۳۱ هجری قمری

محل تولد: کوهبنان یا حلب سوریه

حرفه: شاعر و عارف ایرانی

دیگر نام ها: شاه نعمت‌الله، شاه نعمت‌الله ولی، رئیس‌السلسله

آثار: رساله‌های شاه نعمت‌الله ولی، شرح لمعات

درگذشت: ۸۳۲ تا ۸۳۴ هجری قمری

ادامه
نیلوفر اردلان بیوگرافی نیلوفر اردلان؛ سرمربی فوتسال و فوتبال بانوان ایران

تاریخ تولد: ۸ خرداد ۱۳۶۴

محل تولد: تهران 

حرفه: بازیکن سابق فوتبال و فوتسال، سرمربی تیم ملی فوتبال و فوتسال بانوان

سال های فعالیت: ۱۳۸۵ تاکنون

قد: ۱ متر و ۷۲ سانتی متر

تحصیلات: فوق لیسانس مدیریت ورزشی

ادامه
حمیدرضا آذرنگ بیوگرافی حمیدرضا آذرنگ؛ بازیگر سینما و تلویزیون ایران

تاریخ تولد: تهران

محل تولد: ۲ خرداد ۱۳۵۱ 

حرفه: بازیگر، نویسنده، کارگردان و صداپیشه

تحصیلات: روان‌شناسی بالینی از دانشگاه آزاد رودهن 

همسر: ساناز بیان

ادامه
محمدعلی جمال زاده بیوگرافی محمدعلی جمال زاده؛ پدر داستان های کوتاه فارسی

تاریخ تولد: ۲۳ دی ۱۲۷۰

محل تولد: اصفهان، ایران

حرفه: نویسنده و مترجم

سال های فعالیت: ۱۳۰۰ تا ۱۳۴۴

درگذشت: ۲۴ دی ۱۳۷۶

آرامگاه: قبرستان پتی ساکونه ژنو

ادامه
ویژه سرپوش