۵/ ۱‌میلیون ایرانی در صف مهاجرت

یک و نیم میلیون ایرانی در صف مهاجرت به استرالیا و کانادا هستند که این عدد ترسناکی است. خروج نیروهای کارشناسی و ورزیده به اقتصاد ملی آسیب می‌زند و یکی از دلایل تهیدست شدن ایرانیان، مهاجرت نیروهای نخبه است.»

این اظهارات را یک تحلیلگر ارشد مسائل اقتصادی در میز گرد صلح، اقتصاد و چالش فقر که گروه علمی- تخصصی انجمن جامعه‌شناسی برگزار کرد، انجام داده است. در حالی حسین عبده تبریزی نسبتی میان مهاجرت، خروج سرمایه و نیروی کار و فقر در ایران برقرار کرده است که بررسی‌های آماری نشان می‌دهد فقر در کشور ما در یک دهه اخیر افزایش قابل توجهی داشته است. عمده دلیل این اتفاق به رویکرد نادرست دولت‌های نهم و دهم به اقتصاد بر می‌گردد که باعث شد اقتصاد کشور به لبه پرتگاه برود. تحریم‌ها و سیاست‌های نادرست اتخاذ شده در دولت‌های نهم و دهم وضعیتی را به وجود آورد که باعث شد شکاف عمده‌ای میان درآمد و هزینه شهروندان ایجاد شود. این اتفاق به‌گونه‌ای علت و معلول تمایل به مهاجرت ایرانیان به کشور‌های دیگر برای کار و سرمایه‌گذاری است؛ اتفاقی که خود منجر می‌شود فقر در کشور عمیق شده و توسعه به تعویق بیفتد.

۲۰‌میلیارد دلار خروج سرمایه

عبده تبریزی جز اشاره به موضوع مهاجرت و ارتباط آن با فقر و توسعه‌نیافتگی، خروج سرمایه از ایران را نیز مورد بررسی قرار داد. در سال‌های اخیر تلاش‌هایی در راستای جذب سرمایه‌گذاری خارجی و همچنین بازگرداندن سرمایه ایرانیانی که به هر دلیل از کشور مهاجرت کرده‌اند، شده است. نمی‌توان عنوان کرد در این زمینه موفقیتی حاصل نشده است، اما همچنان حجم بالایی از سرمایه ایرانیان در کشور‌های دیگر در گردش است و هشدار‌دهنده آنکه تمایل به مهاجرت برای کار کردن و سرمایه‌گذاری در خارج از کشور همچنان زیاد است.

یک تحلیلگر مسائل اقتصادی عنوان کرد: اطلاعاتی که دارم نشان می‌دهد یک و نیم میلیون ایرانی درصف مهاجرت به استرالیا و کانادا هستند که این عدد ترسناکی است. خروج نیروهای کارشناسی و ورزیده به اقتصاد ملی آسیب می‌زند و یکی از دلایل تهیدست شدن ایرانیان، مهاجرت نیروهای نخبه است. عبده تبریزی با اشاره به اینکه درحال حاضر پولی درایران نیست که امیدوار باشیم به رشد مثبت سرمایه‌گذاری منجر می‌شود، ادامه داد: علاوه براین آمارهایی هست که نشان می‌دهد از ۸۵ میلیارددلاردرآمد ارزی ایران ۴۵‌میلیارد برای واردات اختصاص یافته است و اگر ارزش قاچاق را نیز ۲۰‌میلیارد دلار فرض کنیم به نظر می‌رسد ۲۰‌میلیارد دلار خروج سرمایه داشته‌ایم.

در چنین شرایطی معلوم است که اقتصاد ایران با رشدهای پایین مواجه می‌شود و ایرانیان فقیر‌تر می‌شوند. به گفته این استاداقتصاد یکی دیگر از دلایل گسترده ترشدن فقر در برخی از کشورها رشد افراطی گری است که امیدواریم این پدیده در ایران گسترش پیدا نکند.

عبده تبریزی ادامه داد: یکی از دلایل کندشدن جریان گردش سرمایه وجود ۲/۵‌میلیون واحد مسکونی است که ارزش آنها به قیت بازار ۱۷۰ میلیارددلار است. کدام سیاست‌ها بود که راه رابرای سرمایه‌گذاری دراین بخش درشرایط کاهش قدرت خرید جامعه هموار می‌کرد. فسادی که در داستان میان سازندگان و نهادهای مدیریت شهری رخ می‌داد و سازندگان را مجبور می‌کرد؟ تراکم خریداری کنند را باید پیگیری کرد.

برپایه کدام سیاست بود که خانه سازان خانه‌های ۱۵ سال ساخت را تخریب کردند تا به جای خانه سه طبقه خانه شش طبقه بسازند؟ چگونه است که سازمان مالیاتی نتوانست ازکسانی که سود‌های بزرگ از بخش مسکن بردند مالیات بگیرد. درشرایطی که ایران به هردلار ی که دربخش مسکن به خواب رفته است نیازدارد و نمی‌تواند ازآنها استفاده کند این طبیعی است که فقر در ایران گسترش یابد. او در پاسخ به بحثی که یکی از جامعه شناسان مطرح کرد و گفت کاهش ارزش پول ملی در ایران موجب گسترش شمار فقیران شده است، گفت: با توجه به اینکه خروج سرمایه درایران روند فزاینده دارد اگر دلار را ارزان نگه داریم به سود ثروتمندان و به زیان تهیدستان عمل کرده‌ایم.

عبده در پاسخ به داوری حسین راغفر و فرشاد مومنی دوسخنران دیگر این میز گرد که می‌گفتند سیاست‌های اقتصادی دولت‌ها عامل گسترش فقر در ایران بوده است، تاکید کرد نباید درباره سیاست‌های اقتصادی دولت‌ها اغراق کرد و گونه‌ای حرف زد که سیاست‌های اجتماعی،سیاست خارجی و سیاست درایران در گسترش نابرابری به محاق بروند. دولت درایران نهادی نیست که مبسوط الید باشد و همه اختیارات را داشته باشد.

در همین زلزله اخیرکرمانشاه و سرپل‌ذهاب دیدیم که دولت دراجرای یک کار ساده که برایش برنامه داشت نیز نتوانست اختیارات کافی داشته باشد. دوات از زلزله‌های قدیمی درس گرفته بود و می‌توانست خوب عمل کند اما ناچارشد سیاست دادن کانکس که به دولت تحمیل شده بود را بپذیرد. او گفت: الان ایران با شرایط دشواری مواجه است که به کمتر شدن ضریب امنیت ملی منجر می‌شود. به‌طور مثال الان نظام بانکی ایران واقعا یک نقطه ضعف بنیادین است و می‌تواند امنیت ملی را با آسیب جدی مواجه کند.

عبده تبریزی گفت:تاکنون سابقه نداشته است که دریک روز ۳۵۰‌هزار سکه دادو ستد شود و این نشان می‌دهد وقتی نرخ سود بانک‌ها با دستور کاهش یابند نقدینگی به بازارهای دیگر کوچ می‌کند. عبده تبریزی یادآورشد به دلیل غلبه خبرهای ناخوش اقتصادی بر خبرهای خوش بیش از ۹۰ روزاست برای نخستین بار در ۴۰ سال اخیر چیزی ننوشته ام. خبرهایی که داریم اخبار خوشحال‌کننده نیستند و می‌توانند بر ابعا د ناامیدی بیفزایند و من ترجیح می‌دهم ناامیدی را در جامعه ترویج نکنم. من تاکید می‌کنم ادامه سیاست‌های فعلی حاکم برسرنوشت کشور به توسعه فقر در ایران دامن خواهد زد. الان روزگار پنج دهک تهیدست جامعه بسیار غم انگیراست و باید برای جلوگیری از اینکه دهک‌های فقیر بیشتر شوند، فکر اساسی شود.