از سیر تا پیاز پرورش بوقلمون

تمامی بوقلمون ها جدا از رنگ و مدلی که دارند از ویژگی های ذاتی یکسانی برخوردارند

بوقلمون چیست؟

بوقلمون گونهٔ بزرگی از پرندگان است که از سردهٔ (جنس) ملیگریس و بومی آمریکای شمالی می باشد. بوقلمون ها در راسته ماکیان سانان (Galliformes) قرار دارند. بوقلمون ها با یک ریش گوشتی که از زیر نوک آویزان است و با یک برآمدگی گوشتی که از بالای نوک آویزان است و اسنود نامیده می شود، متمایز می گردنند. با طول بالی از ۱٫۵ تا ۱٫۸ متر، بوقلمون ها بزرگترین پرندگان جنگل های محل زندگی خود هستند. مانند خیلی از دیگر گونه های راستهٔ ماکیان سانان، بوقلمون نر بزرگتر و رنگارنگ تر از بوقلمون ماده است. بوقلمون های نر به نام تام یا استک خوانده شده در حالیکه بوقلمون های ماده را همان مرغ یا هن می نامند. تخم بوقلمونها به رنگ برنزه همراه با دانه های قهوه ای رنگ میباشد و از نظراندازه اندکی بزرگ تر از تخم مرغ است. جوجه های بوقلمون به رنگ زرد می باشند.

تاریخچه پرورش بوقلمون

بوقلمون بزرگترین و سنگین ترین پرنده خانگی است. بعضی مبداء اصلی این پرنده را آمریکای شمالی و مرکزی ذکر می کنند و بعضی دیگر ساکنین مکزیکو یعنی سرخپوستان آزتک و مایا را مسئول اهلی شدن آن می دانند. در سال ۱۵۸۱ بعد از کشف مکزیک بوقلمون به آن کشور وارد شد و بعد در سال ۱۵۲۴ بوقلمون اهلی به انگلستان برده شد و در قرن ۱۶ و ۱۷ مصرف گوشت بوقلمون در انگلستان رواج زیادی گرفت. نخستین شخصی که بطور مکتوب در سال ۱۴۹۹ به بوقلمون اشاره کرده و در مورد آن بحث کرده است پدروالونسونینو میباشد. ضمنا او را نخستین فردی می دانند که در سال ۱۵۰۰ میلادی بوقلمون را به اروپا برد.

بوقلمون در زمان شاه عباس صفوی توسط تجار ارمنی که به ایتالیا رفته بودند به ایران وارد شد

تاریخچه نگهداری بوقلمون در ایران

بوقلمون در زمان شاه عباس صفوی توسط برخی از تجار ارمنی که به ایتالیا رفته بودند به ایران وارد شد و از آن به بعد ارمنی ها مامور تکثیر و پرورش بوقلمون گردیدند. بنظر می آید که چون جنس نر بوقلمون میتواند شبیه دیبای رومی رنگ چهره و فرم پرهای خود را هر لحظه بگونه ای درآورد و ضمن ترسو و کودن بودن بسیار بهترین نام برای او  همین بوقلمون میتوانست باشد. نگهداری سنتی بوقلمون در نواحی خراسان، گیلان و مارندران، آذربایجان غربی، شرقی مرکزی، فارس، اصفهان و کرمان مرسوم است.

فیزیولوژی بوقلمون

تعداد کروموزومهای بوقلمون ۸۲ عدد میباشد. تعداد ضربان قلب بوقلمون ۲۰۰ تا ۲۵۰ در دقیقه است، دستگاه گوارش بوقلمون شبیه به ماکیان بوده فقط در انداره متفاوت است، دستگاه تولید مثل این پرنده شباهت زیادی با طیور داشته و با غاز و اردک در عدم وجود قضیب اختلاف دارد. اسپرم ها ۵ تا ۷ روز در مجرای تناسلی جنس ماده زنده باقی می ماند، آغاز تخمگذاری در بوقلمون ها ۲۳۰ تا ۲۴۰ روزگی است، از طرز گرفتن شاهپرها در بال میتوان به نر و ماده بودن بوقلمونها پی برد، قطع بال در بوقلمون از ۱ تا ۱۰ روزگی انجام می گیرد، نوک چینی جهت جلوگیری از کانیبالیزم در ۲ تا ۵ هفتگی انجام می گیرد.

نژادهای متفاوت بوقلمون ها

بوقلمون ها نیز شبیه سایر پرندگان دارای گونه ها و نژادهای مختلفی در سرتاسر دنیا میباشند و هر نژادی دارای ویژگی های ظاهری و رنگ متفاوتی در بدن خود می باشند.

بوقلمون ها دارای ۱۱۴ نژاد در سطح جهان میباشند

۱. بوقلمون برنز سینه پهن:

بوقلمون سینه پهن برنزی همان طور که از نامش پیداست دارای پر های برنزی و سینه ای پهن بوده و بومی کشور آمریکا می باشد. این نژاد حدود ۵۰۰ سال قبل در کشور مکزیک با هدف مصرف گوشت و تخم اهلی و پرورش داده شد. بعد به کشور های اسپانیایی و اروپایی نیز راه یافت.

هم اینک نیز این نژاد هم به صورت اهلی و هم به صورت وحشی وجود دارد، در نوع اهلی آن به علت اصلاح نژادی که بر روی آن ها انجام شده قادر به جفتگیری طبیعی نمی باشند و علت آن هم وزن بالای بوقلمون نر میباشد، بدین ترتیب از تلقیج مصنوعی برای این منظور استفاده می شود ولی بوقلمون های وحشی به علت فعالیت زیادی که دارند از وزن آنچنان بالایی برخوردار نیستند و به آسانی قادر به جفتگیری هستند. ترکیب رنگ موجود در پر های بوقلمون برنزی شامل رنگ های قهوه ای، برنزی، مشکی، سبز و سایر رنگها به صورت اندک می باشد. زمان قرار گرفتن این بوقلمون در زیر آفتاب، پرهای او به رنگ های برنزی، متالیک و سبز خواهد درخشید.

۲. بوقلمون اسلیت:

رنگ اینگونه بوقلمون خاکستری متمایل به آبی بوده و هیچوقت بعنوان یک گونه معمولی پایدار وجود نداشته است. اکنون نسل آن منقرض شده است. بر روی بدن این گونه گاهی اوقات نقاط و لکه هایی به رنگ سیاه دیده می شود. اندازه جثه این گونه شبیه گونه سیاه (Black) است.

۳. بوقلمون سیاه:

در این گونه رنگ بدن سیاه بوده و رنگ بال و پر آن سیاه متمایل به سبز می باشد. این نژاد در آمریکا غالب نیست. در حالیکه در کشورهای اروپایی از اهمیت خاصی بهره مند بوده و مورد توجه مصرف کنندگان است. این گونه بوقلمون در قسمت های شرق انگستان و فرانسه با موفقیت پرورش داده می شود. وزن مطلوب این گونه در آمریکا برای جنس نر یک ساله ۲۲ پوند، جنس نر بالغ ۲۷ پوند و جنس ماده بالغ ۱۸ پوند و نیمچه تخم گذار ۱۲ پوند گزارش شده است.

بوقلمون های سیاه، دارای پره هایی کاملا سیاه در سراسر بدن خود می باشند

۴. بوقلمون سفید (بیوتی):

این بوقلمون از میزان وزن گیری بالایی برخوردار است و در طول دوره رشد و پرواری که ۶ الی ۷ ماه طول خواهد کشید، جنس نر به وزنی حدود ۱۴ الی ۱۸ کیلوگرم خواهد رسید. این بوقلمون ها تخمگذاری خوبی نیز دارند و میتوان بعنوان بوقلمون گوشتی یا تخمگذار پرورش داد ولی به این نکته توجه کنید که بوقلمون سفید نسبت به دیگر بوقلمون ها بیشتر دچار بیماری می شوند.

۵. بوقلمون نارِگنسِت:

این نژاد از بوقلمون ها حاصل لقاح دو گونه وحشی و اهلی پدید آمده است و برخی منشأ پیدایش این گونه را به آمریکای شمالی و نیو انگلند و بعضی نیز به مکزیک نسبت می دهند. این نژاد دارای پرهایی سیاه، خاکستری، قهوه ای مایل به زرد و سفید در بدن خود می باشد. این نژاد بسیار شبیه به بوقلمون برنزی میباشد منتها با این تفاوت که به جای پر های برنزی از پر های خاکستری، سیاه و سفید در بدن خود می باشد. این نژاد از بوقلمون ها بسیار مهربان بوده و نسبت به جوجه هایش بسیار حساس میباشد و در صورت پرورش در بستر، زیاد از محل پرورش خود دور نمی شود.

۶. بوقلمون رویال پالم:

رویال پالم نوعی بوقلمون خانگی است. یکی از معدود بوقلمون ها که در درجه اول برای تولید گوشت انتخاب نمی شود، رویال پالم بیشتر بعنوان یک پرنده زینتی با ظاهری خاص شناخته می شود، عمدتاً سفید رنگ با نوارهایی از رنگ مشکی متالیک است. در اصل بعنوان پرنده نمایشگاهی یا در مزارع کوچک نگهداری می شود، فاقد اندازه برای استفاده تجاری در مقیاس بزرگ است. وزن پرنده نر ۷٫۳ – ۱۰ کیلوگرم (بالغ بزرگ) و پرنده ماده ۴٫۵ – ۵٫۴ کیلوگرم (بالغ بزرگ) است.

۷. بوقلمون بوربون قرمز:

این نژاد از انتخاب در واریته جرسی باف در ایالت پنسیلوانیای آمریکا برای داشتن رنگ تیره تر بوجود آمده است. بعد در ایالت کنتاکی اصلاح نژاد شده و توسعه یافته است. به طوریکه حتی به نام نژاد کنتاکی قرمز نیز خوانده می شود. همه ادعاها در مورد اینکه این نژاد از بوقلمون اول به صورت وحشی وجود داشته است، مردود است. این نژاد در سال ۱۹۰۹ در ایالات متحده آمریکا به ثبت رسیده و استاندارد انجمن طیور را دریافت نمود. وزن سن بلوغ جنس نر این نژاد  ۳۳ پوند و جنس ماده آن ۱۸ پوند است. از فراوان ترین بوقلمون های مانده از قدیم به شمار می رود. به نحوی که ۳۳ درصد از مزارع حفظ و نگهداری بوقلمون های تاریخی آمریکا را بخود اختصاص می دهد.

تمامی بوقلمون ها دارای ریش قرمز رنگ هستند

انواع گوشت بوقلمون ها

گوشت بوقلمون از نظر تركیبات دارای پروتئین بالا، كمترین كلسترول املاح و اسید امینه های ضروری می باشد. بوقلمون ها دارای دو نوع گوشت سفید و قرمز در بدن خود هستند، گوشت ناحیه سینه و بال های پرنده سفید و گوشت ناحیه ران پرنده قرمز میباشد بطوریکه حدود ۶۵ درصد بدن بوقلمون را گوشت سفید و ۳۵ درصد مابقی را گوشت قرمز تشکیل می دهد. گوشت سفید بوقلمون دارای مقدار زیادی چربی و کالری میباشد و مزه ای مثل مزه گوشت گوساله دارد و در عوض گوشت قرمز بوقلمون دارای مقدار پروتئین بالایی بوده که از نظر طعم و مزه شبیه به گوشت پرندگان وحشی و شکاری می باشد.

خواص درمانی گوشت بوقلمون

>> مبارزه با کم خونی

>> ضد افسردگی

>> تقویت سیستم ایمنی بدن 

>> مقابله با بیماری MS و بیماری های قلبی و عروقی

تغذیه بوقلمون ها

جوجه بوقلمون ها مثل جوجه طیور دیگر در بیست و چهار ساعت اول زندگی خود، احتیاجی به خوردن و آشامیدن ندارند. زیرا از زرده ذخیره شده در بدن خود استفاده میکنند اما بعد از این مدت، احتیاج به غذای کافی دارند. مقدار غذایی که جوجه بوقلمون ها در چهار هفته نخست زندگی احتیاج دارند، چهارصد و پنجاه تا پانصد گرم است. کم کم این مقدار، بیشتر می شود. در سن شش هفتگی که وزن جوجه ها در بعضی از نژادها به حدود یک کیلوگرم می رسد، مقدار غذای لازم برای آن ها حدود یک کیلو و هفتصد تا یک کیلو و هشتصد گرم است. جو خرد شده که در شیر خیس خورده است به اضافه تخم مرغ پخته و خرد شده و مخلوطی از سبزیجات مناسب ترین غذا برای جوجه بوقلمون هاست.

پرورش بوقلمون

نگهداری بوقلمون در سنین جوجگی، یکی از مشکل ترین مراحل پرورش بوقلمون است. بوقلمون های جوان هم در مقابل عوامل بیماری زا کاملاً حساسند. امروزه در اکثر کشورها، بوقلمون را به صورت تجارتی و به تعداد زیادی نگه داری می کنند و تعداد معدودی از شرکتهای اصلاح نژادی، سویه های تجارتی مخصوص بخود را ارائه میدهند که از ضریب تبدیل و قدرت رشد بسیار بهتری نسبت به دیگر نژادها برخوردارند. در طریقه پرورش بوقلمون به صورت صنعتی، باید با تحت نظر گرفتن شرایط محیطی تمامی نیازهای بوقلمون را در نظر گرفت تا با تنظیم حرارت، تهویه، بهداشت و بالاخره جایگاه حداکثر نتیجه مطلوب حائز شود.

نگهداری بوقلمون در سنین جوجگی، یکی از مشکل ترین مراحل پرورش بوقلمون است

انتخاب بهترین نژاد بوقلمون برای پرورش

بوقلمون ها به دو گروه کلی تقسیم میشوند:

- بوقلمون های سفید شامل: بیوتی، نیکولاس، هیبرید و …

- بوقلمون بومی اصلاح شده 

قبل از شروع به خرید تخم نطفه دار یا جوجه یکروزه و یا بوقلمون مادر، نوع نژاد مورد نظر خود را انتخاب کنید. هر بوقلمونی بنا به نژادی که دارد، دوره جوجه کشی، دوره رشد، میزان وزنگیری، میزان تخم گذاری، بازدهی و راندمان متفاوتی خواهد داشت. 

نکاتی در خصوص پرورش بوقلمون

- بهترین زمان برای شروع پرورش بوقلمون:

مناطقی که آب و هوای معتدل و شرایط اقلیمی مناسبی دارند برترین محل برای پرورش بوقلمون است. این پرندگان در ماه های گرم سال شروع به جفت گیری و تخمگذاری می کنند ولی تهیه تعدادی جوجه بوقلمون یکروزه مناسب ترین روش برای شروع کار است.

مناطقی که آب و هوای معتدل دارند بهترین محل برای پرورش بوقلمون است

- تهویه و رطوبت بوقلمون:

تهویه مناسب یکی از مهم ترین قسمت های راه اندازی سالن تولید بوقلمون میباشد چون هوای تازه برای جوجه بوقلمون سفید بیوتی بسیار لازم و ضروری است. برای رشد معمولی جوجه بوقلمون هوای تازه و تمیز ضرورت دارد. با استفاده از پنجره های تهویه ای و همچنین هواکش های برقی میتوان تهویه را کنترل کرده که البته تهویه نباید باعث سرد شدن سالن گردد. موقع ورود به سالن میتوان وضعیت تهویه را بخوبی تشخیص داد، چون وجود هرگونه بوی نامطلوب دلیل عدم و نقص تهویه است. تهویه نامناسب از طرفی باعث کم کردن رطوبت می شود. وجود رطوبت در درون سالن نیز یکی از نشانه های نقص تهویه است. سالن نگهداری جوجه بوقلمون ها همیشه باید خشک نگهداری شود و درصورتی که خشکی هوا بیش از حد لازم باشد رشد پرها کم شده و وضعیت پرها نامناسب می گردد.

- بهداشت و بهسازی بوقلمون:

جلوگیری و پیش گیری از بیماری مستلزم رعایت اصول بهسازی و بهداشت بوقلمون است. از این رو باید لانه بوقلمون و همچنین وسایل را پیش از ورود و پایان هر دوره به خوبی شست و ضد عفونی نمود.

- فضای کافی برای پرورش بوقلمون:

برای نگهداری جوجه بوقلمون در هفته نخست ۳۰ جوجه در متر مربع فضای مناسبی میباشد، در هفته ی دوم تا چهارم تعداد را به ۲۰ عدد در متر مربع کاهش داده، در هفته پنجم و ششم نیز با نصف کردن جمعیت فضای بیشتری را در اختیار جوجه ها قرار دهید به اینصورت تعداد را در متر مربع بر اساس هفته های سپری شده کاهش داده تا زمانی که در هفته سیزدهم الی بیستم در هر متر مربع تنها ۲ نهایت ۳ جوجه بوقلمون سفید بیوتی داشته باشید.

برای پرورش بوقلمون شدت نور و رنگ نور هر دو تاثیر دارد

- نور رسانی لازم برای پرورش بوقلمون:

در دو هفته نخست زندگی نور باید به قدر کفایت در آشیانه وجود داشته باشد تا جوجه بوقلمون ها غذا و آب را ببینند و دچار عدم تغذیه نشوند. ۱۰ الی ۱۵ شمع چراغ باید شبانه روز روشن باشد، به این معنی که لامپ های ۲۰۰ واتی با فواصلی حدود ۳ متر مستقر شوند. یک چراغ ۵/۷ تا ۱۵ واتی باید در داخل و زیر هر دستگاه مادر قرار داده شود. بعد از دو هفته اول در آشیانه های پنجره دار شب ها لامپ های نیم شمعی کافی خواهد بود. نورهای ضعیف در این سن از ترس، روی هم ریختن و اضطراب جلوگیری می کند.

گردآوری: بخش علمی سرپوش