مازوت سوزی چیست و چه کاربردهایی دارد؟

مازوت سوزی در مراحل پالایش نفت خام بدست می‌ آید

مازوت سوزی

از هیدروکربن های نفتی میتوان به مازوت یا نفت کوره اشاره کرد که حاصل از مراحل پالایش نفت خام می باشد. کیفیت این ماده پائین است ولی ویسکوزیته بالایی دارد و کاربرد آن برای نیروگاه های حرارتی و موارد مشابه آن می باشد.

در اروپا و ایالات متحده ، ترکیب مازوت به گازوئیل تبدیل شده است. کاربرد مازوت در زمان گذشته در کشورهای شرقی و شوروی سابق، برای گرم کردن خانه ها بود؛ به این دلیل که امکان تبدیل مازوت به سایر محصولات پتروشیمی با استفاده از تجهیزات لازم وجود نداشت. به کوره هایی که در کشورهای غربی از مازوت استفاده می کنند، کوره های “ضایعات سوز” می گویند.

موارد استفاده از مازوت چیست؟

کاربرد مازوت در کوره ها، دیگ های بخار، اجاق گازها و فانوس ها برای تولید گرما می باشد. این زنجیره متشکل از هیدروکربن های طولانی نظیر آلکان ها، مواد معطر و سیکلوآلکان است. در ادامه با انواع نام های نفت کوره اشنا شوید:

- سوخت دیزلی

- روغن کوره

- روغن گرمایش خانگی

- روغن گرمایش صنعتی

- نفت سفید

- سوخت دریایی

کاربردهای مازوت

امروزه مازوت برای خانه ها و مشاغل موجود، کاربرد فراوانی دارد. کاربردهای مازوت، شامل گرم شدن خانه ها و کامیون های سوخت رسان، تولید بخار برای مصارف صنعتی، روشن شدن کوره ها و تولید انرژی الکتریکی و همچنین تأمین انرژی انواع موتورها، لامپ ها، بخاری ها، اجاق ها و فانوس ها میباشد و برای کارخانه هایی مناسب است که دارای تجهیزات گرمایشی مانند کوره ها و دیگ های بخار می باشند.

در نیروگاه‌ های حرارتی از مازوت سوزی استفاده می گردد

از مازوت در ژنراتورهای اضطراری استفاده میشود. مثلا یک ژنراتور اضطراری در حین قطعی برق میتواند مانع بروز مشکلات ناشی از قطعی برق شود که این مشکلات، شامل گرمایش محل یا تهویه مطبوع و همچنین عدم توانایی استفاده از سیستم های امنیتی، تجهیزات پزشکی یا الکتریکی است.

این ترکیب می تواند برای استفاده در جاده ها در محیط های تجاری، صنعتی و کشاورزی، ماشین آلات یا وسایل نقلیه به کار برود. از نمونه های این ماشین آلات می توان به ماشین های برداشت و سایر تجهیزات کشاورزی و همچنین ماشین آلات استخراج معادن یا حتی کشتی های بنکر اشاره کرد.

ترکیبات شیمایی

از نفت کوره با نام هایی همچون نفت دریایی یا مازوت یاد می شود. به طور کلی به هر سوخت مایعی که برای تولید گرما در بویلر ها یا کوره ها استفاده شوند یا برای تولید نیرو در موتور ها کاربرد داشته باشند؛ نفت کوره می گویند؛ به جز سوخت هایی که نقطه فلش آنها ۴۲ درجه سانتیگراد است و سوخت هایی که در مشعل های پشم ویک یا کتان سوزانده می شوند.

برای ساخت نفت گاز از هیدروکربن هایی با زنجیره های طولانی خصوصا الکان ها، سیکلوالکان ها و اروماتیک های استفاده می شود. سوخت گاز برای سوخت های صنعتی سنگین و سنگین تر از نفتا و بنزین، کاربرد دارد. برای خودرو ها از مولکول های کوچکتر، نظیر پروپان، نفتا و بنزین استفاده میشود. با توجه به پایین بودن دمای جوش سوخت جت، این سوخت ها در مراحل ابتدایی برج تقطیر به دست آمده و جدا می شوند.

میزان فراریت محصولات نفتی سنگین مانند سوخت دیزل و روغن های روانکاری، بسیار کمتر است و آهسته تر از برج تقطیر جدا میشوند ، در حالی سوخت بانکر دقیقا پائین بشکه ها است، در فرآیند تقطیر نفت خام محصول چگال تر از بانکر ها موجودی کربن سیاه و باقی مانده بیتومونس( اسفالتین) میباشد ، که برای آسفالت کردن جاده ها و عایق بندی سقف ها مورد استفاده قرار می گیرد.

مازوت سوزی کیفیت پایین و ویسکوزیته بالایی دارد

اثرات ورود مازوت به محیط زیست

نفت های کوره، متشکل از مواد شیمیایی مختلفی هستند و مخلوط هر کدام، نسبت به دیگری متفاوت است. پس از رسیدن این مواد به خاک یا آب های سطحی، بخشی از آن ها تبخیر می شوند. برخی دیگر در آب و خاک، حل می شوند چون مخازن نگهداری آنها دچار نشتی میشود.

تابش نور خورشید باعث تبدیل مواد شیمیایی تبخیر شده به ترکیبات دیگر میشود. این مواد شیمیایی موجود در خاک و محیط های دیگر میتوانند در محیط زیست به مدت بیش از یک دهه باقی بمانند. از جمله این ترکیبات سمی می توان به بنزن، تولوئن و زایلین اشاره نمود.

مضرات مازوت برای سلامتی

امروزه ما در معرض فرآورده های نفتی از جمله نفت کوره و مازوت به روش های مختلفی قرار می گیریم. محتمل ترین حالت اینست که از نفت سفید برای گرم کردن خانه ها استفاده شود. علاوه‌براین ، نفت سفید و سایر ترکیبات نفتی، نوعی حلال و پاک کننده به شمار می رود. بنابراین احتمال تماس این مواد با پوست در صورت ذخیره و نگهداری اش در منزل و تبخیر آنها ، بسیار زیاد است. انسان بخاطر وجود نیروگاه های حرارتی در نزدیکی شهرها و استفاده از مازوت در آنها در معرض ترکیبات حاصل از سوختن ناقص این فرآورده ها قرار می گیرد. « ذرات معلق» موجود در هوا در اثر سوزاندن مازوت و سایر سوخت های گوگردی، تشکیل سولفات ها و نیترات ها به شکل آئروسل یا ذرات بسیار ریز هوا بوجود می آید. این ذرات معلق با تشدید آلودگی هوا موجب افزایش خطر آسم و حملات قلبی و تنفسی میشوند.

اگر در معرض مواد شیمیایی خطرناک  مانند نفت کوره هستید عوامل مختلفی عوارض و شدت آن را تعیین می کند. این عوامل شامل دوز (مقدار) ، مدت زمان (چه مدت) ، روشی که در معرض آن قرار می گیرید (تنفس ، خوردن ، آشامیدن ، یا پوست) و ویژگی های فردی شما مانند سن ، جنسیت ، وضعیت تغذیه ای ، خصوصیات خانوادگی ، سبک زندگی و وضعیت سلامتی هستند.

امروزه استفاده های زیادی از مازوت برای خانه ها و مشاغل موجود است

مزایای استفاده از مازوت

مزیت های عملی مازوت باعث شده تا آن به یک سوخت مفید تبدیل شود:

>> ایمن و مطمئن:

توجه داشته باشید که مازوت بعنوان یک منفجره محسوب نمیشود و فقط در صورتی میتوان آنرا مشتعل کرد که فقط از یک سیستم خاص استفاده شود؛ یعنی قابلیت ذخیره سازی راحت آن وجود دارد و همچنین در دیگ های بخار و کوره قابل استفاده است و باعث ایجاد هیچگونه مشکل ایمنی در آن نمیشود.

>> اقتصادی:

احتمالاً استفاده از مازوت باتوجه به زمان خریدش، ارزانتر از گاز و برق است. همچنین مازوت، بسیار کارآمد است؛ یعنی نیازی به پر کردن مخزن به تعداد دفعات زیاد نیست.

>> بدون نور و گوگرد:

سوخت تمیز در سخت ترین شرایط، عملکرد مطلوبی را ارائه می دهد.

مازوت سوزی یکی از هیدروکربن ‌های نفتی محسوب می‌شود

گردآوری: بخش علمی سرپوش