اختلاف دیوان محاسبات و شستا/ درودی‌زاده: سود ۴۱۰۰ هزار میلیاردی صندوق بازنشستگی پرداخت نشده است

دیوان محاسبات کشوری در گزارش خود از عملکرد صندوق‌های بازنشستگی اعلام کرده قوانین ممنوعیت تصدی بیش از یک شغل و ممنوعیت دریافت بیش از یک صندوق توسط بعضی از اعضای هیات مدیره شرکت‌های تابعه و زیر مجموعه آنان رعایت نمی‌شود؛ ضمن آنکه مبلغ ۴ هزار و ۱۵۴ میلیارد تومان سهم سود سهام صندوق بازنشستگی در شرکت‌های تابعه و زیر مجموعه صندوق پرداخت نشده است.

این گزارش مربوط به سال ۱۳۹۶ بوده است که در آن گفته شده مانده مطالبات صندوق بازنشستگی کشوری به واسطه هلدینگ‌های زیرمجموعه از اشخاص حقیقی و حقوقی بالغ بر ۱۵۰۰ میلیارد تومان به نرخ تاریخ ایجاد بدهی است که تاکنون وصول نشده است و مانده مطالبات صندوق بیمه اجتماعی روستاییان و عشایر از اشخاص حقیقی و حقوقی بالغ بر دو هزار و یکصد و سی و شش میلیارد تومان است که تاکنون وصول نشده است.

همچنین صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر به دلیل عدم رعایت سقف اعتبارات خود و ایجاد تعهد مازاد بر اعتبار مبلغ ۸۷۱ میلیارد به حساب بدهکاری دولت منظور کرده است.

دیوان محاسبات اعلام کرده به دلیل عدم همکاری شرکت سرمایه‌گذاری سازمان تامین اجتماعی (شستا) با دیوان محاسبات و عدم پاسخگویی به درخواست ارائه اطلاعات و مدارک مالی، پرونده جهت رسیدگی به دادسرای دیوان محاسبات ارسال شده است.

شهرام درودی زاده کارشناس ارشد اقتصادی به خبرنگار رویداد۲۴ می‌گوید: شرکت‌های تابعه صندوق‌های بازنشستگی عموما طی دو دهه گذشته محل بحث‌های زیادی چه به لحاظ عملکرد اقتصادی و مالی‌شان و چه به لحالظ سبک مدیریتی خود بوده‌اند و همین موضوع همیشه در گزارش تفریغ بودجه سالانه در دیوان محاسبات بحث برانگیز بوده است.

او می‌گوید: عموم شرکت‌های صندوق بازنشستگی حاصل واگذاری شرکت‌های دولتی بوده‌اند و چه به اسم خصوصی‌سازی و چه بابت رفع دیون دولت به صندوق‌های بازنشستگی بابت بدهی واگذار شده‌اند! اما عموما کارکرد مناسبی نداشته و ندارند و با وجود دارایی‌های بسیار زیاد و حتی در برخی از موارد انحصار در حوزه‌های اقتصادی و تولیدی، نتوانسته‌اند عملکرد مثبتی داشته باشند.

این کارشناس اقتصادی گفته در کنار این موضوع عدم بازپرداخت سود شرکت‌های تابعه صندوق به خود صندوق‌ها به عنوان سهامدار کارنامه قابل قبولی ندارد و مربوط به همه صندوق‌های بازنشستگی می‌شود، به نحوی که طبق آخرین گزارش تفریغ بودجه سال ۹۶ این شرکت‌ها بیش از ۴ هزار ۱۰۰ میلیارد تومان سود تقسیمی خود را به صندوق بازنشستگی کشوری نپرداخته‌اند! حال سوال این است که این شرکت‌ها چگونه سودی را در مجامع خود تقسیم کرده‌اند که توان پرداخت آن را ندارند؟؟

او گفته نکته جالب‌تر این است که اعضای هیات مدیره و مدیران این شرکت‌ها از طرف صندوق‌ها منصوب و تعیین می‌شود! و نکته عجیب‌تر اینجاست با وجود این حجم از طلب از شرکت‌های تابعه این صندوق با مشکلات نقدینگی زیادی بابت بدهی‌های خود به بازنشستگان مواجه است طوری که سنوات خدمت بازنشستگان کشوری تابعه این صندوق در ۱۸ ماهه گذشته سنواتی دریافت نکرده‌اند! و این صندوق برای پرداخت حقوق بازنشستگان دست خود را پیش دولت و سازمان برنامه و بودجه دراز می‌کند!

درودی زاده می‌گوید: در شرکت‌های تابعه شستا که شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی نیز جزء آن است هم هیچ گزارشی در این خصوص وجود ندارد که چه میزان از مطالبات خود را از شرکت‌های تابعه یا شرکت‌هایی که سهامدارآن هستند دریافت کرده یا دریافت نکرده‌اند!

در گزارش جدید تفریغ در خصوص صندوق بازنشستگی این صندوق‌ها بابت «صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستائیان و عشایر» بدلیل عدم رعایت سقف خود بالغ بر ۸۷۱ میلیارد تومان تعهد مازاد ایجاد کرده و به حساب بدهی دولت منظور کرده‌اند. در‌این خصوص اگر چه ممکن است دولت نقش بیشتری داشته باشد؛ بهره‌روی در شرکت مهم است یا نحوه سرمایه گذاری صندوق‌های بازنشستگی لازم به تدوین استراتژی‌های جدید است چرا که در صورت ادامه این روند بحران صندوق‌ها بیش از پیش در سال‌های آتی خواهد شد، بخصوص با توجه به روند بازنشستگی جمعیت کشور، تغییرات پی در پی در این صندوق‌ها و شرکت‌های سرمایه‌گذاری صندوق‌ها ادامه‌دار خواهد بود.