«افزایش ۵ برابری کشفیات ماده مخدر شیشه در دو سال اخیر»؛ خبری که اگرچه یک روی سکه آن، نشان از تلاش مرزبانان غیورمان در کشف حیله سوداگران مرگ دارد اما آن روی این سکه، واقعیتی هولناک و نگرانکننده است: بالا رفتن میزان تولید و صادرات شیشه در کشورهای همسایه و طبیعتا افزایش بازار مصرف این ماده مخدر در ایران و جهان.
نگرانی جهان از افزایش تولید متامفتامین
این‌که میزان تولید متامفتامین (شیشه) در افغانستان افزایش چشمگیری داشته، آنقدر نگرانکننده و خطرناک است که اینترپل برای بررسی آن نشستی ویدئوکنفرانسی برگزار کرد؛ نشستی که در آن نمایندگانی از ایران، افغانستان، اندونزی، تانزانیا، استرالیا، مالدیو، امارات، آفریقای جنوبی، جمهوری چک، هلند و سازمانهای نظارتی اتحادیه اروپا هم حضور داشتند و همگی از افزایش تولید شیشه در افغانستان ابراز نگرانی کردند.
شیب تند کشفیات در ۲ سال اخیر
سرهنگ «نقی محمودی» معاون بینالملل پلیس مبارزه با موادمخدر ناجا هم در این نشست، گزارشی از وضعیت کشفیات این ماده مخدر در کشور ما ارائه کرد: «حجم کشفیات شیشه در سال‌های قبل از ۲۰۱۸ به طور متوسط بین ۲ تا ۳ هزار کیلوگرم بود اما در سال‌های اخیر، به ویژه در سال‌های ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ با شیب تند افزایشی به بالای ۱۲ تا ۱۵ هزار کیلوگرم رسیده و با توجه به محل کشف این محمولهها در نقاط شرق و جنوب شرق کشور، ناگفته پیداست این مواد از مرزهای شرقی به داخل ایران قاچاق می شود».
مواجهه با شیشه در شرق و غرب کشور
«سعید صفاتیان» پژوهشگر و محقق حوزه مقابله با اعتیاد دراین‌باره به خراسان میگوید: گیاه خاصی که پیشساز شیشه است، در کشور افغانستان کشت می‌شود و به دلیل پایین بودن هزینه ماده اولیه و نیروی کار، تولید آن برای ارسال به دیگر کشورها کاملا سودآور است. او میافزاید: نکته نگرانکننده این است که متاسفانه این اتفاق در کشور عراق هم در حال رخ دادن است و ما هم از شرق و هم از غرب کشور با مناطق تولید شیشه مواجه هستیم.
فقط ۱۰ تا ۱۵ درصد مواد کشف می‌شود
صفاتیان درباره کشفیات این ماده مخدر هم میگوید: خوشبختانه با اقدامات خوب ناجا، میزان کشفیات قاچاق این موادمخدر افزایش یافته است؛ اما یکی از سوالات کارشناسان این است که آیا میزان مصرف این مواد در داخل کشور هم افزایش یافته است؟ او تصریح میکند: چند سال قبل در گزارشی اعلام شد که میزان کشفیات ما ۵ تن و میزان مصرف داخلی حدود ۶۰ تن است. این یعنی به طور تقریبی کشفیات ما حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد است و بنابراین طبیعتا حالا هم میزان مصرف افزایش یافته است.
۳۰۰ کارگاه فقط در غرب افغانستان
سوال دیگری که به گفته صفاتیان پاسخ شفافی برای آن وجود ندارد، حجم تولید شیشه در کشور افغانستان است تا با اطلاع از آن بتوان برآوردهایی انجام داد. اگرچه نمیتوان آمار دقیق و قطعی دراین‌باره به دست آورد اما گزارش سال گذشته نهاد نظارت بر مواد مخدر اتحادیه اروپا نشان میدهد که کشور افغانستان در حال تبدیل شدن به تولیدکننده عمده شیشه است. تصاویر ماهوارهای این گزارش هم نشان داده است که فقط در یک منطقه غرب افغانستان، بیش از ۳۰۰ کارگاه تولید متامفتامین فعال بوده است.
همچنان همان عدد قدیمی !
سوال دیگر این است که بدانیم آیا افزایش تولید این ماده مخدر، به دلیل افزایش تقاضای مصرف است؟ به اعتقاد کارشناسان پاسخ این سوال مثبت است، اما طبق آمارهای رسمی تعداد معتادان در کشور مدتهاست که روی عدد ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر ثابت مانده است. فکر میکنم ما تنها کشور جهان هستیم که درباره آمار معتادان حرفمان یکی است و تغییر نمیکند! در حالی که مطمئنا این آمار با آمار واقعی و قطعی فاصله دارد.
توهم، افسردگی، خودکشی .../از این پژوهشگر درباره آسیب‌های
روان گردانها هم میپرسم و او میگوید: آسیب‌های این مخدرها بیشتر جنبه روانی دارد و تبعاتی مثل توهم، هذیان، اضطراب و افسردگی. او مثالهای عجیبی هم از مصرفکنندگان این مواد دارد: تصادفاتی را داشته‌ایم که راننده بدون هیچ خط ترمزی مستقیم به دیوار کوبیده است، افرادی که در ارتفاع ایستادهاند و با توهم چیدن یک گل به پایین پرت شدهاند و ... .چشم هایمان را باز کنیمهمه اینها نشان میدهد که دوران چشم بستن به روی واقعیت تلخ روان گردانها به سر آمده است و اگر شفافتر با آن مواجه نشویم، چند سال دیگر آن روی سکه افزایش۵ برابری کشفیات این مواد را خواهیم دید. به خصوص که بر اساس اعلام پلیس، مواد مخدر صنعتی با شکل‌های جدید و جذاب وارد بازار می‌شود و جامعه هدف آن‌ها نوجوانان و جوانان هستند... .
گفتوگو با رئیس‌پلیس مبارزه با موادمخدر
هشدار جدی ناجا درباره عواقب افزایش ورود مخدرِ شیشه به کشور
سردار مجید کریمی، رئیس‌پلیس مبارزه با مواد مخدر ناجا در گفتوگو با خراسان، دراین‌باره ابراز نگرانی کرد و گفت:از اواسط سال گذشته، درباره آسیب افزایش تولید و مصرف شیشه، هشدارهای لازم را به دولت و دیگر نهادهای متولی داده‌ایم و اگر هرچه زودتر برای مبارزه جدی با این مسئله اقدام نشود، عواقب تلخی دامنگیر کشور خواهد شد.
وی گفت: متاسفانه حدود دوسال است که کشور افغانستان به‌سمت تولید ارزان و گسترده ماده روان‌گردانِ شیشه رفته است. طی سال‌های گذشته با تلاش ناجا، اقدامات خوبی در مبارزه با تولید شیشه انجام شده بود و تقریبا همه آشپزخانه‌های بزرگ تولید این ماده را متلاشی کرده بودیم؛ نتیجه این اقدام، بالا رفتن قیمت شیشه تا ۱۲۰میلیون تومان و در نتیجه تغییر الگوی مصرف معتادان از این ماده به مواد سنتی که عوارض و آسیب‌های کمتری دارند، بود.وی افزود: اما متاسفانه با توجه به این‌که مصرفکنندگان شیشه، اکثرا جوانان هستند، دشمنان ما همه توان خود را برای تولید گسترده و ارزان این ماده در افغانستان به‌کار گرفتند و در نتیجه، در شرایط خطرناکی قرار داریم.رئیس‌پلیس مبارزه با موادمخدر ناجا تصریح کرد: غفلت از این موضوع و کم‌کاری در حوزه پیشگیری، مقابله و درمان مصرف‌کنندگانِ این ماده مخدر روان‌گردان، وضعیت نگران‌کننده‌ای را برای کشور ایجاد خواهد کرد.
سردار کریمی ادامه داد: میزان اعتبارات و حوزه‌های عملکرد ناجا کاملا مشخص است و ما تمام توانمان را برای مدیریت این وضعیت به کار گرفته‌ایم اما بدون عزم ملی و همکاری دولت و دیگر مجموعه‌ها، مقابله با این آسیب اجتماعی، امکان‌پذیر نخواهد بود.
خراسان /مصطفی عبدالهی
- 17
- 5
