كلا به هر فعالیتی كه به تولید ارزش افزوده‌ای منجر می‌شود، كار می‌گویند. حالا شاید در قبال این ارزش افزوده پولی و كارمزدی هم پرداخت نشود؛ اما به هر حال نیاز باشد. یكی از بزرگ‌ترین كارهای دنیا را زنان خانه‌دار انجام می‌دهند. هم از فرزندان مراقبت كرده، هم خانه را مدیریت می‌كنند و هم كار نظافت خانه و خرید را هم انجام می‌دهند. در صورتی كه زنان خانه‌دار می‌خواستند این كارها را انجام ندهند، بابت انجام هر كدام باید كلی هزینه پرداخت می‌شد. پس كار خانه‌داری، كاری واجب با ارزش افزوده بالاست؛ ولی در ازای آن پولی رد و بدل نمی‌شود. اما غالبا وقتی صحبت از كار می‌شود، همه آن را درازای دریافت پول درنظر می‌گیرند. به همین دلیل حتی گاهی زنان خانه‌دار نیز در جست‌وجوی كار در ازای پول هستند؛ چرا كه فقط این فعالیت‌ها را كار می‌دانند. كارهایی كه در ازای دریافت مزد صورت می‌گیرند نیز انواع مختلفی دارند. برای بخشی از این كارها نیاز به سفرهای شهری و دوری از خانه و خانواده هم نیست. می‌توانید داخل خانه باشید و پول در بیاورید.چیزی که اصطلاحا به آن دورکاری می گویند.
دوركاری چیست؟
بخش مهمی از كارهای در خانه را دوركاری‌ها تشكیل می‌دهد. دوركاری با كار فریلنس تفاوت دارد. در دوركاری، شما كارفرما و كار منظمی دارید؛ ولی به هر دلیلی ترجیح می‌دهید كه در منزل كار كنید. اما در كار فریلنس، شما به صورت پروژه‌ای كار می‌كنید. در شیوه دوركاری، حتی ممكن است یكی دو روزی در هفته را هم به صورت حضوری در محل كاری حاضر بشوید؛ ضمن این‌كه بخشی از سازمان‌ها و شركت‌ها نیز برای كاهش هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری، سعی می‌كنند بخشی از كار كاركنان خود را به صورت دوركاری مطالبه كنند. در شیوه دوركاری، غالبا باید مجهز به تجهیزات ارتباط از راه دور هم باشید؛ مثل تلفن، رایانه و ... . از نگاه انجمن بین‌المللی كار از راه دور (ITAC): به‌طور كلی كار از راه دور نوعی آرایش كاری است كه طی آن، افراد به شكل انعطاف‌پذیر از نظر زمان (پاره‌وقت یا تمام‌وقت) و از نظر مكان (در خانه، مراكز از راه دور، دفتر شركت یا به شكل سیار) به انجام وظیفه و پاسخ به امور محوله می‌پردازند.
انواع دوركاران
اگر خاطرتان مانده باشد، قبلا درباره مشاغل خانگی و همچنین كارخانه‌داری اطلاعات صحبت كرده‌ایم. این حوزه‌های كاری نیز بخشی از فرآیند كاری دوركاری و حتی فریلنس بودن را تشكیل می‌دهند؛ اما همه ماجرا نیستند. در حال حاضر دوركاری در بیشتر كشورهای دنیا، بخش مهمی از اقتصاد و كسب و كار را به خودش اختصاص داده است. خود دوركاران هم به بخش‌های مختلفی تقسیم می‌شوند. دوركاران تمام وقت خانگی، كه به صورت تمام‌وقت در خانه كار می‌كنند. دوركاران سیار هم تلفن‌همراه هوشمند و تبلت و لپ‌تاپشان همراهشان است و در هفته بیش از ده ساعت خارج از خانه كار می‌كنند، دوركاران پاره‌وقت هم كمتر از یك روز در خانه كار می‌كنند و باقی ساعت‌های كاری‌شان را در بیرون خانه كار سیار انجام می‌دهند. دوركاران متمركز كه البته در كشور ما چندان باب نیست، كار از راه دور در دفاتر كوچك خانگی دارند كه بیشتر شبیه سبكی از خوداشتغالی است.
كدام كارها؟
شاید برایتان سؤال باشد كه كدام كارها، قابلیت دوركاری و حتی فریلنس‌كاری را دارند؟ طبق تحقیقات مختلف، می‌توان این معیارها را برای چنین كارهایی در نظر گرفت: كارهایی كه فردی انجام می‌شوند، به آموزش و نظارت كمتری نیاز دارند، زمان و مكان خاصی نیاز ندارند، نیاز فیزیكی به تقابل با مشتری یا... ندارند، خروجی كار به‌راحتی قابل مشاهده و ارزیابی است، اغلب با فكر و برنامه‌ریزی و خواندن و نوشتن و لغت‌پردازی و پژوهش و تفسیر داده‌ها و آنالیز و كارهای كاغذی و... مرتبط است، از طریق اتصال به اینترنت و فضای مجازی قابل پیگیری و اجراست و... . البته با این‌كه دوركاری‌ها نیاز به طی مسافت و صرف امكانات زیاد ندارند، ولی چندان هم راحت نیستند. به هر حال دوركاری سختی‌ها و هزینه‌های خاص خودش را دارد. از جمله داشتن فضای مناسب در خانه و داشتن سواد رایانه‌ای و نیاز به باانگیزه بودن همیشگی و نیاز به امنیت اطلاعات و مجازی و شبیه آن.
بقیه كارهای دوركاری
جدا از شغل‌های مرتبط با اقتصاد اطلاعاتی و اقتصاد دانش‌بنیان، البته بخشی از كارهای دیگر را هم می‌توان به صورت دوركاری یا حتی فریلنس انجام داد. اغلب كارهای هنری، صنایع دستی، بخش بسته‌بندی و سورتینگ مواد غذایی و میوه و حبوبات و... می‌توانند در خانه و به صورت دوركاری و حتی فریلنس صورت بگیرند.
فریلنسرها
حالا كه صحبت به فریلنسرها هم كشیده شد، بد نیست در این زمینه هم اطلاعاتی داشته باشید. به زبان خودمانی، كار پروژه‌ای را كه غالبا در خانه انجام می‌شود، كار فریلنس می‌گویند. در ازای این مدل از كار، فرد یا گروهی یا شركتی، قول انجام كار و پروژه‌ای را در ازای كارمزدی متقبل می‌شود. كارفرما هم می‌تواند هر كسی باشد. حتی این همكاری می‌تواند به صورت تهاتری صورت بگیرد. پروژه همان‌طور كه از تعریفش پیداست، زمان ابتدا و انتها دارد و دائمی و همیشگی یا زمان‌دار به صورت طولانی نیست. پس فریلنسرها نیز به صورت دائمی و حتی طولانی مدت برای جایی و كسی كار نمی‌كنند. كارمزد آنها نیز روزانه، ساعتی یا پروژه‌ای و خروجی‌محور تعریف می‌شود. فریلنسرها بیشتر در زمینه‌های موسیقی، چاپ، نویسندگی و ویراستاری و نمونه‌خوانی، برنامه‌نویسی در همه ابعاد آن، عكاسی و مدیریت تصاویر، روزنامه‌نویسی و نویسندگی آزاد و تولید محتوا، آرایشگری، گرافیك در ابعاد مختلف آن، تورلیدری، معماری، طراحی سایت و باقی موارد مرتبط با آن، مشاوره و... كار می‌كنند. این همكاری ممكن است به صورت شفاهی یا قراردادی اتفاق بیفتد.
دست بجنبانیم
با این تعریف‌ها و تبیین‌ها، متوجه می‌شوید با امكان كار از راه دور و فریلنسری، می‌توان ضمن حضور در خانه و نزد خانواده، درآمد خوبی كسب كرد. هر كدام از ما مهارت‌هایی داریم كه می‌توانیم از این طریق كسب درآمد كرده و به معیشت خانواده كمك كنیم. مرحوم حجت‌الاسلام سیدمهدی طباطبایی، معلم نام‌آشنای اخلاق كشورمان، به فرزندان و دخترانش قالیبافی یاد می‌داد. او می‌گفت این كار را هم برای كار كردن دخترانش انجام می‌داد تا استقلال مالی داشته باشند و هم برای این‌كه در خانه بیكار نمانند. چه بسا كه همین هنر قالیبافی در دوره‌ای، حتی منبع درآمد هم قرار بگیرد. پس با هر مهارتی، می‌توان به دوركاری و فریلنس‌كاری پرداخت. اگر هم چنین مهارت‌هایی وجود ندارد، امكان آموزش و یادگیری آنها در مراكز آموزش فنی حرفه‌ای، دانشگاه‌های پیام نور و علمی - كاربردی، مراكز آموزش آزاد و حتی به صورت فرآیند سنتی استاد - شاگردی وجود دارد. چه بسا افرادی در یك خاندان، از مهارتی برخوردار باشند و بتوانند آن را به‌راحتی در اختیار دیگران بگذارند.
در اندیشه حفظ انگیزه‌ها
اما یكی از بزرگ‌ترین چالش‌های كار در خانه و كار از راه دور و فریلنسری، حفظ انگیزه كار است. با توجه به این‌كه شما در محل كار نیستید و اختیارتان دست خودتان است، به راحتی می‌توانید از زیر كار در بروید. به واقع شما نیاز به انضباط ذهنی و كاری و زمانی حداقلی دارید تا بتوانید به تعهدات خودتان عمل كنید. بیشتر مردم با تحمیل انضباط‌هایی كه از سوی دیگران صورت می‌گیرد، مشكل چندانی ندارند؛ ولی با انضباطی كه خودشان باید برای خودشان تعریف، تبیین و اجرا كنند، به‌شدت مشكل دارند. به همین دلیل در دوركاری و فریلنسری، به‌راحتی انگیزه‌‌های خودشان را از دست می‌دهند. به این منظور نیز راهكارهایی تدوین شده كه از تجربه‌های پیشین در این حوزه شكل گرفته است.
- 18
- 5
