تغییرات اقلیم و گرمایش زمین پیامدهای مختلفی برای محیطزیست خواهد داشت. مثلا صدها گونه از ماهی و حلزون صدفدار مجبور خواهند شد به شمال کوچ کنند تا از تاتیراث این تغییر بزرگ در امان بمانند. اما این کوچ میتواند صنعت شیلات جهان را با خطر روبهرو کنند.
موجودات دریایی به درجه حرارت آب بسیار حساس هستند و اگر دما آب بیش از حد گرم شود، اغلب آنها سکونتگاه خود را به مناطقی که دمای مناسبتری دارد، تغییر میدهند. سالها است که ماهیگیران انگلستان و سایر ماهیگیران در سراسر دنیا از کاهش گونهها و تعداد ماهیهایی که آنها از عمق دریاها میگرفتند، خبر میدهند.
براساس مطالعه جدید دانشمندان که در مجله PLOS ONE منتشر شده، آنها پیشبینی کردهاند که تقریبا ۷۰۰ گونه از ماهیها و موجودات آبزی که در آبهای اطراف آمریکای شمالی زندگی میکنند به گرم شدن زمین در آینده نزدیک واکنش نشان میدهند. در حالی که احتمال دارد که حیوانات مختلف به طرق مختلفی به گرمای جهانی پاسخ دهند، محققان نتیجه گرفتهاند که دو سوم گونه مورد مطالعه آنها مجبور به مهاجرت میشوند و حتی اگر انتشار گازهای گلخانهای بیش از گذشته افزایش یابد، برخی از موجودات دریایی مجبور به مهاجر تا هزار کیلومتری (۶۲۱ مایل) از محل سکونت خود میشوند.
از جمله موجوداتی که به شدت تحت تاثیر گرمایش زمین قرار میگیرند، بعضی از گونههای مهم اقتصادی هستند، از جمله ماهی روغن، ماهی خاردار و خرچنگ. دکتر جیمز مورلی، یک زیست شناس دریایی در دانشگاه راتگرز میگوید: «ما قبلا شاهد آن بودهایم که جابهجایی چند صد مایلی یک گونه ماهی سبب مختل شدن ماهیگیری در یک محدوده شده است. این مطالعه نشان میدهد که چنین جابجاییهایی در سرتاسر قاره آمریکا و در سواحل آن در طول قرن ۲۱ اتفاق خواهد افتاده است.»
هر چه بیشتر بنزین بسوزانید، کوچ غذاهای دریایی نزدیکتر میشود
دکتر مورلی و همکارانش از ۱۶ مدل آب و هوایی استفاده کردند که هر دو سطوح پایین و بالای انتشار گازهای گلخانهای را در آنها سنجیدهاند تا گرم شدن آینده دریاها در شمال آمریکا را پیشبینی کنند. نتایج کلی این تحقیقات حاکی از آن است که اگر انتشار گازهای گلخانهای بیوقفه ادامه یابد، گونههای آبزی در سراسر دنیا دو یا سه برابر بیشتر از میزانی که پیشتر تصور میشد مجبور به مهاجرت میشوند.
دکتر مورلی میگوید: «ما یک اثر عمده از انتشار گاز کربن را در زیستگاه گونهها در طول قرن ۲۲۱ پیدا کردیم.» او میگوید: «در آیندهای نزدیک که میزان انتشار گاز کربن در جهان بالا خواهد رفت، ما پیشبینی میکنیم که بسیاری از گونههای اقتصادی در یک منطقه جدید گسترش مییابند و در منطقهای که در طول تاریخ در آن زیست میکردند کاهش مییابند.»
تاثیری که کوچ ماهیها بر شیلات دارد
دانشمندان پیشبینی میکنند که زمانی ماهیگران تاثیرات تغییرات اقلیم را احساس میکنند که کوچ ماهیها سفر آنها را طولانیتر کند و هزینه سوخت آنها را افزایش دهد.
پروفسور مالین پینسکی، در دانشگاه راتگرز میگوید: «اگر شما در کارولینای شمالی ساکن باشید، برای صید ماهی خاردار سیاه باید ۳۰۰ تا ۴۰۰ مایل بیشتر از قبل سفر کنید و این یک مشکل واقعی برای شیلات خواهد بود.»
نتایج یک تحقیق مشابه در طرف دیگر اقیانوس اطلس نشان میدهد که مناطقی که دارای آبهای گرمتر هستند با تغییر مکان ماهیهای مهم روبهرو شدهاند. دکتر آنا کوئیرس در آزمایشگاه دریایی پلیموت توضیح میدهد: «در اطراف ساحل بریتانیا، ترکیب گونهها در مقیاس محلی در حال تغییر است و برخی از گونههای ماهیها که به آب سرد وابسته هستند به سمت شمال در حرکت هستند، به این معنا که ماهیگیرانی که مسافت بیشتری را به سمت شمال حرکت میکنند میتوانند گونههای مختلف ماهی را پیدا کنند.»
چرا ماهیها کوچ میکنند؟
هلن مک لاچلان، مدیر برنامه ماهیگیری صندوق جهانی طبیعت میگوید: «پیشبینیها حکایت از آن دارد که ماهیهای دریاهای بریتانیا به دلیل گرم شدن آب به سمت شمال حرکت میکنند و ماهی کولی و ماهی مرکب میتوانند جای آنها را در دریاهای بریتانیا بگیرند.» او معتقد است: «این اتفاق تنها بر روی منابع غذایی آبزیان دیگر تاثیر ندارد بلکه میتواند اقتصاد بریتانیا و جوامع محلی ساحلی را نیز به طور اساسی دستخوش تغییرات بزرگی کند.»
او میگوید: «دما یک عامل تعیین کننده برای موجوداتی است که در دریا زندگی میکنند، به خصوص ماهیهایی که قادر نیستند درجه حرارت بدن خود را تنظیم کنند و به شدت در معرض تغییرات زیست محیطی قرار دارند.» او ادامه میدهد: «اما وقتی ما از تغییرات آب و هوایی صحبت میکنیم، درباره اتفاقی فراتر از تغییر درجه حرارت بدن ماهیها سخن میگوییم. موجودات دریایی همچنین باید با چالشهای اسیدی شدن اقیانوسها و در دسترس نبودن مواد غذایی دست و پنجه نرم کنند.»
با این وجود دکتر کویروس تاکید دارد که تغییرات اقلیم تنها ماهیها را متضرر نمیکند بلکه مهاجرت ماهیها و همچنین مشکلاتی که موجودات آبزی در جریان مهاجرت و گرمای آب دریاها با آن مواجه میشوند تاثیرات منفی بر روی صنعت ماهیگیری و حتی رژیم غذایی مردم دنیا خواهد داشت.
اگرچه تمام سناریوهای پیشبینی شده گرمایش زمین منجر به مهاجرت ماهیانه آبزیان میشود اما تیم تحقیقاتی دانشگاه راتگرز معتقدند که وضعیت زیست محیطی میتواند تحت شرایط توافق پاریس بسیار بهتر باشد که البته دونالد ترامپ رئیس ایالات آمریکا از اوایل امسال این توافق را ترک کرده است. با این حال اما جهان باید میزان انتشار گازهای گلخانهای را کاهش دهد و راه مبارزه با تغییرات آب و هوایی را هموار کند. علاوه برآن دولتها باید لایحهای قوی برای شیلات ارائه کنند.
زهرا داستانی
- 10
- 2