اصفهان آلوده‌ترین کلانشهر کشور؛ رقم حقابه تالاب گاوخونی اصلاح شد

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان گفت: محیط زیست اصفهان از صنعت عقب مانده و در حال حاضر شهر اصفهان آلوده‌ترین کلانشهر کشور است.

به گزارش تسنیم، ایرج حشمتی ظهر امروز در نشست خبری که به صورت آنلاین برگزار شد، اظهار داشت: شعار روز جهانی محیط زیست تنوع زیستی و مبارزه برای جلوگیری از انقراض فزاینده گونه‌های گیاهی و جانوری و تخریب محیط زیست است.

وی افزود: تنوع زیستی از تنوع گونه، تنوع جنس و تنوع ژن تشکیل شده است. انسان به عنوان یک گونه در اکوسیستم زندگی می‌کند که بدن او از تعداد زیادی ژن تشکیل شده و هر تغییری در هر سطح ایجاد شود در سطوح دیگر آسیب ایجاد می‌کند و وقتی انسان به توسعه پایدار می‌پردازد باعث برهم خوردن نظم اجتماعی و پایمال شدن حقوق نسل‌های آینده می‌شود.

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان ادامه داد: از نظر اخلاقی موظف هستیم از محیط زیست حفاظت کنیم و این‌گونه اقدامات و تغییرات اکوسیستمی یکی از بزرگ‌ترین مشکلات در کشور، استان و شهر اصفهان است. خشک شدن زاینده‌رود، به وجود آمدن کانون‌های ریزگرد در اطراف اصفهان و برداشت‌های غیرمجاز و غیرمنطقی از منابع در سال‌های گذشته باعث شده اصفهان شهری آلوده شود به طوری که در سال ۹۸ با ۹۹ روز ناسالم و آلوده، آلوده‌ترین کلانشهر کشور بود و در بهار سال ۹۹ و تا ششم خردادماه کمتر از ۴ روز هوای پاک داشته که پایین‌ترین رتبه در بین کلانشهرها است.

محیط زیست اصفهان از صنعت عقب مانده است

وی بیان کرد: اصفهان به عنوان یک کلانشهر با وجود تمام پیشرفت‌های اقتصادی در دهه‌های گذشته و اینکه بیش از ۱۰ هزار صنعت، بیش از ۲ هزار واحد سنگ‌بری، رتبه اول قطعه‌سازی و نساجی و سهم بسزا در تولید فولاد را دارد، اما در عرصه حفظ محیط زیست از صنعت عقب مانده است. در استان اصفهان باید نسبت به آمایش سرزمین برای بارگذاری صنعت فکر و برای تحقق حقابه تالاب گاوخونی تلاش می‌شده که این اقدامات صورت نگرفته است. کمتر هم‌وطنی در کنار زاینده‌رود عکس یادگاری ندارد و این رودخانه هویت شهر اصفهان است و بیشتر مسافران و توریست‌ها به خاطر دیدن زاینده‌رود به اصفهان می‌آیند، اما اشتباهات دهه‌های قبل وضعیت فعلی را برای این رودخانه رقم زده است.

حشمتی درباره فعالیت‌های اداره‌کل حفاظت محیط زیست استان اصفهان در سال ۹۸ تصریح کرد: در حوزه معاونت انسانی، برای افزایش بارگذاری صنعتی ۶ هزار و ۹۰۷ مورد استعلام صورت گرفته که با ۸۸ درصد آنها موافقت کردیم و برای بهره‌برداری نیز با ۸۵ درصد این استعلام‌ها موافقت شده است. همچنین ۱۰ هزار و ۷۷۶  پایش روزانه و ۲ هزار و ۴۵۱ مورد پایش شبانه انجام شده است. در سال ۹۸، ۳ هزار و ۲۳۰ مورد اخطار برای صنایع صادر کردیم و یک هزار و ۲۸۱ شکواییه تنظیم شده است.

وی اضافه کرد: در سال گذشته ۴۶۴ مورد پیگری قضایی درباره تخلفات صنایع انجام دادیم که در ۱۷۱ مورد به صدور رأی انجامید. همچنین ۷۰ واحد صنعتی را به دلیل آلوده کردن محیط پلمب کردیم.

به گفته مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان، در سال گذشته ۱۱ جلسه تخصصی مدیریت پسماند با ۶۴ مصوبه برگزار شده است که در شهرستان‌ها، ۳۲ کارگروه با ۱۹۸ مصوبه بوده است.

وی اظهار داشت: در سال گذشته با ۵۶۴ مورد انتقال پسماندهای صنعتی و ویژه موافقت شد و ۳ هزار و ۵۹۳ بازدید از محل‌های دفن زباله شهری، روستایی، کارخانه‌های کمپوست، مراکز درمانی و مدیریت پسماند واحدهای صنعتی انجام گرفت. در این مدت یک هزار و ۴۴۷ اخطار زیست محیطی جهت مدیریت غیراصولی پسماند صادر کردیم و ۲۳۲ بازدید از نحوه بارگیری پسماندهای صنعتی و ویژه به عمل آمد. البته علی‌رغم تمام فعالیت‌هایی که در حوزه انسانی انجام دادیم، معتقدم که می‌توانستیم بهتر نیز عمل کنیم.

حشمتی با اشاره به موافقت با ایجاد ۴۴ معدن در سال ۹۸ افزود: با بهره‌برداری از ۴۲ معدن نیز مخالفت کردیم. همچنین ۱۰۵ مورد پایش معادن نیز انجام شده است.

وی با اشاره به یک هزار و ۹۹۴ مورد صدور دفترچه شکار پرنده در سال ۹۸ ادامه داد: سال گذشته ۳۲ اسلحه قاچاق و متأسفانه ۵ قبضه اسلحه جنگی نیز در استان کشف و ضبط شد. همچنین در بخش شکار غیرمجاز، ۷۴ رأس لاشه پستانداران و ۹۵ لاشه پرنده کشف شد و ۳۳۷ قطعه پرنده زنده نیز که قصد حمل یا قاچاق آنها را داشتند ضبط کردیم و ۲۱۳ نفر نیز به عنوان متخلف دستگیر و به مراجع قضایی تحویل دادیم.

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان گفت: ایجاد حس مسئولیت اجتماعی یکی از برنامه‌های راهبردی ما است که تمام برنامه‌های خود را با آن منطبق کردیم. محیط زیست متعلق به اداره‌کل حفاظت محیط زیست استان نیست و اگر نتوانیم تمام دستگاه‌های اجرایی، افراد حقوقی و حقیقی و مردم را برای همکاری تشویق کنیم وضعیت محیط زیست استان به سمت و سوی مطلوب حرکت نخواهد کرد. این عقب‌افتادگی ناشی از توسعه ناپایدار صنعت در استان بوده و مانع تبدیل شدن ظرفیت‌های بالقوه به بالفعل شده است.

اختصاص ۳۵ درصد عوارض آلایندگی شهرها به سازمان محیط زیست

وی تصریح کرد: در گذشته تمام مبلغ عوارض آلایندگی در شهرها به شهرداری‌ها اختصاص پیدا می‌کرد که پس از پیگیری‌های صورت گرفته، در قانون بودجه امسال ۳۵ درصد عوارض آلایندگی همه شهرها برای نخستین بار به صندوق ملی محیط زیست پرداخت می‌شود. در همین راستا یکصد میلیارد تومان پروژه برای سال ۹۹ تعریف کردیم که اگر در سازمان محیط زیست تصویب شود می‌توانیم بخشی از مشکلات صنایع آلاینده استان را رفع کنیم.

حشمتی با اشاره به قانون اختصاص یک در هزار از میزان فروش صنایع به مباحث زیست محیطی گفت: با ایجاد حس مسئولیت اجتماعی از تمام صنایع خواستیم که این مبلغ را اختصاص دهند که در حساب جداگانه‌ای در نزد خود شرکت پس‌انداز می‌شود، سپس طرح‌هایی را تعریف و معرفی می‌کنند که پس از تصویب اجرا خواهد شد. با نشست خوبی که با مدیرکل امور مالیاتی استان داشتیم، برای سال ۹۹ وارد فاز اجرایی شدیم و خوشبختانه چند شرکت هم برنامه دادند و وارد فاز اجرایی شده‌اند.

وی بیان داشت: در بخش بهینه‌سازی سوخت اقدامات خوبی در چارچوب قانون هوای پاک انجام شده اما با اینکه سوخت یورو ۴ در کشور تولید می‌شود خودروی یورو ۴ تولید نمی‌شود. ۶۰۰ هزار موتورسیکلت بیشترین آلودگی را در شهر اصفهان تولید می‌کنند، اما هیچ مرکز معاینه فنی موتورسیکلت نداریم. شهرداری اصفهان قول داده بود ۲ مرکز معاینه فنی موتورسیکلت ایجاد کند که هنوز انجام نشده و امیدوارم امسال انجام شود.

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان با اشاره به مغفول ماندن بهینه‌سازی موتورخانه‌های تجاری، خانگی و اداری در اصفهان بیان کرد: در زمستان سال گذشته و با افزایش مصرف گاز در کشور به استان‌های صنعتی برای جایگزین کردن مازوت به جای گاز فشار وارد کردند که خوشبختانه با پیگیری استاندار و رئیس کل دادگستری استان اجازه ندادیم این اتفاق بیفتد، ولی نمی‌توانیم امسال و سال‌های آینده را پیش‌بینی کنیم و باید واحدها را ملزم به بهینه‌سازی مصرف گاز در فصول سرد کنیم تا مجبور به استفاده از مازوت نشویم.

وی با اشاره به اینکه نیمی از اعتبار نوسازی کامل ناوگان اتوبوسرانی اصفهان باید از سوی دولت و نیمی از سوی شهرداری اصفهان پرداخت شود، بیان کرد: بازسازی ناوگان اتوبوسرانی اصفهان به دلیل اینکه کارخانه‌ای در کشور وجود ندارد که بتواند تعداد اتوبوس موردنیاز اصفهان را تأمین کند، هنوز محقق نشده است.

حشمتی گفت: در سال ۱۳۹۰ اعتباری از صندوق توسعه ملی محیط زیست برای مهار کانون‌های ریزگرد به استان اصفهان اختصاص نیافته بود که پس از پیگیری‌های فراوان، سال گذشته ۱۷ میلیارد تومان اعتبار برای اداره‌کل جنگل‌ها و مراتع استان جذب کردیم و ۴ میلیارد تومان نیز برای تالاب گاوخونی به اداره‌کل حفاظت محیط زیست استان اختصاص یافت. سال گذشته تعداد ایستگاه‌های سنجش آلودگی هوا در شهر اصفهان ۵ ایستگاه بود که پس از تفاهم با شهرداری اصفهان، ۱۱ ایستگاه شهرداری نیز به سامانه پایش کیفی اضافه شد که باعث می‌شود اعداد منطقی شود و از برخی اشتباهات در سنجش هوا جلوگیری خواهد شد.

وی تأکید کرد: سهم حقابه تالاب گاوخونی و زاینده‌رود بر اساس منابع و مصارف در وزارت نیرو ۱۷۶ میلیون مترمکعب درج شده بود که پس از پیگیری و بحث‌های کارشناسی، آن را به رقم واقعی یعنی ۳۱۳ میلیون مترمکعب رساندیم. اگرچه به خاطر بارش‌های کم سال گذشته آبی در تالاب وجود ندارد، اما دلیل نمی‌شود از رقم واقعی حقابه تالاب گاوخونی گذشت کنیم.

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان در پاسخ به سوال خبرنگار تسنیم مبنی بر اینکه آیا صنایع بزرگ استان مانند فولادمبارکه و ذوب‌آهن نیز طرح اختصاص بخشی از درآمد فروش خود به اجرای طرح‌های زیست محیطی را اجرا کرده‌اند، بیان کرد: اجرای طرح یک در هزار را با صنایع بزرگ شامل ذوب‌آهن، فولادمبارکه، پالایشگاه و پتروشیمی اصفهان آغاز کرده‌ایم. ذوب‌آهن و فولادمبارکه نیز در این زمینه تمام جلسات را برگزار کرده، ارقام را به ما اعلام و حسابشان را نیز افتتاح کرده‌اند و قصد دارند پروژه‌ها را تعریف کنند تا پس از تأیید وارد فاز اجرایی شود.

وی درباره چگونگی اطلاق عنوان صنعت سبز به صنایع گفت: هر ساله دستورالعملی از طرف سازمان حفاظت از محیط زیست تعریف می‌شود و متقاضیانی که اعلام آمادگی می‌کنند ابتدا توسط اداره‌کل حفاظت محیط زیست استان مورد پایش و مستندسازی و سپس توسط سازمان مورد تأیید قرار می‌گیرند. خوشبختانه علی‌رغم تمام آلودگی‌های موجود در اصفهان، سال گذشته شرکت فولاد امیرکبیر کاشان جزو یکی از ۴ صنعت سبز برگزیده کشور قرار گرفت. شهرداری شاهین‌شهر نیز در بخش خدمات سبز برگزیده شد.

حشمتی درباره فعالیت تشکل‌ها و سمن‌های زیست محیطی خاطرنشان کرد: روز گذشته وبیناری با سمن‌های زیست محیطی استان، مدیرکل دفتر مشارکت و مسئولیت اجتماعی سازمان حفاظت محیط زیست و مدیرکل امور اجتماعی استانداری داشتیم و مقرر شد سمن‌هایی که درخواست مجوز دارند روزهای دوشنبه به استانداری مراجعه کنند.

وی درباره آسیب‌های فراوان به اکوسیستم رودخانه زاینده‌رود با قطع و وصل مداوم جریان آب در سال‌های اخیر گفت: بر وجود این آسیب‌ها واقف هستیم و بر آن صحه می‌گذاریم. متأسفانه در دهه‌‌های گذشته حقابه زاینده‌رود به اشکال مختلف از بین رفته به طوری که هم‌اکنون مسئله آب شرب شهر اصفهان را تحت‌تأثیر قرار داده و دستگاه‌های حاکمیتی و نظارتی به دنبال ذخیره آب برای مصارف شرب قابل قبول برای اصفهان هستند. اگر طرح‌های انتقال آب به سرانجام برسد میزان آب بیشتری برای رودخانه زاینده‌رود و تالاب گاوخونی فراهم می‌شود. با پیگیری‌هایی که سال گذشته صورت گرفت، برای نخستین بار ۲۰ میلیون مترمکعب آب برای حقابه تالاب گاوخونی در بهمن و اسفند ۹۸ رهاسازی شد که باعث شد فلامینگوها دوباره در تالاب رویت شوند.

آخرین وضعیت کارخانه خمیر کاغذی اترک

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان در پاسخ به سوالی درباره تخلفات زیست محیطی کارخانه خمیر کاغذی اترک، بیان کرد: این کارخانه مشکلات عدیده‌ای دارد که پیگیری‌های قضایی آن را انجام داده و موضوع را به شورای امنیت شهرستان بردیم. اترک در لیست صنایع آلاینده ما است. این کارخانه از طریق طرح مپسا برنامه‌ای تنظیم کرده و دانشگاه شریف در حال انجام طرح مطالعاتی است تا سیستم تصفیه‌خانه آن بهینه‌سازی شود.

وی در واکنش به سوالی درباره معرفی مجرمان اصلی آلودگی هوای شهر اصفهان گفت: در این خصوص همه ما مجرم هستیم و کسانی که در سال‌های گذشته در برنامه‌ریزی و راهبری فعالیت‌های توسعه‌ای استان شرکت داشتند مجرم هستند. هم‌اکنون نیز نه عصای جادویی داریم که مشکلات را یک‌شبه رفع کنیم و نه می‌توانیم فرد خاصی را معرفی کنیم.

حشمتی درباره دستور رئیس قوه قضائیه در سفر سال گذشته به اصفهان برای تشکیل کارگروه ویژه در استان برای رسیدگی به وضعیت زاینده‌رود گفت: اداره‌کل حفاظت محیط زیست استان جزو اعضای این کارگروه نبود، بنابراین در نامه‌ای رسمی به دادگستری اصفهان عنوان کردیم اگر قرار است چنین کمیته‌ای تشکیل شود یکی از ارکان آن اداره‌کل حفاظت محیط زیست است و درخواست کردیم این موضوع را ابلاغ کنند، اما از سوی کارگروه پاسخی نیامد و فکر نمی‌کنم تا الان هم جلسه‌ای تشکیل داده باشند.