دانشمندان در تحقیقات گسترده و جدید خود در شمالگان، چشمه های آزادکننده متان را مشاهده کرده اند که توسط یک سیستم لوله کشی مخفی در زیر اکثر یخچال های قطی شمال تغذیه می شوند.
به گزارش ایسنا به نقل از آی ای، براساس مطالعه ای که به تازگی منتشر شده است، با گرم شدن منطقه قطب شمال، یخچال های طبیعیِ در حال ذوب، چشمه های زیرزمینی پنهان شده را هویدا می کنند که پتانسیل انتشار مقادیر قابل توجهی متان در جو را دارند.
تا پیش از این، این چشمه ها به عنوان منبع بالقوه گازهای گلخانه ای شناخته نشده بودند. اکنون کشف آن ها اهمیت محاسبه آنها را در میزان جهانی کربن نشان می دهد.
شمالگان یا سرزمین شمالگان (Arctic) به ناحیه پیرامون قطب شمال گفته می شود. شمالگان بخش هایی از روسیه، آلاسکا، کانادا، گرینلند، لاپلند و سوالبارد و نیز اقیانوس شمالگانی (اقیانوس منجمد شمالی) را در بر می گیرد. خط هم دمای ۱۰ درجه سلسیوس معمولاً برای مشخص کردن مرز شمالگان در نظر گرفته می شود.
گابریل کِلِبِر نویسنده اصلی این مطالعه از بخش علوم زمین کمبریج در بیانیه ای مطبوعاتی گفت: این چشمه ها منبع قابل توجه و بالقوه در حال رشد از انتشار متان هستند، منبعی که تا به حال در برآوردهای ما از بودجه جهانی متان وجود نداشته است.
او تحقیقات گسترده ای را در طول نزدیک به سه سال انجام داده و شیمی آب بیش از صد چشمه در سراسر منطقه سوالبارد (Svalbard) را زیر نظر گرفته است. این منطقه افزایش سریع دمای هوا را به میزان دو برابر سریع تر از میانگین افزایش دمای شمالگان تجربه می کند.
این چشمه های تازه شناسایی شده که متان آزاد می کنند توسط یک سیستم لوله کشی پنهان در زیر اکثر یخچال های طبیعی یا یخسارها تامین می شوند. این سیستم به ذخایر آب زیرزمینی قابل توجهی در لایه های رسوب و سنگ بستر زیر یخ ها نفوذ می کند.
با ذوب شدن یخچال ها و عقب نشینی آن ها، این چشمه ها در جایی که شبکه آب زیرزمینی به سطح میرسد، پدیدار می شوند.
شناسایی این چشمه های آب زیرزمینی یخچالی می تواند چالش برانگیز باشد. کلبر از تصاویر ماهواره ای برای شناسایی مناطقی از زمین های در معرض دید ناشی از عقب نشینی ۷۸ یخچال طبیعی در منطقه سوالبارد استفاده کرد. او به دنبال شکاف های آبی یخ بود که نشان دهنده نشتی آب زیرزمینی است که روی سطح یخ منجمد شده است.
کلبر برای جمع آوری نمونه های آب زیرزمینی، از هر مکان شناسایی شده با ماشین برفی بازدید کرد. این مکان ها به دلیل تجمع آب و گاز تحت فشار، یخ های اصطلاحا تاول زده را نشان دادند.
کلبر و همکارانش با تجزیه و تحلیل ترکیب شیمیایی آبِ این چشمه ها کشف کردند که تقریبا همه مکان های مورد مطالعه حاوی مقادیر چشمگیری متان محلول هستند. در نتیجه، هنگامی که آب چشمه به سطح می رسد ، متان اضافی می تواند به جو راه پیدا کند.
یافته های این پژوهش نشان می دهد که انتشار متان از چشمه های آب زیرزمینی یخسارهای سوالبارد میتواند سالانه بیش از ۲۰۰۰ تن باشد. این برآورد نشان دهنده تقریباً ۱۰ درصد از انتشار سالانه متان صنعت نفت و گاز کشور نروژ است.
پروفسور اندرو هادسون از مرکز دانشگاهی سوالبارد و یکی از نویسندگان این پژوهش گفت: میزان نشت متان از چشمه هایی که اندازه گیری کردیم احتمالاً با حجم کل گاز محبوس شده در زیر این یخچال ها که منتظر خروج هستند، کمتر خواهد شد.
او ادامه داد: علاوه بر آن ها، «نقاط داغی» از انتشار متان متمرکز کشف شد که با نوع سنگی که آب های زیرزمینی از آن جا سرچشمه می گیرند، سازگاری دارد.
سازندهای سنگی مانند شیل و زغال سنگ حاوی گازهای طبیعی از جمله متان هستند که در اثر تجزیه مواد آلی در طول ایجاد سنگ بوجود آمده اند. متان میتواند از طریق شکاف های سنگ به سمت بالا مهاجرت کند و وارد آب های زیرزمینی شود.
این مطالعه در مجله Nature Geosciences منتشر شده است.
- 15
- 2
