به طور معمول زندگي شغلي هر انساني به سه دوره تقسيم ميشود. دوران پيش از اشتغال، دوران اشتغال و در نهايت دوران پس از اشتغال كه به آن بازنشستگي ميگويند. بازنشستگي در واقع در دنيا به عنوان دوران استراحت پس از يك دوره كار طولاني براي هر فردي محسوب ميشود و طبيعتا در دوران استراحتي كه با كهنسالي نيز همراه است، اهميت وضعيت مالي براي رسيدگي به جسم و روح هر انساني بيش از پيش نمايان خواهد شد.
در جوامع پيشرفته كه از رشد فرهنگي بسزايي برخوردارند، هر يك از دورههاي زندگي جايگاه ويژه خود را دارد اما آيا در كشور ما نيز وضعيت به همين منوال است؟در ايران بيشتر بازنشستگان به دليل آنكه حقوق بازنشستگي كفاف زندگي آنها را نميدهد به جاي استراحت مجبورند به مشاغل متفرقه روي بياورند و دوران استراحت خود را نيز با كار دوباره سپري كنند.
يكي از مشكلاتي كه در اين خصوص در كشور وجود دارد، موضوع عدم همساني حقوق بازنشستگان با كارمندان در حال كار است. اوضاع اقتصادي جامعه نيز در چند ماه گذشته به گونهاي پيش رفته كه به طور معمول افراد بازنشسته توانايي اداره زندگي و معيشت خود را ندارند و اين موضوع نيز يكي از بزرگترين مشكلات اين قشر از جامعه محسوب ميشود. همين امر باعث شده كه دولت براي سال آينده تصميم به همسانسازي حقوق عدهاي از بازنشستگان بگيرد.
همسان سازي حقوق
بر اساس اخبار رسيده، مقرر شده همسان سازی حقوق بازنشستگان در سال ۹۸ برای کسانی که کمتر از ۲.۵ میلیون تومان دریافتی دارند در اولویت اجرا قرار بگیرد. در اين زمينه سخنگوی کمیسیون تلفیق بودجه سال ۹۸ کل کشور گفته است: با تصویب اعضای این کمیسیون همسان سازی حقوق بازنشستگان در سال آینده برای کسانی که کمتر از ۲.۵ میلیون تومان دریافتی دارند در اولویت اجرا قرار می گیرد. محمد مهدی مفتح در حاشیه جلسه علنی مجلس با تشریح مصوبات کمیسیون تلفیق بيان كرد: این کمیسیون به طور فشرده جلسات خود را ادامه می دهد تا گزارش نهایی خود را تا پایان هفته تقدیم مجلس کند.
مشكلات صندوقهاي بازنشستگي
از جمله اساسيترين مشكلات ساختاري در اقتصاد كشور ما در سالهاي اخير مشكلات صندوقهاي بازنشستگي لشكري و كشوري است. گفته ميشود دولت در سال گذشته ۴۰هزار ميليارد تومان به دو صندوق بازنشستگی لشکری و کشوری کمک کرده و در سال جاري نيز اين رقم به ۵۳ هزار میلیارد تومان رسیده است. اين يعني كمك دولت به اين صندوقها در سال جاري نسبت به سال گذشته بازهم افزايش پيدا كرده است. اگر اين روند به همين منوال ادامه پيدا كند در سالهاي آينده بايد بيشتر بودجه دولت صرف ياريرساني به صندوقهاي بازنشستگي شود.
اين در حالي است كه مرکز پژوهشهای مجلس اعلام کرده که بحران در صندوق تامین اجتماعی میتواند در آینده زمینه ناآرامیهای اجتماعی و اقتصادی را ایجاد کند. در خصوص صندوقهاي بازنشستگي دو مشكل اساسي وجود دارد: يكي افزايش مجموع مستمريهاي پرداختي اين صندوقها، آن هم در حالي كه رقم حق بيمه دريافتي با مجموع مستمريها هماهنگ نيست. مشكل ديگر نيز كاهش سن بازنشستگی و افزایش سنوات مستمری بگیري است. در حال حاضر سن بازنشستگی به حدود ۵۲ سال در ایران رسيده و اين در حالي است كه اين سن در كشورهاي دنيا ۶۵ سال تعريف ميشود. افزون بر تمام اينها سرمايهگذاريهايي كه در صندوقهاي تامين اجتماعي انجام شده نيز موفق نبوده و اين خود مزيد بر علت شده است.
خطر فروپاشي
بر اساس آمار در سال ۸۲ صندوق بازنشستگی کشوری ۷۸ درصد از مستمری بازنشستگان را از محل حق بیمههای دریافتی پرداخت میکرد، اما این نسبت پس از آن به شدت پایین آمد و در سال ۹۵، به ۲۶ درصد رسید. در سالهاي گذشته بارها پيش آمده كه پرداخت حقوق برخي از بازنشستگان به طور مشخص بازنشستگان نيروهاي مسلح با مشكل مواجه شده است.
اين طور كه به نظر ميرسد بزرگترين مشكل صندوقهاي بازنشستگي در كشور مشكل مديريتي و نظارت است. در سالهاي اخير مديريت درست و قوي بر اين صندوقها حاكم نبوده و همين امر باعث شده كه روزبه روز بر مشكلات آنها افزوده شود. چنانچه وضعيت اين صندوقها به همين ترتيب پيش برود و چاره اي جدي براي مشكلات آنها انديشيده نشود در آيندهاي نه چندان دور اين بحرانها دامن صندوقها را خواهد گرفت و به نوعي دچار فروپاشي خواهند شد.
- 15
- 7