دو سرعت
به نوعی از دویدن که با آخرین سرعت ممکن( یا نزدیک به آخرین سرعت ممکن) در مسافت کوتاه انجام می شود؛ دو سرعت می گویند. سه مادهٔ دو سرعت به نام دوهای ۱۰۰ متر، ۲۰۰ متر و ۴۰۰ متر میباشد که امروزه در المپیک و مسابقات قهرمانی دو و میدانی جهان برگزار می شوند.
هدف از استفاده از دوهای سرعت در بسیاری از رشته های ورزشی، رسیدن به یک هدف یا جلوگیری از گرفته شدن توسط حریف می باشد. فیزیولوژی انسان به گونه ایست که قادر به کنترل سرعت های نزدیک به حداکثری تا بیش از ۳۰ الی ۳۵ ثانیه نیست به این دلیل که اگر اسید لاکتیک در عضلات، انباشته شود مانع کارکرد صحیح آن میشود.
سابقه تاریخی دو سرعت
از زمان گذشته مسابقات دو سرعت در مسافت کوتاه در همه تمدنها محبوبیت خاصی داشته است و به آن در سوابق تاریخی ملل مختلف اشاره شده است. دو سرعت برای نخستین بار در المپیک های عهد باستان برگزار شد. برگزاری برخی از این مسابقات در مسافتی طولانی در خط مستقیم به طول ورزشگاههای قدیمی یونان تا ۱۹۲ متر بود. از بلوک های استارت در این نوع مسابقات استفاده می شد؛ به این صورت که برای هر نفر در آغاز مسافت موردنظر به صورت دو شیار سنگی در زمین بطور ثابت کنده شده بود.
سرمربی تیم ملی آمریکا به نام نایک مورفی، سیر تکاملی تکنیک های استارت نشسته را در سال ۱۸۸۷ ابداع و توصیه کرد. ای چارلز اچ شریل در نخستین مسابقه، از این استارت استفاده کرد، دوندگان و تماشاچیان با مسخره کردن روش او تصور کردند که هیچ شناختی نبت به روش های استارت ندارد ولی بعدا به این نتیجه رسیدند که او از استارتی جدید استفاده می کند. تمام دوندگان سرعت، دوندگان مانع و حتی نیمه استقامت، پس از کشف مزایای استارت نشسته نسبت به ایستاده، از آن استفاده کردند.
پاها در روش ابتدایی استارت نشسته، در چاله های مخصوص قرار می گرفت و دستها و انگشتان، بیشتر وزن بدن را کنترل میکرد. قهرمان سالهای ۱۹۰۰ تا ۱۹۰۳ به نام آرتور دوفی، از استارت نشسته شبیه استارتهای امروزی استفاده می کرد. تا سال ۱۹۳۵ از چاله های مخصوص، استفاده میشد تا این که در سال ۱۹۳۵، از تخته و بلوک های استارت استفاده کردند.
رکورد داران دو سرعت
اصالت اکثر دوندگان نخبهٔ دو سرعت به غرب آفریقا برمی گردد و در دو ۱۰۰ متر ، چنین وضعیتی برجسته تر است. ۹۳ دونده از سال ۱۹۶۸ تاکنون توانسته اند در مدت کم تر از ۱۰ ثانیه، طول ۱۰۰ متر را در مسابقات رسمی طی کنند که صرفا اصلیت چهار نفرشان از غرب آفریقا نیست ولی بقیه ی ۸۹ نفر، تباری از این منطقه دارند. نخستین انسان با اصلیت غیر غرب آفریقایی، فرانکی فردریکس نامیبیایی نام داشت که در سال ۱۹۹۱ موفق به طی کردن ۱۰۰ متر در کم تر از ۱۰ ثانیه شد. پاتریک جانسون( دورگه ایرلندی و بومی استرالیایی) در سال ۲۰۰۳ به عنوان نخستین دونده غیر آفریقایی شناخته میشد که ۱۰۰ متر را در زیر ۱۰ ثانیه طی کرد و دو نفر دیگر به نام های گابریل اموموره زیمبابوه ای و کریستوفر لمیتر سفیدپوست فرانسوی بودند. البته کوجی ایتو ژاپنی و ژانگ پیمنگ چینی، موفق به ثبت زمان های دقیقاً ۱۰ ثانیه ای شدند و ماریان ورونین لهستانی هم توانست یک رکورد غیررسمی ۹:۹۹۲ را ثبت کند.
انواع دو سرعت
سه نوع اصلی دو سرعت در دو و میدانی به شرح زیر میباشد :
* دو ۱۰۰ متر:
کوتاه ترین مسافت مسابقات سرعت، دو ۱۰۰ متر میباشد که در جهان به صورت رسمی برگزار می شود و البته در المپیک بعنوان با پرستیژترین مسابقات ورزشی محسوب میشود. در این مسابقه به دونده ی سریعتر، لقب “سریعترین انسان روی زمین” را می دهند.
* دو ۲۰۰ متر:
دو ۲۰۰ متر از حیث کوتاه بودن در مسابقات جهانی، رتبه ی سوم را از آن خود کرده است. بسیاری از قهرمانان دو ۱۰۰ متر به خوبی در این مسابقه ظاهر می شوند. به این رقابت، نیز “دوبل” می گویند.
* دو ۴۰۰ متر:
طولانی ترین مسافت مسابقات سرعت، دو ۴۰۰ متر میباشد که بر روی استقامت، متمرکز است. در این نوع دو، سیستم انرژی متفاوت است.
نحوه پایان دادن به مسابقه دو سرعت و تغییرات تکنیکی آن
در قرن حاضر، تکنیک خاص دوندگان برای عبور از خط پایان، اجرا شد. مورتون در سال ۱۹۰۴ سعی کرد که بدن خود را قبل از رسیدن به خط پایان، به سمت جلو متمایل سازد که روش مرسومی است. او سنگینی بدنش را در حدود ۲۰ تا ۴۰ سانتیمتر قبل از خط پایان، روی پای راستش منتقل میکرد. سپس شانه چپش را به جلو هدایت کرد و وزن بدنش را روی پای چپش منتقل کرد و به همین صورت توانست تنه خود را نسبت به سایر بخش های بدن، سریعتر از خط بگذراند. در سال ۱۹۲۰ سریعترین مرد جهان به نام چارلی پادوک، از یک جهش کوتاه بر اساس توصیه مربی خود، در انتهای دویدن و در خط پایان استفاده میکرد که طبق عقیده اش این جهش در بسیاری از مسابقات، او را به پیروزی می رساند.
آرتور دوفی در سال ۱۹۰۰ برای نخستین بار ، روش عبور از خط پایان پا با جلو دادن سینه و انتقال دو دست به پایین و عقب را به اجرا گذاشت. در این روش، یک طرف بدن در حالیکه یک دست بالا نگه داشته میشد به سمت جلو متمایل میگردید و بالا تنه با این عمل به میزان ۱۵ سانتیمتر ، نسبت به سایر بخش های بدن، جلوتر از خط پایان عبور میکرد و تاکنون بسیاری از دوندگان سرعت از این روش بهره گرفته اند.
تکنیک دو سرعت برای آمادگی جسمانی و مسابقه
گزینه های متعددی در مورد تکنیک های دو سرعت وجود دارد. بهترین راه، محدود کردن اهدافتان می باشد. درصورت دویدن به قصد تناسب اندام عمومی یا کاهش وزن ، باید نسبت به کسانی که به دنبال دو استقامت یا ماراتن هستند رویکرد متفاوتی داشته باشید. یک تکنیک در زمان تمرین دو سرعت وجود دارد که می توان آن را بدرستی انجام داد.
>> دست ها در دو سرعت، حرکت افقی ندارد و از لگن به چانه به صورت عمودی حرکت می کند.
>> آرنج باید خمیدگی ۹۰ درجه را حفظ کند و شکل بدن چهارشانه باقی می ماند.
>> زانوها به شکل مستقیم، بدون هیچ چرخشی به سمت داخل یا بیرون کشیده میشوند.
>> مطمئن شوید که در هنگام دویدن، پاهایتان به زیر باسن با زمین برخورد میکند.
>> روی پنجه پا بدوید.
فواید دو سرعت
فواید تمرین سرعت، بسیار بیشتر از مضرات آن است. البته توصیه ی کارشناسان اینست که از این ورزش با سایر انواع دویدن به صورت ترکیبی استفاده کنید. بدین جهت، فواید و مزایای دوی سرعت عبارتند از:
- دو سرعت باعث افزایش قدرت عضلات پا و مرکز بدن میشود.
- دو سرعت به افزایش سرعت کلی دویدن کمک میکند.
- یکی از فواید دو سرعت، افزایش استقامت است.
- بهبود چربی سوزی، از مزایای دو سرعت به شمار می رود.
- دو سرعت برای افزایش سلامت قلب، مفید است.
- دو سرعت، موجب افزایش متابولیسم می گردد.
- سنتز پروتئین در اثر دو سرعت، بهبود می یابد.
- از مزایای دو سرعت میتوان به افزایش سطح هورمن رشد اشاره کرد.
گردآوری: بخش ورزش سرپوش
- 9
- 6