دانستنی هایی درباره ی خرگوش و نحوه نگهداری آن در منزل

گرما و سرمای زیاد خرگوش را ناتوان می کند

دانستنیهایی درباره خرگوش

خرگوش ها جزء پستانداران خون گرم با گوش های بلند، دم کوتاه و موهای نرم می باشند. خرگوش اهلی (Oryctolagus Cuniculus) حیوانی از راسته خرگوش شکلان (Lagomorpha) و خانواده Leporidae است و خاستگاه ابتدائی آن غرب اروپا و شمال غرب آفریقا است. اکنون از نژادهای گوناگون خرگوش به منظورهایی مختلف من جمله تولید پشم و گوشت، انجام تحقیقات بیولوژیکی و بعنوان حیوانات خانگی استفاده می شود. در این مطلب تصمیم داریم در خصوص نگهداری خرگوش در خانه صحبت نماییم.

رفتار غیر تهاجمی و آرام خرگوش آن را به عنوان یک حیوان خانگی ایده آل مطرح کرده است. با این وجود جهت نگهداری مناسب آن، آشنائی با خصوصیات آناتومیکی، فیزیولوژیکی و رفتاری خرگوش ضروری است.

تولید مثل خرگوش

خرگوش ها در ۴ ماهگی بلوغ جنسی دارند. خرگوش های ماده سیکل واقعی ندارند و قادرند در هر زمانی باردار شوند. تخمک گذاری خرگوش ها شرطی است. دوره حاملگی خرگوش ۲۸- ۳۴ روز است در صورت عدم زایمان از اکسی توسین استفاده می شود. تعداد بارداری خرگوش در یک سال تا ۱۱ بار هم می رسد. برترین راه تشخیص آبستنی لمس شکم ۱۰- ۱۲ روز بعد جفتگیری است.

نرخ تولید مثل خرگوش ها بسیار بالا است. فصل جفتگیری بیشتر خرگوش ها ۹ ماه است. فصل جفتگیری برای خرگوش های استرالیا و نیوزیلند از روزهای پایانی ژوئیه آغاز می شود و تا پایان ژانویه ادامه دارد. در حالیکه برای دیگر خرگوش ها، در بازهٔ فوریه تا اکتبر است. دوران بارداری عادی هم برای خرگوش سی روز است و میتوان انتظار داشت در هر حاملگی، چهار تا دوازده بچه به دنیا آید. یک بچه خرگوش، چهار تا پنج هفته شیر می خورد. این به این معنی است که در یک فصل، یک خرگوش ماده میتواند ۸۰۰ بچه، نوه و نتیجه (فرزند نوه) تولید کند. یک خرگوش ماده، از شش ماهگی و یک خرگوش نر، از هفت ماهگی، آمادهٔ جفتگیری است.

خرگوش ها میتوانند دمای بین ۴ تا ۲۷ درجه سانتی گراد را تحمل کنند

توله ها در شب متولد می شوند. وزن هنگام تولد خرگوش ۳۰ گرم در نژاد کوچک و ۷۰ گرم در بزرگترهاست. توله ها با چشم بسته متولد میشوند و تنها کرک دارند. در پایان هفته نخست موی خرگوش ها رشد می کنند در پایان هفته دوم چشم ها و گوش ها باز میشوند و در پایان هفته سوم اندکی غذای جامد می خورند. مادر ۶ و گاهاً ۸ هفته بچه ها را شیر می دهد.

فرآیند جابجایی اسپرم خرگوش، بیشتر از ۳۰ تا ۴۰ ثانیه طول نمی کشد. رفتارهایی مثل لیسیدن، بوییدن (خرخر کردن) و دویدن به دنبال خرگوش ماده، من جمله کارهای میانهٔ جفتگیری است. همینطور پاشیدن ادرار (برای کشیدن قلمرو) از دیگر رفتارهای جنسی خرگوش است.

روش نگهداری خرگوش در منزل

یک خرگوش در خانه میتواند به یک دوست خوب برای شما تبدیل شود. حیواناتی مانند خرگوش خیلی بیشتر از سگ و یا گربه احتیاج به نگهداری دارند. در نتیجه صاحبان خرگوش باید با حوصله و تعهد کامل در کنار آنها باشند و از آنها مراقبت کنند.

> دمای محیط:

خرگوش ها میتوانند دمای بین ۴ تا ۲۷ درجه سانتی گراد را تحمل کنند، البته دمای مطلوب برای خرگوش ۱۶ تا ۲۲ درجه سانتی گراد است.

> تغذیه خرگوش:

 میزان مصرف غذا در خرگوش ها بطور میانگین روزانه حدود ۵ گرم به ازاء ۱۰۰ گرم وزن بدن است. بهترین ماده غذائی برای خرگوش ، جیره های غذائی تجاری است که ترکیبات آن طبق نیاز حیوان تنظیم شده است. این جیره ها معمولاً دارای ۱۷% – ۱۴% پروتئین، ۲۲% – ۱۲% فیبرخام و ۲۵۰۰ – ۲۱۰۰ کیلو کالری انرژی هستند. در کنار این مواد میتوان از سبزیجات گوناگون هم استفاده نمود و باید توجه کرد که سبزیجات فاسد و کپک زده نباشند.

یونجه منبع غنی از فیبر است و بهترین غذا برای خرگوش است

> آب:

لازم است ظرف آبخوری خرگوش را چند روز یکبار تمیز بشویید و پیوسته آنرا پر از آب در محل نگهداری خرگوش بگذارید.

> بیماری های خرگوش: 

هر چند موارد گزارش شده از انتقال  بیماریهای پرخطر بین انسان و حیوان در خرگوش های اهلی و خانگی نادر است با این وجود مهمترین این بیماری ها عبارتند از سالمونلوز، تولارمی، هاری، عفونتهای قارچی پوست و مو، سل و توکسوپلاسموز. به همین علت برای جلوگیری از بروز بیماری در حیوان پس از خرید خرگوش، جهت معاینه و بررسی وضعیت سلامت آن و دریافت راهنمائی های لازم به درمانگاههای دامپزشکی مراجعه شود. همچنین محل مراقبت و لانه خرگوش روزانه نظافت گردد.

> انواع میوه:

سیب، گلابی، موز، خربزه، هندوانه، توت فرنگی، هلو، انگور بی هسته و گیلاس میتواند در جیره غذایی خرگوش باشد. از بین سبزیجات هم هویج، کلم، گوجه فرنگی، کاهو و لوبیا سبز میتواند مورد استفاده قرار گیرد. ذکر این نکته ضروری است که لازم است در تغذیه خرگوش تان تنوع غذایی را رعایت کنید و به بازه زمانی طولانی از یک یا چند نوع محدود غذا استفاده نکنید. یونجه منبع غنی از فیبر است و تا آخر عمر خرگوش توصیه شده است. به خرگوش کاهو کلمی یا همان کاهو پیچ ندهید! این کاهو خرگوش را در معرض ابتلا به بیماری اسهال کشنده و مشکلات جدی گوارشی قرار میدهد.

> مکان خواب و دستشویی خرگوش:

باید بستر خرگوش پوشیده از کاهو ساقه گندم باشد و البته از پوشال هم می توانید استفاده کنید.

از رفت‌ وآمد آزادانه‌ خرگوش در محیط منزل‌ جلوگیری‌ شود 

برای ادرار خرگوش می توانید یک جای مناسب در گوشه قفس برایش درست کنید تا همیشه در همان مکان کارش را انجام دهد. قفس را حتماً در گوشه ای از حیاط بسازید.

> نحوه نظافت محل نگهداری خرگوش:

با توجه به این که ادرار خرگوش بوی بسیار نا مطبوعی می دهد، لذا شما باید مرتبا بستر جعبه دست شویی خرگوش که میتواند خاک، کاه و پوشال باشد را تعویض کنید. توصیه ما به شما استفاده از آب و سرکه برای شست و شو و ضدعفونی نمودن بستر نگهداری خرگوش ها است، این کار سبب می شود، بستر نگهداری دیرتر بو بگیرد.

> رطوبت موردنیاز برای نگهداری خرگوش:

 جهت جلوگیری از بروز دعوا در بین خرگوش ها و عوارض متعاقب آن، خرگوش های نر را باید جدا از هم نگهداری نمود. همچنین خرگوش های نر و ماده هم غیر از زمان جفتگیری باید در لانه های جداگانه نگهداری شوند. نگهداری چند خرگوش ماده با هم در یک قفس اشکالی ندارد. رطوبت محیط باید حدود ۴۰ تا ۶۰ درصد باشد و حداقل طول مدت روشنایی مورد نیاز ۱۴ تا ۱۶ ساعت است. چنانچه طول مدت روشنایی محیط از این مقدار کوتاه تر باشد خرگوش دچار نقصان فعالیت جنسی پائیزی (utu mnalSexual depression) می گردد.

> حمام خرگوش:

حمام کردن خرگوش کاری بسیار پرخطر است پس از انجام آن خودداری کنید.

> نقش آراستن در نگهداری خرگوش:

باید ناخن های خرگوش را بطور منظم کوتاه نمود. خرگوش ها دارای چهار نوع پوشش مختلف می باشند: معمولی، رِکس، ساتَن و پشمی که نوع رِکس مو کوتاه و نوع پشمی آن مو بلند و در خرگوش آنقوره دیده می شود. معمولاً صاحبان آنها ترجیح میدهند تا موهای آنقوره ها را کوتاه نگه دارند؛ ولی از آنجا که این پوشش خرگوش را در مقابل سرما و گرما محافظت می کند نباید از ۲٫۵ س.م کوتاه تر شود. خرگوش ها شبیه گربه خود را تمیز می کنند و برس کشیدن یک بار در هفته مناسب است. خرگوش ها تقریباً هر سه ماه ریزش مو دارند و در این ایام به آراستن بیشتری نیازمندند.

هرگز خرگوش خانگی و اهلی را در طبیعت آزاد نکنید چون باعث مرگ آنها میشود

گردآوری: بخش علمی سرپوش