همشهری آنلاین؛ مردنی لاغر بیآزار، از آن کره الاغهای رام بیسروصدا بود که خوب شیر میداد و سال تا سال صدایش هم درنمی آمد. بر خلاف او قبرسی فربه گوشتالو با آن که شیر چندانی نداشت، وقتی صدای نخراشیده اش را توی گلویش میانداخت هیچکس و هیچچیز نمیتوانست آرامش کند. احمدرضای نوجوان اوایل فکر نمیکرد هر روز بتواند همان یک و نیم کیلو شیر ٣ کره الاغش را هم بفروشد، ولی آگهیها و تراکتهای تبلیغاتی که در شمال و جنوب شهر پخش کرده بود جواب دادند و مشتریانش هر روز بیشتر از روز پیش شدند. درست وقتی احمدرضا میخواست بادی به غبغب بیندازد و به همه بگوید در فروش شیر الاغ کاسب قابلی شده قبرسی ناغافل و یکباره سرش را زمین گذاشت و مرد... هنوز غصه مرگ کره الاغ پرافاده روی دل صاحب کمسن و سال بیتجربه اش سنگینی میکرد که عمر چموش تازه بالغ هم سر رسید و احمدرضا ماند و مردنی مهربان بیسروصدا. احمدرضا دیگر از دل و دماغ افتاده بود و امیدی نداشت مردنی بهتنهایی او را سر پا نگهدارد، ولی شیر کره الاغ باوفا برکت کرد و کارش آنقدر رونق گرفت که مدتی بعد یک چشم آبستن را هم خرید. یک چشم اولین الاغی بود که در مزرعه احمدرضا کره به دنیا آورد و حالا این مزرعه بزرگترین مزرعه پرورش الاغ ایران است که ١۵٠ راس الاغ شیری دارد:
آقای پدر
همینکه صدای عرعر خر تازه بالغ بلند میشود، الاغهای ماده هم او را بیجواب نمیگذارند و با عرعر دستهجمعی خود سالن را روی سرشان میگذارند. او تنها حیوان نر مزرعه است و چون همه الاغها کمیا بیش دلبسته اش هستند، امراله و کارگران مزرعه او را ناصرالدین شاه صدا میزنند! خر را دور از الاغها توی حیاط بستهاند و اتاقک سرپوشیده اش فقط به سالن کرههای نابالغ راه دارد. او به لطف هیکل ورزیده و خوش تراشش از سرنوشت سایر نرهای مزرعه و بارکشی برای دیگران در امان مانده و بهعنوان پدر جوان مزرعه بروبیایی دارد. سالن تازه بالغها رو به حیاط است و کره الاغ سیاه را که هنوز از شیر گرفته نشده، کنار تازه بالغها گذاشتهاند تا آفتاب حیاط پوست پشمالویش را برق بیندازد. یک ساعت دیگر وقت چاشت خوردن الاغها است و امراله در انبار آذوقه با چنگک چهارشاخ مشغول بادکشیدن کاه و کلشهای گندم است تا برای مخلوط کردن با کنسانترههای مقوی کارخانهای آماده شوند. طبع جو سرد است و احمدرضا سفارش کرده بهجای جو کاه نخود و لوبیا و گندم به الاغها بدهند که هم کیفور شوند و هم مزاجشان به هم نریزد.
تازهواردان و قدیمیها
کره برکت بوی کلش گندم به دماغش خورده و آرام و قرار ندارد. هر بار هم که به انبار سرکی میکشد، سرخوش و خوشحال به طرف برکت برمی گردد تا خبر آمادهشدن ترید کاه و کنسانتره را به مادرش بدهد. کره بازیگوش هنوز شیرخوار است و ١٢ ساعت سهم شیر او هیچوقت کمو زیاد نمیشود. ١٢ ساعت از شیر برکت و دیگر الاغهای شیری هم سهم مشتریان مزرعه است که پشت در شیشهای سالن صف کشیدهاند و منتظرند تا امراله برایشان شیر گرم تازه بیاورد. برکت الاغ محبوب صاحبش است و از وقتی کره بود هیچکس جفتک انداختن و بدخلقی او را ندیده و همیشه هم از دیگر الاغها بیشتر شیر داده است. او احمدرضا را یاد مردنی میاندازد که حتی وقتی پا به سن گذاشته بود، هر سال یک کره میزایید و بهاندازه ٢ الاغ هم شیر میداد. احمدرضا قهوهای و سفید را تازه به مزرعه آورده و کارگران مزرعه باید به آنها خوب برسند تا جان بگیرند و ته چشمهای بیحالشان برق بیفتد. کرههایی که همینجا به دنیا میآیند، کنار الاغهای بالغ، آرام و راهوار بزرگ میشوند، ولی الاغهایی را که از مزرعههای دیگر میخرند، باید مدتی هوایشان را داشته باشند تا سرکشی و چموشی یادشان برود.
سلطان خر ایران
به نظر احمدرضا، الاغها و خرها حیواناتی باهوش و فهمیده و اجتماعی هستند! او وقتی ١٤ سالش بوده با خرید ٣ کره الاغ شیری برای خودش کار و کاسبی راه انداخته و ٧ سال از عمر ٢٢ساله اش را صرف پرورش این چهارپایان پرسود و فایده کرده است. فرزند دوم خانواده شهرکن تعریف میکند: «در تایباد که شهرستانی مرزی در استان خراسان رضوی است آشنایی داشتیم که به دامداری مشغول بود و در کنار رمه بزرگ گوسفندش کره الاغ چموش بامزهای داشت که به کمتر کسی سواری میداد، ولی با من حسابی عیاق بود و من گاهی به عشق خرسواری از تهران تا تایباد میرفتم! از طرف دیگر همیشه دلم میخواست کاسبی داشته باشم و کار مفیدی انجام دهم. یک روز که عدهای از بزرگترها دور هم جمع بودند، از قیمت نجومی پنیر الاغ در کشورهای پیشرفته بحث به میان آمد و با شنیدن حرفهای آنها فکر پرورش الاغ به سرم افتاد.» مادر چراغ کاسبی پسر بلندپروازش را روشن کرد و احمدرضا با ٢ میلیون و ۵٠٠ هزار تومان وام قرضالحسنهای که مادر در یکی از صندوقهای قرعهکشی فامیلی برنده شده بود، کارش را شروع کرد.
سفرهای بابرکت
آن زمان کمتر کسی احمدرضای نوجوان را جدی میگرفت و بسیاری از همکلاسیهایش وقتی باخبر شدند که او به پرورش الاغ و فروش شیر این حیوان مشغول شده، از سر شیطنت او را سلطان خر ایران صدا میزدند، ولی نمیدانستند همکلاسی لجبازشان تصمیم گرفته این طعنه و شوخی دوستانه آنها را به لقب باابهت خود تبدیل کند.
ازآنروزها سالها گذشته و احمدرضا شهر کن حالا که با پرورش ١۵٠ راس الاغ شیری و ارسال شیر الاغ به نقاط دور و نزدیک کشور بزرگترین پرورشدهنده این حیوان و از تولیدکنندگان عمده فرآوردههای لبنی آن به شمار میآید، میتواند خود را شایسته عنوان «سلطان خر ایران» بداند! در این سالها سلطان شبهای زیادی را به مراقبت و تیمار الاغهای پا به ماه گذرانده و شاهد تولد بسیاری از کرههای مزرعه اش بوده است. احمدرضا در مقطع کارشناسی رشته مدیریت کسبوکار تحصیل میکند، ولی وقتی استادانش به غیبتها و تاخیرهای گاه و بیگاهش خرده میگیرند، جوابی در آستین دارد که جای اما و اگر نمیگذارد: «من کار و کاسبی را اداره میکنم که بیش از ٢٠ نفر از آن نان میخورند، هر چه در کتابها نوشتهاند من عملی اجرا کردهام...»
- 15
- 1