چند روزی است انتشار فیلمی از شکار یک کل جوان در استان یزد، موجی از اعتراضات را در فضای مجازی به همراه داشته است. در این فیلم، شکارچی، لاشه جانور نگون‌بخت را که به گفته او در تاریخ ۲۸ مهر انجام داده به شکارچیان، به ویژه اعضای کانون شکار قزوین، هدیه کرده است! اما ماجرای فیلم به همین‌جا ختم نمی‌شود؛ آن چه ماجرای این شکار را از دیگر فیلم‌های شکار متمایز می‌کند، واکنش معاون عیسی کلانتری رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست است که از یک سو اعلام می‌کند شکار صورت گرفته با مجوز سازمان انجام شده و از سوی دیگر انتشار عکس و فیلم آن را نکوهش می کند!
اما این واکنش، پرسش هایی را در ذهن ایجاد می کند که چطور سازمان حفاظت از محیط زیست انتشار فیلم و عکس از شکار حیوانات را زشت و ناپسند می داند اما برای انجام آن مجوز صادر می‌کند؟ آیا بناست شکار حیوانات به صورت پنهانی و دور از چشم جامعه صورت گیرد تا از تعداد حیوانات شکار شده و مشخصات و سن آن ها آماری در دست نباشد؟! برای آشنایی با قیمت شکار در قرق های اختصاصی ایجاد شده در کشور و معایب و مزایای آن ادامه مطلب را از دست ندهید.
قرق اختصاصی چیست؟
اگرچه در گذشته مجوزهای شکار برای متقاضیان براساس سهمیه اعلامی سالانه سازمان محیط زیست و طی ضوابطی از جمله حضور محیط بان در زمان شکار و رعایت سن حیوان که نباید زیر هفت سال باشد، صادر می شد اما از سال ۹۵ مجوز های شکار فقط برای گراز و پرندگان صادر شده و شکار چهارپایان صرفا برای مناطق قرق است. بر اساس آیین نامه اجرایی قانون شکار و صید، قرق اختصاصی به محدوده ای از جنگل و مرتع و آب و آب بندان و کوهستان و زمین های بایر یا دایر اطلاق می شود که امتیاز شکار و صید در آن محدوده، با رعایت حقوق اشخاص و مقررات مربوط به حفظ و تکثیر و بهره برداری از حیوانات قابل شکار و صید پس از موافقت مقامات صلاحیت دار وزارت جهاد کشاورزی، از طرف سازمان حفاظت محیط زیست برای مدت معین به اشخاص حقوقی یا حقیقی واگذار می شود.
در صورتی که افزایش جمعیت حیوانات در این مناطق اتفاق بیفتد ، سازمان مجوز شکار را برای قرق دار صادر می کند. هم اکنون پنج قرق اختصاصی در کشور پروانه گرفته اند که البته در سه قرق تا به حال پروانه شکار صادر شده است. از این پنج قرق اختصاصی، سه مورد در استان یزد ، یک مورد در استان کرمان و یک مورد هم در استان سمنان واقع شده است.
دلیل ایجاد قرق های اختصاصی
سازمان محیط زیست هم اکنون امکانات محدودی دارد و باید با توجه به منابع محدودش تصمیم گیری کند که کدام مناطق حفاظت شوند و کدام مناطق نه! با توجه به منابع فعلی سازمان محیط زیست و گستردگی زیستگاه ها در کشور راهی جز استفاده از بخش خصوصی پیش روی سازمان محیط زیست باقی نمانده است و سازمان با فروش زیبایی طبیعت و البته بخشی از حیوانات آن به بخش خصوصی اقدام به حل این معضل کرده است.
مزایای قرق های اختصاصی
استفاده از ظرفیت های جوامع محلی و بخش خصوصی در جهت حفاظت از حیات وحش، کاهش قابل توجه هزینه های دولت در حفاظت از عرصه های طبیعی، توسعه فرهنگ زیست محیطی بین جوامع بومی و محلی، اشتغال زایی و ایجاد درآمد از طریق جذب طبیعت گردان، شکارچیان داخلی و خارجی و علاقه مندان به طبیعت و حیات وحش و به تبع آن توسعه اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی منطقه ای و ملی، معرفی جاذبه های طبیعی کشور در سطح بین المللی بدون نیاز به هزینه های دولتی، ظرفیت سازی برای حفاظت بخش های بیشتری از پهنه های طبیعی و حیات وحش کشور، کمک به حفظ نسل و افزایش جمعیت گونه های جانوری در زیستگاه های طبیعی آن ها و بسیاری مزایای دیگر را در سایت ها و گفت وگوهای مختلف می توان برای قرق های اختصاصی پیدا کرد.
بیشتر بخوانید:
معایب قرق های اختصاصی
بسیاری از کارشناسان محیط زیست بر این باورند، زیستگاه‌های کشور از نبود منابع آب، علوفه و در صدر همه امنیت لازم که حاصل حضور بی‌دغدغه شکارچیان غیرمجاز است، رنج می‌برند. حالا مدیریت بخشی از این زیستگاه به عنوان قرق اختصاصی به یک شخص حقیقی یا حقوقی واگذار می‌شود تا در آن امنیت لازم برقرار و آبشخور ساخته شود و حتی در صورت لزوم، علوفه برای چرای چهارپایان فراهم شود.
این قرق می‌شود یک منطقه ایده‌آل که چهارپایان را از دیگر نقاط زیستگاه به سوی خود می‌کشد و در نگاه اول رشد قابل توجهی از گونه های حیوانی را برای منطقه قرق شده در پی خواهد داشت- اما در واقعیت بخشی از حیوانات از مناطق دیگر به این منطقه سرازیر شده اند و عملا افزایش تعداد از طریق تولد نیست- با جذب شدن چهارپایان به طرف قرق‌های اختصاصی، گونه‌های جانوری گوشت خوار مانند پلنگ، خرس، کفتار، کاراکال، لینکس و عقاب ها هم برای یافتن طعمه راهی قرق‌ها می شوند و رفته‌رفته، زیستگاه‌ها و عرصه‌های محیط زیست اطراف قرق‌ها از حضور جانوران خالی می شود که این یعنی دستکاری اکوسیستم منطقه. همچنین برخی مدعی هستند قرق‌داران حضور رقبای طبیعی را در دامگاهی که برای حیات وحش راه اندازی کرده‌اند تاب نمی آورند و در نبود نظارت، بی‌درنگ به حذف جانوران گوشت خوار مبادرت می کنند. البته از وسوسه شکار حیوانات درنده ای مثل پلنگ و خرس برای شکارچیان هم نباید غافل شد زیرا نظارت زیادی را می طلبد که هزینه بسیاری برای سازمان دارد.
قیمت شکار در قرق های اختصاصی
سازمان حفاظت محیط زیست به صاحبان قرق های اختصاصی در قبال نگهداری و حفظ حیات وحش هیچ گونه پولی پرداخت نمی کند و درآمد این صاحبان قرق از منبع شکار حیات وحش است آن هم زمانی که محیط زیست مجوز شکار را صادر می کند. از تعداد شکار مجوز داده شده ۳۵ درصد متعلق به شکارچیان محلی است و بقیه آن را می توان در اختیار کسانی گذاشت که مجوز شکار دارند.
اما شکار در قرق های اختصاصی هم قیمت خاص خودش را دارد. در قرق های اختصاصی برای شکار کل ، بز ، قوچ و میش به ازای هر رأسی که شکار می شود مبلغی بین ۸۰ تا ۱۰۰ هزار تومان دریافت می شود که یک چهارم این مبلغ به حساب خزانه دولت واریز می شود و بقیه به قرق دار اختصاص می یابد. البته این قیمتی است که از شکارچیان داخلی گرفته می شود و برای شکارچیان خارجی به ازای هر شکار چندین هزار دلار دریافت می شود. برای شکار گراز نیز مجوز شکار به ارامنه داده می شود و در مقابل هر شکار گراز مبلغ هزار دلار از این شکارچیان دریافت می شود.مدیرکل دفتر شکار وصید سازمان حفاظت محیط زیست هم اعلام کرده است که قیمت شکار بین شکارچی و قرق دار توافقی است.
تعرفه شکار برای شکارچیان داخلی و خارجی
هر شکارچی باید برای گرفتن مجوز ابتدا دفترچه شکار و صید و سپس برای هر شکار پروانه شکار آن حیوان را تهیه کند. قیمت هر شکار متفاوت است اما بنا بر ادعای برخی از فعالان حوزه شکار و طبیعت، در برخی از قرق های اختصاصی شکارهای غیر مجاز هم صورت می گیرد که قیمت آن ها متفاوت است و به برخی از آن ها اشاره کرده ایم.
برای شکارچیان داخلی: خرگوش و تیسو ۱۶۰هزار تومان، سهره طلایی ۳۵ هزار تومان، صید تفریحی ماهی ۳۵ هزار تومان، صید بلدرچین ۱۸ هزار تومان، قوچ و کل بین ۶۰۰ تا ۹۰۰ هزار تومان و پرنده های مهاجر بین ۹۰ تا ۱۲۰هزار تومان.
برای شکارچیان خارجی: گراز وحشی یک تا سه هزار دلار، قوچ و کل بین سه تا هفت هزار دلار و پلنگ که قیمت شکار غیر قانونی آن بیش از ۵۰ هزار دلار اعلام شده است.
ناصر رعیت نواز
- 14
- 7
