معرفی شغل مددکاری اجتماعی و درآمد آن

مددکاری اجتماعی به افراد، خانواده ها، گروه ها و جوامع کمک می کند

شغل مددکاری اجتماعی

به فردی که مشکل مددجویان را با استفاده از مهارت های حرفه ای خود حل میکند؛ مددکار اجتماعی میگویند. در شغل مددکاری، شخص باید برای حل مشکل مددجو، به او مشاوره دهد و حالات روحی اش را بشناسد و برایش راهکاری ارائه دهد؛ به همین دلیل خدمات مددکاری برای داشتن جامعه ای سالم و حفظ سلامت روحی افراد، کاملاً ضروری و لازم است.

تاریخچه ای مختصر از مددکاری اجتماعی

بعد از جنگ جهانی دوم، دولت ها از سال ۱۹۶۰ به این نتیجه رسیدند که جامعه به یک فرد متخصص برای رفع نیازها و مشکلاتش در زمینه عملکرد اجتماعی، نیاز دارد.

در واقع اتفاقاتی که باعث ضرورت شکل گیری خدمات مددکاری اجتماعی در جهان شد، شامل جنگ جهانی دوم و پیامدهای ناشی از آن( بی سرپرستی فرزندان)، وقوع بلایای طبیعی و پیامدهای آن، گسترش شهرنشینی و شکل گیری کلان شهرها، افزایش جمعیت، مهاجرت ها، ایجاد رویکرد های تازه به حل مشکلات، توسعه قلمرو علوم پزشکی، تحولات اقتصادی و اجتماعی، دگرگونی صنعتی و… بود.

خانم ستاره فرمانفرمایان در ایران به عنوان بنیان گذار رشته مددکاری اجتماعی شناخته میشود. در حال حاضر ، شناخت بیشتری نسبت به رشته مددکاری اجتماعی در کشور ما در مقایسه با دهه های گذشته به وجود آمده است اما با این وجود، برخی از افراد، اگاهی کاملی از ماهیت این حرفه ندارند.

هدف و نقش مددکاری اجتماعی

شغل مددکاری اجتماعی با هدف کمک به افراد و ایجاد سازگاری بین انسان و محیط بوجود آمد؛ بطوری که بتواند بینش روشنی نسبت به موقعیت و شرایط خود پیدا کرده و در راه رشد و پیشرفت، قدم بردارد.

وظایف مددکار اجتماعی

> یک مددکار اجتماعی باید بتواند وضعیت مراجعه کننده را مورد ارزیابی و بررسی قرار دهد.

> یک مددکار اجتماعی موظف است که از والدین یا کودکان در برابر خطرات، محافظت کند.

> یک مددکار اجتماعی باید بتواند با مراجعه کنندگان و خانواده های آن ها رابطه ای مبتنی بر اعتماد ایجاد کند.

> از دیگر وظایف مددکار اجتماعی می توان به دادن اطلاعات، مشاوره و حمایت اشاره کرد.

> سازمان دهی و مدیریت برنامه های حمایتی، از مسئولیت های یک مددکار اجتماعی به شمار می رود.

> مددکار اجتماعی باید در جلسات تیم کاری شرکت داشته باشد.

> مددکار اجتماعی موظف است که بر اعضای تیم( در صورتی که به شکل تیمی کار کند)، نظارت داشته باشد.

> از وظایف یک مددکار اجتماعی می توان به ثبت مستندات و نوشتن گزارشات اشاره کرد.

> مددکار اجتماعی باید به دادگاه( در زمان موردنیاز )، مدارک را ارائه دهد.

> مسئولیت مددکار اجتماعی اینست که از مراجعه کنندگان( یا تصمیم گیری برای آنان در زمان موردنیاز )، حمایت های عملی کند.

مددکاران اجتماعی بطور مستقیم با فرد و بدون واسطه ارتباط برقرار میکنند

خدمات مددکار اجتماعی

مددکاران اجتماعی به سایر افراد، خدماتی در زمینه های زیر ارائه میدهند :

* مددکاری فردی:

مددکاری فردی به اینصوررتست که خدماتی را به افراد و خانواده ها ارائه میدهند تا بتوانند رشد معنوی و مادی در اثر شناخت بهتر خود و توانایی هایشان و امکانات موجود داشته باشند و از خود و زندگیشان رضایت داشته باشند و توانایی کسب زندگی به صورت مستقل و خودکفا را پیدا کنند.

* مددکاری گروهی:

مددکاری گروهی با هدف رشد استعدادها و قابلیت ها با استفاده از روابط و فعل و انفعالات گروهی، خدماتی را ارائه می دهد تا اعضای گروه بتوانند با غلبه بر مشکلاتشان، عملکرد موفقتری درکاهایشان داشته باشند.

* مددکار جامعه ای:

از خدمات مددکاری جامعه ای می توان به توسعه ی این خدمات در جامعه های مختلف با کمک گرفتن از بسیج نیروها و مشارکت مردمی برای تامین نیازهای اجتماعی، فرهنگی و رفاهی اشاره کرد.

مهارت و توانمندی مورد نیاز مددکار اجتماعی

- مددکار اجتماعی باید بتواند با افراد در سنین مختلف، ارتباط برقرار کند و اعتماد آن ها را جلب بنماید.

- مددکار اجتماعی باید از رویکرد عملی و منعطف در کارش برخوردار باشد.

- از توانمندی های موردنیاز مددکار اجتماعی می توان به رعایت ادب، داشتن صبر و همدردی کردن با مراجعه کنندگان اشاره کرد.

- مددکار اجتماعی باید نیازهای گروه‌های مختلف افراد را درک کند.

- طرز تفکر یک مددکار اجتماعی باید عادلانه و به دور از هر گونه پیشداوری و قضاوت باشد.

- مددکار اجتماعی باید با استفاده از ابتکار فردی خود، توانایی کار تیمی را داشته باشد و موقعیت ها را درک کند و عمل مناسبی را در آن زمان انجام دهد.

- مددکار اجتماعی باید در مواجهه با شرایط سخت و چالشی، پشتکار داشته باشد.

- مدیریت زمان و سازمان دهی مناسب، از مهارت های موردنیاز یک مددکار اجتماعی به شمار می رود.

چه کسانی به خدمات مددکار اجتماعی نیاز دارند؟

افرادی نیازمند خدمات مددکاران اجتماعی هستند که عضو یکی از گروه‌های زیر باشند:

>> افراد دارای معلولیت

>> بیماران دارای ناتوانی ذهنی

>> زنان بد همسر و یا سرپرست خانوار

>> سالمندان

>> بیماران روانی

>> افراد معتاد

>> افرادی که به صورت دراز مدت در زندان ها محکوم اند

>> روسپیان

>> متکدیان

>> کودکان( بی سرپرست ، خیابانی، فراری، بزهکار و کودکان کار)

وظیفه اصلی در شغل مددکاری اجتماعی ، مشاوره و شناخت حالات روحی و ... است

تحصیلات لازم برای ورود به شغل مددکاری اجتماعی

کسانی که در رشته علوم اجتماعی گرایش های مددکاری اجتماعی و خدمات اجتماعی، فارغ التحصیل شوند؛ میتوانند در شغل مددکاری اجتماعی فعالیت کنند.

وضعیت استخدام و بازار کار شغل مددکار

یک مددکار اجتماعی می تواند به فعالیت در مراکزی ازجمله بیمارستان، دانشگاه، کارخانه، مدرسه، مجتمع های خدمات توانبخشی و حمایتی، دادسرا و دادگستری، ندامتگاه ها، مراکز باز پروری معتادان و بازسازی اسیب دیدگان از مسائل اجتماعی، مراکز درمان و مشاوره روانی و... بپردازند.

برخی از مشکلات کاری مددکار اجتماعی در ایران

برخی از مشکلات و مسایل مددکاران اجتماعی در کشور به شرح زیر می باشد:

- باتوجه به سختی کار مددکاران اجتماعی در ایران، حقوق و مزایای کافی به آن ها نمیپردازند.

- از شغل مددکاری اجتماعی بعنوان یک شغل تخصصی و حرفه ای یاد نمیشود.

- قوانین حمایت کننده و متناسب با شغل مددکاری اجتماعی در کشور وجود ندارد، مثلا برای برخورد با پدری که فرزندش را تنبیه کرده در کشور، هیچ قانونی وجود ندارد.

- یکی از مشکلات مددکاران اجتماعی اینست که فارغ التحصیلان سایر رشته ها( از جمله روانشناسی، مشاوره، خدمات اجتماعی و مدیریت) به شغل های مددکاری اجتماعی روی می آورند.

- در سیستم اموزش عالی کشور، گرایش های تخصصی در رشته مددکاری اجتماعی مانند سالمند آزاری، کودک آزاری و… وجود ندارد.

درآمد مددکار اجتماعی

مددکاران اجتماعی که فعالیت خود را در بخش های دولتی انجام می‌دهند، حقوقشان را برطبق قانون مدیریت خدمات کشوری دریافت می کنند. درآمد افراد فعال در سازمان ها و مراکز خصوصی براساس میزان دانش، مهارت، تجربه و توافق صورت گرفته با کارفرما، متفاوت است. همچنین درامد مددکاران اجتماعی دارای کلینیک بر اساس میزان فعالیت و تعداد مددجوها، با هم فرق دارد.

شخصیت شناسی مددکار

یک مددکار اجتماعی از ارائه خدمات مشاوره و کمک برای حل مشکلات دیگران لذت می برد. از این رو مددکاران باید دارای روحیه محکم و قوی باشند تا احساس ضعف در مقابل مشکلات روحی افراد نکنند. توانایی برقراری ارتباط مؤثر و مستمر با دیگران در شغل مددکاری، یکی از ویژگی های شخصیتی موثر در کیفیت حل مشکلات مددجوها به شمار می رود. یک مددکار باید روحیه ی دلسوز، مهربان و حمایتگری را به غیر از توانایی تاثیرگذاری بر دیگران داشته باشد تا بتواند برای تغییرات مثبت در زندگی یک مددجو، انگیزه لازم را بوجود آورد. از خصوصیات اخلاقی ویژه ی یک فرد در استخدام برای شغل مددکاری می توان به قدرت صبر و تحمل زیاد اشاره کرد.

همیشه افراد موفقی از تیپ های شخصیتی مختلف در تمام مشاغل وجود دارند و صرفا موفقیت در این شغل، متعلق به تیپ های شخصیتی خاصی نیست اما عموما تیپ های شخصیتی معرفی شده برای این شغل، چنین کاری را بیشتر می پسندند و در آن رضایت شغلی بیشتری دارند.

هدف و نقش مددکاری اجتماعی کمک به افراد و ایجاد سازگاری بین انسان و محیط می‌باشد

گردآوری: بخش کار و کرگر سرپوش