در گرمایش جهانی، گرم شدن برخی از نقاط سیاره زمین بسیار سریعتر از دیگر نقاط است. گرم شدن این مناطق باعث میشود که یخهای بزرگ شروع به ذوب شدن و حرکت کنند که در برخی موارد به سمت اقیانوسها میروند. این جنبش یخها موضوع پژوهش علمی بسیار جدیدی است که در مجله «Earth and Planetary Science Letters» منتشر شده است.
این گزارش اعلام میکند، قطب شمال بسیار سریعتر از سایر نقاط سیاره زمین گرم میشود و این اتفاق خود را با ذوب شدن یخها نشان میدهد و شروع ذوب شدن یخهای در شمالگان نشانهای از سرعت گرم شدن زمین دارد. این واقعیت عواقب جدی را در بر دارد. اولین آن این است که ذوب شدن یخ میتواند باعث افزایش سطح دریا و به زیر آب رفتن مناطق ساحلی شود، همچنین میتواند طوفانهایی را مانند گردبادها و تندبادها ایجاد کند که بسیار ویرانگر هستند. ذوب شدن یخها باعث ایجاد یک حلقه یا چرخه بازخوردی شوند که میتواند باعث گرم شدن بیشتر در آینده و سپس افتادن کوههای یخها شود.
یخها انواع مختلفی دارند. بعضی از یخها روی آب شناور هستند که به آنها دریایخ یا یخدریا نامیده میشوند. وقتی که آنها ذوب میشوند، سطح آب اقیانوسها به آرامی تکان میخورد و افزایش مییابد، زیرا در حال حاضر یخ روی آب شناور است. گرچه ذوب این دریایخها که در افزایش سطح آب اقیانوسها تاثیر چشمگیری ندارد اما برای حلقه بازخوردی که در بالا ذکر شد بسیار مهم است. نوع دیگری از یخها روی زمین است و ممکن است یک ورقه یخ بزرگ یا یک یخچال کوچکتر باشند.
در بعضی موارد، آنها روی زمین و اقیانوس گسترش پیدا میکنند، جایی که آنها تا حدی در آب مایع شناور میشوند. هنگامی که این یخها ذوب میشوند، مایع به اقیانوسها میرود و میتواند موجب افزایش سطح چشمگیری اقیانوس شود. بنابراین اهمیت یخ بستگی به نوع آن، جایی که در آن قرار دارد و سرعت ذوب آن دارد. بنابراین این موضوع ما را به سوی مرور مقاله دیگری هدایت میکند. محققان در مطالعه خود به نوع یخچالهای طبیعی در عرض بالای جغرافی نگاه کردهاند. این یخچالهای طبیعی دارای آب کافی برای افزایش حدود ۱ فوت (حدود یک سوم متر) به سطح دریا هستند. به طور معمول، این یخچالها در مناطق سرد و خشک وجود دارد، دقیقا جایی که بارش برف محدود است.
یخچالها چگونه حرکت میکنند؟
آنها یا شبیه به کشو روی هم سر میخورند یا در جایی که نشستهاند تکان میخورند یا تغییر شکل میدهند و یا امتداد مییابند. یخچالهای سردتر تمایل به قدم گذاشتن در فرآیند تغییر شکل و کشش دارند. یخچالهایی که مناطق مرطوب و مرطوبتری دارند، دارای لغزش بیشتری هستند. اما صرفنظر از این که آنها چگونه حرکت میکنند، این یخچالهای طبیعی، به ویژه آنهایی که قطعات سرد و معتدلتری دارند موجهای خروشانتری را در مسیر حرکت یا ذوبشان تجربه میکنند. این موجها زمانی کوتاه میشوند که یخچالهای طبیعی زیاد حرکت کنند یا ذوب شوند. در غیر این صورت برای حرکت یا در فرآیند ذوب شدن قسمتی از یخچال به بخش دیگری میپیوندد و توزیع میشود که موج خروشانی را ایجاد میکند.
نویسندگان این مقاله افزایش یخچالهایی که کمترین موجها را ایجاد کردهاند، مشاهده کردهاند. این اتفاق در یک یخچال خروجی اتفاق افتاده که عمدتا از نوع سرد در روسیه بوده است. نویسندگان دریافتهاند که کوه یخی در جزیره انقلاب اکتبر در روسیه وجود دارد که با سرعت فوقالعادهای در حال نازکتر شدن است، در حالی که شواهد قبلی از وجود موجهای خروشان به منظور توزیع آن وجود نداشته است. در سال ۲۰۱۰ ذوب یخ در منطقه شروع به تسریع کرد و سال بعد، شکافهایی مشاهده شد که الگوهای شتاب ذوب یخ همسان بود. محققان توانستند این افزایش موج حرکت یخ را در زمان واقعی با استفاده از ماهواره مشاهده کنند. تصاویری که میتوانند حرکت و سرعت باور نکردنی جریان را نشان دهند.
چه چیزی موجب حرکت سریع شد؟
این یک سوال مهم است، زیرا اگر حرکت ناشی از گرم شدن زمین به وسیله عوامل انسانی باشد، ما میتوانیم انتظار داشته باشیم که این رفتار به عنوان درجه حرارت در جای دیگر تکرار شود. مهم است که هر دو درجه حرارت هوا و آب اقیانوس یک عامل مشترک داشته باشند. یکی از علل بالقوه آب مایع است. قسمت بالای یخ میتواند ذوب شود، و سپس آب مایع میتواند به سمت پایین به سمت یخ از طریق ترکها و سوراخها حرکت کند. این جریان آب میتواند شرایط را برای حرکت سریعتر یخ فراهم کند. این واقعیت ممکن است باعث ایجاد انگیزه برای حرکت باشد. اساسا، آب ذوب شده، رابط یخ و زمین را روانتر میکند که باعث لغزش و اصطکاک بیشتری میشود. اصطکاک برخی از یخهای پایین را ذوب میکند، آب مایع بیشتری را آزاد کرده و یک چرخه را آغاز کرده است.
طبق روال همیشگی یخچال طبیعی به آرامی، حدود ۳ متر در سال، حرکت میکند. اما این حرکت به واسطه گرم شدن زمین با سرعت بیشتری به وقوع میپیوندد. اما این حرکت چقدر سریعتر شده است؟ در سال ۲۰۱۵، سرعت حرکت یخها به ۸۲ فوت در یک روز رسیده است. اما در حال حاضر حرکت یخها ۱۵ تا ۳۵ فوت در روز گزارش شده است. برای مقایسه، این بسیار سریعتر از متوسط ۲ اینچ در روز است که ما بدون هیچ موجی شاهد آن هستیم.
اما این تحقیق قرار است به ما انسانها چه پیامی دهد. روزگاری ما فکر میکردیم که این اجسام بزرگ که نامشان را کوههای یخ گذاشتیم به آرامی تغییر وضعیت میدهند. اما این تحقیق نشان میدهد آب شدن یخها کاملا با آنچه فکر میکردیم متفاوت است. نتایج این تحقیق نشان میدهد که ورقههای یخ میتوانند به سرعت حرکت کنند و هنگامی که ما باعث شدت بخشیدن ذوب آنها شدهایم ممکن است توقف این اتفاق بسیار سخت باشد. این یافته باعث میشود دوباره تلنگری به انسانها زده شود برای اینکه قبل از اینکه خیلی دیر شود، از گرم شدن کره زمین جلوگیری کنیم.
زهرا داستانی
- 12
- 6