کاشت چمن
گیاه چمن، تهیه شده از تیره گندمیان می باشد. اکثر چمن ها فاقد ساقه هستند و در غیر این صورت دارای ساقه های بسیار کوتاهی می باشند. رنگ برگ های چمن، طیف مختلفی از رنگ سبز میباشد و بافت های مختلفی از نظر ضخامت دارد. اصولاً برگ چمن براساس ضخامتش، متشکل از دو گروه باریک برگ و پهن برگ است. یکی از خصوصیات چمن ها اینست که ریزوم و استولون دارند. ساقه های ریزوم در زیر زمین رشد می کند و استولون ها به ریزومها شباهت بسیاری دارند و تنها تفاوتشان در اینست که رشدشان بر روی سطح خاک انجام میشود. استولون و ریزومها تأثير به سزایی در رشد و توسعه و تکثیر چمن ها دارند. کاربرد چمن ها برای استفاده در طراحی و زیباسازی فضای سبز و پارک ها، فضاهای ورزشی و استفاده بعنوان گیاه پوششی در باغچه ها می باشد. همچنین از جنبه های مهم چمن کاری می توان به موارد زیر اشاره کرد :
- کاشت چمن در منازل، کارخانه ها و مدارس برای افزایش رطوبت محیط، تعدیل دما، کاهش آلودگی هوا و... انجام می شود.
- از دیگر کاربردهای چمن کاری می توان به استفاده در زمین های ورزشی مثل زمین گلف، فوتبال، اسکی و... اشاره کرد.
- از چمن می توان به صورت تزئینی استفاده کرد؛ بدین دلیل که فضای سبز بدون چمن، زیبا نیست.
مراحل مختلف کاشت چمن
> انتخاب بذر چمن:
چمن ها از نظر شرایط آب و هوایی، متشکل از دو نوع گونه های مناسب برای مناطق سردسیر و گونه های مناسب برای مناطق گرمسیر می باشد. نوع گونه چمن، تأثير بسیاری در شرایط جغرافیایی دارد. در اواخر تابستان و پاییز، گونه های مناسب را برای سرما میکارند و پائیز، بهترین زمانیست که می توان نسبت به کاشت چمن اقدام کرد. این گونه ها معمولاً در مناطق شمالی با زمستان سرد و تابستان ملایم تمایل دارند که رشد کنند. همچنین در فصل بهار و تابستان می توان گونه های مناسب فصل گرم را کاشت. رشد این گونه در مناطق خیلی گرم و دارای زمستان معتدل، بسیار خوب است. درنظر داشته باشید که کدام گونه برای باغچه و یا حیاط خانه شما مناسب است بدین دلیل که سلامت چمن را شرایط جغرافیایی تعيين میکند.
> میزان مصرف چمن در زمین:
در هنگام کاشت چمن شما باید ابتدا مقدار بذر موردنیازتان را محاسبه کنید. میزان مصرف گونه های مختلف چمن، متفاوت است. معمولاً برای یک متر مربع به میزان ۴۰ تا ۵۰ گرم در گونه های اسپرت استفاده می شود.
> آماده کردن زمین چمن:
عوامل مؤثر در ریشه زنی بهتر چمن شامل خرد کردن کلوخ ها و شکافتن لایه بالایی سطح خاک می باشد. خاک با شکستن توده های سفت، نرمتر میشود. همچنین بعد از جمع آوری چوب و سنگ ها از سطح خاک، درصورت داشتن زمین چمن پست و بلند به تسطیح نیاز است؛ بدین دلیل که عدم تسطیح، موجب تجمع آب در قسمتهای گود و درنهایت باعث خفگی چمن می شود و به علت نرسیدن آب در قسمتهای بلند، چمن بطور کامل خشک می شود.
> کوددهی چمن:
اضافه کردن کوده های حیوانی، پس از تسطیح، بسیار مناسب است. شما باید به زمین در اواسط پاییز در مناطق سرد سیر، کود بدهید و در مناطق گرمسیر میتوان عملیات کود دهی را در هر موقعی از سال به جز ماههای بسیار گرم سال، شروع کرد.
> نحوه کاشت بذر چمن:
در زمان کاشت بذر باید به یکنواخت بودن توزیع بذر و سبز شدن چمن به صورت یکدست، توجه کرد. به هیچ وجه در روز طوفانی، بذر نکارید. معمولاً به دو صورت کاشت با دستگاه بذرپاش و کاشت دستی به صورت پاشش بذر، بذر را میکارند. پس از تقسیم کردن زمین به چند قطعه مساوی باید بذر را متناسب با قطعات تقسیم کرد و نسبت به بذرپاشی هر قطعه اقدام کرد. برای این که بذر را بکارید توجه کنید که باید عمق آن نیم تا یک سانتی متر باشد و یا با تقسیم کردن بذر به دو قسمت در یک جهت ، نیمی از آنرا بکارید و نیم دیگرش را عمود بر جهت اول بکارید. پس از کاشت، بذر را از طریق شن کش به زیر خاک منتقل کنید و بعد از اینکار با استفاده از کود دامی پوسیده، روی بذر را بپوشانید.
توجه کنید که نباید در این مرحله بذر اضافی، بپاشید وگرنه چمن ها نازک میشوند. خاک نرم را به مقدار خیلی کمی بر روی بذرها الک کنید تا مانع از نابودی بذر شود. در نهایت دانه ها را توسط خاک بهمراه بذر چمن می پوشانند. برای انجام این کار توصیه میود که یک غلتک زنی سبک انجام دهید. بر روی سطح زمین تحت کشت در زمان انتهای عملیات کاشت بذر چمن، می توانید از پیت ماس استفاده کنید.
> آبیاری چمن:
در این زمان باید نسبت به آبیاری بذر چمن تازه کاشت شده به صورت آبپاشی و تقریباً بارانی اقدام کنید تا خاک را نشوید. آبیاری غیر اصولی، معایبی را بهمراه دارد که از آن ها می توان به شسته شدن خاک و جابجایی بذر ها و انباشته شدن بذر ها در جایی دیگر اشاره کرد. حتماً از سر شلنگی یا آبپاش با فشار آب کم و به صورت پودر پاش برای آبیاری استفاده کنید. هنگام صبح و آغاز شب، بهترین زمان آبیاری بذر چمن محسوب می شود. چمن را نباید در هوای گرم، آبیاری کنید. توجه داشته باشید که پس از قهوه ای شدن رنگ پیت ماس های استفاده شده بر روی چمن، زمان آبیاری چمن است؛ چون بهتر است که از پیت ماس بر روی چمن، استفاده شود.
> کوتاه کردن چمن:
دقت در کوتاه کردن چمن تازه کاشته شده از اهمیت به سزایی برخوردار است. باید تا زمانیکه چمن ها در خاک، ریشه قوی ایجاد کند؛ صبر کنید تا عمل کوتاه کردن چمن، به ریشه ها آسیبی وارد نکند. زمان مناسب برای کوتاه کردن چمن، ۲۵ الی ۳۰ روز پس از رویش می باشد. ارتفاع مناسب برای کوتاه کردن در این زمان باید بین ۱۸ تا ۲۵ سانتیمتر باشد. پس از آبیاری چمن به هیچ وجه ، آن را کوتاه نکنید. گاهی وقت ها ممکن است که از ریز بودن و نازک بودن چمن تازه بترسید ولی این ترس شما بیهوده است و باید چمن را با استفاده از چمن زن با خیال راحت کوتاه کنید. تیز بودن مداوم تیغه چمن زن، بسیار مهم است و پس از خشک شدن چمن می توانید عملیات چمن زنی را شروع کنید.
از این رو از تیز بودن تیغه و تنظیم بودن دستگاه، پیش از هر بار استفاده از دستگاه چمن زن مطمئن شوید. بطور تقریبی تیغه های چمن زن را هر ۶ تا ۸ هفته یکبار تیز کنید. بهتر است بدانید که اگر چمن و علف را با یک تیغه کند، برش دهید سبب پارگی و له شدن گیاهان می شود و درواقع منظره ای زشت و خشک شده از چمن ها را بوجود می آورد.
> غلطک زدن چمن:
اصولأ پس از فصل زمستان، غلطک زنی را شروع می کنند بدین دلیل که يخبندان در مناطق سردسیر باعث میشود که چمن از خاک، بالا بیاید و ریشه هایش از خاک جدا شود. غلطک زدن دارای مزایایی همچون ایجاد تماس مجدد و تثبیت چمن می باشد.
> زردی چمن:
گاهی اوقات در اثر کمبود ازت، چمن زرد میشود.
> الگوی کوتاه کردن چمن:
چنانچه چمن را در زمان های نزدیک به هم به صورت دوره ای در جهت ثابت، کوتاه کنید؛ چمن در همان جهت میخوابد. رشد عمودی چمن در هر هفته با تغيير جهت یا همان تغيير الگوی کوتاه کردن چمن، تقویت می شود و احتمال دارد که چمن در یک جهت دچار افتادگی و خوابیدگی نشود. بعلاوه مسیر عبور چرخ های چمن زن با تغيير الگوی کوتاه کردن چمن، تغيير می کند که باعث کاهش شیارهای ناشی از تردد چرخ روی چمن و خرابی های بیش از حد چمن میشود.
مراقبت در مقابل آفات و بیماری های چمن
چمن نیز می تواند به آفت، دچار شود که باید به مبارزه با آن به محض بروز بیماری ها پرداخت. در چمن انواع بیماری های ویروسی و قارچی چندان زیاد نیست و هر چند امراض ویروسی خیلی کم( یک یا دو بیماری) دیده شده است. سوختگی یکی از انواع آن میباشد که شیوع آن به چند سال قبل برمی گردد.
این قارچ، پس از حمله کردن به ریشه چمن باعث میشود که رنگ گیاه به قهوه ای سوخته تغيير کند، سپس خشک شده و از بین برود. بنابراین علایم ظاهری آن تغيير رنگ نقاطی از چمن به رنگ قهوه ای سوخته می باشد. شیوع این بیماری به چندین روش می باشد. گاهی اوقات خود بذر به این قارچ، آلوده شده است که بدون تردید ریشه بوته چمن یا خاک، آلوده میشود. از دیگر عوامل مؤثر در شیوع این بیماری می توان به رطوبت اشاره کرد.
برای مبارزه با این قارچ باید با استفاده از داروهای قارچ کش، بذر را ضد عفونی کنید و همچنین نسبت به ضد عفونی کردن خاک با این قارچ کش اقدام کنید. zineb و tiram از قارچ کشهای مناسب به شمار می روند. برای یک متر مربع زمین باید بمیزان۲۰ گرم از هر یک از این داروها را استفاده کنید. سپس با مخلوط کردن این داروها با خاکستر یا کمی خاک، آن را روی زمین بپاشید و آنرا با خاک از طریق وسایل کشاورزی مخلوط کنید. چنانچه چمن را به موقع بچینید و یا چمنهای بریده شده را از محوطه این زنگ زدگی درو کنید؛ بیماری زنگ زدگی برطرف میشود.
آب دزدک، به عنوان یکی از آفت های خطرناک و مضر برای چمن و سایر گیاهان محسوب میشود که اکثر مردم به آن آشنایی دارند. این آفت با ایجاد کانال هایی در داخل زمین، باعث بریدگی ریشه و خشکی چمن میشود. ممکن است در ظرف مدت کوتاهی، قطعه چمن بزرگی را نابود کند. آفت مزبور در سطح کشور، صدمات فراوانی را به گل کاریها، باغ ها و مزارع سبزی و صیفی وارد می کند. این آفت با حمله کردن به ساقه و ریشه گیاهان باعث شده تا سبزیجات بسیاری از حمله ی آن در امان نباشند. درصورت مشاهده ی شیارهایی بر روی خاک، احتمالا شیار هایی در پائین آن حفر شده و به وسیله آب دزدک، تخم ریزی انجام گرفته است.
گردآوری: بخش علمی سرپوش
- 9
- 4