سید محسن طباطبایی مزدآبادی دبیر و نائب رئیس انجمن علمی اقتصاد شهری ایران در گفتگو با مهر، با اشاره به اینکه یکی از راهکارهای ارتقای وضع اقتصادی شهرها ساماندهی نظام بودجه ریزی شهری است، گفت: در تحلیل بودجه منابع درآمدی، مخارج و روش های تامین سرمایه از مهمترین مولفه ها هستند که ضرورت دارد در دوره جدید نگاهی علمی به این مساله مهم صورت گیرد.
وی با بیان اینکه انجمن علمی اقتصاد شهری ایران در طرحی به بررسی وضعیت نظام بودجه ریزی در بسیاری از شهرهای پیشرو جهان پرداخته است، گفت: آنچه مشخص است به دلایلی ما در برخی از ردیف های درآمدی عملکرد مشخصی نداریم در حالی که شهرهای جهان در این ردیف ها وضعیت چشم گیری دارند.
مدرس دانشگاه تهران به وضعیت مخارج شهرداری ها نیز اشاره کرد و گفت: ضرورت دارد تا مدیریت شهری با برون سپاری هرچه بیشتر از حجم تصدی گری خود کاسته و بر ابعاد نظارتی و شفافیت زا بیفزاید.
طباطبایی مزدآبادی به وضعیت نظام بودجه ریزی شهر لندن اشاره کرد و گفت: ۶۴ درصد درآمد شهرداری لندن از محل عوارض و مالیات از جمله مالیات بر دارایی است و تنها ۲۳درصد از درآمد این شهر از طریق سوبسیدها و کمکهای دولت مرکزی تامین می شود، ۵درصد از طریق بهای خدمات و ۸ درصد از سایر روشها حاصل می شود.
وی در خصوص وضعیت مخارج لندن نیز گفت: اختصاص ۹درصد به حمل و نقل، ۳۷درصد هزینه پرسنلی، ۲۷درصد سلامت اجتماعی، ۱۹درصد مدیریت مالی و ۳درصد فرهنگ و ۱ درصد شکوفایی اقتصادی از مهمترین محل های صرف شده منابع است.
دبیر انجمن علمی اقتصاد شهری ایران به وضعیت پاریس نیز اشاره کرد و افزود: شهر پاریس درآمد تقریبا ۸ میلیارد یورویی دارد که بیش از ۵۰ درصد آن از محل مالیاتها یا عوارض به دست می آید و از ۸ میلیارد یورو هزینه نیز ۷.۹ میلیارد دلار آن هزینه عملیاتی بوده و مابقی هزینه سرمایه ای محسوب می شود. خدمات عمومی و کمک های اجتماعی مهمترین قسمتهای هزینه عملیاتی بوده اند و ۴۳ درصد هزینه سرمایه ای نیز در بخش برنامه ریزی، خدمات و محیط زیست شهری ۱۷درصد در بخش مسکن و ۱۳درصد در بخش خدمات عمومی بوده است.
کارشناس اقتصاد شهری به وضعیت میلان ایتالیا نیز اشاره کرد با بیان اینکه این شهر دارای ۶۱ کد درآمدی فعال بوده و از همه آنها درآمد اخذ کرده است، گفت: میلان در سال ۲۰۱۶ درآمد ۴ میلیارد دلاری دارد که بیش از ۲ میلیارد آن از طریق عوارض مستغلات به دست می آید. از دیگر منابع درآمدی آن می توان به درآمد پروانه ساخت وساز(۲درصد)، کمک های دولت، (۲درصد) فروش خدمات، اجاره اماکن و تجهیزات و ... اشاره کرد.
در ادامه می توانید وضع بودجه و درآمد و هزینه در شماری از شهرهای جهان را مرور کنید:
نام شهر | جمعیت منطقه شهری(تقریبی) میلیون نفر | وسعت منطقه شهری (کیلومتر مربع) تقریبی | میزان GDP تقریبی میلیارد دلار | شیوه مدیریتی | درآمد-هزینه |
لندن | ۱۰ | ۱۷۰۰ | ۵۶۰ | شهردار- سازمان کلانشهر لندن و شوراهای ۳۳ گانه شهردار لندن به عنوان مجری منتخب برای بسیاری از خدمات شهری به طور عمده حمل‌ونقل عمومی و برنامه‌ریزی فضایی است. دو مورد از مهمترین ادارات در این رابطه عبارتند از اداره توسعه لندن و اداره حمل‌ونقل | بودجه سالانه لندن بزرگ حدود ۱۱.۵ میلیارد پوند در سال ۲۰۱۶ بوده است. ۶۴درصد درآمد شهرداری لندن از محل عوارض و مالیات از جمله مالیات بر دارایی است. ۲۳درصد از درآمد این شهر از طریق سوبسیدها و کمکهای دولت مرکزی است ۵درصد از طریق بهای خدمات و ۸ درصد از سایر روشها حاصل می شود. در خدمت هزینه ها هم می توان به اختصاص ۹درصد به حمل و نقل، ۳۷درصد هزینه پرسنلی، ۲۷درصد سلامت اجتماعی، ۱۹درصئ مدیریت مالی و ۳درصد فرهنگ و ۱ درصد شکوفایی اقتصادی اشاره کرد.
|
پاریس | ۱۰ | ۲۸۰۰ | ۵۶۰ | شورای منطقه ای- شهردار در فرانسه شهردار مسئولیت اجرای تصمیم‌های شورای محلی و کنترل نهایی آنها، تهیه و تنظیم دستور جلسه و ریاست بر جلسه‌های شورا، کنترل و نظارت بر انجام خدمات عمومی، نمایندگی شهرداری در مسائل قانونی در ارتباط با حکومت مرکزی، نظارت سرپرستی امور پرسنلی شهرداری‌ها، تفویض و واگذار نمودن بودجه سالیانه برای تصویب در شورا دارد. افزون بر این باید اشاره نمود که، شهردار پاریس نماینده دولت مرکزی (فرماندار منطقه پاریس بزرگ) و عضو هیأت دولت است؛ | شهر پاریس درامد تقریبا ۸ میلیارد یورویی دارد که بیش از ۵۰درصد ان از محل مالیاتها یا عوارض به دست می آید. از ۸ میلیارد یورو هزینه نیز ۹/۷ میلیارد دلار آن هزینه عملیاتی بوده و ما بقی هزینه سرمایه ای محسوب می شود. خدمات عمومی و کمکهای اجتماعی مهمترین قسمتهای هزینه عملیاتی بوده اند و ۴۳ درصد هزینه سرمایه ای نیز در بخش برنامه ریزی، خدمات و محیط زیست شهری ۱۷درصد در بخش مسکن و ۱۳درصد در بخش خدمات عمومی بوده است پاریس نرخ مالیات بر املاک و مستغلات را در سال ۲۰۱۷، ۱۳/۵ اعلام کرده و مالیات بر دارایی را نیز افزایش داده و در سال ۲۰۱۶، ۱۲۳۰ میلیون یورو از این محل کسب درآمد داشته است. همچنین در سال ۲۰۱۷، ۲۳۳۵ میلیون یورو پرداخت حقوق و دستمزد برآورد شده است |
میلان | ۵ | ۱۸۰۰ | ۱۳۶ | شورای شهر-شهردار شورای ۴۸ نفره میلان هر پنج سال یکبار انتخاب می شوند و آنها شهردار را انتخاب می کنند و شهردار کمیته شهر را که بعضا عضو شورا نیز هستند انتخاب می کند | شهر میلان دارای ۶۱ کد درآمدی فعال بوده و از همه آنها درآمد اخذ کرده است میلان در سال ۲۰۱۶ درآمد ۴ میلیارد دلاری دارد که بیش از ۲ میلیارد آن از طریق عوارض مستغلات به دست می آید. از دیگر منابع درآمدی آن می توان به درآمد پروانه ساخت وساز(۲درصد)، کمک های دولت، (۲درصد) فروش خدمات، اجاره اماکن و تجهیزات و ... اشاره کرد. |
بانکوک | ۱۵ | ۲۵۰۰ | ۳۰۶ | حاکم بانکوک-شورای کلانشهر بانکوک شورای ۵۷ نفره شهر برای مدت چهار سال مستقیم توسط مردم انتخاب می شوند و حاکم شهر نیز توسط پادشاهی تایلند انتخاب می شود که وظیفه اداره کل منطقه متروپلیتن بانکوک را بر عهده دارد
| درآمد شهر بانکوک در سال مالی ۲۰۰۷ حدود ۱.۲ میلیارد دلار بوده است و هزینه آن نیز همین مقدار بوده است که ۲۵درصد آن هزینه سرمایه گذاری و ۷۵درصد آن هزینه عملیاتی بوده است. حدود یک سوم درآمد شهر بانکوک از طریق کمک دولت مرکزی است بقیه از طریق مالیاتهایی مانند مالیات بر زمین و مسکن، عوارض جریمه، عوارض مجوز، اجاره دارایی عوارض کسب و کار و سایر درآمدها حاصل می شود |
بوگوتا | ۱۰ | ۴۹۰ | ۱۶۰ | شهردار-شورای شهر شورای ۴۵ نفره بوگوتا برای مدت ۴ سال توسط مردم انتخاب میی شوند و بالاترین نهاد سیاسی شهر هستند. شهردار نیز توسط رای مستقیم مردم انتخاب می شود و حتی شهردارهای مناطق نیز با رای مردم انتخاب می شوند | ۲۵درصد کل GDP کشور کلمبیا مربوط به کلانشهر بوگوتا است. درآمد بوگوتا برابر با ۱۰ تریلیون پزو(۶۰۰ میلیون دلار) است که ۶۳درصد آن از طریق مالیات به دست می اید و ۲۲درصد آن نیز پرداخت انتقالی دولت مرکزی است. همچنین ۷۷درصد هزینه های آن سرمایه ای بوده و مابقی هزینه عملیاتی است |
آنکارا | ۵ | ۶۶۰ | ۱۰۴ | شهردار-شورای شهر شهردار کلانشهر انکارا مستقیما توسط مردمی که در چارچوب محدوه کلانشهری هستند انتخاب می شود | مالیات ها و عوارض محلی بالغ بر ۷/۳۷ درصد سهم شهرداری ها از درآمدهای مالیاتی دولت مرکزی بالغ بر ۷/۴۲ درصد کمک های دولت مرکزی و بخص خصوصی یالغ بر ۴/۱۴ درصد سایر منابع درآمدی مانند وام های بانکی بالغ بر ۲/۵ درصد.
|
پکن | ۲۱ | ۳۸۰۰ | ۵۰۶ | شهرداری در پکن تحت نفوذ مستقیم دولت مرکزی اداره می شود | در طول پنج سال گذشته بودجه عمومی پکن سالانه ۱۴درصد رشد داشته است و درآمد سرانه شهروندان از ۱۱ هزار دلار در سال ۲۰۱۰ به ۱۷هزار دلار در سال ۲۰۱۶ رسیده است. سهم بخش خدمات از درآمد این شهر به ۴۴درصد رسیده است. سهم سرمایه گذاری ثابت در این شهر ۸۰۰ میلیارد یوان بوده است که بیش از ۵۰درصد آن به حومه ها و نواحی اطراف اختصاص داده شده است. درآمد دولتهای محلی از کل درآمد دولت چین حدود ۶درصد و معادل ۹ تریلیون یوان است این درآمد به همراه کمکهای دولت مرکزی در قالب تخفیف مالیات و پرداختهای انتقالی به بیش از ۱۵ تریلیون یوان می رسد. هزینه دولتهای محلی نیز حدود ۱۶ تریلیون یوان است. که دولتهای محلی این کسری را از طریق انتشار اوراق قرضه جبران می کنند. درآمد در بودجه شهر پکن در سال ۲۰۱۷، ۱۲۹ میلیارد یوان بوده است و هزینه آن ۱۱۶ میلیارد یوان بوده است.
|
کیپ تاون | ۴ | ۸۰۰ | ۶۰ | شهردار- شورای شهر کیپ تاون توسط یک شورای شهر۲۲۱ نفره اداره می شود شهر دارای ۱۱۱ بخش الکترال است که هرکدام جداگانه یک نماینده به شورای شهر می فرستند. بقیه اعضا از طریق لیستی که احزاب ارائه می دهند انتخاب می شوند و سپسس این شورا شهردار و معاون شهردار را انتخاب می کند. | کل بودجه شهر کیپ تاون در سال ۲۰۱۶ حدود ۳۲ میلیون رند(rand واحد پول افریقای جنوبی) بوده است که ۸۴درصد ان بودجه عملیاتی و ۱۶درصد بودجه سرمایه گذاری بوده است. ۲۰درصد درآمد این شهر از محل عوارض املاک، جریمه ها و عوارض تجمیع بوده است. بیش از ۵۵درصد درآمد از فروش خدمات از جمله درآمد ناشی از فروش برق، آب، فاضلاب، بازیافت و ... بوده است. ۱۰درصد از طریق ترانسفر یا گرنت از دولت مرکزی، ۳ درصد درآمد از محل اجاره تجهیزات و اماکن و ۱درصد نیز از طریق جذب سرمایه خارجی بوده است. در قسمت هزینه نیز بیش از ۳۰درصد هزینه ها مربوط به نیروی انسانی بوده است. |
- 16
- 3
