تظاهر به خوشبختی زیرپوست 'اینستاگرام'

مهرداد فلاطونی در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه خوشبختی یک موضوع نسبی است که از دیدگاه هر فرهنگ و جامعه‌ای تعریف خاص خودش را دارد، می‌افزاید: در بسیاری از کشورهای غربی خانواده‌ها لحظات خوش خود را با دوستانشان به اشتراک می‌گذارند، همین مسئله باعث شده این دیدگاه از طریق فضای مجازی در کشورهای دیگر همچون ایران شایع شود، اما سوالی که پیش می‌آید این است که اگر افراد در واقعیت خوشبخت هستند، چه لزومی دارد که بخواهند آن را در ملاء عام نمایش دهند؟. به نظرم این افراد متظاهر، در واقعیت نه تنها خوشبخت نیستند بلکه حتی از زندگی‌شان احساس رضایت ندارند.

فلاطونی در پاسخ به این سوال که چرا برخی افراد جامعه سعی می‌کنند که به خوشبختی تظاهر کنند؟ می‌گوید: آسیب‌های طبقاتی، مشکلات مالی و اجتماعی از مسائلی است که زندگی‌های مشترک و غیر مشترک را تحت تاثیر قرار داده است، در این میان فقدان احساس خوشبختی یکی از آسیب‌های اصلی جامعه به شمار می‌رود؛ زمانی که چنین احساسی در جامعه شکل می‌گیرد مردم برای تامین این احساس تظاهر می‌کنند.

بنابر اظهارات این روانشناس افرادی که زیر پوست شبکه اجتماعی اینستاگرام، خود را خوشبخت جلوه می‌دهند، از دیدگاه روانشناسی دچار اختلال شخصیت «نمایشی» هستند که دوست دارند با داستان‌پردازی خود را در معرض توجه قرار دهند. آنها زمان، انرژی و سرمایه بسیاری را صرف خودآرایی می‌کنند و تایید دیگران نیاز اصلی زندگی‌شان است اما اگر مورد بی‌مهری و بی‌توجهی قرار گیرند علائم دل‌زدگی و افسردگی از خود نشان می‌دهند.

البته فلاطونی یادآور می‌شود: تظاهرکنندگان به خوشبختی بعد از مدتی از سوی جامعه فحش و ناسزا دریافت می‌کنند، زیرا در جامعه‌ای که مردم در مسیر زندگی با تلاطم مشکلات مختلف مواجه باشند، حوصله ندارند که بخواهند خودنمایی افراد دیگر را تحمل کنند، لذا چنین بازخوردهایی نه تنها تعارضاتی را در جامعه ایجاد می‌کند بلکه آسیب‌های جدی به جامعه وارد خواهد شد.

با این تفاسیر اما این روانشناس مدعی است که تعدادی از زوجهای متظاهر خوشبخت "بیزینس‌من‌"هایی هستند که در قالب افراد خوشبخت تجارت و کسب درآمد می‌کنند.

وی با بیان اینکه یکی از اصول مدیریت فروش "بازار سنجی" است، می‌افزاید: بسیاری از این افراد در ابتدا خود را خوشبخت نشان می‌دهند و بعد از افزایش مخاطبان‌شان تجارت می‌کنند اما این روش برای کسب درآمد اقدام نابجایی است که از نظر روحی و روانی به جامعه آسیب وارد می‌کند.

فلاطونی با بیان اینکه این رفتارها موجب شکل‌گیری عقده خود بزرگ‌بینی در جامعه می‌شود، ادامه می‌دهد: شاید به دلیل چشم و هم‌چشمی‌های زوجین آمار طلاق افزایش پیدا کند و از طرفی دیگر جوانانی از سر احساس و هوش هیجانی رابطه عاشقانه‌ای را شروع کنند تا مانند زوج‌های شاخ اینستاگرام معنای عشق را تجربه کنند، اما بعد از مدتی متوجه شوند که آنها در ظاهر خوشبخت هستند، همین مسائل باعث می‌شود به مرور جوانان از ازدواج و تعهدپذیری گریزان شوند.

فلاطونی معتقد است که انسان‌ها باید خوشبختی را در درون‌شان پیدا کنند، زیرا افراد آن رفتاری که از خود بروز می‌دهند براساس هویت اجتماعی شان است یعنی هویت فردی آنها تحت تاثیر هویت اجتماعی شکل می‌گیرد.