دلایل استعفا و انواع آن چیست؟ (+ نمونه نامه استعفا)

در مورد استعفا همیشه اول با سرپرست مستقیم خود حرف بزنید

استعفا چیست؟

کناره گیری یا استعفا به درخواست داوطلبانه یا به ظاهر داوطلبانه شخص یا گروهی از افراد برای رها کردن رسمی شغل، منصب، سمت یا هر جایگاه دیگرشان گفته می شود. منتها کناره گیری شامل پایان یک دوره کاری یا عدم انتخاب در دوره مجدد نمی گردد.

انواع استعفا

انواع استعفا عبارتند از:

۱. استعفای تحت فشار:  

نوع اول استعفایی است که بر اثر فشارهای افراد دیگر رخ می دهد. استعفایی که در آن مدیر مربوطه تمایلی به کنار رفتن از مسئولیت خود ندارد ولی مراکز قدرتی خارج از اراده او از راههای قانونی و یا غیرقانونی با اعمال فشارهایی مدیر را وادار به استعفا و کناره گیری می کنند. 

۲. استعفای داوطلبانه:

گونه ای از استعفا است که شخص به صورت داوطلبانه و بدون آنکه تحت فشار از طرف مقامات بالاتر یا افکار عمومی باشد اقدام به آن می نماید.

۳. استعفای اجباری:

نوع سوم استعفا، استعفا به علت اشکالات ساختار مدیریتی است. زمانی که مدیری در شرایطی قرار می گیرد که ساختاری که در آن مشغول فعالیت است (و نه لزوماً مدیران دیگر) اجازه اجرای برنامه ها را به او نمی دهد، راهی جز استعفا و کناره گیری برایش باقی نمی ماند.

زمان استعفا،‌ زمانی نیست که تمام خشم فروخورده خود را خالی کنید

۴. استعفای فریبکارانه:

در این نوع استعفا شخص با انجام کناره گیری ظاهری و گاهی تنها بیان آن اقدام به فریب افکار برای کاستن از فشار بر خود می کند معمولاً در این نوع کناره گیری، مقامات ارشدتر با آن مخالفت می کنند.

دلایل استعفا

افراد اشتباه را استخدام می کنند و آنها را تشویق می کنند. کارکنان سخت کوش و خوب به دنبال کار با اهل فن و متخصصان باتدبیر هستند. هنگامی که مدیران نمی توانند افراد مناسبی را استخدام کنند، هدف افرادی که ناچار بکار با آنها هستند هم سرد می شود. ترفیع دادن به افراد نامناسب و اشتباه، اثرات بدی در سازمان می گذارد. در خیلی از سازمان ها به علت این که خود پرسنل دارای انگیزه هستند، از پشتیبانی و حمایت کردن آنها دست می کشند. کسی نیست که از تعریف و تمجید بدش بیاید، آن هایی که سخت کار می کنند هم از این قاعده و قانون مستثنی نیستند. مدیران باید با کارکنان خود صحبت کنند تا بفهمند که چه چیزی سبب حس رضایت در آنها می شود. در ادامه برخی از دلایل استعفا  عبارتند از:

>> کمبود فرصت های پیشرفت کسب و کار:

تمامی کارمندان به دنبال فرصت هایی برای رشد و افزایش مهارت های خود هستند. آنها تمایل دارند با یادگیری موردهای جدید، فرصت های بیشتری برای خود کسب کنند و از نردبان ترقی بالا بروند که کمبود فرصت های پیشرفت کارمندان برای کسب و کار منجر به استعفا میشود.

>> کشف فرصت های جدید:

بعضی وقت ها افراد به دنبال فرصت های جدید، از شغل فعلی خود استعفا می دهند. آنها به دنبال شغل بهتر، فرصت آموزشی یا حتی تأسیس کسب و کار خویش هستند. در این مواقع میتوانید با جلسات مشاوره به آنها راهنمایی ارائه دهید ولی در آخر این موقعیت به احتمال زیاد قابل حل شدن نیست. به بیان دیگر، زمانی که شخصی با چنین دلیلی تصمیم به ترک شرکت می گیرد، حفظ کردن او بی فایده یا حتی مضر خواهد بود.

>> فرهنگ کاری شرکت:

فرهنگ شرکت، تأثير بسیار زیادی روی نحوه عملکرد و تصمیم گیری کارمندان برای ماندن در شرکت دارد. به افراد اجازه نمی دهند که به دنبال آمال و خواسته هایشان بروند. کارکنان باهوش و مجرب، افراد پرحرارت و احساساتی هستند. فراهم کردن فرصت و شرایط برای آنها تا به دنبال احساسات و خواسته هایشان بروند، سبب افزایش بهره وری و رضایت شغلی در کارکنان می شود ولی اکثر مدیران به دنبال کارکنانی هستند که فضایی برای دنبال کردن خواسته های خود نداشته باشند که این یکی از دلایل استعفا می باشد. 

نامه استعفا معمولاً روش خوبی برای بیان ابراز نارضایتی نیست

>> امنیت شغلی:

هیچ شخصی کار کردن در شرکت بدون آینده را دوست ندارد. شرکتی که از نظر مالی شفاف نیست و برنامه ها، اهداف و دستاوردهای مشخصی ندارد، محکوم به استعفا است. پرسنل باید بدانند که چه نتایجی از پروژه هایشان به دست آمده است و برنامه ی بعدی چیست. راهکار پیشگیری از این وضعیت، تنها شفاف سازی است. میتوانید گزارش های آماری مالی و دستاوردی را در دوره های منظم با کارمندان در میان بگذارید تا آنها هم حس مشارکت در دستاوردها را تجربه کنند.

>> پاداش های ناچیز:

هر شخصی علاقه دارد به میزان تلاش و زحماتش برای شرکت، حقوق و پاداش دریافت کند. هنگامی که کارمند متوجه شود حقوق و پاداش دریافتی او کم تر از ارزش افزوده ای است که برای شرکت به ارمغان می آورد، قطعاً به فکر استعفا خواهد بود. تنها شرکتهای بسیار بزرگ با فرهنگ سازمانی غنی یا برند شناخته شده، میتوانند تنها درصد اندکی از کارمندان را به اینصورت استخدام و اداره کنند. البته در شرکتهای کوچک و نوپا، چنین رفتاری قطعاً با استعفای پرسنل رو به رو خواهد بود.

نحوه نگارش استعفا نامه

نامه ای که می نویسید باید مودبانه و واضح باشد. امکان دارد حتی به وسیله این نامه بتوانید مدیر یا منابع انسانی شرکت را تحت ‌تأثیر قرار دهید و این کار مزایایی برایتان بهمراه داشته باشد. به عنوان مثال به شما پیشنهاد کاری دیگری داده شود تا بتوانید در آینده مجدداً به شرکت برگردید. شما نه تنها باید درهنگام نوشتن استعفانامه، مدیرتان را در جریان زمان خروجتان قرار دهید، بلکه در صورت احتیاج باید در نامه ای که می نویسید، منابع انسانی را هم در جریان بگذارید. نامه استعفا باید خلاصه، مختصر و مفید باشد و موردهای زیر را شامل شود:

- به نام خدا: اول نامه را با نام و یاد خدا شروع می کنیم.

- موضوع نامه: نامه شما باید عنوان داشته باشد، عنوانی مانند درخواست استعفا یا درخواست قطع همکاری.

- مخاطب: مشخصات کارمند به عنوان مثال سوابق کاری، شماره پرسنلی، نام و نام خانوادگی را می نویسیم.

- اعلامیه استعفا: باید تعارف را کنار بگذارید و از اولین جمله روشن باشد که میخواهید استعفا دهید.

- تاریخ ترک کار: نوشتن تاریخ خروج از شرکت الزامی است، چون به مدیر منابع انسانی اجازه می دهد برای آینده سریعتر تصمیم بگیرد.

- علل استعفا: دلیل های فراوانی سبب می شود تا یک کارمند از کار خود استعفا دهد. در واقع عواملی مثل شیوه برخورد کارفرما، فضای کاری و دیدگاه کارمند نسبت شغل و فرصت ها تأثير فراوانی روی رفتار کارمند دارد.

- تشکر: از مخاطب نامه تشکر و قدردانی می کنیم.

- امضا و تاریخ: امضا در قسمت سمت چپ نامه، نام و نام خانوادگی شخص درخواست کننده استعفا را نوشته و تاریخ روزی که قرار است آنرا به مسئول خود تحویل دهید را نوشته و نهایت امضا می کنیم.

استعفا به هر حال هم برای کارمند و هم برای شرکت، هزینه دارد

نمونه نامه استعفا

به نام خدا

مدیریت محترم شرکت ……

با سلام و ادب

احتراماً اینجانب ……. پرسنل این شرکت از تاریخ ……… به بعد به دلایل شخصی قادر به مشارکت با این شرکت محترم نمی باشم. بنابراین بدینوسیله استعفای خویش را کتبا به آن مدیریت محترم اعلام می نمایم. مراتب جهت اطلاع و اقدام لازم حضورتان ارسال میگردد.

با تشکر

نام و نام خانوادگی

امضاء و تاریخ

گردآوری: بخش جامعه سرپوش