پنج سال تا بروز فاجعه عمومی آب در کشور فاصله داریم

سید محمد حسین شریعتمدار چهارشنبه شب در همایش ملی مدیریت آب در شرق کشور که در اتاق بازرگانی، صنایع و معادن خراسان رضوی برگزار شد افزود: با این حال ساماندهی، ترمیم و احیای منابع آب کشور امکان پذیر است. 

وی اظهار داشت: هنوز به اراده کافی برای حل این مشکل نرسیده ایم و فاقد یک راهبرد جامع، فراگیر و ملی با زمان بندی مناسب و مورد وفاق حاکمیت و بخش خصوصی در این زمینه هستیم.

دبیر طرح احیا و تعادل بخشی آبهای زیرزمین مدیریت منابع آب ایران نیز در این همایش گفت: خراسان رضوی ۲۱ درصد کسری مخزن آبهای زیرزمینی کشور را به خود اختصاص داده است که رقم بسیاری است.

عبدالله فاضلی افزود: در استانهای سه گانه خراسان و سیستان و بلوچستان سالانه ۸.۵ میلیارد متر مکعب از سفره های آب زیرزمینی برداشت می شود که این رقم باید حداکثر پنج میلیارد متر مکعب باشد.

وی ادامه داد: سالانه شاهد نیم متر افت در آبخوانهای این چهار استان شرقی کشور هستیم.

وی اظهار داشت: دولت و سایر قوا به تنهایی نمی توانند مشکل کمبود آب کشور را حل کنند و راهی جز مشارکت ذینفعان برای تحقق این امر وجود ندارد.

استاد دانشگاه تربیت مدرس تهران نیز در این همایش با اشاره به طرح انتقال آب از دریای عمان به خراسان رضوی گفت: شما یک کشور را نشان دهید که آب را شیرین کرده باشد و برای مصرف آن را به هزار کیلومتر آن طرف تر انتقال داده باشد آن وقت این کار را انجام دهید، حداکثر انتقال آب شیرن در دنیا تا ۱۰۰ کیلومتری بوده است.

محمد حسین پاپلی یزدی افزود: آب باید قیمت گذاری واقعی شود و هر وقت آب را به قیمت جهانی خرید کردید می توانید به انجام چنین طرحهایی فکر کنید. 

رئیس کمیسیون کشاوری، آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی نیز گفت: ریشه های فقر در استان سیستان و بلوچستان در توسعه بخشهای دیگر کشور است و آنچه در شرق کشور از فقر و ناکامی و تنگدستی مشاهده می شود معلول سیاستهای نادرست توسعه ای است از جمله اینکه ۷۴ درصد بودجه کشور بودجه شرکتهای دولتی است و یک چهارم بودجه باقیمانده کشور بودجه بخشهای دیگر است که تازه یک سوم آن هم صرف حقوق و دستمزد کارکنان دولت می شود.

احمد علی کیخا افزود: منافع ملی ما به درستی تعریف نشده است و به همین علت است که سیستان و حوضه هریرود فدا می شود.

وی گفت: آب باید اولویت همه امور کشور باشد.

رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران نیز در این همایش گفت: در کشور ما هیچ گاه براساس نگاه آمایش سرزمینی برنامه های توسعه اجرا نشده است در حالی که با این تنوع طبیعی و اقلیمی کشور نمی شود نسخه واحدی برای تمام کشور نوشت. 

غلامحسین شافعی افزود: در نتیجه به وضع کنونی گرفتار شده ایم که هنوز هم به قوت خود باقی است به عبارت دیگر اشکال کار خیلی ریشه ای تر از آن است که بتوان بدون نگاه به بقیه عوامل، مشکل آب را حل کرد.

وی ادامه داد: ما برنامه نداریم و تمام حرکتهایمان با چشمهای بسته انجام می شود به عنوان مثال در استان خراسان رضوی در اکثر روستاهایی که آب آشامیدنی آنها با تانکر تامین می شود صنایعی را توسعه می دهیم که آینده خطرناکی در پیش داریم.

معاون امور زراعت وزارت جهاد کشاورزی نیز در این همایش گفت: ما هنوز رویکرد توجه به مدیریت آب پیدا نکردیم و توسعه باغات هم نشانه این ادعاست که ما هنوز در فضای پرآبی زندگی می کنیم.

عباس کشاورز افزود: در شرایط کنونی به هیچ وجه تنها تمرکز به مساله تامین آب راه حل برون رفت از بحران کم آبی نیست بلکه باید با تمرکز بر رفع و حل مسائل مرتبط با ناپایداری منطقه و مدیریت یکپارچه منابع طبیعی و اصلاح زیرساختها برای برون رفت از بحران آب در شرق کشور اقدام نمود.

وی ادامه داد: باید مدیریت منابع آب را از طریق مدیریت تقاضا ارتقا داد و خط قرمز همه باید بهره وری باشد یعنی هر جا بهره وری کمتر باشد اجازه زراعت و کاشت داده نشود.

مدیر کل دفتر مدیریت مصرف و ارتقای بهره وری آب و آبفای کشور نیز در این همایش گفت: راهکارهای تامین آب منجر به کاهش مصرف آب نمی شود و این راهکارها فقط باید تا زمانی که ناپایداری در منابع آب ایجاد نشده دنبال و پیگیری شود.

دکتر بنفشه زهرایی افزود: هم اکنون کاری از دست دولت جز کاهش تلفات مصرف آب و افزایش ظرفیت تامین آب بر نمی آید و اصل اقدام یا همان سازگاری با کم آبی باید توسط بخش خصوصی انجام شود.

وی ادامه داد: ایجاد سازمانهای مدیریت آبریز در وزارت نیرو در حال پیگیری است که در این سازمانها بر مشارکت ذینفعان از جمله فعالان بخش کشاورزی تاکید می شود.

سرپرست مرکز اقلیم شناسی سازمان هواشناسی کشور نیز در این همایش گفت: دما در کل کشور افزایش یافته و از جمله در خراسان رضوی دما ۱.۱ درجه سانتیگراد نسبت به دوره پایه افزایش داشته است.

ایمان بابائیان افزود: به نظر می رسد در آینده رفتار بارشها به صورت سنگین و سیل آسا خواهد بود که در مدیریت آب باید به این مساله توجه شود.

وی ادامه داد: پیش بینی می شود در آینده بدترین وضعیت اقلیمی را منطقه زاگرس از نظر افزایش دما و کاهش باران داشته باشد.

نخستین همایش ملی مدیریت آب در شرق کشور توسط اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی مشهد برگزار شد.