زلزله كه خانه‌شان را ويران كرد، ساكن چادرها و كانكس‌هايي شدند كه هر باد تندي، لرزه بر تنشان مي‌انداخت، با هر باراني آب وارد خانه و زندگي‌شان مي‌شد و همه چيزشان را آب مي‌برد. بيش از سه ماه از زلزله کرمانشاه مي‌گذرد، اما مردم زلزله‌زده همچنان با مشکلات بسياری ازجمله سرماي طاقت‌فرسا، بيماري‌هاي واگيردار، مشکلات عفوني، مشکلات زنان باردار و سوختگي ناشي از آتش‌گرفتن چادر و كانکس دست‌وپنجه نرم مي‌كنند. به گفته محمدباقر حيدري، رئيس نظام پزشكي استان كرمانشاه، ٦٠نفر از زلزله‌زدگان به دليل آتش‌سوزي در چادرها و كانكس‌هاي خود دچار سوختگي شديد شده‌اند كه سه نفر از آنها فوت كرده‌اند.
اين در حالي است كه طبق آمار رسمي، سالانه ٣٠ هزار نفر در كشور دچار سوختگي شديد مي‌شوند. با يك جمع و تقسيم ساده، مي‌توان فهميد اين ميزان حدود ٠,٨ درصد از کل افرادي است كه در ماه در کل کشور دچار سانحه آتش‌سوزي مي‌شوند.
علي ٢٤ساله كه چندي پيش به دليل آتش‌گرفتن چادرش دچار سوختگي شد، درباره زمان حادثه به «شرق» مي‌گويد: «آن شب هوا كمي سرد بود و هيتر را روشن كرده بوديم. ساعت يك‌و‌نيم نصف شب بود و با برادرم داخل چادر خواب بوديم كه ناگهان با گرماي آتش از خواب پريدم. سريع پتويم را كنار زدم و از چادر خارج شدم. هنوز كامل از چادر خارج نشده بودم كه يادم افتاد برادرم هم با من خواب بود. به همين خاطر بار ديگر به داخل چادر برگشتم، اما او از در ديگر چادر خارج شده بود و من متوجه نشده بودم. به همين خاطر پاهايم دچار سوختگي شد.
آن شب من را به درمانگاه سرپل ذهاب رساندند، اما به دليل اينكه امكانات كامل در آنجا وجود نداشت، همان شب به بيمارستان امام‌خميني كرمانشاه منتقل شدم». پشت تلفن نفس عميقي مي‌كشد و ادامه مي‌دهد: «اول گفتند بايد ٩٠٠ هزار تومان پرداخت كنيد، اما پولي نداشتيم، براي همين شرايطمان را كه براي آنها توضيح داديم، در نهايت ٢٠٠ هزار تومان گرفتند. دفترچه بيمه، شناسنامه و كارت‌ملي‌ام در آتش‌سوزي سوخت.
كلا هرچه داشتيم تو چادر خاكستر شده بود. براي همين نتوانستم از بيمه روستايي استفاده كنم. در بيمارستان امام‌خميني مرد جوان ديگري هم بود كه مثل من چادرشان آتش گرفته بود و براي همين در بيمارستان بستري بود. چندبار هم در گروه‌هاي تلگرامي ديدم چادر افراد ديگري هم آتش گرفته و دچار سوختگي شده‌اند؛ حتي دختر جواني هم در سرپل ذهاب خودسوزي كرده بود». او در ادامه مي‌گويد:
«نزديك به ٣٠ درصد سوختگي داشتم و ١٥ روز در بيمارستان بستري بودم و چهار بار من را به اتاق عمل بردند، اما بايد يك بار ديگر پايم را جراحي كنم. بعد از يك ماه كه چادرمان آتش گرفت، به ما كانكس دادند. در‌حال‌حاضر هم وضعيت آبمان خوب نيست و آب لوله‌كشي روستا كاملا كدر است. اين چند روز هم بارندگي زياد بود و همه چيزمان را آب برد.
چادرها وضعيت خوبي ندارند، داخل برخي كانكس‌ها هم آب رفته است». در‌همين‌حال محمدباقر حيدري، رئيس نظام پزشكي استان كرمانشاه، درباره آمار سوختگي در مناطق زلزله‌زده در گفت‌وگو با «شرق» مي‌گويد: «در حالت عادي هم موارد سوختگي در اين منطقه بالا بوده است اما در اين مدت در مناطق زلزله‌زده ٦٠ نفر دچار سوختگي شدند كه سه نفرشان فوت كردند. اكثر بيماران ما چادر يا كانكسشان آتش گرفته است. طبيعتا در اين مكان‌ها آمار آتش‌سوزي بيشتر است؛ چون موادي كه در ساخت کانکس‌ها به كار مي‌رود اشتعال‌زا است.
مواردي هم بوده كه به‌صورت سرپايي درمان شده‌اند كه آنها جزء آمار ٦٠ نفر بستري ما نيستند. بالاخره وقتي هيتر آتش مي‌گيرد، کانکس هم ذوب مي‌شود. تصور كنيد وقتي اين اتفاق مي‌افتد، حتي باز‌کردن در کانکس هم سخت مي‌شود؛ چون داغ است و كساني كه داخل آن هستند، به‌سختي مي‌توانند در را باز كنند. اين وضعيت افرادي است که در اسكان موقت، یعنی کسانی که در چادر و کانکس زندگي مي‌کنند؛ ما بايد در اين شرايط آموزش دهيم. شرايط چادر و كانكس با خانه متفاوت است.
نبايد براي گرمايش از گرم‌کننده‌هاي شعله‌اي و هيتر برقي استفاده كنند؛ خيلي موارد ديگر را نیز بايد به مردم آموزش بدهيم. اگر بخواهیم در اين زمينه در رفتار مردم تغيير ايجاد كنيم، با يك روز و يك هفته اين تغيير اتفاق نمي‌افتد». او در ادامه با بيان اينكه متأسفانه آمار خودسوزي در استان ما بالا است و اين ريشه در مسائل فرهنگي دارد، مي‌افزايد: «آماري درباره افرادي كه در اين مدت خودسوزي كرده‌اند، نداريم. در خيلي از موارد هم كساني كه دست به اين كار مي‌زنند، در بيمارستان علت آسيب‌ديدگي خود را پنهان مي‌كنند؛
براي همين آمار دقيقي از تعداد افرادي که اقدام به خودسوزي مي‌کنند در دسترس ما نيست اما به‌طور كلي می‌توان پيش‌بيني کرد فردي كه خانواده‌اش را از دست داده، خانه‌اش از بين رفته، در چادر و كانكس زندگي مي‌كند و شرايط آب‌و‌هوايي محل زندگي‌اش هم نامناسب است، ممکن است نتوانند با اين شرايط خودش را وقف دهد و دچار افسردگي مي‌شود و شايد دست به خودکشي يا خودسوزي بزند». حيدري مي‌گويد: «بايد كار فرهنگي در اين مناطق انجام شود تا آمار خودسوزي كاهش يابد.
بعد از تروماي زلزله افراد از نظر رواني به هم مي‌ريزند و دچار افسردگي مي‌شوند. طبيعتا بايد قبول كنيم كه آمار خودكشي و خودسوزي بالا مي‌رود. البته در همين مدت در اين مناطق كارهاي خوبي هم انجام شده و نمي‌خواهيم بگوييم هيچ كاري انجام نشده است اما با يكي، دو برنامه اين مشکلات حل نمي‌شود. توصيه و انتظار ما از مسئولان و تصميم‌گيران اين است كه خانه‌هاي مسكوني افراد آسيب‌ديده در زلزله هر چه زودتر ساخته شود تا مشكلات حل شود و مردم به زندگي عادي خود برگردند».
- 14
- 3
