دانستنی های رشته ژیمناستیک/ معرفی انواع ژیمناستیک در بازی های المپیک

ژیمناستیک به عنوان تمرینات انعطاف بدنی بسیار محبوب است‎

ژیمناستیک چیست؟

کلمه ژیمناستیک یک واژه یونانی است که ترجمه آن به فارسی هنر لخت میباشد از چهارصد سال قبل نوعی ژیمناستیک در چین رایج بوده که از آن برای آماده نمودن جوانان جهت جنگ و همینطور بهبود برخی از ضایعات بدنی استفاده می کردند.

ژیمناستیک ورزشی است که در آن حرکات نیازمندِ قدرت، انعطاف بدنی، چابکی، تعادل و هماهنگی اعضای بدن به نمایش گذاشته می شود. ژیمناستیک از تمرین های ورزشی که در یونان باستان انجام می شد، تکامل پیدا کرده و در سطح بین المللی زیر نظر فدراسیون بین المللی ژیمناستیک اداره می شود.

ژیمناستیک ورزشی پایه است و یادگیری حرکات ژیمناستیک حتی از دو و میدانی و شنا هم ضروری تر است. هر شخصی که در دوران کودکی به یادگیری رشته ژیمناستیک می پردازد، در دوران بزرگسالی میتواند ورزشکار موفقی در سایر رشته های ورزشی شود.

انواع ژیمناستیک

اصولا سه نوع ژیمناستیک در بازی های المپیک ارائه می شود:

>> ژیمناستیک هنری: ژیمناستیک هنری به عنوان یک ورزش بسیار محبوب و مدال آور در المپیک حضور دارد و شامل انجام حرکات خاص ژیمناستیک در قالب نمایش نیرو، چابکی، انعطاف پذیری، کنترل و هماهنگی و البته تعادل بین اعضای بدن و جسم ورزشکار می شود. ژیمناستیک هنری نیز زیر نظر فدراسیون بین المللی ژیمناستیک مدیریت و اداره می شود و از آن می توان به عنوان محبوب ترین ورزش یا سبک ورزشی در رشته ژیمناستیک نام برد.

>> ژیمناستیک ریتمیک: ژیمناستیک ریتمیک یکی از زیباترین و پر ریزه کاری ترین ورزشها است، که ترکیب کاملی از علوم ورزش و زیبایی شناسی است و در میان ورزشهای مسابقات المپیک قرار دارد. این ورزش ترکیبی از تحرک و انعطاف پذیری ژیمناستیک، دانش تکنیکی باله و ریتم و برانگیختگی رقص مدرن است که حرکات موزون، گویا، مختصر و با متانت آن تقریبا" بی رقیب می باشد.

>> ترامپولین: ترامپولین (TRAMPOLINE) در لغت به معنی بلند و محکم پریدن است و در عام با نام تشک پرش درجا و یا جامپینگ شناخته میشود. این وسیله از دیرباز در جهت تقویت انعطاف و چالاکی ورزشکاران فعال در زمینه ژیمناستیک مورد استفاده قرار میگرفته است. مخترع این وسیله Georg Nissen در سال ۱۹۷۱ با اختراع ترامپولین به عنوان یک وسیله تخصصی در ورزش ژیمناستیک و تشکیل انجمن ترامپولین امریکا USTA رشته ای جدید در تاریخ ورزش های نوین و سلامتی ایجاد نمود.

تاریخچه ورزش ژیمناستیک در المپیک

ژیمناستیک یکی از قدیمی ترین ورزش های المپیک است. خوش اندامی، ریتم، مهارت و حرکت جنبشی تنها برخی از ویژگیهای ژیمناستیک هستند و یکی از ورزش های محبوب بازی های المپیک است. ورزشکار بدون همراهی موزیک و تنها توسط بدن خود یا به وسیله به کارگیری اسباب، یکسری از هنر ورزش را ترکیب می کند و به این وسیله نظر میلیون ها تماشاگر را جذب می کند. رشته های ژیمناستیک به ترتیب نظم و رشد بین المللی عبارتند از: ژیمناستیک هنری – ژیمناستیک ریتمیک – ترامپلین – آکروپاتیک – ورزش هوازی (آیروبیک) و ژیمناستیک کلی.

افزایش مهارت‌های پیچیده بدن، از فواید ژیمناستیک است

در نخستین دوره بازی های المپیک نوین که به سال ۱۸۹۶ در آتن برگزار گردید. ژیمناستیک آقایان بعنوان یک رشته از بازی ها منظور شده بود و متعاقب آن در بازی های المپیک ۱۹۲۸ آمستردام ژیمناستیک بانوان هم وارد مسابقات المپیک شد.

تجهیزات مورد نیاز ژیمناستیک

– خرک حلقه: این وسیله ژیمناستیک یکی از سخت ترین شاخه های مختص مردان است. فریم خرک از جنس فولاد و بدنه آن چوبی است. در مدرن های مدرن تر، یک پوشش چرمی نیز بر روی خرک قرار می گیرد. ارتفاع خرک از سطح زمین ۱۱۵ سانتیمتر، طول بالای آن ۱۶۰ سانتیمتر، طول زیر ۱۵۵ سانتیمتر، عرض بالای آن ۳۵ و عرض پایین این وسیله ۳۰ سانتیمتر است. فاصله بین دو حلقه یا قبه ۴۰ سانتیمتر و ارتفاع هر کدام ۱۲ سانتیمتر است. کار بر روی خرک شامل حرکات یک پا و دوپا است.

– خرک پرش: خم شدن، دویدن، کشش بدن به عنوان موقعیت‌ها مختلف بدن در رشته ژیمناستیک معرفی شده‌ است. امتیاز به نحوه اجرا و میزان پیچیدگی و سختی حرکت داده می‌شود. زن ژیمناستیک‌کار براساس میزان پرواز او از تخته پرش و نحوه فرود او و عدم برداشتن قدم اضافه بعد از فرود بر روی زمین امتیاز می‌گیرد.

– میانه بارفیکس: این رشته نیز فقط برای مردان در ژیمناستیک طراحی شده است. یک میله افقی به طول ۲۴۰ سانتیمتر و قطر ۲.۸ سانتیمتر، در ارتفاع ۲۷۷ سانتیمتری از سطح زمین نصب شده است. مهارت هایی که بر روی بارفیکس به نمایش گذاشته می شود شامل ایجاد تنوع در طرز گرفتن میله، انواع چرخش، رها کردن بدن و گرفتن دوباره میله، و فرود آمدن است. بارفیکس از انرژی خواه ترین رشته های ژیمناستیک هنری است. طرز گرفتن میله ها یا گرایپ و ایجاد تنوع تاثیر زیادی بر امتیاز ورزشکار دارد.

بارفیکس از انرژی خواه ترین رشته های ژیمناستیک هنری است

– دار حلقه: این حلقه‌ها در ژیمناستیک باید به طور کامل ثابت و تحت کنترل باشند. شخص ژیمناست باید به طور کامل ثابت و موفقیت بدن خود را برای نمایش حرکات زیبا در این حلقه‌ها حفظ کند.

– حرکات زمینی: کل زمین و فضای موجود در این رشته برای انجام حرکات زمینی ژیمناستیک مورد استفاده قرار می‌گیرد. سالتوس‌های مختلف. حرکات چرخشی و پیچشی و فرودهای متعدد به عنوان موارد امتیاز آور در رشته می‌باشند.

– میله موازی (پارالل): در این رشته، ژیمناستیک کاران بر روی دو میله موازی که از زیر با فریم های فلزی حمایت می شوند، حرکات متنوعی انجام می دهند. در بیشتر موارد، میله ها از جنس چوب هستند. طول هر میله ۳۵۰ سانتیمتر، ضخامت استوانه شکل آنها ۵ سانتیمتر و عرض هر کدام ۴ سانتیمتر است. ارتفاع میله ها از سطح زمین ۲۰۰ سانتیمتر بوده و بین آنها ۴۲ سانتیمتر فاصله وجود دارد. ایجاد حمایت از دستها، آویزان نگه داشتن بدن، ثابت ماندن و ... از مهارت های اجرایی این رشته در ژیمناستیک است که عدم رعایت هر کدام به کسر امتیاز منجر می شود.

– چوب موازنه: زن ژیمناست باید قدرت تعادل و استقامت خود را بر روی میله‌ای که تنها ۴ اینچ پهنا دارد نمایش دهد تا در این رشته ی ژیمناستیک امتیاز بگیرد.

– ترامپولین: ترامپولین یکی از وسایل تمرینی ژیمناستیک می‌باشد که شامل پارچه ضخیم و محکمی است که به‌وسیله تعدادی فنر از چهار طرف بر یک چارچوب فلزی بسته شده است.

سن مناسب برای آغاز تمرینات ژیمناستیک

سن مناسب شروع ژیمناستیک ۵ سال به بالا است و در این دوره تا سن ۹ سالگی ژیمناستیک صرفا باید جنبه بازی و تفریح و سرگرمی برای کودک شما داشته باشد.

ژیمناستیک کاران معمولا از سن خیلی پایین ورزش ژیمناستیک را شروع می کنند

بچه شما نباید تمام روزهای هفته به تمرین بالای ۲ ساعت بپردازد. این امر باعث خستگی بی شمار و فشار بر صفحات رشد استخوان میشود هر رشته ورزشی غیر از ژیمناستیک از این الگو پیروی می کند و نباید بیش از اندازه و حرفه ای در سنین پایین به آن پرداخته شود.

تأثير ورزش ژیمناستیک در قد افراد

این ذهنیت نادرست در خانواده ها که رشته ورزشی ژیمناستیک باعث کوتاهی قد می شود، بعضی از خانواده ها را در این رابطه نگران کرده است این در حالیست که کارشناسان به خانواده ها اطمینان میدهند که کوتاهی قد به هیچ وجه ارتباطی به رشته ی ورزشی ژیمناستیک ندارد، مگر این که آن ها در سن پایین تر از ۹ سال حرکات حرفه ای انجام بدهند.

فواید ژیمناستیک

شرکت در انواع فعالیت های ورزشی من جمله ژیمناستیک میتواند موهبت برخوردارشدن از فواید گوناگون فعالیت بدنی را به افراد تقدیم کند.

۱. فواید ژیمناستیک در زندگی و آینده کودک بسیار زیاد است. به گفته مربیان رشته ورزشی ژیمناستیک تنها ورزشی است که انسان باید در دوره کودکی آنرا آغاز کند و اثرات مثبت ورزش ژیمناستیک در زندگی بزرگسالی شخص بسیار قابل توجه است.

۲. ژیمناستیک با وجود انواع حرکات و فعالیت ها با شدت و قدرت مناسب سبب سوختن کالری های اضافی و کاهش وزن یا حفظ وزن ایده آل افراد می شود.

شکستگی های ناشی از فشار زیاد در میان ژیمناستیک کارها بسیار رایج است

۳. فعالیت بدنی بعنوان ابزاری برای جلوگیری از انواع مختلفی از سرطان ها از سرطان کولون و سرطان سینه گرفته تا سرطان پروستات در نظر گرفته می شود. فعالیت بدنی با شدت مناسب میتواند به کاهش خطر گسترش بیماری قند تا ۵۸ درصد کمک کند. آغاز فعالیت بدنی مثل ژیمناستیک در سنین پایین تضمین کننده نیست ولی بچه هایی که فعال هستند به احتمال بیشتر بزرگسالانی سالم و فعال خواهند شد.

۴. علم امروزی بر کاهش بیماری افسردگی، اضطراب و استرس تمرکز کرده است و به دنبال شیوه هایی برای رسیدن به این خواسته است. این بار، طبق مطالعات متعدد، مشارکت در ژیمناستیک میتواند به مبارزه با علائم بیماری افسردگی کمک کند. با توجه به این مطالعه، افسردگی طولانی مدت منجر به ترشح عصبی- غدد درون ریز می شود که بر خلق و خو، خواب، تناسب اندام و سلامت کلی تأثير می گذارد.

۵. ژیمناستیک از گروه ورزش های وزنی ـ استقامتی است به این معنی که در آن بدن در برابر جاذبه قرار می گیرد و پاها و دست ها یا بازوها حقیقتا وزن بدن شخص را تحمل می کنند که این امر سبب تقویت استخوان های فرد و جلوگیری از پوکی استخوان در سال های آتی می شود.

معایب ژیمناستیک

اکثر افراد با هدف عضله سازی به سراغ ژیمناستیک میروند تا با حذف وسایل و تجهیزات سنگین ورزشی به تناسب اندام دست یابند، ولی گاه با رعایت نکردن اصول پزشکی و انجام حرکاتی نامتداول و بدون نظر کارشناسان مربوطه، صدمات جبران ناپذیری را به بدن خویش وارد می کنند.

۱. ورزش های ژیمناستیک با شدت بالا میتواند سبب عملکرد نامناسب هورمون ها شود مخصوصا اگر درست پیش از شروع سن بلوغ یا در طول دوران بلوغ این ورزشها را انجام دهید.

۲. به دلیل حرکات شدید ورزش ژیمناستیک که با هدف عضله سازی در بدن صورت می گیرد، توقف ترشح هورمون استروژن را در ژیمناستیک کاران شاهد هستیم، ولی استخوان ها برای این که به حجم مطلوب دست یابند به این هورمون نیازمندند و در فقدان آن به توده و حجم قابل قبولی دست نمی یابند.

۳. یکی دیگر از خطراتی که در خصوص تمرینات شدید ژیمناستیک وجود دارد این است که احتمال آسیب دیدگی بالا می رود. در حرکات شدید ورزش ژیمناستیک احتمال شکستگی استخوان مخصوصا در زانو و آرنج بالا می رود.

جنسیت می تواند یکی از عوامل آسیب پذیر در تمرینات ژیمناستیک باشد

۴. به دلیل این که در دوران میانسالی ورزشکار دیگر نمی تواند حرکات سنگین ژیمناستیک دوران جوانی را با همان شدت و قوت انجام دهد، یکی از عوامل مهم ایجاد پوکی استخوان و بروز انواع شکستگی ها در بدن او می شود.

گردآوری: بخش ورزش سرپوش