به گزارش هم میهن، آزادراه کنارگذر شرق اصفهان، قلب پارک ملی کلاه قاضی را نشانه گرفته است و عبور چهار کیلومتر از این‌طرح از این‌منطقه به‌منظور تکمیل کریدور شمال به جنوب کشور، حالا مدت‌هاست که فعالان محیط‌زیست را نگران کرده است. این پارک که بیش از ۴۷ هکتار مساحت دارد، تنوع عظیمی از پوشش گیاهی و زیست جانوری و برخی از گونه‌های در حال انقراض را در خود جای داده، سال‌هاست که از گزند شکارچیان متخلف در امان نبوده و به‌دلیل میزبانی از گونه‌های جانوری مختلف، همیشه برای شکارچیان جذابیت ویژه‌ای داشته است. خشکسالی و کم‌آبی هم در سال‌های اخیر پوشش گیاهی و گیاهخواران این منطقه را با مشکل روبه‌رو کرده و موجب کمی شکار زنده برای گوشتخواران پارک شده است.
فعالیت‌های معدنی، تعارضات جاده‌ای و هجوم بیماری‌های واگیردار نیز در سال‌های اخیر تیشه بر جان این پارک و گونه‌های مختلف موجود در آن زده است. حالا و اما در شرایطی که پارک ملی کلاه قاضی با چنین مشکلاتی روبه‌رو است، عبور آزادراه کنارگذر شرق می‌تواند پیامدهای زیست‌محیطی بسیاری را به‌همراه داشته باشد.
اما و اگرهای اجرای یک طرح
آزادراه کنارگذر شرق اصفهان از آزادراه نطنز – کاشان – اصفهان، آغاز و به آزادراه اصفهان – شیراز ختم می‌شود و ازنظر مسئولان استانی، شریانی مهم برای ارتباط هرچه بهتر و سریع‌تر ترافیک جنوب به جاده‌های مُنتهی به مرکز و شمال کشور است. موافقان می‌گویند احداث این کنارگذر در کاهش آلاینده‌ها، تصادف‌ها و ترافیک بسیار موثر خواهد بود و باتوجه به اینکه روزانه ۶۰۰ هزار دستگاه تردد خودرو در جاده‌های اصلی کلانشهر اصفهان انجام می‌شود، برآورد تردد روزانه ۸۰ هزار وسیله‌نقلیه از این مسیر، نقشی مهم و گره‌گشا خواهد داشت. احداث این پروژه از سال ۹۸ آغاز شده است و به‌گفته علیرضا صلواتی، مجری آزادراه‌های مرکز و جنوب کشور اتمام آن موجب کاهش مصرف سوخت حدود ۳۵تا ۴۰ میلیون لیتر خواهد شد و این اتفاق در ادامه آزادراه ملموس‌تر خواهد بود. به اعتقاد او حتی در آزادراه اصفهان-شیراز در سال اول در برآوردی که صورت گرفته با نرخ بنزین فعلی، پنج‌هزار میلیارد تومان صرفه‌جویی سوخت اتفاق افتاده است. صلواتی همچنین لابه‌لای حرف‌هایش از نبود طرح‌های جایگزین سخن به‌میان آورده است: «پارک ملی کلاه قاضی، شرقی غربی و آزادراه شمالی جنوبی است و در هر صورتی از این محدوده عبور می‌کند. اما این اطمینان را می‌دهیم که کمترین آسیب را به این پارک ملی بزنیم. مقرر شد در شورایعالی محیط‌زیست کشور سه گزینه پیشنهادی مطرح شود و ابعاد اقتصادی نیز بررسی و تصمیم‌گیری نهایی صورت گیرد. حتما تمهیدات زیست‌محیطی در نظر داریم؛ سال گذشته فقط ۳۰میلیارد تومان هزینه زیست‌محیطی شامل فنس‌ها و مباحث ایمنی تردد حیوانات شد.»
با این وجود اما عبور آزادراه کنارگذر شرق از پارک ملی کلاه قاضی از همان ابتدا با اعتراض فعالان محیط‌زیست روبه‌رو شد و آنها را واداشت تا با راه‌انداختن کارزاری با این موضوع مخالفت کنند؛ اتفاقی که نتیجه داد و موجب شد سازمان محیط‌زیست با ابلاغ نامه‌ای، با عبور مسیر آزادراه اصفهان- شیراز و کنارگذر شرق اصفهان از پارک ملی و پناهگاه حیات‌وحش کلاه قاضی مخالفت کند. مخالفت سازمان محیط‌زیست با این‌طرح اما عمری کوتاه داشت و حدود یک‌سال بعد، اجرای این‌طرح به تأیید اداره‌کل حفاظت محیط‌زیست اصفهان و گرفتن مصوبه شورایعالی ترافیک استان اصفهان رسید؛ هرچند رضا اقتدار، مدیرکل دفتر مدیریت زیستگاه‌ها و امور مناطق سازمان حفاظت محیط‌زیست به «مهر» گفته بود که تاییدیه استانی نمی‌تواند پروژه‌ای را داخل پارک ملی اجرا کند و حتی سازمان محیط‌زیست نیز نمی‌تواند به این پروژه مجوز دهد چون طبق قانون اگر سازمان هم بخواهد با اجرای پروژه‌ای در داخل پارک‌های ملی موافقت کند، باید در شورایعالی حفاظت محیط‌زیست بررسی شود و این شورا مرجع صدور مجوز برای چنین پروژه‌هایی است.
این درحالی‌است که هنوز شورایعالی حفاظت از محیط‌زیست دراین‌باره نظر خود را اعلام نکرده است. آنطور که مهران زینلیان، معاون عمرانی استانداری اصفهان به می‌گوید: «درحال‌حاضر، دو گزینه برای عبور جاده از پارک ملی کلاه قاضی در نظر گرفته شده است که در آن به تمام جوانب زیست‌محیطی توجه شده. این دو گزینه قرار است در شورایعالی محیط‌زیست بررسی و جمع‌بندی شود که این اتفاق هنوز نیفتاده.» به گفته او، هر دو گزینه نیز در شورایعالی ترافیک استان به تایید رسیده است: «یک گزینه نسبت به این مسئله، سخت‌گیرانه نگاه کرده که البته اجرای آن هزینه بیشتری را می‌طلبد و گزینه دیگر تا حدودی سهل‌گیرانه است.»
گزینه دومی که او از آن سخن می‌گوید اجرای طرح به‌صورت تونل - ترانشه است که چندی‌پیش احمدرضا لاهیجان‌زاده که مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان اصفهان است از آن سخن گفت. او گفته است که آخرین تصمیم اجرای طرح به‌صورت تونل - ترانشه است و خواسته سازمان محیط‌زیست که احداث تونل در بخشی از این پروژه بود، به طرح اضافه شده است: «با وجود این، پروژه برای تصویب باید به شورایعالی محیط‌زیست برود و این شورا هر تصمیمی گرفت ملاک‌عمل خواهد بود. مسیر اجرای پروژه را در کلاه قاضی تغییر دادیم و براساس آن حدود ۹۰هکتار دیگر از اراضی پارک ملی کلاه قاضی آزاد شد و پروژه آزادراه به منتهی‌الیه محدوده مرز پارک ملی منتقل شد.»
تشدید نگرانی‌ها
اگرچه هنوز شورایعالی محیط‌زیست نظر خود را دراین‌باره اعلام نکرده است، اما به تازگی علیرضا صلواتی، مجری آزادراه‌های مرکز و جنوب کشور از بهره‌برداری این پروژه تا پایان امسال خبر داده است. حسین اکبری، معاون محیط‌زیست طبیعی و تنوع‌زیستی حفاظت محیط‌زیست استان اصفهان اما می‌گوید که هنوز شورایعالی محیط‌زیست تصمیمی دراین‌باره نگرفته است و نمی‌توان توضیحاتی در رابطه با این طرح ارائه داد: «گزینه‌های مختلفی دراین‌باره مطرح بود و همه آنها حداکثر فاصله ۷۰۰ تا ۸۰۰ متری جاده در نظر گرفته شده است. این گزینه‌ها تلفیقی از ایجاد ترانشه و تونل است ولی هنوز هیچ‌چیز مشخص نیست.»
او می‌گوید: «برای عبور جاده، تمام ملاحظات زیست‌محیطی در نظر گرفته می‌شود، اما به‌هرحال اجرای هر پروژه‌ای تبعات محیط‌زیستی به همراه دارد. در برخی از پروژه‌ها امکان جابه‌جایی کلی وجود دارد و در بعضی دیگر این امکان وجود ندارد.»
بلاتکلیفی این طرح اما نگرانی‌ها بابت عبور جاده از پارک ملی کلاه قاضی را افزایش داده است؛ چون عبور جاده از پارک ملی هرچند با در نظر گرفتن ضوابط زیست‌محیطی پیامدهای مختلفی را به همراه دارد. ایمان ابراهیمی، فعال محیط‌زیست اصفهان دراین‌باره می‌گوید: «پارک کلاه قاضی منطقه‌ای حفاظت‌شده در نزدیکی اصفهان است که از چند جنبه دارای اهمیت زیادی است. در این پارک تنوع جانوری زیادی مشاهده می‌شود؛ از کل و بز که در ارتفاعات بالا زیست می‌کند تا آهو که در دشت و بیابان زندگی می‌کند. کلاه قاضی، پارک ملی است و همواره بالاترین درجه حفاظتی چه در کشور، چه در دنیا به این منطقه اختصاص می‌یابد. در این پارک تنوع زیستی، گیاهی و جانوری به گونه‌ای است که جزو یکی از ذخایر ژنتیکی به‌شمار می‌آید. هرگونه ساخت‌وساز، حضور و دستکاری انسانی در پارک‌های ملی در تمام دنیا ممنوع است و حتی ورود به آنها به منظور بازدید نیز تحت شرایط مشخصی انجام می‌شود.»
به گفته او، کلاه قاضی همچنین به حفظ تنوع حاشیه‌های خود به‌دلیل سرریز جمعیتی که در این منطقه رخ می‌دهد، کمک می‌کند؛ مثلا کل و بز که در این پارک زیاد دیده می‌شود و تعدادی از آنها به اطراف مهاجرت می‌کنند؛ پس این پارک ملی نه‌تنها به خودی خود ارزشمند و مهم است بلکه باعث حفظ مناطق اطراف خود نیز می‌شود. عبور جاده از این منطقه هم باعث آسیب به خود پارک، هم مناطق اطراف می‌شود؛ چون با این کار خانه و محل زادآوری گونه‌های جانوری دستخوش تغییر می‌شود و از بین می‌رود. عبور جاده از مناطق حفاظت‌شده در ایران یکی از اصلی‌ترین دلایل کاهش جمعیت برخی از گونه‌های جانوری است.
ابراهیمی می‌گوید: «جاده‌ها، زیستگاه‌ها را از هم جدا و هر زیستگاهی را تبدیل به جزیره می‌کنند. حیوانات زمانی که بین جاده‌ها قرار می‌گیرند قادر به مهاجرت نیستند و نمی‌توانند جابه‌جا شوند. درنتیجه تنوع ژنی آنها به‌دلیل درون‌آمیزی و جفت‌گیری آن‌دسته که به‌لحاظ خانوادگی به هم نزدیک هستند، کم یا نابود می‌شود. ضمن اینکه بسیاری از گونه‌های جانوری هم در خود جاده‌ها براثر تصادفات و برخورد با اتومبیل‌ها از بین می‌روند؛ مثل یوزپلنگ که مهمترین علت کاهش آن همین تصادفات است. احداث جاده مانند این است که در خانه جانوران یک دیوار عظیم کشیده شود؛ دیواری که حیوانات دیگر قادر به عبور از آن نیستند و در آن حبس می‌شوند. اگر بیماری یا خشکسالی به این منطقه سرایت کند، حیوانات قادر به ترک آن نخواهند بود. ضمن اینکه با این‌کار مهمترین کارکرد پارک ملی که حضور تمام گونه‌های جانوری است، از آن گرفته می‌شود و فقط روی کاغذ نام پارک ملی را به‌دوش خواهید کشید. در تمام دنیا مانع از این می‌شوند که شهرسازی‌های عظیم باعث قطع ارتباط بین انسان و حیوان شود. زندگی شهری اکنون باعث‌شده تا انسان از طبیعت دور باشد و باید به فکر حل این مسئله بود. پارک کلاه قاضی به‌لحاظ آموزشی و فرهنگی هم مهم است؛ چراکه با یک رانندگی کوتاه مردم اصفهان می‌توانند به یکی از مهمترین منابع طبیعی کشور که این پارک است، برسند.»
به گفته این فعال محیط‌زیست، کنارگذر آزادراه شرق اصفهان در مسیری است که محل مهاجرت و عبور گذر فصلی و سالانه بسیاری از پستانداران ازجمله آهو و کفتار است و این موضوع باعث می‌شود این ارتباطات قطع شود: «همچنین زحمات ۵۰ساله ده‌ها محیط‌بان که برای حفظ این منطقه از جان‌شان مایه گذاشتند و هزینه‌هایی که برای نگهداری از آن صرف شده، از بین می‌رود. مسئله اصلی عبور جاده است؛ اصلا جاده نباید ساخته شود و از راه‌های جایگزین باید استفاده شود که مطلقا آسیبی به این منطقه و گونه‌های موجود در آن نمی‌رساند. مثل ساخت روگذر و تونل که البته هزینه احداث آن زیاد است و متولیان زیر بار آن نمی‌روند. راه‌هایی که وزارت راه برای کاهش آسیب پیشنهاد داده، مطلقا کارآمد نیست و جواب نمی‌دهد. مثل نصب تابلو برای هشدار به راننده یا استفاده از چندین زیرگذر.»
زیستگاه مهم آهو
اهمیت پارک کلاه قاضی و موقعیت استراتژیک آن بر هیچ‌کس پوشیده نیست. منصور کمیلی، فعال و عکاس حیات‌وحش نیز دراین‌باره می‌گوید: «کلاه قاضی، پارک ملی است که حدود ۳۰کیلومتری جنوب اصفهان قرار دارد و یکی از زیستگاه‌های مهم آهوی ایرانی، کل و بز است. البته جدا از اهمیت زیستگاه حیات‌وحش، این‌منطقه یک حوزه تحریک ریزگرد و گردوخاک است و اگر پوشش گیاهی آن از دست برود، به کانون ریزگرد تبدیل خواهد شد.»
طبق مصوبات شورایعالی محیط‌زیست، هرگونه دخل‌وتصرف در پارک ملی ازجمله عبور جاده، دکل‌های برق و... ممنوع است: «براساس این‌طرح قرار است حدود چهارونیم کیلومتر از کنارگذر آزادراه شرق از محدوده پارک ملی عبور کند. این محل تلاقی جدی با قسمتی از پارک به‌نام تنگ زندان که محل زندگی کل و بز و آهو است، دارد.» به گفته او، اگر این اتفاق بیفتد، امنیت پارک از بین می‌رود و شکارچیان به‌راحتی می‌توانند به آنجا رفت‌وآمد داشته باشند؛ ضمن اینکه برخورد حیات‌وحش با خودروهای عبوری نیز تشدید خواهد شد؛ مگر اینکه تمهیدات اساسی دراین‌باره اندیشیده شود. فعالان محیط‌زیست پیشنهاد داده‌اند که اگر هیچ راه جایگزینی برای عبور نکردن این‌جاده از پارک کلاه قاضی وجود ندارد، حداقل تونل احداث شود تا ترانشه به‌وجود نیاید و ارتباط اکولوژیک در منطقه قطع نشود و کمترین تهدید را برای این منطقه به‌همراه داشته باشد.» او می‌گوید: «شنیده‌ایم که گفته‌اند این پیشنهاد هزینه زیادی در پی خواهد داشت؛ درحالی‌که پارک کلاه قاضی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و صرف این هزینه‌ها در قبال آنها، چیزی نیست.»
به خطر انداختن موقعیت پارک ملی کلاه قاضی، همچنین حیات گونه‌های موجود در آن در پی عبور جاده از آن، موضوعی است که فعالان محیط‌زیست با آن هم نظرند. حمیدرضا خواجه، کارشناس محیط‌زیست نیز دراین‌باره به می‌گوید: «پارک کلاه قاضی در دهه۴۰ مورد حفاظت قرار گرفته و درحال‌حاضر حدود ۵۰سال است که این منطقه توسط سازمان محیط‌زیست نظارت و مدیریت می‌شود؛ البته این پارک، برای مدت‌زمان اندکی به پناهگاه حیات‌وحش تنزل کرد، اما دوباره از سال ۱۳۷۳ به پارک‌ملی ارتقاء پیدا کرد. معادنی هم از دیرباز و قبل از اینکه این منطقه ارتقای حفاظتی پیدا کند، در این پارک وجود دارند که جزو پناهگاه‌های حیات‌وحش به‌شمار می‌آیند. این پارک از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است؛ چراکه یکی از نزدیکترین مناطق حفاظت‌شده به اصفهان است و هر سه‌گونه علف‌خوار بزرگ‌جثه شاخص کشور (شامل آهو، بز کوهی و گوسفند وحشی) در آن زندگی می‌کنند. ضمن اینکه این پارک تنوعی از پرندگان به‌ویژه، پرندگان شکاری را هم در خود جای داده و منطقه‌ای بکر به‌شمار می‌آید که در آن سکونتگاه انسان وجود ندارد. حدود پنج‌دهه است که این پارک مورد حفاظت قرار گرفته و طبق برخی نظرها اصیل‌ترین و مرکزی‌ترین جمعیت قوچ و میش اصفهان هم در این‌منطقه حفاظت می‌شود که البته جمعیت‌شان اندک و پراکنده است؛ اما جمعیت آهو و بزکوهی در این‌پارک چشمگیر است.»
خواجه می‌گوید: «قرار است حدود چهارکیلومتر از کنارگذر شرق اصفهان از این‌پارک عبور کند؛ اتفاقی که خلاف قانون است و دخل‌وتصرف در پارک به‌شمار می‌آید، درحالی‌که براساس قانون هرگونه دستکاری انسانی در این‌پارک ممنوع است، مگر اینکه در شرایط خاصی کمیته‌های ملی تشکیل و تشخیص دهند که راه دیگری به‌جز عبور جاده از این منطقه حفاظت‌شده وجود ندارد. در کشورهای دیگر هم مشابه این اتفاق افتاده است. مسئله مهم اما این است که عبور جاده از چنین مناطقی با تبعات زیادی همراه است؛ مثل تکه‌تکه شدن زیستگاه حیات‌وحش که همانند دیوار کشیدن بین آنهاست و باعث می‌شود حیات‌بخش به قسمتی از زیستگاه دسترسی داشته باشند و امکان رفت‌وآمد به بخش دیگری را نداشته باشند.»
به گفته او، این درحالی‌است که هرچقدر میزان زیستگاه‌ها وسیع باشد، به حفظ حیات‌وحش، بقا و یکپارچگی زیست‌بوم کمک خواهد کرد. درحال‌حاضر در این مسیر که اصفهان را به شیراز متصل می‌کند، ترددهای زیادی انجام می‌شود و همین هم باعث شده تا شاهد تصادف حیات‌وحش با خودروها باشیم. محدوده‌ای که جاده می‌خواهد از آن عبور کند، گذرگاه یا دالان عبور حیات‌وحش کلاه قاضی به منطقه شاکوه اصفهان است؛ یعنی هرساله به‌ویژه سال‌هایی که جمعیت گونه‌ها مطلوب است، تعدادی از بزهای کوهی از این جاده عبور می‌کنند و وارد منطقه شاه‌کوه می‌شوند. این موضوع باعث ایجاد جمعیت پشتیبان در این منطقه می‌شود. اگر این کنارگذر ایجاد شود، ارتباط بین زیستگاه‌ها و حیات‌وحش نیز قطع خواهد شد و این موضوع مشکلاتی را به‌همراه دارد؛ مثلا زمانی که حیات‌وحش به آب و مراتع بهتر نیاز دارند، امکان مهاجرت به بخش‌های دیگری از زیستگاه را نخواهند داشت؛ ضمن اینکه تلفات جاده‌ای هم زیاد می‌شود. تغییر منظر و شکل زیستگاه نیز یکی دیگر از تبعاتی است که عبور این کنارگذر از پارک ملی کلاه قاضی در پی خواهد داشت. این جاده دقیقا از میان یکی از مهمترین زیستگاه‌های کل و بز و آهو می‌گذرد. علاوه بر این، عبور جاده باعث ازبین‌رفتن پوشش گیاهی خواهد شد، گونه‌های گیاهی را از بین خواهد برد و باعث می‌شود متخلفان به آن دسترسی داشته باشند.» او می‌گوید زمانی که محیط‌زیست خبری مبنی بر صدور مجوز عبور جاده منتشر کرد، باعث اعتراض فعالان محیط‌زیست شد: «الان حدود دوسال است که از این ماجرا می‌گذرد و محیط‌زیست هیچ اطلاع‌رسانی‌ای دراین‌باره انجام نمی‌دهد که قرار است چه اتفاقی برای این جاده بیفتد؛ البته طرح مدیریت زیست‌محیطی این جاده را یکی از بهترین مشاوران استان انجام داده است. اولویت اصلی این است که جاده به‌هیچ‌عنوان از این پارک عبور نکند.»
به گفته خواجه، اما اگر هیچ راه دیگری هم به‌غیر از آن وجود نداشته باشد، باید تمام نکات محیط‌زیستی در نظر گرفته شود؛ مثلا قسمت‌هایی از جاده باید کامل و با دیوارهای بتونی بسته شوند تا نه حیات‌وحش بتوانند وارد جاده شوند، نه متخلفان به آن دسترسی داشته باشند. ایجاد زیرگذر برای عبور حیات‌وحش نیز اهمیت زیادی دارد تا حیوانات بتوانند با امنیت‌خاطر از آن بگذرند. ازسوی‌دیگر طرح مدیریت کنارگذر متعلق به دوسال پیش است و اکنون باید بازنگری شود؛ چراکه اعتبارات و مبالغی که پیمانکار تعهد کرده برای امنیت حیات‌وحش در نظر بگیرد، متعلق به دو، سه سال پیش است و اکنون این مبلغ کفاف نمی‌دهد. پیشنهادهای جایگزین جدیدی هم دراین‌باره وجود دارد؛ مثل ایجاد تونل، همچنین نظارت جدی بر روند احداث جاده. احداث این جاده نتایج مثبت زیست‌محیطی هم دارد و باعث کاهش مصرف بنزین و ترافیک می‌شود. بنابراین اگر تمهیدات زیست‌محیطی رعایت شود و ارگان دولتی یا نهادی بر روند کار نظارت داشته باشد، می‌توان تبعات احداث جاده را کاهش داد. اما دراین‌باره علی رضایی، مشاور محیط‌زیست پروژه آزادراه کنارگذر شرق اصفهان به مهر گفته است: «این‌طرح جزو طرح‌های مصوب پیش از انقلاب است و طرح‌هایی که قبل از انقلاب در وزارت راه و شهرسازی مصوب شدند، نیاز به ارزیابی زیست‌محیطی ندارند و لازم‌الاجرا هستند و طرح‌های «EMP» یا مدیریت محیط‌زیست مشمول آنها می‌شود به‌این‌صورت‌که فقط می‌توان طرحی برای مدیریت کاهش اثرات ارائه کرد که تأثیر سو اجرای پروژه را کم کند. گزینه‌های مختلفی برای عبور آزادراه کنارگذر شرق مطرح بود که یکی از آنها را بررسی کردیم. در این گزینه ابتدا قرار نبود تونل احداث شود اما تمهیداتی در نظر گرفتیم که برای گزینه در دست اقدام اثرات را کاهش دهیم اما بعدتر جلساتی در اداره‌کل محیط‌زیست و شورایعالی محیط‌زیست برگزار شد که ما به‌عنوان مشاور، پیشنهاد تونل را دادیم. ابتدا گفتند احداث تونل امکان‌پذیر نیست و باید از مشاوران بسیار فنی از وزارت راه و شهرسازی، همچنین ژئوفیزیک دراین‌باره مشاوره بگیرند و اطلاعی ندارم که این موضوع به کجا رسید اما هنوز احداث تونل به قوت خود باقی است. پیشنهاد ما مسیری است که بتوان تونل احداث کرد زیرا راه گریزی نیست که این آزادراه یا از داخل یا حاشیه پارک ملی رد شود اما اگر داخل تونل باشد، بسیار برای تردد حیات‌وحش بین زیستگاه‌های پارک ملی اهمیت دارد.»
اگرچه پیشنهادهای مختلفی روی میز شورایعالی محیط‌زیست قرار گرفته و مسئولان مدعی‌اند که تمام ضوابط زیست‌محیطی در آنها رعایت شده، اما بسیاری از فعالان این حوزه معتقدند عبور جاده باید به‌طورکامل منتفی شود. سپهر سلیمی، فعال حقوق‌حیوانات دراین‌باره می‌گوید: «مشابه این اتفاق قبلا در کنارگذر غرب اصفهان نیز رخ داد و موجب ناامن‌شدن آن منطقه شد. به‌طورکلی عبور جاده از مناطق حفاظت‌شده باعث ناامنی و سروصدا، همچنین تسهیل تردد متخلفان و شکارچیان در منطقه می‌شود. حیات‌وحش به‌قدرکافی آسیب دیده و دیگر جایی برای توسعه‌های اینچنینی وجود ندارد. در سال گذشته شاهد طاعون نشخوارکنندگان کوچک در پارک کلی کلاه قاضی بودیم که باعث ازبین‌رفتن صدها حیوان شد. هنوز هم گله‌های دام در این‌منطقه تردد دارند که این‌مسئله باعث ازبین‌رفتن تنوع گیاهی و منابع غذایی علف‌خواران و انتقال بیماری می‌شوند؛ ضمن اینکه حضور سگ‌های گله نیز مشکل‌زاست. کلاه قاضی از دستبرد معادن نیز در امان نبوده و در سال‌های اخیر نیز خشکسالی به این منطقه هم رسیده و شکارچیان نیز به‌صورت مداوم به این منطقه تردد داشته‌اند.»
به گفته او، کمبود محیط‌بان و تجهیزات مجموعه، مشکل دیگری است که این پارک با آن مواجه است. بنابراین این منطقه توان به‌دوش‌کشیدن بار اضافه را ندارد و مسئولان باید به‌فکر راه‌های جایگزین باشند: «سازمان محیط‌زیست نیز دراین‌باره قوی عمل نکرده و با اعتراض فعالان محیط‌زیست این‌پروژه متوقف شد، اما سروصداها که خوابید دوباره مجوز احداث این‌جاده صادر شد.»
مریم احمدی‌فر
- 10
- 5
