رفتارهای پرخاشگرانه در کودکان پيش‌دبستانی

مشاجره بين کودکان هم‌سن، جيغ‌زدن، پرتاب اسباب‌بازي‌ها و ... رفتارهايي هستند که والدين کودکان پيش از دبستان بسيار با آنها مواجه مي‌شوند. اغلب اين رفتارها، عادي بوده و کودک در دوره‌اي از رشد خود آنها را براي واکنش به مسائل مختلف به کار مي‌برد. آگاهي از مراحل و حوزه‌هاي رشدي کودک به والدين و مربيان کمک مي‌کند که واکنش‌هاي مناسبي در مقابل کودکان خود داشته باشند. سرعت تغييرات رشدي در سنين بين دو تا پنج‌سالگي زياد و ميزان اين سرعت در کودکان مختلف، متفاوت است. در اين دوره، کودکان تلاش مي‌کنند که مستقل باشند. بنابراين والدين واژه‌ «نه» را از کودک خود زياد مي‌شنوند. گاهي اوقات آنها مي‌خواهند کارهايي انجام دهند که توانايي کافي براي به‌انجام‌رساندن آنها را ندارند.

به اين علت که مهارت‌هاي زباني آنها به حد کافي رشد نکرده است، ناچار به رفتارهايي روي مي‌آورند که ممکن است والدين آنها را پرخاشگرانه يا غيرعادي و نگران‌کننده تلقي کنند. درواقع کودکان گاهي براي اينکه منظور خود را برسانند، دست به حرکاتي مي‌زنند؛ براي مثال، چون نمي‌توانند به‌راحتي صحبت کنند از رفتارها و حرکاتي مانند جيغ‌زدن، ضربه‌زدن،  پرتاب‌کردن اسباب‌بازي و... استفاده مي‌کنند. تعداد دفعات اين رفتارها در پسران بيشتر از دختران مشاهده مي‌شود،

زيرا رشد مهارت کلامي در پسران ديرتر از دختران اتفاق مي‌افتد. هنگام مشاهده اين موارد، ممکن است رفتار خود والد تغيير کرده و عصباني و آشفته شود. نکته مهم در اين مسئله اين است که شما به‌عنوان والد بايد آرام بوده و رفتاری هوشمندانه داشته باشيد. سعي کنيد زمان‌هايي را که ممکن است اين رفتارها از کودکتان سر بزند پيش‌بيني کنيد و واکنش‌هاي مناسب از خود بروز دهيد. کودکان به رفتار گرم و حمايتي از طرف والدين خود نياز دارند. بايد صبور باشيد تا اين دوره نيز به‌خوبي بگذرد و کودک در مهارت‌هايي مانند خود‌‌تنظيمي به رشد کافي برسد تا بتواند در مواقع گوناگون واکنش‌هاي درست از خود نشان دهد. گاهي رفتارهاي پرخاشگرانه کودک علت خاصي دارد و با برطرف‌کردن آن، کودک به آرامش خواهد رسيد. ممکن است کودک از مسئله‌اي  نگران باشد.

 در اين موارد به عقب برگرديد و به ياد بياوريد که چنددقيقه قبل يا حتي چندروز پيش چه اتفاقي براي کودک افتاده و از چه چيز رنجور است. براي اينکه کودک بتواند با شما همراهي کرده بايد شرايط او را در نظر بگيريد؛ به‌عنوان‌مثال اگر مي‌خواهيد براي انجام کاري او را همراه خود بيرون ببريد، اطمينان داشته باشيد که کودک شما گرسنه يا خسته نيست. اگر رفتارهاي پرخاشگرانه شديد و طولاني است، از يک متخصص روان‌شناسي و مشاوره کودک  راهنمايي بگيريد.

سمانه ذوالفقار