به گزارش ايسنا، همگی ما از آفت ها متنفریم به علت این که آن ها انگل طبیعت هستند. آن ها از انسان و از غذا یا خون انسان تغذیه می کنند. ولی آنچه عجیب است این است که بعضی انگل ها حتی از هم نوعان خود هم نمی گذرند و از آن ها هم تغذیه می کنند." هایپرپارازیت ها"( Hyperparasite) انگل هایی هستند که انگل دیگری را مورد حمله قرار می دهند.
هایپرپارازیت ها چه هستند؟
دقیقاً همان طور که در بالا یادآوری گردید، هایپرپارزیت یک انگل است که میزبان آن هم انگل است. هرچند ما به سختي متوجه وجود آن ها می شویم ولی آن ها امکان دارد در بسياري از مکان ها وجود داشته باشند.
در واقعیت انگل ها هم میتوانند در معرض انگل قرار بگیرند که این مسئله منجر به" سواستفاده بین گونه ای" (interspecies abuse) می شود. حشره هایی که این کار را انجام میدهند " انگل های حشره خوار"(entomophagous parasites) نامیده می شوند. انگل های حشره خوار، حشراتی هستند که انگل ديگر حشرات به شمار می آیند.
یکی از بارزترین نمونه های انگل به وسیله" اریک پولمن"( Erik Poelman) از" دانشگاه واخنینگن" (Wageningen University) در هلند مشاهده و مورد بررسی قرار گرفت و در آن جا او رابطه هایپرپارازیت های یک کرم پیله ساز و دو زنبور را مشاهده کرد.
این عمل با کرم های پیله ساز پروانه "سفید کوچک" ( Pieris Rapae) که با اسم های" کلم کوچک سفید" یا پروانه سفید هم شناخته ميشود ، آغاز می شود. این عمل سبب ميشود پروانه" سفید کوچک" ماده های شیمیایی را در هوا منتشر کند که به ديگر حشرات نشان دهد به آن حمله شده است.
بعد این نشان به وسیله یک زنبور کوچک به اسم" انگل پروانه سفید" (Cotesia glomerata) دریافت ميشود و او هم کرم پیله ساز را نیش ميزند و بر روی آن تخم می گذارد.
بنابراين از تخم گذاری، زنبورهای لارو میزبان خود را از داخل می خورند و سرانجام از بدن وی خارج میشوند تا پیله ها را بچرخانند و به زنبورهای بالغ تبدیل شوند. پروانه های سفید کوچک هم پس از آن حفظ میشوند و زنبور که به علت عادت های مهلک بدنش تبدیل به انگل شده است میتواند نسل بعدی را آغاز کند.
ولی این فرآیند در این جا متوقف نمی شود برای این که زنبور هایپرازیتی به اسم" hyperparasitoid Lysibia nana" وارد صحنه ميشود و تخم های خود را داخل تخم های انگل پروانه سفید کوچک قرار می دهد. زنبور انگل پروانه سفید از زنبور هایپرازیتی" hyperparasitoid Lysibia nana" بزرگ تر است و این مسئله آنرا بعنوان یک مهد ایدهال براي گروههای کوچک تر مثل زنبور هایپرازیتی" hyperparasitoid Lysibia nana" تبدیل می کند.
نمونه ديگر هایپرپارازیت ها به سطح میکروسکوپی می روند." ست بوردنشتاین"( Seth Bordenstein) میکروبیولوژیست در" دانشگاه وندربیلت" یک" سیستم پنج سطحی"( five- level system) را مطالعه کرد که طی آن این فرآیند با یک پرنده جدید متولد شده شروع می شود. حشراتی مثل" مگس های لاشه"(Calliphoridae) وجود دارند که این پرندگان را با گذاشتن لاروهای آغشته به خون در زیر این پرندگان الوده می کنند. زمانی که این پرنده ها به میزان کافی بزرگ شدند، این لاروهای مگس های لاشه آزاد میشوند و طعمه زنبورهای هایپرپارازیت می شوند.
نکته شگفت انگیز این است که این فرآیند این جا هم متوقف نمی شود برای این که زنبورها در واقع یک باکتری انگلی به اسم" Wolbachia" را حمل می کنند. این باکتری در اصلاح سیستم تناسلی میزبان خود تکامل یافته است ولی حتی این انگل های باکتریایی از طريق ویروس های ریز که بعنوان " باکتریوفاژ"( bacteriophages) شناخته میشوند انگل های خاص خود را دارند( فاژ یک فرم ترکیبی است که به مفهوم" چیزی است که بلعیده ميشود").
باکتریوفاژها (باکتری خوارها) یا به اختصار فاژها، ویروس هایی هستند که به باکتری ها حمله ميکنند و آنها را از بین می برند. این ویروس ها براي باکتری ها مخصوص هستند و نمی توانند به یوکاریوت ها حمله کنند. باکتروفاژها ویروس هایی هستند که باکتری ها را آلوده می کنند. انواع بسیار مختلفی از باکتریوفاژها وجود دارند که بگونه های خاصی از باکتری ها تمایل دارند و فقط میزبان باکتریایی خاصی را آلوده می کنند. فاژها مثل دیگر ویروس ها دارای یک اسید نوکلئیک درونی (DNA یا RNA) هستند که این ژنوم به وسیله یک پوشش پروتئینی حفاظتی در خارج احاطه شده است.
این باکتریوفاژها ماشین های سلولی Wolbachia را براي گسترش جمعیت خود می ربایند. براي جالب تر شدن مسئله، باید بگوییم باز هم این فعالیت در این جا متوقف نمی شود برای این که هنوز" سازه های جابجاشدنی" (transposons) وجود دارند. سازه های جابجاشدنی یک ژن انگلی هستند که به ویروس تبدیل می شوند.
طبیعت و تمامی موجودات آن ابزارهای مختلفی براي بقاء دارند و یکی از آن ها هم انگل است. در واقع هدف ما از ارائه این مطلب این بود که بدانید حتی انگل ها هم میتوانند میزبان شوند.
- 14
- 2