آخر این ماه موعد پرداخت عیدی و پاداش به کارمندان و کارگران است و این به معنی آن است که سال به انتهای خود نزدیک شده است. سالی که برای فعالان صنف کامپیوتر در خوش‌بینانه‌ترین وضعیت اگر با ورشکستگی همراه نبوده باشد، بدون سود و حواشی ناشی از درآمدزایی بوده است. هرچند که در سال‌های اخیر اوضاع بازار در شب‌های عید نیز برای این بازار چنگی به دل نزده و کاهش قدرت خرید به ویژه در بازار کامپیوتر بیشتر از هر صنفی چشمگیر بوده است. صنفی که باید گفت ویترین‌هایش به تناسب ورود و خروج کالای خارجی چیده می‌شود و با کمرنگ شدن این پروسه فروش نیز رو به افول می‌گذارد.
در سال‌های اخیر آمار تفکیک شده و مشخصی از واردات محصولات فناوریاطلاعات به کشورمنتشر نشده است، چنانچه اخیرا اتاق بازرگانی ایران هم به کاهش توان کشور در حوزه واردات تجهیزات تکنولوژی اشاره کرده و در گزارش با عنوان وضعیت فعلی و فرصت‌های سرمایه‌گذاری در صنعتفناوری اطلاعات و ارتباطات به وضعیت سرمایه‌گذاری در صنعت تکنولوژی ایران پرداخته است.
در این گزارش به سند چشم‌انداز ۱۴۰۴ و سیاست‌های کلان و برنامه‌های توسعه‌ای کشور اشاره شده که همگی بیانگر توسعه همه‌جانبه کشور خصوصا توسعه بخش فناوری فاوا در سال‌های آینده است، با این حال در نگاه بسیاری از سرمایه‌گذاران بین‌المللی، جامعه ایران هنوز به رشد کافی برای حضور در بخش‌های فناوری بالا و به روز مانند فناوری اطلاعات و ارتباطات نرسیده است.
این گزارش همچنین تاکید می‌کند که در گذشته تمایل بخش خصوصی به تولید تجهیزات موردنیاز این حوزه زیاد بوده و در سال‌های اخیر به علت عدم به‌روزرسانی محصولات شرکت‌های مذکور با نیاز کشور و عدم همکاری آنها با شرکت‌های معتبر خارجی اکثر این شرکت‌ها نیمه‌تعطیل هستند. براساس این گزارش نیاز بازار داخلی به کالاها و تجهیزات حوزه فناوری اطلاعات با ارتباطات بیشتر از طریق واردات تامین می‌شود. این کالا و تجهیزات هم از طریق رسمی و هم از طریق غیررسمی وارد کشور می‌شوند.
نگاه ناامید بازار از واردات
واردات چشم امید بازاریان کامپیوتر است؛ مساله‌ای که در فقدانش جایگزین دیگری وجود ندارد. منوچهر زند، نایب‌رئیس اتحادیه فناوران رایانه کشور می‌گوید که بدون رونق در امر واردات عملا این بازار تعطیل و ورشکست می‌شود. او در همین رابطه به «دنیای‌اقتصاد» می‌گوید: «یکی از مشکلاتی که بیشتر از صنوف دیگر صنف کامپیوتر را درگیر کرده اتکا به واردات است؛ چراکه تولید داخل بسیار پایین است و بالای ۹۵ درصد از کالاها در این بازار وارداتی است. اگرچه که موضوع نوسان ارز مساله‌ای ناخوشایند برای صنف ما محسوب می‌شود اما در این بازار مهمترین موضوع بحث واردات و اجازه ثبت‌سفارش است که درواقع خان مهم ازهفت خان واردات محسوب می‌شود.
او می‌گوید که اگرچه ثبات ارز در یک ماه اخیر باعث خوشحالی است اما برای ما همچنان مشکلات در واردات و ثبت‌سفارش به قوت خود باقی است. زند ادامه می‌دهد: «از سوی دیگر بخش‌نامه‌های خلق‌الساعه‌ای که از سوی سازمان‌های مختلف صادر می‌شود باعث سنگ‌اندازی‌های زیادی برای واردکنندگان شده است. همچنین موضوع دیگری که باعث اشکال جدی در کار فعالان بازار کامپیوتر شده دستورالعمل جدید است که گفته شده برای واردات صرفا به افراد دارای سابقه این امکان داده می‌شود و این به آن معنی است که اگر سرمایه‌گذاری همین حالا بخواهد اقدام به سرمایه‌گذاری در واردت کالاهای آی‌تی کند چون در سال‌های گذشته هیچ سابقه‌ای نداشته، نمی‌تواند مجوز واردات دریافت کند. این درحالی است که شرایط و نیاز اقتصادی ایجاب می‌کند که همه دستگاه‌ها ترغیب‌کننده برای ایجاد شغل و انجام کار باشند، حالا همین مشکل به رکود در این بازار دامن زده است.»
زند با اشاره به اینکه بازار کامپیوتر در رکود شدیدی قراردارد، ادامه می‌دهد: «به دلیل مشکلات اقتصادی که در کشور با آن مواجه هستیم کالاهای صنف آی‌تی از سبد خانوار خارج شده است. رشد قیمت ارز از یک طرف و رکود شدید در این بازار باعث شده که بسیاری از فعالان صنف در حال خروج و ترک این شغل باشند.»
به گفته زند سازمان مالیاتی نیز در خرداد ماه هر سال بدون در نظر گرفتن شرایط اقتصادی و رکود در بازار اقدام به دریافت اظهارنامه‌های مالیاتی می‌کند و به‌نظر نمی‌رسد امسال نیز بتوان چشم امیدی به همیاری با اصناف داشت. او می‌گوید اگر مقایسه‌ای از نظر قیمت بین اسفند سال ۹۶و ۹۷۷ داشته باشیم متوجه می‌شویم که نرخ ارز کالایی که به‌طور مثال X عدد بوده، امسال همان کالا ۳XX است و همین باعث کاهش درخواست کالاهای آی‌تی در بازار و حذف شدنش ازسبد خانوار شده است. با وجود این نمی‌توان چشم‌انداز روشنی برای شب عید امسال در نظر داشت.
همچنین اشاره نایب‌رئیس اتحادیه کامپیوتر تهران به خدمات گارانتی و پس از فروش است که در کنار تعطیل شدن شرکت‌های کامپیوتری باید به روال قبل باشد. او در این‌باره می‌گوید: «شرکت‌های ارائه‌کننده خدمات موظف هستند تا آخرین روز و ساعت گارانتی کالا از خریدار حمایت کنند و اتحادیه نیز در این زمینه پیگیر موضوع است. هرچند ممکن است در ارائه خدمات برخی از شرکت‌ها تناقض‌هایی وجود داشته باشد اما ما با طرح شکایت افراد در این زمینه وارد عمل می‌شویم.» با وجود همه امیدواری‌ها به بهبود اوضاع به‌نظر می‌رسد بسیاری از خریداران بازار دیجیتال امسال با محدودیت بیشتری از نظر مالی پا به مراکز خرید می‌گذارند و نگرانی از به عدم رونق بازار کامپیوتر در شب عید بیشتر از امیدهای آن است.
- 14
- 6
