روزنامه جهان صنعت نوشت: در حالی چندی قبل دولت و دادستانی دستور توقف اجرای پروژه پتروشیمی میانکاله را صادر کردند که خبرها حاکی از آغاز جاده‌سازی در این شبه‌جزیره و همچنین ادامه فعالیت‌ها در محل احداث این پتروشیمی است.
مژگان جمشیدی، روزنامه‌نگار، در توئیتر خود با انتشار تصویری نوشت که «دولت بار دیگر با سوء‌استفاده از ایام تعطیلی رسمی، این بار ساخت جاده دسترسی بندر ترکمن به جزیره اَشوراده را در داخل تالاب بین‌المللی میانکاله آغاز کرد.»
براساس گزارش‌ها عملیات ساخت این پتروشیمی به طور کامل متوقف نشده و حدود ۳۰ نفر از نیروهای خدماتی، راننده کامیون و تراکتور و غیره به مرتع حسین‌آباد رفت و آمد دارند.
این در حالی است که فروردین ماه، با حکم دادستانی، اجرای عملیات احداث پتروشیمی میانکاله متوقف و اعلام شد ادامه فعالیت منوط به صدور مجوز سازمان حفاظت محیط‌زیست است.
با این حال استاندار مازندران و همچنین امام جمعه بهشهر به شدت به مخالفان این پروژه اعتراض کردند و در نماز جمعه بهشهر نیز طوماری برای امضا در حمایت از این طرح ارائه شده است.
پیش از اینها نیز محمدباقر قالیباف رییس مجلس در جلسه علنی مجلس گفت: «یک سرمایه‌گذار در دولت مجوز گرفته و چند ۱۰ میلیارد سرمایه‌گذاری کرده، بعد یکی می‌گوید که فلان موضوع دوباره بررسی شود و کار متوقف می‌شود. اگر مشکلی بوده چرا زمین پروژه را به نام او کرده‌اید؟»
همچنین بانک مرکزی عبدالله عبدی، مالک این پروژه، را جزو بدهکاران بزرگ بانکی اعلام کرد. براساس گزارش‌ها «شرکت فولاد البرز ایرانیان» که عبدالله عبدی سهامدار اصلی آن است دست‌کم هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان به بانک توسعه صادرات بدهکار است و عجیب آنکه ضامن تسهیلات این شرکت نیز عبدالله عبدی و شرکت سازه‌های فلزی آسماش هستند.
بنا بر همین گزارش، عبدی در سال ۹۹ نیز بر اساس رأی اولیه شعبه ۱۰۴۵ دادگاه کیفری تهران به جرم کلاهبرداری به هفت سال زندان محکوم شد اما این حکم هنوز تایید نشده است.
تالاب بین‌المللی میانکاله که قرار است این پتروشیمی در نزدیکی آن ساخته شود یکی از تالاب‌های مشهور با ۴۸ هزار هکتار وسعت در شرق استان مازندران واقع است و سالانه چند میلیون از ۱۳۰ گونه از پرندگان مهاجر در آن حضور پیدا می‌کنند و با این ساخت‌وسازها آسیب جدی به محیط‌زیست وارد می‌شود.
تخریب تالاب میانکاله
در همین راستا اسماعیل کهرم کارشناس ارشد محیط‌زیست به «جهان‌صنعت» گفت: ایجاد جاده‌سازی در میانکاله اشتباه بزرگی است. متاسفانه مسوولان ساخت و ساز پروژه میانکاله توجهی به سخنان دولت و سازمان محیط‌زیست نمی‌کنند. وگرنه دستور توقف احداث آن مدت‌هاست صادر شده است. اینکه چرا هنوز اجرایی نمی‌شود جای تعجب دارد.
وی افزود: زیر تالاب میانکاله آب‌انبار وسیعی به عمق ۱۰۰ متری و عرض ۶۸ هزار هکتاری وجود دارد. حال اگر جاده آسفالتی روی آن ساخته شود، تردد ماشین‌های سنگین منجر به فشار مضاعف بر زمین می‌شود. همین امر باعث دو قسمت شدن آب‌انبار می‌شود. بنابراین طی مدتی تالاب به طورکلی خشک می‌شود. تالاب میغان اراک نیز این‌گونه خشک شد. خشک شدن تالاب چند ایراد اساسی به منطقه وارد می‌کند. یکی اینکه به کانون‌های گردوغبار اضافه می‌شود. دیگری نابودی گیاهان منطقه است. احتمال فرونشست زمین نیز در آن منطقه افزایش پیدا می‌کند، زیرا با وجود ۶۵۰ دشت ایران بیش از چهارصد دشت به دلیل بی‌آبی و استفاده بیش از اندازه آب‌های زیرزمینی به عمق بیش از یک متر فرونشست کرده است. دشت‌های اصفهان نیز سالانه ۱۴ سانتی‌متر فرونشست می‌کند. بنابراین بعید نیست میانکاله نیز به همین وضعیت دچار شود. کهرم اظهار کرد: اگر تالاب میانکاله دارای پوشش گیاهی متفاوت و نادر است به خاطر میزان آب آن است. بنابراین اگر جاده‌ای روی آن احداث شود پوشش گیاهی و به مرور جانوری نیز در آنجا تخریب می‌شود.
او ادامه داد: نتیجه ساخت و ساز جاده و پروژه پتروشیمی نابودی میانکاله است. اگرچه بارها این هشدارها را به مسوولان داده‌ایم اما گویا توجهی به هشدارها نمی‌شود. مسوولان احداث پروژه، کمر بر نابودی میانکاله بسته‌اند و کاری هم نمی‌شود کرد.
پروژه‌ای ناکارآمد
محمد درویش فعال محیط‌زیست نیز با اشاره به تخلفات مالک پروژه پتروشیمی میانکاله به «جهان‌صنعت» گفت: حمایت از این طرح در حالی انجام می‌شود که اعلام شد نام شرکت سازنده پتروشیمی میانکاله در صدر لیست بدهکاران بانکی قرار دارد که توسط بانک مرکزی منتشر شده است و حتی یک حکم زندان هم دارد. شگفتی زمانی بیشتر می‌شود که می‌بینیم این مقامات مسوول در استان به جای اینکه خودشان را از این متخلفان و بدهکاران دور کنند از آنها حمایت هم می‌کنند که واقعا غم‌انگیز است.
این فعال محیط زیست درباره دلیل حمایت برخی از مسوولان از این طرح توضیح داد: آنها بهانه می‌آورند که این پروژه می‌تواند مشکل اشتغال را حل کند، اما باید بدانیم صنعت پتروشیمی با وجود سرمایه‌گذاری‌ای که می‌کند متاسفانه کمترین میزان اشتغال را بین صنایع مشابه ایجاد می‌کند و اصلا صنعتی نیست که بخواهیم روی اشتغال آن حساب کنیم بنابراین این بهانه هم رد است.
وی به وجود ۹۰ پروژه پتروشیمی نیمه‌کاره در کشور اشاره کرد و با انتقاد از تاسیس یک پتروشیمی جدید گفت: واقعا لزومی ندارد پروژه جدید دیگری به این لیست اضافه شود به همین دلیل فکر می‌کنم این دوستان دنبال زمین‌خواری هستند یعنی به بهانه پتروشیمی که می‌دانند عملا آنجا اجرا نمی‌شود و ملاحظات و ارزیابی‌های محیط‌زیست در این زمینه مثبت نخواهد شد حدود ۹۰ هکتار از مرغوب‌ترین زمین‌های منطقه را گرفته‌اند و زمین را هم در جایی گرفته‌اند که نیاز به دسترسی جاده دارد و آنجا برای جاده هم یک زمین دیگر می‌گیرند یعنی این ۹۰ هکتار عملا به ۱۲۰ تا ۱۳۰ هکتار می‌رسد و آن وقت می‌توانند بگویند چون اینجا چند میلیارد تومان هزینه کرده‌ایم حالا برای جبران خسارت اجازه تغییر کاربری بدهید مثلا بگذارید اینجا را به یک شهرک توریستی تبدیل کنیم. بعد شروع می‌کنند به ویلافروشی و کارهایی از این دست که این واقعا غم‌انگیز است. امیدوارم سازمان حفاظت محیط‌زیست تا انتها در برابر این تخلف بایستد.
درویش با تاکید بر اینکه این تخلف را عیسی کلانتری در دولت دوم حسن روحانی مرتکب شده است، گفت: خوشحالم که علی سلاجقه جلوی این تخلف را گرفته است. من شنیدم الان به خاطر دستور توقف پروژه میانکاله و همین‌طور توقف سد سینه فشارهای زیادی به ایشان وارد می‌شود. در حقیقت این مافیای قلدر می‌خواهد همان بلایی را سر علی سلاجقه بیاورد که سر معصومه ابتکار آورد؛ زمانی که با طرح انتقال آب خزر به سمنان مخالفت کرد. امیدوارم با هوشیاری مردم، فعالان محیط‌زیست و رسانه‌ها این اتفاق نیفتد و آقای سلاجقه هم محکم به مسوولیت‌های خودش عمل کند و کوتاه نیاید.
او با اشاره به اینکه برخی افراد ادعا می‌کنند پتروشیمی صنعت سبز است و خطری را متوجه میانکاله نمی‌کند، گفت: پتروشیمی صنعتی به شدت آب‌بر است و متوسط آبی که لازم دارد بیش از دو برابر صنایع آب‌بری مثل فولاد است. این منطقه هم به دلیل بارگذاری‌های زیاد در بالادست با بحران آب روبه‌رو شده و هر سال می‌بینیم که ورودی آب شیرین به تالاب میانکاله آنقدر کم شده که باعث مسمومیت پرنده‌ها و آبزیان می‌شود. در چنین شرایطی اگر پروژه پتروشیمی راه بیفتد، بحران آب در منطقه جدی‌تر خواهد شد. دومین مساله این است که فاضلاب یا پساب پتروشیمی به شدت خطرناک و نگران‌کننده است. ما تجربه پتروشیمی را در منطقه ایلام، لردگان و در منطقه پتروشیمی‌های بندر ماهشهر داشته‌ایم که به خاطر ورود جیوه حتی کودکان ناقص‌الخلقه زیادی به دنیا می‌آیند و این مشکلی بسیار جدی و حاد است. نکته آخر این است که همین الان هم به نیروگاه نکا شش ماه در سال گاز نمی‌رسد و مجبورند مازوت استفاده کنند و طبیعی است اینجا هم گاز جوابگوی سوخت پتروشیمی نخواهد بود و مازوت‌سوزی در منطقه تشدید خواهد شد و به دنبال آن آلودگی هوا شدت خواهد یافت که برای همه زیستمندان از جمله انسان‌ها می‌تواند عواقب جبران‌ناپذیری را به همراه داشته باشد.
نویسنده: مهدیه بهارمست
- 14
- 4
